Szukasz sprawdzonych i łatwych sposobów na kaszel? Odkryj 20 domowych metod, od miodu po zioła, które pomogą Ci złagodzić objawy. Dowiedz się też, dla kogo mogą być one niebezpieczne!
12 domowych sposobów na biegunkę – Przyczyny, metody, dieta i kiedy skonsultować się z lekarzem
- Opublikowano: 23.04.2024
Biegunka jest stanem, w którym dochodzi do częstych i płynnych wypróżnień, często towarzyszą im bóle brzucha, uczucie parcia oraz niestabilność stanu ogólnego organizmu. Może być spowodowana przez różnorodne czynniki, takie jak infekcje bakteryjne, wirusowe, zatrucia pokarmowe, alergie pokarmowe, a także niektóre choroby przewlekłe, takie jak choroby zapalne jelit. Stan ten, choć zazwyczaj przemijający i niezagrażający życiu, może prowadzić do poważnego odwodnienia, szczególnie u dzieci, osób starszych oraz osób z obniżoną odpornością. Rozpoznanie przyczyny biegunki jest kluczowe dla odpowiedniego postępowania i leczenia, jednak w wielu przypadkach, zwłaszcza gdy ma charakter łagodny i krótkotrwały, można skutecznie zarządzać objawami w warunkach domowych.
Biegunka może być wywołana przez różnorodne przyczyny, które wpływają na funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Oto szczegółowy opis każdej z tych przyczyn:
Infekcje przewodu pokarmowego: Infekcje bakteryjne, wirusowe lub pasożytnicze są jedną z najczęstszych przyczyn biegunki. Bakterie takie jak Escherichia coli, Salmonella czy Campylobacter, wirusy, w tym rotawirusy oraz norowirusy, oraz pasożyty jak Giardia lamblia, mogą prowadzić do biegunki poprzez zakażenie jelit i zakłócenie ich naturalnej flory bakteryjnej oraz uszkodzenie błony śluzowej jelit.
Zatrucia pokarmowe: Spożycie zanieczyszczonego jedzenia lub wody może spowodować zatrucie pokarmowe, co często prowadzi do biegunki. Zatrucia mogą wynikać z obecności bakterii, ich toksyn, jak również zanieczyszczeń chemicznych.
Nietolerancja lub alergia pokarmowa: Nietolerancja pokarmowa, tak jak na laktozę, czy alergie pokarmowe, na przykład na gluten (celiakia) lub inne białka pokarmowe, mogą wywoływać biegunkę. W tych przypadkach, biegunka jest reakcją organizmu na trudności w trawieniu lub reakcję immunologiczną na specyficzne składniki jedzenia.
Choroby w obrębie przewodu pokarmowego: Choroby takie jak choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego są przewlekłymi stanami zapalnymi jelit, które często objawiają się biegunką. Te choroby autoimmunologiczne atakują przewód pokarmowy, prowadząc do jego uszkodzenia i zaburzeń funkcji.
Stany zapalne jelit: Obejmują zarówno infekcyjne, jak i nieinfekcyjne przyczyny zapalenia jelit. Oprócz wspomnianych chorób przewlekłych, ostra biegunka może wynikać z bakteryjnych lub wirusowych zakażeń jelit, które powodują stan zapalny.
Zaburzenia hormonalne: Niektóre zaburzenia hormonalne, jak np. choroba Addisona (niewydolność kory nadnerczy) lub nadczynność tarczycy, mogą prowadzić do biegunki. Hormony te wpływają na metabolizm oraz równowagę wodno-elektrolitową, a ich zaburzenia mogą wpływać na motorykę jelit.
Zespół jelita drażliwego: Jest to zaburzenie funkcjonalne, które może powodować biegunkę oraz inne objawy, takie jak ból brzucha, wzdęcia i uczucie pełności. Zespół jelita drażliwego (IBS) jest często związany ze stresem lub zaburzeniami motoryki jelitowej.
Reakcja polekowa: Niektóre leki, w tym antybiotyki, mogą wywoływać biegunkę jako efekt uboczny. Antybiotyki mogą zakłócać równowagę flory bakteryjnej w jelitach, co prowadzi do biegunki. Inne leki, jak np. leki przeciwnowotworowe lub przeciwko tarczycy, również mogą powodować biegunkę jako skutek uboczny.
Zrozumienie specyficznych przyczyn biegunki jest kluczowe dla jej skutecznego leczenia i zarządzania. W zależności od przyczyny, leczenie może obejmować modyfikacje diety, leczenie farmakologiczne lub interwencje medyczne.
12 domowych sposobów na biegunkę
Pij dużo płynów, aby zapobiec odwodnieniu: Biegunka może prowadzić do szybkiej utraty płynów i elektrolitów. Pijąc dużo wody, herbaty, czy roztworów nawadniających, możesz zapobiec odwodnieniu, co jest kluczowe dla zachowania odpowiedniego funkcjonowania organizmu i przyspieszenia procesu zdrowienia.
Stosuj roztwory nawadniające dostępne w aptekach: Specjalistyczne roztwory zawierają odpowiednie proporcje wody, cukrów i elektrolitów, które pomagają szybko uzupełnić płyny i minerały utracone w wyniku biegunki. Są one szczególnie polecane dla dzieci i osób starszych.
Spożywaj lekkostrawną dietę (tzw. dieta BRAT): Dieta BRAT (banany, ryż, jabłkowe musy, tosty) składa się z łatwo strawnych pokarmów, które nie podrażniają przewodu pokarmowego. Pomaga to zredukować częstotliwość i intensywność biegunki.
Zwiększ spożycie pokarmów bogatych w pektyny: Pektyny to rodzaj błonnika rozpuszczalnego, który znajduje się w jabłkach i bananach. Pomaga on stabilizować ruchy jelit przez absorbowanie nadmiaru wody i formowanie bardziej zwartej masy kałowej.
Używaj naparów ziołowych: Zioła takie jak rumianek, mięta, kolendra, nagietek, szałwia, koper włoski, pierwiosnek oraz kora dębu posiadają różne właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i uspokajające. Napary z tych ziół mogą łagodzić objawy biegunki, takie jak ból brzucha i skurcze, oraz wspierać zdrowie jelit.
Wypróbuj napary z korzenia imbiru: Imbir jest znany ze swoich właściwości przeciwzapalnych i przeciwwymiotnych. Napar z imbiru może pomóc w złagodzeniu nudności i uspokojeniu przewodu pokarmowego.
Dodaj do diety jogurty z żywymi kulturami bakterii: Probiotyki obecne w jogurtach mogą wspierać odbudowę zdrowej flory bakteryjnej w jelitach, co jest istotne po zaburzeniach wywołanych biegunką. Pomagają one przywrócić równowagę mikrobiologiczną i mogą skrócić czas trwania biegunki.
Zastosuj ciepłe okłady na brzuch: Ciepło pomaga zmniejszyć ból i skurcze brzucha związane z biegunką. Użycie ciepłych okładów na brzuch może przynieść ulgę i komfort.
Unikaj spożywania produktów, które mogą pogorszyć objawy: Ostre przyprawy, kofeina, alkohol i tłuste jedzenie mogą nasilać biegunkę i podrażniać przewód pokarmowy. Ich unikanie pomoże złagodzić objawy i przyspieszyć proces zdrowienia.
Poczekaj z przyjmowaniem pokarmów stałych, aż objawy zaczną ustępować: Wstrzymywanie się od jedzenia pokarmów stałych na początkowych etapach biegunki może pomóc uspokoić przewód pokarmowy i ograniczyć stymulację ruchów jelit.
Unikaj spożywania mleka i produktów mlecznych: Produkty mleczne mogą być trudne do strawienia podczas biegunki, szczególnie jeśli jest ona spowodowana przez tymczasową nietolerancję laktozy, która może wystąpić po biegunce.
Utrzymuj odpowiednią higienę: Regularne mycie rąk i utrzymanie czystości pomaga zapobiegać rozprzestrzenianiu się infekcji, które mogą wywoływać biegunkę, a także chroni przed dalszymi zakażeniami.
Co jeść podczas biegunki?
Podczas biegunki kluczowe jest dostarczenie organizmowi lekkostrawnych i łagodnych pokarmów, które nie podrażnią dodatkowo przewodu pokarmowego.
Do produktów polecanych w tym okresie należą jabłkowe musy, które są bogate w pektyny – błonnik rozpuszczalny łagodzący objawy biegunki poprzez absorbowanie nadmiaru wody.
Banany są kolejnym dobrym wyborem, ponieważ dostarczają potasu, który często ulega utracie podczas biegunki.
Gotowana marchew dostarcza cennych witamin oraz pomaga w regeneracji błony śluzowej jelit.
Kleik ryżowy, dzięki swojej konsystencji i łatwości w trawieniu, stanowi idealne rozwiązanie, wspomagając stabilizację pracy jelit.
Gotowane ziemniaki to również doskonała opcja, gdyż są łatwe do strawienia i mogą pomóc w odbudowie utraconych składników mineralnych.
Wybierając te pokarmy, można skutecznie złagodzić objawy biegunki, jednocześnie odżywiając organizm i wspierając jego regenerację.
Jakie objawy biegunki świadczą o tym, że należy udać się do lekarza?
Podczas występowania biegunki, istnieje szereg objawów, które mogą wskazywać na potrzebę niezwłocznego skonsultowania się z lekarzem.
Gorączka: Jeżeli towarzyszy jej temperatura powyżej 38 stopni Celsjusza, która utrzymuje się przez kilka godzin i nie reaguje na standardowe leki przeciwgorączkowe, może to być znak poważnego zakażenia.
Wymioty: Intensywne wymioty w połączeniu z biegunką mogą szybko prowadzić do odwodnienia. Jeśli są ciągłe i uniemożliwiają przyjmowanie płynów, konieczna jest wizyta u lekarza.
Nasilony ból brzucha: Silny, ciągły ból może świadczyć o poważniejszym stanem, jak zapalenie lub zablokowanie jelit, co wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
Krew w kale lub śluz: Obecność żywej czerwonej krwi lub bardzo ciemnego koloru stolca wskazuje na możliwe krwawienie w przewodzie pokarmowym, co wymaga diagnozy medycznej.
Biegunka trwająca dłużej niż 10 dni: Długotrwała biegunka może prowadzić do innych komplikacji, w tym znacznego odwodnienia i niedoborów żywieniowych.
Suchość w ustach, zwiększone pragnienie: To typowe objawy odwodnienia. Jeżeli dołącza się do nich zmniejszone oddawanie moczu i sucha skóra, konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska.
Drżenie mięśni i osłabienie: Mogą świadczyć o niedoborach elektrolitów i innych ważnych składników, które są kluczowe dla funkcjonowania mięśni i całego organizmu.
Gorączka powyżej 38 stopni, utrzymująca się przez kilka godzin: Wysoka gorączka, którą trudno zbić, wskazuje na poważne zakażenie lub stan zapalny.
Intensywne wymioty: Ciągłe wymioty mogą zwiększać ryzyko skrajnego odwodnienia, szczególnie niebezpiecznego dla dzieci i osób starszych.
Sucha skóra, pieczenie oczu, płacz „bez łez”, rzadkie oddawanie moczu: Są to alarmujące sygnały odwodnienia, zwłaszcza u małych dzieci, które wymagają pilnej interwencji medycznej.
Zapadnięte ciemiączko u niemowlęcia: To kolejny poważny sygnał odwodnienia u najmłodszych, który wymaga szybkiej reakcji medycznej.
Objawy neurologiczne: Włączając drgawki, zaburzenia mowy, majaczenie – te objawy mogą wskazywać na ekstremalne odwodnienie lub inne poważne komplikacje, co wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości związanych z biegunką, zwłaszcza gdy towarzyszą jej powyższe objawy, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub udać się do najbliższego szpitala.
Na co uważać przy biegunce u dziecka?
Przy biegunce u dziecka konieczne jest szczególne zwrócenie uwagi na kilka kluczowych aspektów, aby zapewnić odpowiednie wsparcie i reagować na ewentualne komplikacje:
Odwodnienie: Najważniejsze jest monitorowanie objawów odwodnienia, które może wystąpić bardzo szybko u dzieci. Szukaj takich objawów, jak sucha skóra, brak łez podczas płaczu, zmniejszone oddawanie moczu (mniej niż trzy mokre pieluchy na dobę), zapadnięte oczy, senność lub drażliwość.
Prawidłowe nawadnianie: Podawaj dziecku często płyny, najlepiej specjalne roztwory nawadniające dostępne w aptekach, które są zaprojektowane do uzupełniania płynów i elektrolitów utraconych podczas biegunki. Unikaj soków owocowych i napojów zawierających kofeinę, które mogą pogorszyć biegunkę.
Dieta: Stopniowe wprowadzanie łatwostrawnych pokarmów jest zalecane po ustąpieniu najgorszych objawów biegunki. Zaczynaj od płynów, a następnie stopniowo wprowadzaj produkty takie jak banany, ryż, jabłkowe musy i tosty. Unikaj mleka krowiego i innych produktów mlecznych, które mogą być trudne do strawienia podczas i bezpośrednio po biegunce, chyba że lekarz zaleci inaczej.
Monitorowanie gorączki i innych objawów: Jeśli dziecko ma gorączkę, wymioty, silny ból brzucha lub obecność krwi w stolcu, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Czas trwania biegunki: Jeśli biegunka trwa dłużej niż kilka dni, zwłaszcza jeśli towarzyszą jej objawy odwodnienia lub inne niepokojące symptomy, konieczna jest wizyta u lekarza.
Higiena: Zachowaj ścisłą higienę, regularnie myjąc ręce, szczególnie po zmianie pieluch i przed przygotowywaniem jedzenia, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji.
Ostrożność z lekami: Nie podawaj dziecku żadnych leków przeciwbiegunkowych bez uprzedniej konsultacji z lekarzem, ponieważ wiele z tych leków nie jest bezpiecznych dla dzieci.
Pamiętaj, że młodsze dzieci i niemowlęta są bardziej narażone na poważne konsekwencje zdrowotne związane z biegunką. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub jeśli objawy wydają się poważne, niezbędne jest skontaktowanie się z lekarzem.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Poznaj bezpieczne i skuteczne domowe sposoby na uczulenia skórne. Odkryj naturalne metody i unikaj zagrożeń.
Odkryj tajemnice syropu prawoślazowego. Czy łagodzi kaszel, wspiera odporność, jakie są dawki dla dzieci? Wszystko w jednym miejscu. Kliknij i poznaj więcej.
Polecane dla Ciebie
Sprawdź, jak ważną rolę pełni glukozamina w rozwoju oraz utrzymaniu w zdrowiu chrząstki w stawach i dlaczego wykazuje działanie uelastyczniające, regenerujące i przeciwbólowe!
Co to jest inozytol? Poznaj go w odpowiedziach na najczęściej zadawane przez użytkowników pytania. Dowiedz się czym jest, jak działa, jak go stosować i jakie ma skutki uboczne i przeciwwskazania.
Poznaj 14 możliwych skutków ubocznych stosowania inozytolu. Zobacz kto musi uważać na inozytol i jakich przeciwwskazań należy przestrzegać by pozostać bezpiecznym.
Poznaj inulinę - naturalny prebiotyk pełen korzyści! Dowiedz się, jak poprawia zdrowie jelit, wspomaga odchudzanie i obniża cholesterol. Odkryj, jak ją stosować i czy ma skutki uboczne.
Soplówka jeżowata to grzyb, którego składniki aktywne wspierają funkcjonowanie organizmu. Wykazują właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, wspomagające odporność.