Zauważyłeś łamliwe włosy czy słabe paznokcie? Może to być sygnał niedoboru biotyny! Dowiedz się, jak ta witamina wpływa na zdrowie i jak jej brak może się objawiać. Nie przegap!
Potas – Właściwości, norma, rola w organizmie, skutki niedoboru i nadmiaru oraz źródła potasu w pokarmach
- Opublikowano: 21.09.2022 - Aktualizacja: 04.10.2022
Potas jest jednym z makroelementów niezbędnym w ludzkim organizmie. Pełni on wiele funkcji, a jego niedobór może być bardzo niebezpieczny. Potas naturalne występuje w licznych produktach spożywczych, dlatego łatwo dostarczyć go do swojego organizmu wraz z pożywieniem. Jakie funkcje pełni ten składnik i dlaczego nie należy doprowadzić do jego niedoboru? Gdzie dokładnie można znaleźć potas?
Potas jest jednym z najważniejszych elektrolitów w ludzkim organizmie. Z tego powodu pełni on tak wiele funkcji. Jego niedobór okazuje się bardzo odczuwalny w skutkach, wpływając na funkcjonowanie całego organizmu. Za właściwe stężenie potasu w ludzkim ciele odpowiadają nerki. Składnik ten wykazuje również wzajemny balans z sodem i wapniem. Zarówno niedobór, jak i nadmiar potasu mogą być bardzo niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia pacjenta.
Na rynku znaleźć można preparaty z tym pierwiastkiem także w nieorganicznej formie. Mowa tu o nadmanganianie potasu, który jest wykorzystywany m.in. w celu odkażania. Wodorotlenek potasu stosuje się natomiast przy produkcji mydła, a nawet wybielaczy. Takie formy tego pierwiastka nie nadają się do spożycia.
Potas – właściwości i rola w organizmie
Potas jest elektrolitem, dlatego odpowiada m.in. za przewodzenie impulsów nerwowych. Oprócz tego reguluje poziom pH komórek i uczestniczy w syntezie białek oraz aminokwasów. Wpływa na funkcjonowanie mózgu. Potas jest połączony bezpośrednio z gromadzeniem w organizmie człowieka glikogenu, a więc odpowiada także za pracę mięśni.
Potas w odpowiednim stężeniu pomaga również zachować właściwą ilość wody w organizmie. Wpływa to bezpośrednio na ciśnienie krwi. Składnik ten jest bardzo ważny do zachowania równowagi kwasowo-zasadowej. Potas pobudza również wydzielanie insuliny.
Potas – zastosowanie i działanie potasu
Potas powinien pojawiać się w diecie każdego człowieka. Wpływa on bowiem m.in. na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Oprócz tego dostarcza składniki odżywcze oraz jest niezbędny w procesach podziału komórek. Bez niego niemożliwe jest budowanie i utrzymanie masy mięśniowej. Potas bierze udział we wszystkich funkcjach dotyczących funkcjonowania mięśnia sercowego, a jego niedobór może przyczynić się do wystąpienia chorób serca.
Potas pomaga ograniczyć tworzenie wolnych rodników odpowiadających za procesy starzenia i występowanie nowotworów. Ułatwia też zachowanie nerek w odpowiednim stanie, zapobiegając pojawieniu się kamieni nerkowych. Potas redukuje wydalanie wapnia, co przekłada się bezpośrednio na stan kości i zmniejszanie ryzyka wystąpienia osteoporozy. Jest też składnikiem niezbędnym do aktywowania wielu enzymów.
Niedobór potasu w organizmie jest szczególnie niebezpieczny dla osób, które borykają się z niewydolnością serca, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą czy zaburzenia rytmu serca. W ich przypadku konieczne jest dbanie o odpowiednią ilość tego pierwiastka, by nie doprowadzić do pogłębienia objawów, a nawet zawału czy udaru.
Jak i kiedy dawkować potas – normy
Odpowiednie stężenie potasu wpływa bezpośrednio na funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Konieczne jest przyjmowanie tego składnika w pożywieniu. Osoba dorosła powinna każdego dnia spożywać 4700 mg potasu. Takie dawki zapewnia dobrze zbilansowana dieta i zdrowy tryb życia.
U osób, które mają problemy z przyswajaniem tego pierwiastka skutkujące niedoborem, dobrze sprawdzi się też suplement diety. Najczęściej takie preparaty przyjmuje się doustnie w formie kapsułek czy tabletek. Zwykle bierze się je raz dziennie, w zależności od stężenia substancji czynnych.
Dzienne zapotrzebowanie na potas w większości przypadków można zaspokoić w sposób naturalny, praktykując zbilansowaną dietę. Często sposobem na poradzenie sobie z niedoborem może być więc ułożenie planu żywieniowego przez dietetyka.
Jakie są skutki niedoboru potasu?
Objawy niedoboru potasu mogą być bardzo dotkliwe. Taki stan określa się jako hipokaliemia. Najczęściej pojawia się osłabienie mięśni, apatia, senność, zmęczenie czy częste i bolesne skurcze. Niedobór potasu może powodować również problemy z koncentracją i nadpobudliwość. Wiele osób boryka się także z drżeniem mięśni, zaparciami i innymi dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, a nawet obrzękami kończyn.
Potas jest bezpośrednio powiązany z działaniem układu nerwowego i krwionośnego, dlatego w przypadku jego niedoboru dochodzi m.in. do wzrostu ciśnienia tętniczego. U osób borykających się z chorobami sercowo-naczyniowymi może to być bardzo niebezpieczny stan.
Jak uzupełnić szybko potas?
Potas występuje naturalnie w wielu produktach spożywczych, dlatego tak ważne jest praktykowanie zbilansowanej diety. Niskie stężenie potasu w organizmie powoduje bowiem poważne dolegliwości. W bardzo ciężkich stanach konieczne jest szybkie uzupełnienie niedoborów tego pierwiastka. Wówczas zaleca się wykonanie badań i skontaktowanie się ze specjalistą. Lekarz stwierdzi, czy w przypadku danego pacjenta możliwe jest zastosowanie suplementacji. Jeśli tak, wskaże on także konkretny preparat.
Niektóre suplementy diety pozwalają na szybkie uzupełnienie niedoboru potasu, ale nie należy z nimi pzesadzać. W innym przypadku można bowiem doprowadzić do stanu, jakim jest nadmiar potasu. On także powoduje nieprzyjemne dolegliwości, dlatego warto na niego uważać. Często lepszym pomysłem jest suplementowanie potasu w niewielkich dawkach przez dłuższy czas, by nie doprowadzić do nadmiaru, a jedynie wyrównania stężenia.
Jakie produkty „wypłukują” potas z organizmu?
Przyswajanie potasu może być mniejsze w kilku przypadkach. Najczęściej na wystąpienie niedoboru tego składnika wpływa m.in. niedożywienie czy praktykowanie nieodpowiedniej diety. Wypłukiwanie potasu z organizmu jest spowodowane przede wszystkim przez alkohol. Co więcej, do niedoboru potasu dochodzi także w wyniku stosowania niektórych leków.
Stosowanie leków i alkohol to nie jedyne czynniki, które powodują zmniejszenie przyswajalności potasu. Problematyczna może być także kawa, która naturalnie wypłukuje elektrolity. Jeśli pijesz jej dużo, konieczne jest regularne badanie morfologiczne i uzupełnianie potasu na bieżąco, by nie doprowadzić do jego niedoboru. Wskazana jest też kontrola ciśnienia krwi.
Czy podwyższony potas w organizmie jest groźny?
Nadmiar potasu także powoduje różnego rodzaju dolegliwości, które wpływają na ogólne samopoczucie i zdrowie danego człowieka. Mowa tu m.in. o drgawkach, zaburzeniach świadomości, apatii, osłabieniu czy skurczach. U niektórych osób objawia się on także jako zaburzenia rytmu serca czy porażenie mięśni szkieletowych. Zazwyczaj do nadmiaru potasu w organizmie dochodzi w wyniku różnego rodzaju chorób czy stosowania suplementów bez wyraźnego wskazania i konsultacji ze specjalistą. Naturalnie w pożywieniu występują bowiem takie ilości potasu, które pozwalają na zaspokojenie dziennego zapotrzebowania bez uzyskania hiperkaliemii, czyli nadmiaru tego pierwiastka w organizmie.
Podwyższony potas w organizmie może więc być bardzo niebezpieczny. Jest on problematyczny przede wszystkim w przypadku osób borykających się z chorobami serca i układu krwionośnego, podobnie jak ma to miejsce w przypadku niedoboru tego składnika.
Potas – skutki uboczne nadmiaru potasu
Nadmiar potasu we krwi powoduje drgawki, porażenia mięśni szkieletowych, spowolnienie tętna czy zaburzenia rytmu serca. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do zatrzymania akcji tego organu, co jest bezpośrednim, bardzo dużym zagrożeniem dla życia pacjenta. Osoba borykająca się z nadmiarem potasu może być osłabiona i mieć zaburzenia świadomości. To stan niebezpieczny dla zdrowia i życia, dlatego warto uważać na suplementację potasu.
Nadmierne ilości potasu oddziałują na mięsień sercowy w sposób toksyczny. Często prowadzą więc do zgonu, zwłaszcza jeśli stan ten utrzymuje się przez dłuższy czas.
Jakie produkty są bogate w potas? – W czym jest potas
Produkty bogate w potas to m.in.:
fasola, groch, soczewica i inne warzywa strączkowe,
kakao,
ziarna słonecznika i dyni,
orzechy ziemne, pistacje i migdały,
mleko i przetwory mleczne,
ryby, zwłaszcza halibut i sardynki,
suszone morele, figi i rodzynki,
pierś z indyka i cielęcina.
Jak widać, potas występuje zarówno w produktach odzwierzęcych, jak i roślinnych, czego przykładem są suszone owoce, orzechy czy warzywa strączkowe. Jego prawidłowy poziom można więc utrzymać także w przypadku diety wegetariańskiej i wegańskiej.
Potas – przeciwwskazania
Potas występuje naturalnie w pożywieniu. Jeśli jednak chcesz postawić na jego suplementację, konieczne jest sprawdzenie, czy w Twoim przypadku nie istnieją przeciwwskazania do przyjmowania go w formie syntetycznej. Wśród nich pojawiają się przede wszystkim choroby, takie jak:
hiperkaliemia (nadmiar potasu),
przewlekła niewydolność nerek,
niewydolność kory nadnerczy,
rabdomioliza.
Nie zaleca się suplementacji potasu także w przypadku osób, które przyjmują leki moczopędne. Problemem jest również owrzodzenie żołądka lub jelit. Wszystkie suplementy mają dołączoną ulotkę, na której znajdują się najważniejsze informacje o przeciwwskazaniach i sposobie stosowania. Niezastosowanie się do przeciwwskazań może spowodować zaognienie chorób i dolegliwości, a także zmianę sposobu działania konkretnych leków.
Dlaczego warto stosować potas?
Potas jest jednym z najważniejszych składników w ludzkim organizmie. Jego niedobór powoduje poważne problemy zdrowotne, które w skrajnych stanach mogą doprowadzić nawet do śmierci czy niepełnosprawności. Większość osób nie musi przyjmować potasu w formie suplementów. Praktykowanie prawidłowej, zbilansowanej diety pozwala na zachowanie odpowiedniego stężenia potasu w organizmie. W sytuacji, gdy odżywiasz się niezdrowo lub borykasz się z różnymi chorobami, suplementacja potasu może być niezbędna w celu zachowania prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zwykle zalecana jest jednak maksymalnie przez kilka tygodni, do uzupełnienia niedoboru.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Sprawdź, co wiesz o zaletach witaminy C, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, przydaje się też w tak różnych dolegliwościach jak rak czy też przeziębienie.
Zestaw witamin wyłącznie dla kobiet - czy to ma sens? Te witaminy sprzyjają urodzie i poprawiają odporność. Zobacz gdzie ich szukać!
Polecane dla Ciebie
Marzanka jest rośliną trującą, ale umiejętnie stosowana wykazuje dobroczynne właściwości. Pomaga zwalczyć m.in. stany lękowe oraz uczucie niepokoju. Dowiedz się więcej.
Czosnek niedźwiedzi to znana od lat przyprawa, która ma wiele właściwości leczniczych; wspiera pracę układu pokarmowego i krwionośnego - sprawdź, jak działa i czy może Ci pomóc
Po ukąszeniu przez kleszcza rozwinęła się borelioza? Swój organizm możesz wesprzeć wieloma ziołami. Sprawdź, jakie właściwości mają m.in. rdestowiec, czystek, koci pazur.
Nadmierny apetyt to zmora wielu osób dążących do szczupłej sylwetki. Żeby go okiełznać, wystarczy kilka prostych zmian w sposobie odżywiania i regularne picie odpowiednich ziół.
Żywokost lekarski to roślina, którą stosowano już w starożytności. Uznawana za remedium w łagodzeniu podrażnień skóry, w przyspieszaniu gojenia, czy w walce z obolałymi stawami.