Poznaj leczniczą siłę imbiru! W naszym artykule znajdziesz przewodnik po jego zdumiewających właściwościach, wskazówki dotyczące bezpiecznego stosowania oraz porady, jak włączyć go do diety.
Nasturcja – Czy jest jadalna? Właściwości, działanie, zastosowanie, stosowanie i przeciwwskazania
- Opublikowano: 15.05.2023
Miłośnicy roślin ozdobnych z pewnością znają nasturcję, często sadzoną w przydomowych ogródkach, na balkonach i na działkach. Jednakże nie jest to tylko roślina ozdobna, warto również zainteresować się jej jadalnymi odmianami, które cechuje nie tylko oryginalny smak, lecz i cenne właściwości mające korzystny wpływ na zdrowie. Właśnie dlatego nasturcja znajduje zastosowanie nie tylko w kuchni, ale i w medycynie ludowej, i to od bardzo dawna.
Spośród wielu podobnych roślin, nasturcja wyróżnia się tym, że praktycznie każda jej część nadaje się do spożycia i nie stanowi przy tym żadnego zagrożenia dla zdrowia. Nie jest trująca i możemy jeść zarówno jej pędy czy kwiaty, jak i świeże, zielone albo suszone liście nasturcji, doceniając ich wyjątkowe walory smakowe.
Nasturcja – co to takiego?
Jest to roślina jednoroczna, nosząca łacińską nazwę Tropaeolum, rosnąca w naturze przede wszystkim w Ameryce Środkowej i Południowej. W naszym kraju uprawia się nasturcje jako rośliny ozdobne, na balkonach czy w ogrodach, albo na większą skalę, jako rośliny jadalne i w celach medycznych. Kwiaty nasturcji przywieźli do Europy konkwistadorzy w XVI wieku i początkowo rosła tylko w luksusowych ogrodach np. królewskich.
Nasturcja ogrodowa należy do rodziny nasturcjowatych, a ta, jaką znamy obecnie, jest dziełem holenderskich ogrodników. Ciemnozielone liście nasturcji są skrętoległe, o lekko pofałdowanych płatkach, osadzone na bardzo długich ogonkach, a pędy i pnącza nasturcji mogą dorastać nawet do 5 m długości. Najbardziej charakterystyczną cechą są kwiaty nasturcji, mające pięć płatków, czerwonych, purpurowych, żółtych, pomarańczowych, niebieskich, często dwukolorowych lub trójkolorowych.
Uprawa nasturcji jest prosta, nie ma szczególnych wymagań co do gleby, chociaż powinna być średnio żyzna. Ogrodnicy sugerują, aby wysiew nasion nasturcji zrobić w drugiej połowie kwietnia, najlepiej w środku rabaty, a kwitnie aż do późnej jesieni. Tak samo dobrze wyrośnie w donicy stojącej na balkonie, także efektowna nasturcja pnąca, chociaż może wydawać mniej kwiatów. Jej skład pomaga również wabić niewielkie owady, mszyczniki, które pożerają larwy mszyc.
Jakie są rodzaje nasturcji?
Jeśli chodzi o odmiany nasturcji, to jest ich blisko 80, rosnących w naturze przede wszystkim na rozległych obszarach Ameryki Środkowej i Ameryki Południowej. Spośród aż tak olbrzymiej ilości uprawia się zaledwie kilka, ich kwiaty stanowią ozdobę każdego ogrodu, a najbardziej popularne odmiany nasturcji to:
nasturcja większa, Tropaeolum majus, o żółtych lub pomarańczowych kwiatach i jadalnych owocach i liściach;
nasturcja mniejsza, Tropaeolum minus, nasturcja niska, idealna do uprawy na balkonie;
nasturcja trójbarwna, Tropaeolum tricolor Sweet, o trójkolorowych kwiatach;
nasturcja włóczęga, Tropaeolum peregrinum, nasturcja kanaryjska, odmiana pnąca osiągająca kilka metrów długości;
nasturcja bulwiasta, Tropaeolum tuberosum, o zgrubiałych korzeniach nazywanych bulwami;
nasturcja błękitna, Tropaeolum azureum Miers, o intensywnie błękitnych płatkach kwiatów.
Nasturcja – właściwości zdrowotne
Skoro wiemy już, czym jest nasturcja i jakie są jej najczęściej spotykane odmiany, powinniśmy dowiedzieć się, jaki pozytywny wpływ ma na nasze zdrowie. Jeśli chodzi o właściwości lecznicze nasturcja ma czym się pochwalić, co wynika z zawartości wartościowych substancji czynnych. Liście, pędy, owoce i kwiaty nasturcji mają w składzie witaminę C, sole mineralne, beta-karoten, luteinę, kwasy tłuszczowe, flawonoidy i olejki eteryczne, rzutujące na właściwości prozdrowotne tej rośliny:
działanie antyseptyczne i przeciwzapalne, przyspieszające gojenie się ran;
własności bakteriobójcze i grzybobójcze;
przeciwdziałanie bólom głowy i innych części ciała;
wzmocnienie osłabionych włosów;
poprawę funkcjonowania układu odpornościowego;
wspomaganie leczenia wyprysków skórnych;
korzystny wpływ na naczynia krwionośne;
lepszą pracę układu moczowego i trawiennego.
Nasturcja – zastosowanie w fitoterapii
Fitoterapia zyskuje coraz większe uznanie, nie tylko wśród zwolenników medycyny naturalnej i również nasturcja znajduje zastosowanie w przeciwdziałaniu symptomom różnych dolegliwości. Stosuje się ją między innymi na choroby układu oddechowego, a wyciąg z nasturcji większej pomaga usunąć zalegającą wydzielinę z gardła i nosa.
Zastosowanie nasturcji w ziołolecznictwie obejmuje też wspomaganie profilaktyki przeciwnowotworowej, schorzenia układu moczowego, zapobieganie rozwojowi infekcji i stanów zapalnych, kąpiele lecznicze łagodzące wspomniane dolegliwości bólowe. Można ją używać wewnętrznie, zalecane jest między innymi picie soku nasturcjowego mającego lekko pikantny smak, albo zewnętrznie, w postaci okładów.
Nasturcja – zastosowanie w kosmetyce
Zastosowanie nasturcji obejmuje również jej użycie w kosmetyce, nadaje się między innymi do codziennej pielęgnacji włosów, a robi się z niej płukanki, działające jak naturalny lakier do włosów. Owoce nasturcji w postaci soku albo naparu z liści nasturcji działają niemal jak woda utleniona, łagodząc i przyspieszając gojenie wszelkich podrażnień skóry. Wykazuje skuteczność przy łojotoku, trądziku, opryszczce i liszajach skórnych.
Jak działa nasturcja i na co może pomóc?
Zakres działania nasturcji większej, czyli Tropaeolum majus, jak i innych odmian, jest bardzo szeroki, obejmujący wiele aspektów zdrowotnych, a eksperci podkreślają kilka zakresów zastosowania:
Nasturcja – naturalny antybiotyk
Ziele nasturcji można traktować jako naturalny, silny antybiotyk, skuteczny między innymi na infekcje układu oddechowego, od zapalenia gardła aż po anginę i zapalenie oskrzeli lub płuc.
Nasturcja na zaparcia
Różne odmiany nasturcji stosowane są także przy bolesnych zaparciach, sporządza się tym celu napar z pąków działający przeczyszczająco, nieuszkadzający jednocześnie mikroflory bakteryjnej jelit.
Nasturcja na odporność
Kolejnym wartym uwagi zastosowaniem, jakie znajdują liście, owoce i kwiaty nasturcji jest wzmocnienie osłabionego układu immunologicznego, przede wszystkim dzięki zawartości witaminy C.
Nasturcja do odkażania i gojenia ran
Skoro nasturcja ma właściwości takie, jak woda utleniona, to można ją używać jako środek antyseptyczny do dezynfekcji ran, zadrapań czy podrażnień skóry, przyspiesza jednocześnie ich gojenie.
Nasturcja na włosy – Płukanka z nasturcji
Z liści nasturcji warto sporządzić płukankę do włosów, zalewając je po prostu wrzątkiem i zostawiając do naciągnięcia na co najmniej 10-15 minut. Taka płukanka wzmocni włosy, usunie łupież, doda im blasku, złagodzi także skutki wielu chorób skóry, zapobiegając przedwczesnemu łysieniu.
Jak stosować nasturcję – dawkowanie
Nasturcję można bez problemu jeść nawet w większych ilościach, lecz pamiętając jednocześnie, że istnieją przeciwwskazania do spożywania nasturcji, które należy wcześniej uwzględnić, niektórym może także przeszkadzać pieprzny smak liści.
Jak zrobić napar z nasturcji?
Aby zrobić napar z nasturcji, wystarczy wziąć dwie łyżeczki świeżych liści lub suszonych, zalać je gorącą wodą i parzyć przez 15 minut. Napar odcedzamy, a smak poprawiamy, dodając łyżeczkę miodu, można także dodać równie zdrowe ziele angielskie, albo inne zioła, tak samo korzystne dla zdrowia.
Jak zrobić syrop z nasturcji? – Przepis
Suszone liście nasturcji stosowane są również do sporządzenia syropu. W tym celu bierzemy pół szklanki kwiatów nasturcji, zalewamy gorącą wodą, zaparzamy przez 15 minut i odcedzamy. Gotowy syrop mieszamy z wodą mineralną i w razie potrzeby dosładzamy miodem.
Jak zrobić nalewkę z nasturcji?
Kwiaty nasturcji lub liście wkładamy do słoika i zalewamy alkoholem, najlepiej spirytusem i odstawiamy na 10 dni. Następnie odcedzamy i przelewamy do butelek, a nalewkę stosujemy przeważnie zewnętrznie, do nacierania, lecz kobietom zaleca się spożywanie 30 kropel dziennie na tydzień przed miesiączką.
Nasturcja – przeciwwskazania do spożywania
Niestety, nie każdy może spożywać nasturcje, a najważniejsze przeciwwskazania, jakie trzeba uwzględnić to:
wrzody żołądka;
zapalenie błony śluzowej żołądka;
alergia na nasturcje;
ciąża;
zbyt młody wiek, nie można jej dawać dzieciom poniżej 3 roku życia.
Nasturcja – skutki uboczne i działania niepożądane
Nasturcja większa i inne jej odmiany nie powodują praktycznie żadnych skutków ubocznych, powinny na nie uważać tylko osoby mające wymienione wyżej dolegliwości uniemożliwiające ich spożycie.
Dlaczego warto stosować nasturcję?
Dlatego, że ma liczne właściwości lecznicze, skuteczne w przypadku różnych dolegliwości i jednocześnie doskonały smak. Wykorzystamy ją nie tylko do poprawy osłabionego stanu zdrowia, ale w kuchni, jako dodatek do wielu potraw.
Gdzie kupić liście nasturcji?
Najlepszym rozwiązaniem jest oczywiście uprawa nasturcji we własnym ogródku, lecz nie zawsze jest to możliwe. W takim przypadku pozostaje jej kupno, ale należy korzystać z usług tylko zaufanych sprzedawców, sklepów zielarskich, oferujących ziele nasturcji mielone lub cięte, zapakowane w paczki o różnej wadze i wielkości. Daje nam to gwarancje zakupu produktu spełniającego najwyższe normy jakościowe i w stu procentach bezpiecznego dla zdrowia.
Proste przepisy z nasturcją
Nasturcja znajduje wiele zastosowań w kuchni, jako dodatek do licznych potraw, wegańskich lub mięsnych. Zastosowanie znajdują praktycznie wszystkie części nasturcji, lecz najlepsze w smaku są jej liście i kwiaty, z których można przykładowo zrobić:
Zupę z nasturcji
Potrzebne nam będą liście nasturcji, pietruszka, por i zielony groszek. Warzywa siekamy, zalewamy bulionem i gotujemy do miękkości. Pod koniec gotowania dodajemy nasturcję, doprawiamy do smaku i całość miksujemy uzyskując smakowitą zupę krem.
Sałatkę z nasturcji
Z liści nasturcji sporządzimy też zdrową sałatkę, do której dodamy łososia, zieloną sałatę, świeże pomidory, kiełki rzodkiewki, paprykę czerwoną lub żółtą. Wszystkie składniki kroimy na dowolne kawałki, wrzucamy do miski, zalewamy przygotowanym wcześniej sosem i mieszamy. Same liście albo kwiaty nasturcji warto wcześniej sparzyć w gorącej wodzie z solą przez około 10 minut, a sos zrobimy z octu balsamicznego z dodatkiem ulubionego oleju i przypraw, np. oregano, bazylii, soli i pieprzu.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Odkryj płatki drożdżowe nieaktywne - Dowiedz się jak je jeść, do czego je stosować i na co trzeba uważać. Wykorzystaj ukrytą moc płatków.
Mangostan to pyszny egzotyczny owoc, a zarazem jedno z najlepszych źródeł antyoksydantów. Z uwagi na zawartość HCA potrafi też skutecznie przyspieszyć redukcję wagi ciała.
Polecane dla Ciebie
Czarny czosnek to naturalny antybiotyk, który może przynieść wszechstronne korzyści zdrowotne, bez nieprzyjemnego zapachu, jaki pozostawia czosnek świeży.
Olej z rokitnika, naturalny, nadający się do zastosowania zewnętrznego i wewnętrznego, mający bogaty skład, pełen substancji odżywczych wpływających na różne aspekty zdrowotne.
Miód spadziowy to prawdziwa bomba zdrowia rodem z lasu. Jest skarbnicą antyoksydantów, minerałów i enzymów. Z wysoką mocą wzmacnia nasz organizm i wyjątkowo ubogaca naszą dietę.
Tymianek, popularna roślina o wysokiej wartości leczniczej i kulinarnej, jest jednym z najlepszych ziół zwalczających kaszel i wspomagających zdrowie układu oddechowego.
7 przeciwwskazań do stosowania oleju żywokostowego z gojnikiem - Kto nie powinien go stosować i jak go bezpiecznie używać