Babka płesznik to świetne wsparcie w problemach z trawieniem, które dotykają różnych obszarów układu pokarmowego, ponadto działa też świetnie na skórę i włosy. Sprawdź jak!
Gotu kola (wąkrotka azjatycka) – Zastosowanie, właściwości i skutki uboczne
- Opublikowano: 22.06.2022 - Aktualizacja: 13.07.2022
Uznawana za „zioło długowieczności”, gotu kola jest podstawą tradycyjnej medycyny chińskiej i w indyjskiej medycynie ajurwedyjskiej. Osoby ją zażywające twierdzą, że stosowanie gotu koli ma moc zwiększania zdolności umysłowych, leczenia problemów skórnych oraz promowania zdrowia wątroby i nerek – a niektóre badania wydają się to potwierdzać.
Gotu kola, czyli wąkrotka azjatycka to jeden z najsilniejszych adaptogenów. Adaptogeny są roślinami, które mają normalizujący wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka. Dowiedz się więcej o tym, co sprawia, że gotu kola ma tak korzystne właściwości lecznicze.
Ziele wąkroty azjatyckiej (centella asiatica l) występuje w stanie naturalnym w południowej i środkowej Afryce, południowej Azji, Ameryce Południowej i Środkowej oraz w Australii.
Można je spotkać przede wszystkim na terenach podmokłych, wilgotnych i ciepłych w klimacie tropikalnym. Znana jest od czasów starożytnych ze względu na swoje właściwości zdrowotne (m.in. korzystny wpływ na układ krążenia, ośrodkowy układ nerwowy, także przyspiesza procesy gojenia ran).
Jej kwiaty mają kolor biały lub jasnoróżowy, ale najważniejsze są liście i łodygi.
Gotu kola zawiera związki takie jak saponiny triterpenowe. Naukowcy uważają, że mogą one być w dużej mierze odpowiedzialne za korzyści zdrowotne rośliny. Tradycyjnie wykorzystuje się ją w poniższych sytuacjach:
- gojenie ran (przyśpiesza też ustępowanie krwiaków i wysięków zapalnych)
- łagodzenie biegunki
- zwiększenie poziomu energii
- zmniejszenie niepokoju
- w chorobach przewodu pokarmowego
- w leczeniu zapalenia stawów
- na zwiększenie potencji seksualnej
- wsparcie w przypadku chorób wenerycznych
- wsparcie w przypadku chorób skóry
- w łagodzeniu objawów zaburzeń miesiączkowania
- w przypadku zaburzenia pamięci
Gotu kola — Właściwości lecznicze
Gotu kola jest jedną z najskuteczniejszych substancji roślinnych na poprawę pamięci i koncentrację. Jak wykazano w badaniach, uwalnia ona bowiem eutroficzny czynnik pochodzenia mózgowego – białko pobudzające tworzenie nowych komórek mózgowych.
Wąkrota azjatycka pomaga poprawić komunikację między komórkami mózgowymi, zwiększa też plastyczność mózgu za sprawą wpływu na rozwój dendrytu (to istotny element neuronu, który przenosi sygnały otrzymywane z innych neuronów do ciała komórki). Tym samym jej pozytywny wpływ na pamięć i koncentrację minimalizuje oznaki starzenia.
Składniki wąkroty azjatyckiej oddziałują na układ nerwowy. Gotu kola wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, wykazując działanie uspokajające, przeciwlękowe, antydepresyjne, przeciwbólowe i przeciwdrgawkowe. W tym celu przyjmuj 500 mg ekstraktu gotu kola dwa razy dziennie do 14 dni na raz. W przypadku silnego niepokoju można zażywać do 2000 mg dziennie.
Także osoby w podeszłym wieku mogą rozpocząć suplementację tej rośliny z rodziny selerowatych, ponieważ łagodzi ona stres i poprawia jakość snu. W przypadku zaburzeń lękowych substancje aktywne zawarte w gotu koli potrafią wpłynąć na zmniejszenie ich częstotliwości. Jej zażycie przynosi efekty podobne do lekkich środków uspokajających.
Asiatica l wpływa korzystnie na naczynia krwionośne i krążenie krwi (działa też ochronnie na śródbłonek naczyń). Wąkrota azjatycka redukuje ilość wolnych rodników, co może wpłynąć na wolniejszy rozwój choroby Alzheimera oraz demencji.
Ziele wąkroty azjatyckiej wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Przyspiesza gojenie wrzodów żołądka i pomaga w pozbyciu się jego silnych bólów brzucha. To wszystko za sprawą azjatykozydu, który jest głównym składnikiem centella asiatica.
Wykazuje on działanie zbliżone do madekasozydu, a dodatkowo antybakteryjne, przeciwobrzękowe, pobudzające ziarninowanie komórek oraz procesy naprawcze. Przyspiesza regenerację skóry oraz gojenie ran, oparzeń, zmian skórnych powstałych w wyniku trądziku i opryszczki. Często znajduje się on w kosmetykach przeciwstarzeniowych, przeciwtrądzikowych, zapobiegających powstawaniu rozstępów oraz do skóry suchej i wrażliwej.
Jako antyoksydant ta znana roślina lecznicza ma pozytywny wpływ na zdrowie jelita cienkiego i grubego.
Wąkrota azjatycka ma także działanie detoksykacyjne – oczyszcza organizm z toksyn. Jako substancja moczopędna może stymulować wydalanie wraz z moczem toksyn, nadmiaru soli, tłuszczu czy wody. Ułatwia to pracę nerkom i pozwala na zachowanie równowagi płynów. W tym celu można zażywać od 30 do 60 kropli płynnego ekstraktu gotu kola 3 razy dziennie przez maksymalnie 14 dni. Dawki mogą się różnić w zależności od producenta, dlatego zawsze postępuj zgodnie ze wskazówkami na opakowaniu, a przed zastosowaniem skonsultuj się z lekarzem.
Wąkrota azjatycka wykazuje właściwości przeciwnowotworowe, ponieważ działa na komórki nowotworowe selektywnie (selektywne działanie toksyczne). Wodny wyciąg z tego ziela działa toksycznie na raka piersi i może pomóc w zwalczaniu czerniaka. Nie zaobserwowano natomiast jego oddziaływania na komórki rakowe w nerkach i płucach.
Ta roślina przy dłuższym stosowaniu może zmniejszyć widoczność rozstępów. Aktywuje ona także włókna kolagenowe. Uważa się, że terpenoidy znajdujące się w gotu koli zwiększają produkcję kolagenu w organizmie. Może to pomóc w zapobieganiu tworzeniu się nowych rozstępów, a także w leczeniu istniejących. W tym celu kilka razy dziennie nakładaj na dotknięty obszar krem zawierający 1% ekstraktu gotu koli.
Wąkrota azjatycka zawiera składniki, które mogą złagodzić ból stawów, a także wesprzeć układ immunologiczny. Jak widzimy, centella asiatica to sposób na wiele schorzeń i dolegliwości.
Zastosowanie Gotu kola
Możemy stosować gotu kolę przede wszystkim w zaburzeniach ze strony układu nerwowego. Poleca się jej stosowanie przez osoby, które cierpią na różnego rodzaju zaburzenia pamięci, funkcji poznawczych, czy też mającym trudności w przyswajaniu nowych informacji.
Warto jeszcze raz podkreślić, że gotu kola działa w stanach lękowych i depresyjnych. Regularne przyjmowanie centella asiatica przeciwdziała powstawaniu chorób neurodegeneracyjnych, w tym chorobie Alzheimera.
Wąkrotka azjatycka wykazuje właściwości przeciwzapalne, stosuje się ją w chorobach przewodu pokarmowego, nadciśnieniu, zaburzeniach krążenia obwodowego oraz innych dysfunkcjach układu sercowo-naczyniowego. Poprawia krążenie krwi i napięcie naczyń krwionośnych, przydaje się w leczeniu żylaków oraz na stan zapalny stawów. Dzięki temu, że zapobiega zlepianiu się płytek krwi, przyczynia się do zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia zakrzepicy.
Centella asiatica l to też sposób na walkę z bakteriami i grzybicą. Gotu kola zawiera składniki, które dobrze sobie radzą z chorobami skóry. Gotu kolę można suplementować w takich zaburzeniach jak egzema, łuszczyca, owrzodzenia, trudno gojące się rany lub trądzik. Dermatologiczne właściwości centella asiatica są wciąż badane i znajdują swe zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, zwłaszcza przy preparatach spowalniających procesy starzenia skóry.
Działanie Gotu koli
Preparat ziołowy, który zawiera gotu kolę, to przede wszystkim skuteczna metoda walki ze stresem i niepokojem. Wąkrotka azjatycka jako adaptogen ma właściwości lecznicze, które zmniejszają napięcie, lęk, stres i stany depresyjne i stany obniżonego nastroju. Jednocześnie roślina zwiększa zdolności pamięciowe, a także polepsza koncentrację uwagi, dlatego też wąkrota azjatycka uważna jest za naturalny środek nootropowy.
Związki zawarte w tej roślinie wspierają funkcjonowanie układu nerwowego i mogą hamować neurodegenerację, a także przyspieszają procesy naprawcze w uszkodzonych tkankach skóry.
Jak już wiemy wąkrotka azjatycka chroni naczynia krwionośne, stąd osoby walczące z nadciśnieniem oraz borykający się z niewydolnościami związanymi z układem naczyniowo-sercowym, powinny wziąć ją pod uwagę.
W tradycyjnej medycynie azjatyckiej podawano sproszkowane ziele przy różnych przypadłościach ze strony układu pokarmowego, takich jak biegunka, bóle brzucha czy niestrawność.
Jest też sprzymierzeńcem w walce z cellulitem i rozstępami, potrafi też aktywować włókna kolagenowe, dzięki czemu wpływa na hamowanie procesów starzenia się skóry.
Dlaczego warto stosować Gotu kolę?
Powodów jest wiele. Wymieniliśmy większość z nich, ale co sprawia, że wąkrotka azjatycka działa? Jakie składniki aktywne zawiera? 100 gramów świeżej gotu koli dostarcza następujących składników odżywczych:
- wapń: 171 miligramów (17% RDI),
- żelazo: 5,6 miligrama (31% RDI),
- potas: 391 miligramów (11% RDI)
- witamina A: 442 mikrogramy (49% RDI),
- witamina C: 48,5 miligrama (81% RDI),
- witamina B2: 0,19 miligrama (9% RDI).
Gotu kola jest również dobrym źródłem błonnika pokarmowego, dostarczając 8% RDI dla kobiet i 5% RDI dla mężczyzn.
Jak stosować Gotu kola — Dawkowanie gotu kola
Coraz bardziej popularna wąkrotka jest dostępna w wielu postaciach. Dzienna dawka gotu kola zależy głównie od 2 czynników: rodzaju suplementów diety, które przyjmujemy (niektóre formy są silniejsze niż inne) i stanu, w jakim je przyjmujemy. Przyjrzyjmy się formom, w jakich można stosować gotu kolę i zalecane dawki.
Suszone liście gotu koli
Suszone liście są zazwyczaj moczone i przygotowywane jako herbatka. Aby zaparzyć filiżankę herbaty gotu kola, należy dodać 1-2 łyżeczki (5 do 10 gramów) do 2/3 szklanki wrzącej wody i pozostawić na 10 minut. Sugerowane spożycie to 1 do 3 filiżanek (750 ml) dziennie.
Nalewka (płynne krople)
Nalewki występują w różnych stopniach mocy, dlatego dobrze przestrzegać zaleceń producenta na etykiecie napoju. Zwykle, stosuje się około 20-40 kropli nalewki kilka razy dziennie. Płynne ekstrakty zawierają alkohol, ale bywają także wersje bezalkoholowe (na bazie gliceryny roślinnej).
Kapsułki z suszonym proszkiem gotu kola
Gotu kola w formie kapsułek zawiera suszony proszek z liści (czasem także łodygi). Typowa ilość rośliny w 1 kapsułce wynosi od 300 do 500 mg, a ogólne zalecane stosowanie to 2 kapsułki dziennie.
Kapsułki ze standaryzowanym ekstraktem
Kapsułki te składają się ze sproszkowanej rośliny standaryzowanej na zawartość procentową składnika aktywnego (takiego jak np. azjatykozyd). Dawki dla standaryzowanego ekstraktu wahają się od 50 mg do 250 mg i można je przyjmować do 3 razów dziennie.
Maść, żel, olejek
W sklepach zielarskich dostępny jest krem, który zawiera także inne składniki aktywne. Jeśli chcemy mieć monoskładnikowy żel – przygotujmy go samodzielnie. Wystarczy wymieszać liście gotu kola we wrzącej wodzie (stosunek 1: 1 – 1 szklanka ziela w 1 szklance wrzącej wody). Pozostawmy mieszaninę do zaparzenia na 10 do 15 minut.
Następnie odcedźmy ją i dodajmy skrobię kukurydzianą, aby uzyskać większą gęstość. Taki „smar” nałóżmy na dotknięty obszar skóry i pozostawmy do wyschnięcia (około 10 minut), a następnie zmyjmy czystą wodą.
Możemy też spreparować olejek ziołowy. W tym celu gotujemy liście wąkrotki (1 szklanka ziela na 4 szklanki wody), aż objętość wody zmniejszy się o połowę. Oddzielamy liście od mikstury przed dodaniem oleju roślinnego, na przykład olej kokosowy, oliwa z oliwek. Powoli gotujemy na wolnym ogniu, aż cała woda wyparuje. Powstały w ten sposób olejek możemy nakładać na podrażnioną skórę lub skórę z widocznymi oznakami starzenia.
Gotu kola — przeciwwskazania do stosowania
Przyjmowana z przyczyn dermatologicznych jest bezpieczna dla kobiet w ciąży. Nie zaleca się jej stosowania doustne przez kobiety w ciąży. Również karmienie piersią jest tutaj niewskazane.
Seniorzy przed zastosowaniem preparatów roślinnych z wąkrotką powinny wcześniej skonsultować się z lekarzem. Podobnie osoby chorujące na wątrobę, bądź planujące operację. Nie zaleca się podawać gotu kolę również dzieciom i młodzieży.
Gotu kola może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:
- leki wpływające na pracę wątroby: gotu kola zawiera składniki, które mogą uszkodzić wątrobę,
- leki obniżające poziom cholesterolu (w tym statyny): gotu kola podnosi poziom cholesterolu,
- leki przeciwcukrzycowe: gotu kola wydaje się zwiększać poziom cukru we krwi,
- diuretyki: gotu kola działa jak środek moczopędny; przyjmowanie leków moczopędnych i gotu kolę może spowodować utratę zbyt dużej ilości płynów, zaburzającą równowagę potrzebnych elektrolitów,
- środki uspokajające: ponieważ wąkrotka działa jak środek uspokajający, może wzmocnić działanie leków na lęk lub bezsenność.
Efekty stosowania Gotu kola
Po miesiącu regularnego stosowania rośliny gotu kola możemy oczekiwać wielu dobroczynnych rezultatów, o których wielokrotnie tutaj wspominaliśmy. Ceniona od tysięcy lat centella asiatica L. to w ajurwedzie substancja otoczona wręcz kultem. Stosowano ją niegdyś w tych samych celach co i dzisiaj, uzyskując podobne efekty.
Rozważmy jej podawanie w celu polepszenia zdolności umysłowych (pamięć i koncentracja), w czasie psychicznych trudności wynikających ze stresu i lęku, a także na problemy krążeniowe oraz dolegliwości skórne. To naturalny sposób na uzyskanie zdrowego wsparcia dla naszego organizmu.
Skutki uboczne stosowania Gotu kola
Mimo że gotu kola jest stosunkowo bezpieczną rośliną, którą można zakupić w wielu dobrych sklepach ze zdrową żywnością, to efekty uboczne jednak mogą i po niej wystąpić. Zazwyczaj są to odosobnione przypadki. Wśród działań niepożądanych spotyka się takie reakcje jak wzmożona senność, nudności, bóle lub zawroty głowy, a także podrażnienia skóry przy zastosowaniu bezpośrednio na ciało.
Te skutki uboczne zazwyczaj szybko ustępują.
Opinie o Gotu Kola
Wąkrotka zbiera wiele pozytywnych opinii u osób, które ją stosują. Pojawia się coraz więcej komentarzy, że to obecnie najlepszy preparat ziołowy na rynku. Wiele osób podkreśla jego skuteczność w poprawie samopoczucia oraz przy problemach z pamięcią i koncentracją. Wydaje się, że takie działanie potwierdza znaczna liczba osób wypowiadających się w internecie.
Jakby tego było mało – to również dobry specyfik kosmetyczny na powszechne problemy skórne. Reasumując – gotu kola jest rośliną, której wszechstronne, pozytywne właściwości zostały odnotowane i są potwierdzone w licznych badaniach. Warto ją suplementować, jeśli cierpimy na dolegliwości, o których wspominaliśmy w artykule.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Poznaj sprawdzone domowe sposoby na refluks. Naturalne metody, które złagodzą Twoje dolegliwości. Przeczytaj teraz i unikaj refluksu.
Proces gojenia się ran można skutecznie przyspieszyć. Pomagają w tym rozmaite zioła, np. mirra, rozmaryn lekarski, arnika, kasztanowiec. Poznaj ich właściwości.
Polecane dla Ciebie
Co to jest inozytol? Poznaj go w odpowiedziach na najczęściej zadawane przez użytkowników pytania. Dowiedz się czym jest, jak działa, jak go stosować i jakie ma skutki uboczne i przeciwwskazania.
Jod to ważny mikroelement, który powinien mieć stałe miejsce w diecie. Jest nieodzowny dla zdrowia tarczycy, reguluje proces wzrostu i dojrzewania komórek, wpływa na odporność.
Magnez jest życiodajnym pierwiastkiem, od którego zależy prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Wspomaga odporność, pracę układu nerwowego czy sercowo-naczyniowego.
Chrom jest pierwiastkiem, który wspiera prawidłową pracę organizmu. Uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi, pomaga utrzymać aktywność enzymów trawiennych. Sprawdź.
Naturalne probiotyki to doskonały sposób na wzmocnienie Twojego organizmu i wyposażenie go w naturalną tarczę ochronną i wzmacniającą; zobacz, gdzie je znaleźć