Sprawdź, jakie substancje można podawać w przypadku uciążliwej biegunki i problemów z nadmiernym wypróżnieniem, poznaj charakterystykę ziół oraz najczęstsze dawkowanie!
Koper włoski – Działanie, właściwości, zastosowanie i skutki uboczne
- Opublikowano: 29.08.2022
Koper włoski to aromatyczny dodatek do potraw? Tak, ale nie tylko! Koper włoski już od wieków ceniony jest także ze względu na jego właściwości lecznicze. Stanowi naturalne remedium na dolegliwości układu trawiennego i wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego. Jakie działanie ma koper włoski? Kto może stosować olejki i herbaty z fenkułu? Odpowiedzi w poniższym artykule.
Koper włoski (Foeniculum vulgare mill.), określany także jako fenkuł lub fenkuł włoski, jest byliną należącą do rodziny selerowatych. Początkowo spotykany głównie na obszarze basenu Morza Śródziemnego, z czasem — dzięki swoim cennym właściwościom — rozprzestrzenił się także na inne rejony świata. Obecnie prym w uprawie kopru włoskiego wiodą Chiny oraz Indie.
Koper włoski posiada charakterystyczny, gruby korzeń, z którego wyrastają łodygi osiągające nawet do 2 metrów wysokości. Okres kwitnienia kopru włoskiego przypada na miesiące letnie, od lipca do września. W tym czasie można obserwować drobne kwiaty o żółtej barwie ułożone w rozłożyste, płaskie baldachimy. Dla celów leczniczych pozyskuje się owoce kopru, a szczególnie te rosnące na bardziej gorzkiej jego odmianie. W kuchni wykorzystuje się praktycznie całą roślinę kopru — łodygi, liście i owoce. Często można spotkać się także z nasionami kopru, które posiadają łagodny i słodki smak.
Koper włoski – właściwości
Oprócz niezaprzeczalnych walorów smakowych koper włoski posiada także cenne właściwości lecznicze. Flawonoidy, stigmasterol oraz olejki eteryczne znajdujące się w owocach fenkułu mają bardzo korzystny wpływ na zdrowie i pomagają naturalnie wyregulować procesy zachodzące w obrębie układu trawiennego.
Koper włoski – właściwości najczęściej wymieniane:
– Właściwości żółciopędne. Koper pobudza wytwarzanie żółci, dzięki czemu pomaga zwalczyć niestrawność, ułatwia trawienie tłuszczów i wspiera pozbywanie się żółci z pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych.
– Właściwości wiatropędne. Stosowanie kopru okazuje się szczególnie pomocne w przypadku wzdęć i zaparć. Pomaga oczyścić układ pokarmowy z zalegających gazów, a dzięki temu likwiduje nieprzyjemne uczucie przepełnienia po posiłkach.
– Właściwości ochronne. Napar z kopru włoskiego chroni ściany żołądka i może przeciwdziałać negatywnym skutkom nadmiernego spożycia alkoholu.
– Właściwości wykrztuśne. Olejek z kopru ma zdolność do zwiększania ilości wydzieliny w oskrzelach przy jednoczesnym zmniejszeniu jej gęstości. To własność niezwykle przydatna przy nieżytach górnych dróg oddechowych oraz problemach z odkrztuszaniem.
– Właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Olejek z kopru włoskiego powstrzymuje dalszy rozwój drobnoustrojów, w tym także grzybów, bakterii i pleśni.
– Właściwości przeciwnowotworowe. Składniki zawarte w koprze włoskim ujawniają zdolność do degradacji komórek rakowych oraz do zahamowania cyklu komórkowego. Stosowanie kopru włoskiego może zwiększyć skuteczność leczenia nowotworów wątroby, piersi i płuc.
Koper włoski – zastosowanie
Szerokie zastosowanie kopru włoskiego dotyczy szczególnie sfery zdrowia. Roślina ta oferuje wysoką zawartość związków antyoksydacyjnych, które spowalniają proces starzenia się organizmu. Wyciągi i olejki z kopru włoskiego są powszechnie stosowane w przypadku problemów trawiennych, ale także w schorzeniach, którym towarzyszą odczyny zapalne. Koper jest naturalną pomocą dla osób uskarżających się na choroby sercowo-naczyniowe, w tym także nadciśnienie.
Koper włoski regeneruje żołądek, może też stymulować laktację u kobiet karmiących oraz minimalizować negatywne objawy menopauzy.
Koper włoski jest rośliną, którą często wykorzystuje się do przyrządzania potraw. Bulwa nadaje się do jedzenia na surowo, jako dodatek do sałatek lub zdrowa przekąska. Łodygi dodawane są do zup i sosów, nadając im delikatnie anyżowy lub lukrecjowy posmak. Liście kopru włoskiego doskonale sprawdzają się w towarzystwie sosów i dań rybnych. Z kolei kwiaty i nasiona kopru włoskiego to aromatyczna przyprawa, którą można dodawać do pieczeni oraz zup.
Popularną formą spożywania kopru jest herbata do której stosuje sie nasiona kopru włoskiego i zalewa je gorącą wodą. Można także przyrządzić gotowany wywar do picia na gorąco.
Jak działa koper włoski i na co pomaga?
Koper włoski posiada wyjątkowo wysoką zawartość potasu, witaminy C, wapnia, magnezu i fosforu, które wykazują pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Dojrzały owoc kopru włoskiego zawiera się ok. 6% olejku eterycznego, a także inne istotne składniki odżywcze, takie jak flawonoidy (działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne oraz immunomodelujące), cukry oraz białko.
Przy zastosowaniu kopru włoskiego można zaobserwować jego działanie: rozkurczające, wiatropędne, moczopędne, wykrztuśne, przeciwdrobnoustrojowe, hipotensyjne (obniżanie zbyt wysokiego ciśnienia tętniczego krwi).
Koper włoski jest szczególnie pomocny przy dolegliwościach takich jak:
– Zaburzenia trawienia
– Wzdęcia i gazy
– Wysokie napięcie mięśni gładkich w przewodzie pokarmowym
– Problemy z odkrztuszaniem
– Nieżyt górnych dróg oddechowych
– Stany zapalne
– Zbyt niski poziom wydzielanej żółci
– Kolki u dzieci (po 4 roku życia)
– Nadwyrężenie żołądka po nadużyciu alkoholu
– Osłabiona odporność
Jak stosować koper włoski – dawkowanie
Koper włoski dostarcza cennych dla zdrowia antyoksydantów i jest źródłem wielu innych, istotnych z punktu leczniczego witamin i minerałów. Napar z kopru można spożywać codziennie, w ilości 1 lub 2 filiżanki.
W przypadku pozostałych preparatów na bazie kopru włoskiego – gotowych ziół do zaparzania w saszetkach, olejków z kopru włoskiego, czy ziarenek — najlepiej ograniczyć się do dawkowania zaproponowanego przez producenta w ulotce produktu.
Koper włoski – przeciwwskazania
Koper włoski jest uznawany za roślinę bezpieczną dla zdrowia. Ze względu na zawarty w nim anetol zaleca się jednak zachowanie rozsądnego umiaru w codziennym spożyciu nasion kopru włoskiego. Anetol posiada bardzo wiele cennych właściwości leczniczych, ale może działać podobnie do estrogenów, co wywołuje ryzyko zaburzenia gospodarki hormonalnej w przypadku przekroczenia określonego stężenia tej substancji w organizmie.
Przeciwwskazaniem do stosowania kopru włoskiego mogą być również objawy alergiczne. Naparów z kopru ni powinno się podawać dzieciom do 4 roku życia, ponieważ zawiera on neurotoksyczny anetol o estrogennym działaniu, które mogłoby spowodować przyspieszone dojrzewanie. Z tych samych powodów nie zaleca się stosowania herbaty z kopru włoskiego przez kobiety ciężarne.
Koper włoski – efekty stosowania
Koper włoski jest naturalnym i bezpiecznym sposobem na uregulowanie perystaltyki jelit oraz dostarczenie do organizmu cennych przeciwutleniaczy. Efekty regularnego stosowania kopru włoskiego to przede wszystkim:
– Prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego
– Lepsze wydzielanie soków żołądkowych
– Poprawa ruchu nabłonka rzęskowego i lepsze wykrztuszanie
– Zwiększenie uczucia sytości
– Wyższa odporność, zwłaszcza w okresach zwiększonej zachorowalności
– Poprawa pamięci i hamowanie starzenia się mózgu
– Zmniejszenie bólów miesiączkowych
– Podniesienie poziomu libido
– Łagodzenie objawów menopauzy
Koper włoski – skutki uboczne
Koper włoski stosowany w odpowiednich ilościach nie powinien wywoływać niepożądanych skutków ubocznych. Jedynie przyjmowanie kopru w nadmiarze może prowadzić do pojawienia się odczynów alergicznych na skórze, podrażnienia śluzówki w obrębie przewodu pokarmowego, a w skrajnych przypadkach do drgawek. Należy więc przyjmować wyłącznie takie dawki, jakie zalecane są przez producentów gotowych produktów na bazie kopru włoskiego oraz spożywać nie więcej niż 1-2 filiżanki dziennie naparu lub herbaty z kopru.
Dlaczego warto stosować koper włoski?
Koper włoski warto stosować nie tylko ze względu na jego walory kulinarne. Poza tym, że jest aromatycznym dodatkiem do różnych dań, fenkuł stanowi również wartościowe uzupełnienie diety — dostarcza do organizmu witaminy, minerały i przeciwutleniacze, które poprawiają funkcjonowanie poszczególnych narządów i układów oraz dodają skórze ładnego koloru.
Z niezwykłych właściwości kopru włoskiego skorzystają przede wszystkim osoby uskarżające się na częste dolegliwości w obrębie układu pokarmowego, ale także kobiety w trakcie menopauzy oraz chorzy z osłabionym układem odpornościowym. Fenkuł wpływa też pozytywnie na pamięć i hamuje procesy starzenia się skóry.
Czy koper włoski szkodzi?
Żadna z części kopru włoskiego: bulwa, nasiona fenkułu, kwiaty, liście ani owoce kopru włoskiego nie są szkodliwe, dlatego nadają się do spożycia. Osoby, które nie są uczulone na koper, mogą dodać go do swojej diety i stosować każdego dnia. Przyjmowany w ograniczonych ilościach przynosi nieocenione korzyści dla zdrowia. Nie zaleca się jedynie podawania kopru włoskiego dzieciom do 4 roku życia, a osoby stosujące regularnie określone leki, powinny skonsultować łączenie ich ze spożyciem kopru włoskiego.
Czy można podawać koper włoski niemowlętom?
Choć wiele mówi się o podawaniu kopru włoskiego na kolki niemowlęce, badacze z Europejskiej Agencji Leków nie zalecają podawania herbatek oraz olejków na bazie kopru włoskiego dzieciom aż do 4 roku życia. Koper włoski zawiera śladowe ilości estragolu, które u dorosłych osób nie powinny wywoływać obaw, jednak w przypadku małych dzieci i niemowląt nie powstały jak dotąd badania potwierdzające całkowicie bezpieczeństwo tego surowca. Stąd też lepiej powstrzymać się od podawania niemowlętom kopru włoskiego na kolki lub niestrawność.
Czy można używać kopru włoskiego w ciąży?
Koper włoski uważany jest za bezpieczne i zdrowe zioło. Ciąża rządzi się jednak swoimi prawami, dlatego należy rozważyć regularne stosowanie preparatów z koprem w tym stanie. Sporadyczne spożywanie kopru w niewielkich ilościach nie jest zabronione w ciąży, jednak jego systematyczne spożywanie warto odłożyć na czas po narodzeniu dziecka. Nie jest do końca znana zależność między regularnym piciem naparów z kopru a przedwczesnym porodem, niewiele wiadomo też o wpływie właściwości estrogennych na płód. Dlatego herbatę z fenkuła zaleca się spożywać wyłącznie w razie konieczności – przy niestrawności lub innych dokuczliwych problemach ze strony układu pokarmowego.
Jak zaparzyć herbatę z kopru włoskiego?
Herbata koperkowa to nieoceniony sprzymierzeniec w zwalczaniu problemów gastrycznych. Jej przygotowanie jest niezwykle łatwe.
Koper włoski – owoce:
Wystarczy 1 łyżkę zmielonych owoców kopru włoskiego zalać 1 szklanką gorącej wody. Pić 2 razy dziennie po pół szklanki.
Koper włoski – nasiona:
Nasiona fenkułu (2 łyżeczki) zalać gorącą wodą i odstawić na ok. 15-20 minut. Po tym czasie można odcedzić napar i wypić.
W sklepach zielarskich oraz aptekach dostępne są także gotowe saszetki z koprem włoskim do samodzielnego przygotowania.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Poznaj naturalne wsparcie w przypadku bolesnych miesiączek i dolegliwości związanych z menopauzą (uderzenia gorąca), które jak wynika z badań naukowych łagodzi pluskwica groniasta.
Poznaj domowe sposoby na chrypkę: efektywne metody, przyczyny i objawy ostrzegawcze. Zapobiegaj zagrożeniom zdrowotnym.
Polecane dla Ciebie
Poznaj tajemnice tauryny! Dowiedz się, jak ten kluczowy aminokwas wpływa na Twoje zdrowie, wytrzymałość i umysł. Przeczytaj nasz artykuł już teraz
Sprawdź, co wiesz o zaletach witaminy C, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, przydaje się też w tak różnych dolegliwościach jak rak czy też przeziębienie.
Glicyna, aminokwas endogenny, korzystnie wpływający na wiele aspektów zdrowotnych, niezbędny dla funkcjonowania całego organizmu, skutecznie wspomagający leczenie różnych chorób.
Poznaj gotu kolę - zioło długowieczności, które jest podstawą medycyny chińskiej i indyjskiej, bo zwiększa zdolności umysłowe, wspiera leczenie problemów skórnych i żołądkowych!
Biotyna czyli witamina h, to składnik znany z dobroczynnego działania na włosy i układ nerwowy, ale czy jest to witamina bezpieczna w stosowaniu? Sprawdź skutki uboczne jakie może powodować