Chcesz wiedzieć, co to jest berberyna i jak działa na zdrowie? Zobacz nasz pełny artykuł! Odpowiedzi na 22 pytania od badań naukowych do praktycznych wskazówek.
Lepiężnik – Właściwości lecznicze, zastosowanie i działanie
- Opublikowano: 18.08.2022 - Aktualizacja: 06.10.2022
Ziołolecznictwo ma wielowiekową tradycję i także obecnie jest stosowane w łagodzeniu objawów różnych dolegliwości. Można w tym celu wykorzystać wiele popularnych roślin mających sprawdzone, potwierdzone badaniami właściwości lecznicze, o których często nawet nie wiemy, jak wysoką skutecznością się wykazują. Jedną z nich, wartą polecenia, jest lepiężnik, rosnący w naturze również w naszym kraju, mający wyjątkowo korzystny wpływ na nasze zdrowie.
Lepiężnik, (Petasites), to roślina lecznicza należąca do rodziny astrowatych, bylina rosnąca w naturze zarówno w wilgotnych lasach Azji, jak i w niemal całej Europie, a w naszym kraju porastająca górzysty region Karpat. Istnieje kilka jej odmian wykorzystywanych w medycynie naturalnej:
lepiężnik biały (Petasites albus);
lepiężnik różowy (Petasites hybridus);
lepiężnik kutnerowaty (Petasites spurius);
lepiężnik japoński (Petasites japonicus).
Łacińska nazwa rodzajowa lepiężnika pochodzi od greckiego słowa petasos oznaczającego nakrycie głowy z bardzo dużym rondem. Inne, potoczne nazwy tej rośliny, z jakimi również możemy się spotkać, to podbiał łopianowy, lepiężnik lekarski czy lepiężnik pospolity.
Poszczególne odmiany mają łodygi dorastające nawet do 100 cm długości, a ich cecha charakterystyczna jest związana z rozwojem liści, osiągających wyjątkowo olbrzymie rozmiary, średnicę 40-70 cm. Kwiaty lepiężnika są z kolei drobne, żółtawe, białe lub różowe, zebrane w koszyczki, rozkwitające już wczesną wiosną. Roślina wydaje również niewielkie owoce, pojawiające się po przekwitnięciu kwiatów, a oprócz nich jako składnik preparatów leczniczych są używane ogromne liście lepiężnika oraz kłącze lepiężnika. Można go uprawiać nawet w przydomowym ogrodzie dla ozdoby, a po wysuszeniu posłuży do sporządzenia z niego leczniczego naparu.
Lepiężnik – właściwości zdrowotne
Skoro lepiężnik występuje tak powszechnie w różnych regionach świata, nie dziwi fakt, że znalazł zastosowanie jako składnik wielu preparatów wzmacniających nadwątlone zdrowie. Jego właściwości lecznicze były znane już w epoce średniowiecza, kiedy używano tej rośliny na gorączkę, a w późniejszych wiekach leczono nią np. kaszel.
Obecnie także wykorzystuje się go coraz częściej, zwłaszcza najpopularniejszy lepiężnik różowy, czemu sprzyja jego bogaty skład, a kłącze lepiężnika zawiera liczne substancje odżywcze, takie jak:
flawonoidy, astragalina i izokwercytryna;
inulina;
seskwiterpeny, izopetazyna i petazyna;
olejki eteryczne;
substancje śluzowate;
garbniki.
Podobne składniki zawierają liście i owoce lepiężnika i to właśnie one odpowiadają za działanie zdrowotne korzystnie odróżniające lepiężnik od innych roślin. Nadają mu właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwbólowe, a nawet antyhistaminowe, łagodzące reakcje alergiczne. Wyciąg z kłącza lepiężnika różowego ma też działanie moczopędne, pomagające oczyścić organizm z toksyn i regulujące pracę jelit, dzięki czemu poprawia trawienie. Stosowany w łagodzeniu chorób dróg oddechowych, ułatwia z kolei oddychanie i odkrztuszanie.
Lepiężnik – zastosowanie
Coraz liczniejsze produkty, jakie znajdziemy w sklepach zielarskich, zawierają lepiężnik, kłącze tej rośliny używa się do leczenia i profilaktyki wielu, mniej lub bardziej poważnych schorzeń. Zawsze warto mieć je w swojej domowej apteczce, w postaci tabletek czy suszu, z którego samodzielnie zrobimy zdrowotny napar. Zakres użycia tego konkretnego zioła jest bardzo szeroki, obejmujący następujące przypadłości:
przeziębienie, grypę i inne sezonowe infekcje dróg oddechowych, czemu sprzyjają jego własności łagodzące takie symptomy, jak kaszel i katar, ułatwiające odkrztuszanie, oczyszczające zatoki i usuwające z nich zalegającą flegmę. Jednocześnie odpowiednio dawkowane zioło wzmacnia osłabioną odporność organizmu, poprawia funkcjonowanie układu immunologicznego i skuteczność przeciwciał. Składniki zwiększające potliwość pomagają z kolei poradzić sobie z gorączką;
migrenę, używane jest w przypadku silnych bólów głowy, dolegliwości dotykającej stale rosnącą liczbę ludzi na całym świecie. Jak wykazały przeprowadzone badania, skuteczność w jej leczeniu wykazuje właśnie lepiężnik, kłącze, korzenie albo liście tej rośliny, robione z nich ekstrakty. Dzięki niemu unikniemy nawrotów najgorszych objawów migreny, nudności, wymiotów, ataków bólu pojawiających się przy najmniejszym nawet wysiłku fizycznym, zawrotów głowy, pocenia się, nerwowości, stanów depresyjnych, uczucia splątania i pobudzenia;
alergię, zwłaszcza jej sezonowe odmiany, powodowane przez wyjątkowo niekorzystnie czynniki pojawiające się już wczesną wiosną i utrudniające oddychanie przez całe lato, aż do jesieni. Tutaj ponownie w sukurs przychodzi lepiężnik, kłącze, kwiaty i inne części rośliny, z których robi się produkty skutecznie radzące sobie ze skutkami działania alergenów;
nieprawidłowości pracy układu pokarmowego, Petasites hybridus jest zwłaszcza zalecany dla osób narzekających na zaburzone trawienie oraz choroby jelit i żołądka, co jest to możliwe dzięki jego działaniu przeciwpasożytniczemu, pomaga usunąć wszystkie szkodliwe mikroorganizmy, bakterie lub grzyby, dokładnie oczyszczając z nich organizm. Wspomaga jednocześnie trawienie, zwiększając wydzielanie soku żołądkowego, wyciągi z tego właśnie zioła mogą być używane w prowadzonej kuracji odchudzającej;
niektórych chorób skóry, sprawdza się między innymi przy atopowym zapaleniu skóry, łuszczycy, trądziku, egzemie, problemach z gojeniem się ran i podrażnień. Wspomaga również pielęgnację skóry, hamując procesy jej starzenia.
Jak działa lepiężnik i na co pomaga?
Jak widać na powyższych przykładach, roślina ta oddziałuje na organizm wielopłaszczyznowo, wydatnie przyczyniając się do poprawy stanu zdrowia. Niezależnie od tego, na jaki produkt mający ją w składzie się zdecydujemy, możemy liczyć na szerokie działanie prozdrowotne, które warto podsumować w kilku punktach:
lepsze trawienie i brak zaburzeń pracy układu trawiennego;
złagodzenie wszystkich objawów migreny;
mniejsza podatność na alergie, zwłaszcza te sezonowe;
wyższa odporność organizmu na przeziębienie, grypę i inne sezonowe infekcje;
radzenie sobie z negatywnymi skutkami stresu, stanów lękowych, zaburzeń psychosomatycznych, a nawet depresji, na co wpływ mają właściwości uspokajające lepiężnika;
mniejsze odczuwanie innych dolegliwości bólowych np. silnych bólów menstruacyjnych u kobiet.
Dlaczego warto stosować lepiężnik?
Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta, warto, ponieważ skutecznie wspomaga osłabione zdrowie, przyspiesza leczenie i łagodzi objawy licznych schorzeń. Działa ze skutecznością zbliżoną do wielu powszechnie stosowanych farmaceutyków, przy prawidłowym dawkowaniu bez ich niepokojących skutków ubocznych.
Jak stosować lepiężnik – dawkowanie
Jeśli lepiężnik różowy ma działać ze stuprocentową skutecznością, to koniecznie trzeba przestrzegać jego zalecanego dawkowania. Kupując dowolny produkt mający w składzie liście lub kłącza lepiężnika, otwórzmy najpierw opakowanie i zapoznajmy się ze znajdującą się w nim ulotką. Ilość lepiężnika, jaką możemy wziąć bez żadnych negatywnych konsekwencji, nie powinna przekraczać 150-200 mg, branych w dwóch lub trzech dawkach na dobę, maksymalnie przez 4 tygodnie.
Oczywiście nie musimy brać lepiężnika w tabletkach, mając jego preparowane suszone liście, kupione w aptece lub sklepie zielarskim, możemy samodzielnie sporządzić z nich wywar, zalewając je wrzątkiem i zaparzając przez około pół godziny. Skuteczność działania będzie równie wysoka, przy piciu 3-4 filiżanek naparu dziennie.
Lepiężnik – przeciwwskazania
Mimo swoich niewątpliwych zalet, ziela lepiężnika nie może stosować każdy, to by chciał, istnieją bowiem pewne przeciwwskazania co do jego użycia. Należy koniecznie wziąć je pod uwagę, a lepiężnik różowy nie może być używany przez kobiety w ciąży i karmiące piersią, istnieje bowiem poważne ryzyko powstania wad rozwojowych płodu. Z racji tego, że nadmiar lepiężnika może wywoływać reakcje alergiczne, muszą na niego uważać alergicy i nie przekraczać dozwolonej dziennej dawki, jeśli ma im pomóc, a nie zaszkodzić. Nie wolno go również podawać dzieciom, mogą go używać wyłącznie osoby dorosłe.
Lepiężnik – efekty długotrwałego stosowania
Efekt stosowania zalecanych dawek lepiężnika może być tylko jeden, pozbycie się niemal wszystkich objawów przedstawionych wyżej przypadłości, lepszy ogólny stan zdrowia i odporność, prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Wzmocniony organizm wykazuje wyższą wydolność fizyczną i psychiczną, lepiej radzi sobie ze wspomnianymi skutkami stresu, który, przy braku odpowiedniego przeciwdziałania, jest w stanie całkowicie rozregulować nasze zdrowie.
Lepiężnik – skutki uboczne przyjmowania
Mówiąc o skutkach ubocznych przyjmowania Petasites hybridus, musimy wspomnieć tym, że oprócz pozytywnie działających substancji aktywnych zawiera także alkaloidy pirolizydynowe. Są to toksyczne związki, mogące, przy przedawkowaniu, podrażnić wątrobę i tak samo silnie podrażnić żołądek. Czasami występują też inne skutki uboczne, mijające po odstawieniu preparatu, mającego w składzie kwiaty lub kłącze tego zioła:
zaburzenia żołądkowe;
świąd oczu;
przejściowe trudności z oddychaniem;
bóle głowy;
uczucie zmęczenia;
reakcje alergiczne, dlatego warto sprawdzić czy nie jesteśmy uczuleni np. na takie kwiaty jak stokrotki, chryzantemy albo inne z rodziny astrowatych.
Gdzie można kupić lepiężnik?
Na pewno nie powinno się go kupować z niesprawdzonych źródeł, niedających żadnej gwarancji co do jakości oferowanych preparatów. Produkty z lepiężnikiem lepiej kupować w aptekach czy sklepach z ziołami, stacjonarnych lub internetowych, gdzie dostępne są w różnych odmianach. Bez trudu dostaniemy nie tylko suszone kwiaty, kłącze czy liście, ale i gotowe suplementy diety w postaci tabletek, syropów lub nalewek.
Czy lepiężnik jest bezpieczny dla zdrowia?
Tak, ale po raz kolejny podkreślamy, że tylko i wyłącznie przy przestrzeganiu zalecanej dziennej dawki, której w żadnym przypadku nie wolno przekraczać. Jeszcze raz musimy wspomnieć o obecności w tej roślinie toksycznych alkaloidów pirolizydynowych, mogących, przy przedawkowaniu preparatów z lepiężnikiem, stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Preparaty kupowane w profesjonalnych sklepach mają minimalne ilości tego składnika, są więc całkowicie bezpieczne i możemy im w pełni zaufać.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Kocimiętka to roślina zielna o cennych właściwościach prozdrowotnych. Pomaga łagodzić stany zapalne, wspiera działanie antybakteryjne, wspomaga układ pokarmowy.
Proces gojenia się ran można skutecznie przyspieszyć. Pomagają w tym rozmaite zioła, np. mirra, rozmaryn lekarski, arnika, kasztanowiec. Poznaj ich właściwości.
Polecane dla Ciebie
N-acetylocysteina to substancja znana ze swoich właściwości przeciwutleniających, sprawdź, jak działa NAC i czy warto stosować suplement mający ją w składzie
Dowiedz się, co sprawia, że l karnityna jest popularna wśród osób odchudzających się i dlaczego jest tak istotna dla dobrego poziomu cholesterolu oraz testosteronu i tarczycy.
Dowiedz się więcej o znanej od setek lat w medycynie chińskiej i ajurwedzie substancji, która obniża poziom cukru we krwi, powoduje utratę wagi i poprawia zdrowie serca!
Poznaj 32 źródła naturalnego wystepowania witaminy B6. Dowiedz się jakie jest jej dzienne zapotrzebowanie oraz jakie są przyczyny i skutki jej niedoboru oraz nadmiaru
Srebro koloidalne wykazuje właściwości prozdrowotne. Wykorzystywane do użytku zewnętrznego, wspiera w walce z bakteriami, wirusami, grzybami. Sprawdź.