Zioła na niestrawność to świetne wsparcie w leczeniu dolegliwości, które pojawiają się po obfitych lub ciężkostrawnych posiłkach, zobacz, po co warto sięgnąć dla poprawienia samopoczucia.
Ogórecznik – Właściwości, zastosowanie, działanie, stosowanie i dlaczego warto go używać
- Opublikowano: 17.01.2023
Ogórecznik lekarski (borago officinalis) to roślina, która w Polsce występuje w sposób naturalny. Dostępne są jej dwie odmiany: uprawna i zdziczała. W formie uprawnej ogórecznik lekarski jest celowo zasiewany i pielęgnowany. Odmiana zdziczała rośnie swobodnie jako chwast. Ciekawostką natomiast jest fakt, że ogórecznik lekarski znany jest również ze swoich właściwości leczniczych i upiększających. Jak działa ta roślina? Na co może być stosowana i czy są przeciwwskazania do jej wykorzystywania? Jakie są możliwe skutki uboczne jej wykorzystywania?
Ogórecznik lekarski (borago officinalis) jest rośliną jednoroczną, należącą do rodziny ogórecznikowatych. W uprawie wymaga dostępu do wody i składników mineralnych. Lubi miejsca słoneczne, a najlepiej rośnie na glebie przepuszczalnej, lekkiej i zasobnej w wodę.
Roślina rozmnaża się samodzielnie poprzez wysiew nasion ogórecznika lekarskiego. Proces ten zaczyna się z początkiem kwietnia i trwa do początku czerwca.
Warto też dodać, że nie jest to roślina szczególnie trudna w uprawie. Okazuje się bowiem, że ogórecznik lekarski jest rośliną bardzo odporną na trudne warunki atmosferyczne.
W zielarstwie zastosowanie ma ziele ogórecznika lekarskiego, kwiaty ogórecznika oraz nasiona ogórecznika lekarskiego, z których pozyskiwany jest olej.
Ogórecznik lekarski – właściwości
Przypuszcza się, że ogórecznik lekarski może mieć liczne i różnorodne właściwości lecznicze.
Przede wszystkim należałoby wskazać jego właściwości przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. Zawarte w oleju z ogórecznika lekarskiego kwasy tłuszczowe mogą wspierać pracę układu odpornościowego oraz chronić przed chorobami układu oddechowego. Olej z nasion ogórecznika lekarskiego może natomiast poprawiać kondycję śluzówki jamy ustnej, przełyku, żołądka, jelit i dróg oddechowych. Prawdopodobnie ma też działanie wykrztuśne i osłonowe.
Przypuszcza się, że świeże liście ogórecznika lekarskiego mogą poprawiać samopoczucie oraz pozytywnie wpływać na pracę mózgu. Prawdopodobnie ich spożywanie przyczynia się do produkcji adrenaliny. W związku z tym przypuszcza się również, że mogą one działać wspomagająco w leczeniu depresji.
Istnieją przypuszczenia, że roślina może również usuwać z organizmu toksyny.
Dodatkowo olej z nasion ogórecznika lekarskiego zawiera w sobie kwas linolenowy i kwasy z grupy omega. Ich obecność w organizmie człowieka może obniżać poziom złego cholesterolu i zapobiegać jego odkładaniu się w postaci złogów w ścianach naczyń krwionośnych. Jednocześnie, kwasy te, normalizują poziom dobrego cholesterolu, który zapobiega rozwojowi miażdżycy poprzez to, że usuwa nadmiar komórek tłuszczowych z naczyń krwionośnych.
Prawdopodobnie olej z nasion ogórecznika lekarskiego może łagodzić stany zapalne dziąseł oraz może wspomagać w leczeniu chorób przyzębia. Może sprawdzić się na krwawiące dziąsła.
Ciekawostką jest fakt, że stosowanie ogórecznika lekarskiego, a dokładnie oleju z jego nasion może złagodzić dolegliwości menstruacyjne oraz wspomóc w procesie menopauzy.
Działanie pielęgnacyjne natomiast można dostrzec we wzmocnieniu włosów i paznokci, które stają się mniej kruche i łamliwe. Przypuszcza się, że te właściwości ogórecznik zawdzięcza zawartej w nim krzemionce.
Niektórzy wskazują też na antyoksydacyjne właściwości ogórecznika lekarskiego, które chronią przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Roślina może też podnosić odporność organizmu na stres i zmęczenie. Może mieć działanie uspokajające, poprawiać nastrój oraz łagodzić objawy nadmiernej nerwowości (palpitacje).
Ogórecznik lekarski – zastosowanie
Z uwagi na właściwości lecznicze ogórecznika lekarskiego znalazł on zastosowanie w wielu różnorodnych obszarach zielarstwa.
Ogórecznik lekarski może być stosowany wspomagająco w leczeniu infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych. Może łagodzić podrażnienia oraz wspomagać w odkrztuszaniu wydzieliny. Obecne w roślinie śluzy powlekają błonę śluzową dróg oddechowych warstwą ochronną, co przynosi działanie osłaniające.
Działanie przeciwzapalne może być wykorzystane do łagodzenia stanów zapalnych i ochraniania komórek przed działaniem wolnych rodników.
Roślina może też być stosowana jako wsparcie dla układu sercowo – naczyniowego. Jej stosowanie może rozszerzać naczynia krwionośne, przeciwdziałać tworzeniu się płytek krwi oraz poprawiać przepływ krwi w naczyniach krwionośnych, co przekłada się na obniżenie ciśnienia.
Dodatkowo można ją również stosować do obniżenia poziomu złego cholesterolu i podniesienia dobrego. W efekcie można w ten sposób zapobiegać rozwijaniu się miażdżycy.
Ogórecznik lekarski może też być stosowany do oczyszczania organizmu z toksyn.
Z uwagi na to, że w roślinie znajduje się alantoina, może być ona stosowana do łagodzenia podrażnień skóry. Do tego nawilża ją, zapobiega wysuszeniu i łuszczeniu naskórka. Zapewnia jej elastyczność i wpływa na szybką regenerację i gojenie ran.
Olej z ogórecznika lekarskiego może być stosowany jako preparat na włosy i paznokcie. Zmniejszy ich kruchość i łamliwość. Staną się mocniejsze i bardziej wytrzymałe.
Jak działa ogórecznik lekarski i na co może pomóc?
Zastosowanie ogórecznika lekarskiego wynika w dużym stopniu ze spektrum jego działania. Jak to wygląda i na co może zadziałać roślina?
Przede wszystkim trzeba sobie uświadomić, że ogórecznik lekarski może mieć działanie przeciwzapalne, moczopędne, napotne i osłaniające. Do tego prawdopodobnie wpływa korzystnie na regulację przemiany materii. Może nieść efekty bakteriobójcze i uspokajające. Może działać przeczyszczająco, zwalczać zapalenie nerek i układu moczowego oraz zwiększać dobową ilość wydalanego moczu.
Ogórecznik na układ krążenia
Ogórecznik lekarski może przynieść wiele dobrego w obszarze funkcjonowania układu krążenia. Kwasy organiczne zmniejszają poziom złego cholesterolu i zapobiegają jego odkładaniu się w ścianach naczyń krwionośnych. Jednocześnie normalizują poziom dobrego cholesterolu, który usuwa z naczyń nadmiar komórek tłuszczowych. Takie działanie może zapobiec rozwojowi miażdżycy.
Jednocześnie, wspomniane kwasy organiczne poprawiają przepływ krwi i obniżają ciśnienie tętnicze. Tym samym mogą zapobiegać agregowaniu płytek krwi (zagęszczaniu krwi i zakrzepom), to zaś jest sposób na przeciwdziałanie chorobie wieńcowej.
Właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, jakie ma olej z ogórecznika lekarskiego mogą natomiast zapobiegać chorobom serca.
Ogórecznik na Egzema i łuszczycę
W przypadku egzemy i łuszczycy można zewnętrznie zastosować olej z ogórecznika lekarskiego. Znajdujące się w nim kwasy tłuszczowe mogą bowiem mieć działanie łagodzące stany zapalne i przyspieszające rewitalizację skóry.
Zewnętrzne stosowanie ogórecznika lekarskiego na swędzenie, podrażnienie i zaczerwienienie może przyczynić się do ograniczenia stosowania leków sterydowych. Trzeba jednak pamiętać, że ziele ogórecznika ma działanie wyłącznie wspomagające. Nie wolno samodzielnie ograniczać czy odstawiać leków. Zawsze trzeba to skonsultować z lekarzem prowadzącym leczenie.
Ogórecznik przy chorobie Alzheimera
Przypuszcza się, że olej z ogórecznika znajduje zastosowanie również we wspomaganiu leczenia Alzheimera. Prawdopodobnie jest to możliwe, ponieważ wpływa na przekazywanie impulsów nerwowych, co przekłada się na wspomaganie procesów pamięciowych. Stosowanie ogórecznika może przedłużyć prawidłową pracę komórek mózgowych w przebiegu chorób neurologicznych.
Ogórecznik i działanie przeciwzapalne i przeciwgorączkowe
Prawdopodobnie ogórecznik lekarski ma działanie przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. To oznacza, że może sprawdzać się, jako wsparcie w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych i stanów zapalnych, współwystępujących z gorączką.
Można stosować go w przypadku chorób płuc, oskrzeli, gardła i oczu oraz w celu zapobiegania alergiom i astmie. Może mieć działanie wykrztuśne i osłaniające. Dodatkowo mówi się, że ziele łagodzi kaszel i chrypkę. Może być stosowane w suchym kaszlu i mokrym.
Ogórecznik na odżywianie paznokci, skóry głowy i włosów
Ogórecznik lekarski zawiera w sobie duże ilości kwasów tłuszczowych i krzemionki. Dzięki temu może być stosowany na wzmocnienie włosów i paznokci. Może zapobiegać ich łamaniu, rozdwajaniu i matowieniu. Paznokcie są wzmocnione i nie pękają.
Wcieranie oleju z ogórecznika lekarskiego w skórę głowy może ją odżywić, a to zaś może pomóc w uporaniu się z wieloma problemami z włosami.
Ogórecznik na depresję
Z uwagi na to, że składniki rośliny prawdopodobnie wpływają pozytywnie na pracę mózgu, mogą też przyczyniać się do poprawy nastroju i zapobiegania depresji. Świeże liście ogórecznika mogą natomiast przyczynić się do produkowania przez organizm adrenaliny.
Ogórecznik na trądzik
W ogóreczniku znajdują się kwasy tłuszczowe, które rozcieńczają sebum. Sebum jest to oleista substancja, która pokrywa skórę. Jest ona wydzielana przez wszystkich, ale u osób z trądzikiem zwykle występuje w nadmiarze. Zbyt duże ilości sebum prowadzą do zatkania porów i powstawania stanu zapalnego. To może nasilać objawy i powodować, że trądzik różowaty jest trudniejszy do leczenia.
Stosowanie rośliny rozcieńcza sebum i powoduje, że nie zatyka ono tak porów, można więc uchronić się przed wystąpieniem stanu zapalnego. W efekcie przyczynia się do leczenia trądziku różowatego. Powierzchniowe stany zapalne są łagodzone, a zawarte w roślinie taniny, które mają działanie ściągające, zamykają pory, utrudniając ich zanieczyszczenie.
Ogórecznik na kaca
Badania wykazały, że stosowanie ogórecznika może przynieść ulgę w objawach, które towarzyszą kacowi. Okazuje się, że roślina może łagodzić bóle głowy, uczucie niewyspania i zmęczenia.
W połączeniu z drożdżami, ogórecznik lekarski może także neutralizować takie objawy, jak niepokój, nudności i złe samopoczucie (tak zwane objawy „dnia następnego”).
Ogórecznik na odchudzanie
W oleju z nasion ogórecznika znajdują się kwasy organiczne (GLA), które prawdopodobnie zmniejszają nagromadzenie tkanki tłuszczowej. Kwas gamma linolenowy powoduje, że w organizmie gromadzi się więcej tłuszczu brązowego niż białego. Natomiast badania wykazały, że u osób szczupłych występuje więcej tłuszczu brązowego niż u osób z nadwagą czy otyłością.
Może też być stosowny przy złej przemianie materii. Śluz z rośliny powleka śluzówkę układu pokarmowego, a tym samym działa ochronnie, pomaga chronić organy przed szkodliwymi substancjami i usprawniać przemianę materii.
Ogórecznik i działanie wzmacniające
Ogórecznik lekarski może mieć korzystny wpływ na układ odpornościowy człowieka. Odpowiada za to kwas gamma linolenowy oraz kwasy z grupy omega. Do tego olej z ogórecznika może usuwać z organizmu toksyny, a przez to przyczyniać się do powstania w organizmie specyficznego mechanizmu osłonowego, który chroni przed działaniem substancji szkodliwych. Tym samym wzmacnia i usprawnia funkcjonowanie układu odpornościowego.
Ogórecznik na kobiece dolegliwości
Okazuje się, że zawarty w ogóreczniku magnez oraz nienasycone kwasy tłuszczowe mogą przyczyniać się do łagodzenia dolegliwości, które występują przed miesiączką i w okresie menopauzalnym. Substancje te mogą wpływać na gospodarkę hormonalną kobiety, co przekłada się na lepsze samopoczucie, zmniejszone wahania nastrojów i mniejszą drażliwość. Dodatkowym efektem mogą być łagodniejsze bóle miesiączkowe, mniejsze uderzenia gorąca i bolesność piersi.
Ogórecznik przy stwardnieniu rozsianym
Olej zawiera w sobie wiele niezbędnych dla człowieka kwasów tłuszczowych. Ich obecność w organizmie człowieka może się przyczynić do złagodzenia zaburzeń pracy układu nerwowego, jakie występują w przypadku stwardnienia rozsianego. Co więcej, nienasycone kwasy tłuszczowe mogą również uczestniczyć w odbudowywaniu i regeneracji komórek nerwowych.
Jak stosować ogórecznik – dawkowanie
Ogórecznik lekarski, jako ziele o szerokim zastosowaniu dostępny jest w tabletkach, w postaci kapsułek oraz oleju. Dawkowanie każdego z tych produktów powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami producenta, zamieszczonymi w ulotce.
Nie wolno przedawkować preparatu, ponieważ nie uzyska się w ten sposób pożądanych efektów szybciej, a jedyne, do czego można doprowadzić, do poważne skutki uboczne i liczne działania niepożądane.
Można też przygotować napar. Suszone ziele ogórecznika (2 g) zalewa się szklanką wrzącej wody i pije trzy razy dziennie.
Warto też dodać, że kwiaty ogórecznika lekarskiego mają w sobie bardzo duże ilości nektaru. Z tego powodu jest to roślina miododajna. Miód z ogórecznika może być spożywany w okresie jesienno – zimowym. Działa napotnie, przeciwgorączkowo i wzmacniająco.
Z ogórecznika można też przygotować nalewkę. Kilka rozdrobnionych kwiatów należy zalać 1 litrem spirytusu i szklanką przegotowanej zimnej wody i pozostawić na tydzień. Po tym czasie mieszaninę należy odcedzić.
Jako składnik kremów, balsamów czy innych kosmetyków stosowanych zewnętrznie nie podlega radykalnemu dawkowaniu.
Ogórecznik – przeciwwskazania
Mimo tak wielu dobroczynnych działań, istnieją pewne przeciwwskazania do stosowania oleju, ale i pozostałych preparatów z ogórecznika. Przede wszystkim nie zaleca się go kobietom w ciąży, ponieważ ziele ogórecznika może wywoływać skurcze, a to stanowi poważne zagrożenie dla ciąży. Nie zaleca się go kobietom karmiącym piersią.
Ogórecznik lekarski ma właściwości rozrzedzające krew, dlatego też nie może być łączony z lekami wydłużającymi czas krwawienia. Jeżeli dana osoba doświadczyła w przeszłości drgawek, to one również stanowią przeciwwskazanie do spożywania ziela.
Ogórecznik – skutki uboczne i działania niepożądane
Nie można ignorować również możliwych działań niepożądanych rośliny. W przypadku stosowania oleju mogą pojawić się problemy ze strony układu pokarmowego: wzdęcia, niestrawność lub biegunka.
Wśród działań niepożądanych wymienia się również skurcze macicy, które mogą być niebezpieczne dla kobiet w ciąży.
Stosowanie zewnętrzne z reguły nie daje działań niepożądanych. Osoby o szczególnie wrażliwej skórze powinny jednak dla pewności przetestować preparat na małym obszarze.
Ogórecznik – efekty stosowania
Stosowanie ogórecznika może poprawiać krążenie krwi, obniżać ciśnienie i normalizować profil cholesterolowy. Może działać profilaktycznie w zakresie miażdżycy i choroby wieńcowej.
Do tego może złagodzić przebieg infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych, łagodzić kaszel i ułatwiać odkrztuszanie wydzieliny. Śluz powleka błony śluzowe, co stanowi dla nich warstwie ochronną, dodatkowo zapobiegającą infekcjom.
Ziele ogórecznika może wzmacniać i regenerować komórki nerwowe, co spowalnia proces rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.
Zmniejsza odkładanie tkanki tłuszczowej, usprawnia proces przemiany materii oraz działa wzmacniająco na układ immunologiczny.
Stosowane zewnętrznie łagodzi podrażnienia skóry, przyspiesza gojenie ran oraz nawilża i odżywia skórę. Wzmacnia włosy i paznokcie, które stają się mocniejsze, mniej kruche i mniej łamliwe.
Dlaczego warto stosować ogórecznik?
Warto stosować ogórecznik lekarski ponieważ jest to naturalna forma wsparcia dla całego organizmu. Najważniejsze jest to, że roślina pomaga zapobiegać wielu poważnym chorobom, może chronić też przed infekcjami i drobnymi stanami zapalnymi. Pomaga w zwalczaniu kaszlu i chrypki. Wzmacnia odporność organizmu i poprawia krążenie. Odżywia włosy, skórę i paznokcie, nadając im ładniejszy i zdrowszy wygląd.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Czerwona herbata cieszy się sławą zdrowego naparu, ale ma też swoją ciemną stronę. Poznaj 24 właściwości zdrowotne i 7 negatywnych skutków ubocznych tego popularnego napoju. Bądź świadomy!
Barwinek pospolity to zioło o szerokich właściwościach prozdrowotnych i dekoracyjnych. Barwinek powinien być stosowany pod kontrolą specjalisty.
Polecane dla Ciebie
Poznaj sekrety magnezu! Odkryj, czy można go przyjmować bez przerwy, jakie są skutki nadmiaru, zalecane dawki i naturalne źródła. Czytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej!
GABA - aminokwas, który sprawdzi się zwłaszcza u zestresowanych i przemęczonych. Gdzie znaleźć to źródło naturalnej harmonii i odprężenia?
Dowiedz się więcej o znanej od setek lat w medycynie chińskiej i ajurwedzie substancji, która obniża poziom cukru we krwi, powoduje utratę wagi i poprawia zdrowie serca!
Odkryj, jak hipokalcemia wpływa na Twoje zdrowie. Przeczytaj nasz artykuł, by zrozumieć znaczenie wapnia i jak zapobiegać jego niedoborom.
Kreatyna wpływa na większą wydolność organizmu i wzrost masy mięśniowej, ale nie dla każdego jest bezpieczna, dlatego sprawdź przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne!