Czy wiesz, że czarny bez może być niebezpieczny? Przeczytaj, jak uniknąć zatrucia i chronić swoich bliskich oraz zwierzęta domowe.
Wiązówka błotna – Właściwości, działanie, zastosowanie, przeciwwskazania i na co może pomóc
- Opublikowano: 07.04.2023
Niepozorne, drobne kwiaty wiązówki błotnej kryją w sobie ogromną moc leczniczą. Roślina wspiera leczenie grypy i chorób układu pokarmowego, przynosi też ulgę w bólach pohodzenia mięśniowego oraz stawowego. W Polsce jest to bardzo popularne ziele, które można spotkać na podmokłych i zacienionych terenach. Surowiec leczniczy stanowią kwiaty wiązówki będące drogocennym składnikiem naparów, nalewek i syropów. Jakie jeszcze zastosowanie może zaoferować wiązówka błotna? Czy każdy powinien skorzystać z jej właściwości?
Wiązówka błotna (łac. filipendula ulmaria) to roślina wieloletnia należąca do rodziny różowatych. Określana jest także jako kozia broda, tawuła błotna, tawuła łąkowa lub kropidło. Wiązówka błotna najlepiej rośnie na glebach wilgotnych, dlatego najczęściej spotkać ją można na obszarach mokrych, w zaroślach, rowach melioracyjnych oraz na podmokłych łąkach. Tawuła jest pospolitą rośliną w Polsce, ale występuje także w innych europejskich miastach oraz na innych kontynentach (Azja, Ameryka Północna).
Wiązówka błotna jest niezwykle popularną rośliną w Polsce — jej uprawa nie jest wymagająca, ponadto wykazuje też wysoką odporność na bardzo niskie, minusowe temperatury. Doskonale komponuje się wraz z paprociami lub krwawnicą pospolitą w ogrodach rustykalnych. Tawuła łąkowa posiada również liczne właściwości lecznicze, co doceniają zwłaszcza zwolennicy naturalnych sposobów wzmacniania zdrowia.
Jak wygląda wiązówka błotna?
Tawuła może osiągać wysokość 1-2 metrów. Jej kłącza są grube i rozgałęzione. Na łodydze znajdują się liście o barwie ciemnozielonej oraz białe lub jasnożółte kwiaty. Okres kwitnienia wiązówki błotnej przypada na miesiące letnie (czerwiec-sierpień). W trakcie przekwitania rośliny kwiaty wydają nasiona, które przyjmują kształt niełupków skręconych w spirale.
Wiązówka błotna – właściwości
Kwiaty wiązówki błotnej są cenionym surowcem zielarskim. Po ususzeniu kwiatów można przygotować lecznicze wywary i wzmacniające wyciągi do stosowania zewnętrznego. Roślina jest też stosowana powszechnie jako zewnętrzna pomoc na problematyczne rany lub inne stany chorobowe w obrębie skóry.
Najbardziej znane właściwości lecznicze — wiązówka błotna:
Właściwości przeciwbólowe. Wiązówka zawiera związki salicylowe, które wspierają organizm w naturalnym łagodzeniu stanów bólowych. Tawuła łąkowa zmniejsza m.in. bóle mięśniowe pojawiające się przy grypie. Może stanowić także cenne wsparcie przy leczeniu chorób reumatoidalnych.
Właściwości moczopędne. Wywary z wiązówki błotnej podaje się czasem jako wsparcie w ramach terapii chorób nerek. Napar z tawuły zwiększa ilość mikcji i pomaga naturalnie oczyścić nerki.
Właściwości przeciwzapalne. Wyciąg z kwiatów wiązówki błotnej obniża ilość cząsteczek sygnałowych wydzielanych przy tworzeniu się stanów zapalnych.
Właściwości detoksykujące. Związki występujące w filipendula ulmaria chronią śluzówkę wyściełającą żołądek i pomagają przy wszelkich nieżytach jelit, problemach ze zgagą lub wrzodami. Wyciągi wykazują także działanie napotne, które pomaga pozbyć się z organizmu szkodliwych toksyn.
Właściwości przeciwgorączkowe. W wiązówce błotnej znajdują się salicylany będące pomocą w zbijaniu gorączki. To szczególnie pomocna własność dla osób, które z różnych względów nie mogą obniżyć temperatury ciała z pomocą tradycyjnych preparatów aptecznych.
Co zawiera w sobie wiązówka błotna?
Do celów leczniczych wykorzystuje się przede wszystkim suszone kwiaty wiązówki błotnej zebrane w pierwszej fazie kwitnienia. Są one bogactwem składników wykazujących zróżnicowane działanie prozdrowotne. Aktywność farmakologiczna wyciągów z wiązówki jest wysoka ze względu na substancje zawarte w tej roślinie.:
Flawonoidy — fitozwiązki o wysokim działaniu leczniczym. Mają działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne, antyalergiczne, antynowotworowe, hepatoprotekcyjne i przeciwmiażdżycowe. Wzmacniają pozytywne działanie garbników.
Garbniki — działanie antyoksydacyjne, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne.
Glikozydy fenolowe — grupa organicznych związków chemicznych, które pomagają zwiększyć odporność organizmu na infekcje i wykazują działanie przeciwgorączkowe oraz przeciwzapalne.
Olejek eteryczny — wykazują działanie przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne i antyseptyczne. Naturalne olejki eteryczne pomagają też leczyć górne drogi oddechowe oraz niektóre problemy trawienne. W skład olejków eterycznych wiązówki wchodzą substancje takie jak: wanilina, aldehyd salicylowy, salicylan metylu oraz heliotropina.
Rutyna — wpływa pozytywnie na kondycję naczyń krwionośnych i wspiera dobroczynne działanie witaminy C w organizmie.
Związki salicylowe wiązówki po rozłożeniu w jelicie oraz wątrobie zostają przemienione w połączenia aktywne. Wykazują one zdolność do hamowania enzymu (cyklooksygenaza) biorącego udział w wytwarzaniu substancji wywołujących stany zapalne (prostaglandyny).
Dodatkowo w pyłku kwiatowym wiązówki błotnej znaleźć można witaminy takie jak: B1, B2, C i E.
Wiązówka błotna – zastosowanie
Tawuła błotna to pospolita roślina, która oferuje cenne właściwości lecznicze. Kwiatów tawuły używano już setki lat temu, aby w naturalny i nieinwazyjny sposób wyleczyć przeziębienie. Biorąc pod uwagę działanie napotne wiązówki oraz jej zdolność do obniżania gorączki, takiego wywaru można z powodzeniem używać również obecnie.
Wiązówka błotna posiada także zastosowanie w innych obszarach terapeutycznych:
– bóle stawowo-mięśniowe
– reumatoidalne zapalenie stawów
– zaburzona czynność nerek
– zaburzenia trawienia
– zapalenie żołądka
– zgaga i nadkwasota
– nadmiar toksyn w organizmie
– infekcje dróg moczowych
– choroby zakrzepowe
Wiązówka może przynieść także ukojenie w bólu wynikającym z reumatyzmu, artretyzmu lub zwyrodnienia kręgosłupa. Jest naturalną odpowiedzią na wszelkiego rodzaju infekcje bakteryjne oraz stany zapalne.
Delikatne działanie odwadniające sprawdzi się w chorobach, którym towarzyszy biegunka. Poza zastosowaniem przeciwbólowym, wyciąg z kropidła błotnego można zastosować również w celach uspokajających oraz w kuchni do domowych przetworów owocowych.
Wiązówka błotna – zastosowanie w kosmetyce
Preparaty wykonane na bazie wiązówki błotnej sprawdzają się doskonale w przypadku osób z nadmiernie przetłuszczającą się skórą twarzy i głowy. Stanowią popularny składnik szamponów oraz odżywek do włosów przetłuszczających się. Po wiązówkę sięgać mogą także osoby z problematyczną cerą – ziele wykazuje działanie przeciwzapalne, antybakteryjne i ściągające, przez co pomaga naturalnie zadbać o stan skóry.
Wiązówkę błotną można wykorzystać do przemywania oczu przy uciążlwych stanach zapalnych. Stosowana zewnętrznie wspomaga gojenie się ran i przyspiesza proces naprawczy zmian trądzikowych.
Tawuła znana jest ze swojej przyjemnej, migdałowej woni, dlatego chętnie sięgają po nią miłośnicy aromaterapii oraz relaksujących, wyciszających kąpieli.
Jak działa wiązówka błotna i na co może pomóc?
Najbardziej znane działanie wiązówki błotnej dotyczy obniżania gorączki, łagodzenia bólów reumatycznych, leczenia przeziębień i wspomagania leczenia grypy. Jest to możliwe dzięki zawartości olejków eterycznych, flawonoidów, garbników, kwasów organicznych, glikozydów fenolowych oraz soli mineralnych w kwiatach wiązówki.
Na co pomaga wiązówka? Sięganie po ekstrakty i preparaty z tawuły łąkowej jest szczególnie wskazane w dolegliwościach takich jak:
– gorączka i bóle mięśniowe przy grypie
– bóle mięśniowo-stawowe w chorobach reumatycznych
– stany zapalne dróg oddechowych: angina, zapalenie gardła, zapalenie oskrzeli
– zgaga i bóle wynikające z nieprawidłowości w układzie trawiennym
– choroby skóry: owrzodzenia, trądzik, problematyczne rany
– zakażenia w obrębie dróg moczowych
– nadmierna krzepliwość krwi
Wiązówkę wykorzystuje się także do wykonywania płukanek, które pomagają poprawić kondycję włosów nadmiernie przetłuszczonych oraz poprawić stan cery poprzez normalizację produkcji łoju.
Wiązówka błotna na przeziębienia
Filipendula ulmaria działa przeciwzapalnie i przeciwwirusowo. Dodatkowo, związki salicylowe zawarte w wiązówce wykazują właściwości przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Sięganie po tawułę błotną jest więc często zalecane w ramach domowego leczenia przeziębień. Salicylany występujące w suszonych kwiatach wiązówki dostarczają do organizmu naturalną aspirynę. Drogocenne ziele z rodziny różowatych wspiera też działanie układu moczowego i wykazuje właściwości napotne, co pozwala znacznie szybciej oczyścić się z toksyn zalegających w ciele i wydłużających proces zdrowienia.
Poza powyższym, tawuła to też środek przeciwbakteryjny, dlatego stosuje się ją pomocniczo w zwalczaniu bakterii gronkowca złocistego oraz paciorkowca.
Jak stosować wiązówka błotna – dawkowanie
Zalecenia dotyczące dawkowania wiązówki błotnej są różne w zależności od wieku oraz formy podania rośliny. Przyjmuje się, że osoby dorosłe mogą przyjmować ok. 2,6g ziela wiązówki na dzień oraz maksymalnie 3,5g wysuszonych kwiatów wiązówki. Nalewkę na bazie alkoholu powinny stosować wyłącznie osoby dorosłe w ilości nie większej niż 3 dzienne porcje po 10 ml.
Nie zaleca się podawania tawuły błotnej dzieciom poniżej 12 roku życia.
Poza przyjmowaniem wiązówki błotnej jako ekstraktu do picia, znane jest także jej zastosowanie zewnętrzne – najczęściej w formie okładów na rany, czy też preparatów do przemywania skóry twarzy lub wcierania w skórę głowy.
Jak zrobić syrop z wiązówki błotnej?
Aby zrobić syrop z wiązówki błotnej, należy przygotować 4-5 garści kwiatów (ok. 40 kwiatostanów), sok z 3 cytryn, startą skórkę z 1 cytryny oraz 2 kg brązowego lub kokosowego cukru. Po zagotowaniu wody z cukrem należy doprowadzić do wrzenia, aż do momentu, gdy powstanie syrop. Następnym krokiem jest zdjęcie naczynia z syropem z palnika oraz dodanie soku i startej skórki z cytryny. Po zmieszaniu należy dodać kwiaty wiązówki i ponownie zaparzyć w przygotowanym syropie. Przestudzony syrop należy przecedzić przez gazę i przelać do buteleczek. Warto przyrządzić sobie syrop z wiązówki już w lecie, aby być przygotowanym na nadchodzącą jesień określaną często sezonem zachorowań.
Jak zrobić napar i nalewkę z wiązówki błotnej
Kwiat oraz ziele wiązówki dostępne są zarówno w sklepach zielarskich, jak i w aptekach. Z gotowej mieszanki – o ile przepis na opakowaniu nie wskazuje inaczej – należy odmierzyć 1 łyżeczkę suszu i gotować w 200-300 ml wody przez ok. 5 minut. W ten sposób powstaje odwar, który najlepiej wypijać na ciepło, 2 lub 3 razy w ciągu dnia, wraz ze spożywanym posiłkiem. Inną, szybszą metodą jest zalanie 1-2 łyżeczek suchego ziela szklanką wrzątku i trzymaniem tak przygotowanego wywaru pod przykryciem przez ok. 15 minut.
Do zrobienia nalewki z wiązówki należy zaopatrzyć się w świeżo zebrane kwiaty, a następnie zalać je 40-procentowym alkoholem. Po 14 dniach w ciemnym miejscu nalewkę można odcedzić i przelać do mniejszych butelek z ciemniejszego szkła. Należy pamiętać o tym, by podczas 2 tygodni oczekiwania na połączenie się składników nalewki, każdego dnia mieszać tę miksturę.
Kiedy kwitnie wiązówka błotna?
Wiązówka błotna to roślina, którą można uznać za okazałą – zwykle osiąga wysokość ponad 1-1,5 m. Drobne białe, kremowe lub jasnoróżowe kwiaty o delikatnie migdałowym zapachu pojawiają się na łodygach w czerwcu i można cieszyć się ich widokiem aż do sierpnia. Wykorzystuje się je najczęściej do bukietów lub przetworów, a zebrane odpowiednio wcześnie zaoferują wiele właściwości prozdrowotnych.
Kiedy zbierać i suszyć wiązówkę błotną?
Wiązówka błotna jest popularną i dziko rosnącą rośliną, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby uprawiać ją samodzielnie w celach dekoracyjnych. Roślina dostępna jest w sklepach ogrodniczych jako niewielki krzew, ale można kupić także nasiona wiązówki błotnej do posiania.Wystarczy zadbać o odpowiednie nawodnienie, żyzność i zacienienie gleby, na której rośnie tawuła.
Kwiaty wiązówki – zbiór i suszenie:
Kwiat wiązówki, który jest podstawowym surowcem do wywarów leczniczych, najlepiej zbierać w początkowym okresie kwitnienia. Suszenie zebranych kwiatostanów powinno odbywać się w suchym, zaciemnionym pomieszczeniu. Temperatura suszenia nie może przekraczać 30 stopni Celsjusza. Kwiaty należy suszyć rozkładając je pojedynczo lub zawiązując je w małe pęczki. Z ususzonych kwiatów wiązówki przygotowuje się syropy, nalewki oraz napary.
Wiązówka błotna – przeciwwskazania
Wiązówka błotna jest uznawana za roślinę o łagodnym działaniu. Przeciwwskazania co do jej stosowania dotyczą przede wszystkim osób uczulonych na salicylany, kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Filipendula ulmaria nie powinna być także stosowana przez dzieci do 12 roku życia — zwłaszcza u niemowląt, które mogą wykazywać szczególną wrażliwość na leki z grupy salicylanów. Nie zaleca się stosowania wiązówki z preparatami przeciwzakrzepowymi, ponieważ jedną z właściwości tego wyciągu jest zmniejszenie krzepliwości krwi, co mogłoby skutkować wystąpieniem krwawienia.
Wiązówka błotna – skutki uboczne i działania niepożądane
Wiązówka błotna stosowana w odpowiednich dawkach oraz zgodnie z zaleceniami nie powoduje ryzyka wystąpienia działań niepożądanych. Jedynie osoby z alergią na salicylany powinny unikać stosowania naparów z tawuły łąkowej, ponieważ mogłaby wystąpić u nich reakcja alergiczna (najczęściej wysypka). Unikać wiązówki powinni także astmatycy – przyjęcie nawet niewielkiej ilości wyciągu z rośliny może spoodować skurcz mięśni gładkich w obrębie dróg oddechowych. U dzieci z atopowym zapaleniem skóry wiązówka może nasilać zewnętrzne stany zapalne.
Dlaczego warto stosować wiązówka błotna?
Wiązówka błotna to roślina o naturalnym działaniu przeciwzapalnym, przeciwwirusowym i preciwbateryjnym. Warto stosować ją szczególnie przy przeziębieniach lub chorobach, którym towarzyszy gorączka. Wiązówka pomaga pozbyć się bólu i wzmaga potliwość, co ułatwia wyeliminowanie z organizmu szkodliwych toksyn oraz zbędnych produktów przemiany materii.
Stosowanie Filipendula ulmaria przynosi wymierne korzyści zdrowotne oraz kosmetyczne:
– odtruwa organizm
– zbija gorączkę
– działa moczopędnie i napotnie
– łagodzi ból i stany zapalne
– poprawia kondycję skóry trądzikowej
– pomaga na trudno gojące się rany
– wspiera leczenie nieżytów żołądka
– służy odprężającym kąpielom oraz aromaterapii
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Kolcorośl odgrywa ważną rolę w diecie sportowców, chcących zwiększyć swoją masę mięśniową, zobacz, jak jeszcze może Ci pomóc!
Odkryj tajemnice bukszpanu: czy jest bezpieczny dla Ciebie i Twoich zwierząt? Przeczytaj, by chronić swoich bliskich.
Polecane dla Ciebie
Kwas hialuronowy to prawdziwy eliksir młodości; nie tylko wygładza zmarszczki i poprawia jędrność skóry, ale również istotnie wpływa na ruchomość stawów i ogólną kondycję organizmu.
Dowiedz się wszystkiego o wodzie z brzozy, która w medycynie ludowej jest od lat z sukcesem używana na wzmocnienie odporności, reumatyzm, kamienie nerkowe, anemię czy wrzody.
Odkryj tajemnice spiruliny, algi pełnej witamin i minerałów! Czy wspiera odchudzanie? Jak wpływa na włosy i skórę? Dowiedz się więcej i wzbogać swoją dietę!
Kompendium wiedzy o biału serwatkowym. Dzięki niemu poznasz jego rózne rodzaje, właściwości, działąnie skutki uboczne i przeciwwskazania. Dowiedz sie więcej i używaj go świadomie.
Jod to ważny mikroelement, który powinien mieć stałe miejsce w diecie. Jest nieodzowny dla zdrowia tarczycy, reguluje proces wzrostu i dojrzewania komórek, wpływa na odporność.