Zmagasz się z gazami i wzdęciami? W walce z nieprzyjemnymi dolegliwościami mogą pomóc odpowiednie zioła. Poznaj właściwości m.in. melisy, kopru włoskiego, prawoślazu, kardamonu.
Święta bazylia – Właściwości, działanie, zastosowanie, przeciwwskazania i skutki uboczne
- Opublikowano: 07.04.2023
Święta bazylia (ocimum sanctum) – choć jej nazwa kojarzy się z popularną przyprawą kuchni włoskiej to nie jest jednak to samo. Przede wszystkim święta bazylia ma pochodzenie hinduskie, a nie włoskie. Znana jest już od czasów starożytnych, a w wielu ajurwedyjskich tekstach znaleźć można fragmenty, które opisują jej niezwykłość. Znalazła dla siebie zastosowanie lecznicze, religijne, kosmetyczne i gastronomiczne. Doceniana jest za swoje właściwości lecznicze. W Indiach jest niesamowicie popularna. Zobacz, co spowodowało, że stała się tak ważnym elementem hinduskiej kultury, jak ją spożywać i jakie środki ostrożności warto zachować.
Tulsi, bo tak nazywana jest święta bazylia (ocimum sanctum) to roślina należąca do grupy półkrzewów z rodziny jasnotowatych. Charakteryzuje się bardzo aromatycznymi liśćmi.
Naturalnie roślina pochodzi z subkontynentu indyjskiego. Tam też znalazła dla siebie pierwsze zastosowania i po raz pierwszy została doceniona za swoje niezwykłe właściwości.
Święta bazylia (ocimum sanctum) swoim wyglądem przypomina bazylię zwyczajną. Gałęzie rośliny są proste, rozłożyste i bardzo owłosione. Każda z nich odchodzi od nasady łodygi. Liście tulsi przyjmują kształt od eliptycznego po owalny. Ich kolor waha się od ciemnozielonego po fioletowy. Są proste, miękkie, mają ząbkowane brzegi i ogonek. Roślina kwitnie, a jej kwiaty występują w spiralach wzdłuż długich kwiatostanów groniastych.
Jako surowca zielarskiego używa się liści tulsi.
Tulsi – Święta bazylia – właściwości
Bazylia święta zyskała ogromną popularność początkowo w kulturze hinduskiej, a teraz podbija zachodni świat, dzięki swoim właściwościom leczniczym i prozdrowotnym. Zawiera w sobie całą gamę wartościowych substancji odżywczych, co powoduje, że może przynieść liczne korzystne zmiany w organizmie człowieka. Jakie to właściwości?
Badania wykazały, że tulsi może należeć do grupy roślin adaptogenów. Oznacza to, że jej właściwości pomagają człowiekowi w zaadaptowaniu się do trudnych warunków otoczenia (np. wysokich temperatur czy hałasu), jak również pomaga odnaleźć się w trudnych sytuacjach.
Wspomniane badania wykazały również, że święta bazylia może mieć też właściwości przeciwcukrzycowe, immunomodulujące, przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, hepatoprotekcyjne i radioprotekcyjne.
Dużo tego, nic więc dziwnego, że od stuleci stosowana jest w medycynie ajurwedyjskiej, jako jeden z jej ważniejszych elementów.
Jedną z ważniejszych substancji, które odpowiedzialne są za tak szerokie właściwości zdrowotne jest eugenol, który znajduje się w liściach rośliny. To właśnie on może odpowiadać za obniżenie poziomu glukozy we krwi i zapobieganie tworzeniu się AGE, czyli produktów zaawansowanej glikacji.
Charakterystycznym dla świętej bazylii składnikiem jest kwas ursolowy. Przypuszcza się, że ma on właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, co jednocześnie łączy się z działaniem przeciwnowotworowym. Inne badania wykazały bowiem, że przedłużający się stan zapalny może być jednym z czynników prowadzących do rozwoju nowotworu. Za powstanie zaś stanów zapalnych odpowiedzialne są (choć nie jedynie) wolne rodniki. Dlatego też ich „wymiatanie” to jedno z działań w ramach profilaktyki przeciwnowotworowej.
W hinduskiej medycynie naturalnej doceniano ją za zdolność do obniżania poziomu cholesterolu, oczyszczania organizmu z toksyn czy usprawniania procesów trawienia.
Tulsi – Święta bazylia – zastosowanie
Z uwagi na opisane powyżej właściwości, święta bazylia (ocimum sanctum) znalazła dla siebie bardzo szerokie zastosowanie w zielarstwie, medycynie naturalnej i ziołolecznictwie.
Naukowcy, którzy analizowali działanie tulsi, w pierwszej kolejności przyjrzeli się temu, jakie ma ona zastosowanie w medycynie ajurwedyjskiej.
Okazuje się, że tradycyjna medycyna wykorzystywała świętą bazylię do leczenia astmy, gorączki, kaszlu, bólu pleców, chorób skóry, czy ukąszeń owadów. Niektóre źródła podają, że stosowano ją również w przypadku malarii.
Ponadto, przypuszcza się, że może być skutecznym wsparciem w leczeniu zapalenia oskrzeli, reumatyzmu czy chorób hematologicznych.
Roślina sprawdzić się może w leczeniu nerwobóli głowy. Sok z liści tulsi może być stosowany jako krople na ból ucha, a herbata może się sprawdzić, jako sposób na poprawienie pracy żołądka i wątroby.
Z uwagi na działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze może być stosowana w walce z infekcjami bakteryjnymi i grzybiczymi. Przypuszcza się rownież, że może być pomocna w zwalczaniu pasożytów i stanów zapalnych.
Z uwagi na to, że roślina jest adaptogenem może poprawiać nastrój, ogólne samopoczucie i przywracać spokój.
Tulsi może też być stosowana jako suplement diety, który wspomaga prawidłowe funkcjonowanie organizmu, szczególnie w okresach, w których jest on szczególnie narażony na różnorodne infekcje. Zaleca się go w stanach przemęczenia, okresie infekcyjnym czy też w okresach napięcia nerwowego.
Jak działa święta bazylia i na co może pomóc?
Święta bazylia (ocimum sanctum) działa przede wszystkim za pośrednictwem znajdujących się w niej substancji odżywczych oraz aktywnych biologicznie. Wśród nich do najważniejszych należą eugenol i kwas ursolowy. W roślinie znaleźć można również kwas rozmarynowy, kariofilen, kwas oleanolowy, karotenoidy, olejek eteryczny i witaminę C. Święta bazylia zawiera również niektóre minerały. Są to wapń, żelazo i cynk.
Taki skład powoduje, że tulsi działa antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i wzmacniająco. Może poprawiać odporność organizmu i wpływa korzystnie na ogólne samopoczucie. Nie bez powodu wyznawcy hinduizmu nazywają ją eliksirem życia.
Święta bazylia na układ nerwowy
Przypuszcza się, że bazylia święta (ocimum sanctum) może mieć właściwości neuroprotekcyjne. To by oznaczało, że korzystnie wpływa na układ nerwowy. Prawdopodobnie może spowolnić procesy degeneracji układu nerwowego poprzez ochronę mózgu, połączeń nerwowych oraz samych neuronów.
Takie działanie przekłada się również na większą sprawność zdolności umysłowych. Tulsi może więc wpływać na poprawę pamięci i koncentracji oraz chronić przed negatywnymi skutkami stresu oksydacyjnego.
Tu bardzo ważne, by wspomnieć, że bazylia święta może chronić organizm przed czynnikami stresowymi. Dzieje się tak dlatego, że obniża poziom kortyzolu we krwi poprzez hamowanie jego wydzielania. Kortyzol to hormon stresu, którego nadmierna ilość niesie ze sobą negatywne konsekwencje zdrowotne. Zahamowanie jego wydzielania łagodzi reakcję całego organizmu na stres. Roślina może więc przynosić spokój, ukojenie i równowagę. Może przynieść odprężenie, uspokoić napięcie w ciele i pomóc w walce z bezsennością, co również przekłada się na lepsze funkcjonowanie mózgu (mózg potrzebuje efektywnego wypoczynku).
Tulsina układ moczowy
Badania naukowe wykazały, że bazylia święta może się okazać bardzo pomocna, jeżeli chodzi o wsparcie układu moczowego. Z uwagi na swoje przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze działanie może wspomagać w walce z infekcjami. Dodatkowo, działa ona moczopędnie i obniża poziom kwasu moczowego. Działanie moczopędne może pomóc pozbyć się obrzęków i oczyści układ moczowy, natomiast obniżenie poziomu kwasu moczowego może chronić przed powstawaniem kamieni nerkowych.
Tulasi na układ pokarmowy
Na tym jednak nie koniec właściwości tej niezwykłej rośliny. Nie tylko oczyszcza, wzmacnia i podnosi odporność organizmu, ale również pomaga w problemach z trawieniem.
Prawdopodobnie roślina może pobudzać wydzielanie soku jelitowego, trzustkowego i żołądkowego. Przypuszcza się również, że przyczynia się do regulacji wydzielania żółci. Te działania w efekcie poprawiają proces przemiany materii, sprawiają, że trawienie przebiega bardziej efektywnie i zmniejsza się ryzyko komplikacji takich jak wzdęcia.
Tulsi na układ krwionośny
Prawdopodobnie stosowanie świętej bazylii może się przyczynić do poprawy również w obrębie układu krwionośnego. Przypuszcza się, że roślina może regulować ciśnienie krwi oraz poziom cholesterolu. Takie działanie zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby serca na tle miażdżycowym.
W przypadku osób, które mają problemy związane z wahaniami glikemii tulsi również może się sprawdzić. Okazuje się bowiem, że stosowanie świętej bazylii może regulować również poziom glukozy we krwi.
Jak stosować świętą bazylię – dawkowanie
Dawkowanie świętej bazylii uzależnione jest w dużym stopniu od tego, w jakiej postaci jest tona przyjmowana. Może to być na przykład kapsułka. W takiej sytuacji należy bezwględnie trzymać się zaleceń producenta suplementu. Jeżeli na opakowaniu jest opisane dawkowanie, to trzeba go przestrzegać i nie przekraczać zalecanej porcji produktu.
Inną opcją jest żucie świeżych liści rośliny, picie naparu ze sproszkowanych suszonych liści tulsi lub też korzystać z gotowych wyciągów lub olejków.
Napar z tulsi można pić 2 – 3 razy dziennie po jednej szklance (1 szklanka ziela zalana jedną łyżką wrzątku).
W pozostałych przypadkach dawkowanie warto skonsultować z lekarzem a dawkę ustalić indywidualnie.
Tulsi – Święta bazylia – przeciwwskazania
Choć przyjmuje się, że suplement lub napar z rośliny stosowany zgodnie z zaleceniami nie powinien być niebezpieczny, to i tak nie zaleca się go kobietom w ciąży oraz karmiącym piersią.
Odradza się włączanie tulsi również osobom uczulonym lub z nadwrażliwością na substancje czynne, które znajdują się w roślinie.
Warto również wspomnieć, że osoby z chorobami układu krwionośnego czy z zaburzeniami krzepliwości krwi, powinny stosować bazylię w małych ilościach.
Tulsi – Święta bazylia – skutki uboczne i działania niepożądane
Jak wspomniano, jest to roślina bezpieczna, ale nie oznacza to, że stosowanie świętej bazylii nie wywołuje skutków ubocznych. Przede wszystkim wiążą się one z nadwrażliwością na któryś z jej składników aktywnych.
Najczęściej obserwowane skutki uboczne stosowania tulsi to dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Szczególnie chodzi tu o nudności, bóle brzucha oraz biegunki.
Nadmierne spożywanie herbaty z tulsi może prowadzić do rozrzedzenia krwi oraz wpływa na hormony i płodność. Warto również dodać, że może doprowadzić do nadmiernego obniżenia poziomu cukru we krwi.
Dlaczego warto stosować Tulsi?
Warto stosować tulsi ze względu na liczne właściwości zdrowotne i korzystny wpływ na zdrowie człowieka. Może poprawiać pamięć, koncentrację i zdolności poznawcze, regulować poziom cukru i przyspieszać gojenie ran. Może działać neuroprotekcyjnie i redukować poziom stresu. Należy do adaptogenów, więc pomaga w dostosowaniu się do trudnych warunków i sytuacji. Prawdopodobnie może działać antyseptycznie i wspierać prawidłowy metabolizm cukru i cholesterolu. Może redukować zmiany skórne, a po aplikacji na skórę głowy redukować łupież, usuwać nadmiar sebum, oczyszczać i nawilżać.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Tarnina od lat stosowana była w medycynie naturalnej i choć na długo o niej zapomniano - znów wraca do łask - zobacz, jak może Ci pomóc ta roślina!
Zobacz po jakim czasie działa melisa i jak przyspieszyć jej działanie. Dowiedz się jak ją parzyć i co ile godzin ją pić. Wykorzystaj pełną moc melisy na co dzień.
Polecane dla Ciebie
Odkryj wpływ maślanu sodu na zdrowie i dowiedz się o jego 5 potencjalnych skutkach ubocznych. Czytaj teraz, by świadomie korzystać z maślanu!
Kwas kaprylowy, najlepszy na choroby jelit i układu pokarmowego, działający przeciwgrzybiczo i antybakteryjnie. Dostarczając go organizmowi, szybko poprawisz swój stan zdrowia.
Co to jest inozytol? Poznaj go w odpowiedziach na najczęściej zadawane przez użytkowników pytania. Dowiedz się czym jest, jak działa, jak go stosować i jakie ma skutki uboczne i przeciwwskazania.
Smocza krew wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, ochronne, przeciwbakteryjne i odnawiające, przez co staje się coraz bardziej pożądanym składnikiem w świecie kosmetyki.
Żelazo jest mikroelementem, którego niedobór może doprowadzić m.in. do anemii. Pierwiastek wspomaga odporność i utrzymanie sprawności umysłowej. Dowiedz się więcej.