11 obszarów pomocy kozieradki mielonej oraz przeciwwskazania do jej stosowania - Poznaj bliżej kozieradkę i zobacz na jak wielu polach może wspomóc Twoje zdrowie.
Żeń szeń – korzeń życia, jego właściwości, działanie, zastosowanie
- Opublikowano: 04.08.2022 - Aktualizacja: 10.10.2022
Tradycyjna medycyna chińska korzysta z dobrodziejstw żeń szenia od kilku tysięcy lat. Nieprzypadkowo jego pełna nazwa brzmi wszechlek żeń szeń. Ten gatunek byliny jest bezcennym adaptogenem, posiada bowiem przebadane korzyści dla naszego zdrowia – spowalnia procesy starzenia, wspiera układ nerwowy i układ odpornościowy, pobudza pracę serca, obniża poziom cukru i jest wskazany przy zaburzeniach erekcji. Poznajcie korzeń życia.
Nazwa tej rośliny na Zachodzie pochodzi od chińskiej nazwy rénshēn, oznaczającej „korzeń, który z wyglądu przypomina człowieka”. I rzeczywiście kształt kłącza często wydaje się mieć ludzkie kształty.
W większości języków europejskich żeń szeń jest określany jako „panax ginseng” – łacińską transkrypcją chińskiej nazwy ustanowioną przez europejskich misjonarzy, którzy badali chińską medycynę i ziołolecznictwo.
Żeń szeń rośnie na terenach azjatyckich (Chiny, Korea Południowa, Rosja) i w Ameryce Północnej. Jest trudny w uprawie jako roślina wymagająca określonych warunków klimatycznych, w dodatku długo wzrastająca. Przedstawiciele tej byliny to około 20 gatunków, dochodzących do 40-60 centymetrów wysokości, ale najcenniejszym fragmentem żeń szenia, jest to, co pod ziemią. Im starsza jest roślina, tym korzeń bardziej rozwinięty i obszerniej rozgałęziony.
Na całym świecie popularny korzeń żeń szenia można nabyć jako suplement diety, który ma silne działanie adaptogenne i jest dobry na niemalże wszelkie dolegliwości. Żadnej innej roślinie nie przypisano tylu właściwości prozdrowotnych, co tej, zwanej korzeniem życia. Przyjrzyjmy się jej rodzajom i temu, jakie pozytywne działanie wywiera na organizm człowieka.
Jakie są rodzaje żeń szenia
Wśród kilku gatunków żeń szenia wyróżnia się:
1) Chiński – inaczej żeń-szeń właściwy, zwany także ginsengiem lub wszechlekiem. Występuje w górskich lasach wschodniej Azji.
2) Żeń szeń koreański, czyli korean panax ginseng, który charakteryzuje się czerwonym korzeniem i właściwościami zbliżonymi do głównego reprezentanta gatunku – czyli żen szenia chińskiego.
3) Żeń szeń syberyjski, inaczej eleuterokok kolczasty. Pamiętajmy, że żeń szeń syberyjski to roślina podobna do właściwego żeń-szenia, której działanie jest adekwatne do prawdziwego żeń szenia.
4) Żeń szeń indyjski – podobnie jak żeń szeń syberyjski, nie jest bezpośrednią odmianą żeń szenia. To inna nazwa ashwagandhy – jej właściwości również są bliskie żeń szeniowi właściwemu.
5) Żeń szeń amerykański – inaczej żeń szeń pięciolistny, popularna na terenach Ameryki i Kanady odmiana prawdziwego korzenia żeń szenia chińskiego.
Jaki żeń szeń jest najwartościowszy
Na rynku jest wiele suplementów diety, których głównym składnikiem jest żeń szeń. Czym się kierować wybierając jeden z nich? By wybrać ten najwartościowszy, należy szukać wyciągów standaryzowanych (dobre opinie zbiera żeń szeń koreański). Standaryzowany oznacza, że można określić jego jakość.
Dobry preparat to taki, który zawiera saponiny triterpenowe, czyli ginsenozydy (najlepsze na rynku mają 7% ginsenocydów). Zacznijmy jednak stosowanie od tych o ich mniejszej zawartości, by zobaczyć, jak roślina wpłynie na nasz organizm. Wpływ ten czasem bywa wyraźnie odczuwalny, dlatego dostosujmy dany preparat do naszych oczekiwań i możliwości.
Warto szukać preparatów z żeń szeniem, w których składzie można znaleźć jednocześnie wyciągi z żeń szenia koreańskiego, amerykańskiego i syberyjskiego.
Właściwości żeń szenia
Wśród wielu cennych składników odżywczych żeń szeń oferuje ponad 200 substancji aktywnych. To one są odpowiedzialne za tak szerokie spektrum zdrowotnych zalet.
Trudno znaleźć taką ich ilość w innych roślinach, stąd żeń szeń właściwości ma wielokierunkowe. Jedną z najważniejszych substancji związanych z żeń szeniem są ginsenozydy. Zwiększają one zdolność hemoglobiny do tego, by przyłączał się do niej tlen. Dzięki temu organizm ma zwiększone możliwości wysiłkowe, zarówno umysłowe, jak i fizyczne.
Ginsenozydy (określane mianem makrocząsteczek) zbudowane są z dwóch części. Pierwszą jest cukier w formie glukozy lub galaktozy, a druga posiada budowę sterydową. W korzeniach żeń szenia spotyka się ponadto różne witaminy i minerały, przez co stanowi on dobre uzupełnienie codziennej, zdrowej diety.
Dzięki swoim właściwościom stosowany jest w produktach zwalczających infekcje (w objawach stanu zapalnego) i wspomagających organizm po zabiegach chirurgicznych. Powoduje on także rozkurcz naczyń krwionośnych (i np. zwiększony napływ krwi do penisa), poprawia samopoczucie i przyczynia się do wspierania dobrego cholesterolu.
Zastosowanie żeń szenia
To zioło korzystnie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, poprawiając zdolność koncentracji i zapamiętywania. Działa ochronnie na możliwość wystąpienia osteoporozy, wykazuje działanie przeciwzakrzepowe, obniża poziom cholesterolu, ma właściwości przeciwcukrzycowe i przeciwnowotworowe.
Dlaczego jest tak popularne wśród osób w starszym wieku (szczególnie żeń szeń koreański)? Ponieważ ginseng opóźnia procesy starzenia, może podnieść ciśnienie, a przyjmowanie preparatów z żeń szeniem pobudza układ odpornościowy do działania, chroniąc przed drobnoustrojami i wirusami.
Kobiety doceniają to, że żeń szeń odmładza wygląd skóry i zapobiega wypadaniu włosów, a mężczyźni to, że podnosi potencję i pozwala pozbyć się problemów z erekcją.
Jak działa żeń szeń?
Preparaty z żeń szeniem są polecane przede wszystkim w stanach zmęczenia, wyczerpania psychicznego i fizycznego, w osłabieniu sprawności umysłowej i w problemach układu nerwowego. Istnieje wiele badań naukowych potwierdzających korzystny wpływ rośliny w sytuacjach napięcia nerwowego i codziennego stresu.
Składniki czynne zawarte w surowcu oddziałują na układ nerwowy, przywracając równowagę fizjologiczną w organizmie. Dodatkowo wpływają na poprawę metabolizmu, układ krwionośny, zaburzenia krzepnięcia krwi. Obniżają też poziom kwasu mlekowego odpowiedzialnego za ból po treningu.
Dlaczego warto stosować żeń szeń?
Podsumujmy jego podstawowe cechy i korzyści:
Ekstrakt z korzenia żeń szenia pomaga w sprawnym zużyciu tlenu w komórkach organizmu,
Ginsenozydy zwiększają uwalnianie w organizmie tlenku azotu, wspomagającego rozkurcz naczyń krwionośnych,
Żeń szeń wpływa na wzrost energii i regenerację po wysiłku fizycznym,
Zmniejsza poziom kortyzolu – hormonu stresu,
Wzmacnia układ odpornościowy, chroniąc organizm przed infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi,
Wzmacnia serce,
Zapobiega tworzeniu się zakrzepów we krwi,
Pomaga unormować poziom cukru we krwi,
Obniża poziom cholesterolu i trójglicerydów,
Łagodzi przebieg menopauzy i andropauzy,
Jest niezwykle przydatny dla osób zmagających się z intymnymi problemami (zaburzenia erekcji, niskie libido).
Jak stosować żeń szeń – Dawkowanie
Produkty zawierające żeń szeń są dostępne w formie suszu, sproszkowanego korzenia, tabletek i kapsułek. Można je kupić w aptekach, sklepach zielarskich i sklepach ze zdrową żywnością.
W zależności od preparatu korzeń żeń szenia należy przyjmować w ilości 0,5 mg do 2 gramów na dobę (to dzienna dawka w przeliczeniu na standaryzowany ekstrakt). Warto sugerować się zaleceniami producenta, ponieważ różne preparaty mogą charakteryzować się innymi rekomendacjami dotyczącymi dawkowania.
Żeń szeń – przeciwwskazania
Mimo że roślina ma tak wiele właściwości leczniczych, to istnieją uzasadnione przeciwwskazania do jej stosowania. Preparatów nie powinno się łączyć z kofeiną, lekami przeciwzakrzepowymi, hormonalnymi, a także lekami oddziałującymi na ośrodkowy układ nerwowy.
Przeciwwskazania żeń szeń posiada też u osób z wysokim ciśnieniem tętniczym, w przypadku bezsenności, w astmie oraz gdy kobieta jest w ciąży. Najlepiej skonsultować się z lekarzem w przypadku ciąży, ponieważ nie są znane bezpośrednie efekty działania rośliny w tej sytuacji.
Rezultaty stosowania żeń szenia
Dobroczynne działanie żeń szenia opisaliśmy, ale warto przypomnieć, że ta roślina posiada tysiące „użytkowników” na całym świecie. Poprawia jakość życia, pobudza pracę serca, obniża poziom cukru we krwi, dodaje energii. Wielu mężczyznom pozwoliła na poprawę życia seksualnego.
Warto ją przyjmować po przebytych chorobach – dla wzmocnienia odporności. Wspiera pamięć i zwiększa odporność na stres. Przeciwdziała tworzeniu się wrzodów żołądka i dwunastnicy, powstających w wyniku narażenia na sytuacje stresowe. Zmniejsza też szkody powstałe w wątrobie, które są wynikiem nadmiernego spożywania alkoholu bądź przyjmowania leków.
Skutki uboczne stosowania żeń szenia
Najczęściej występuje pojawia się wówczas zwiększona senność. Zbyt długi okres stosowania może prowadzić do takich objawów jak: bóle głowy, wzrost ciśnienia krwi, zaburzenia snu oraz podwyższony poziom kortyzolu.
Ginseng a interakcje z lekami: są pewne interakcje między żeń szeniem, a niektórymi lekami:
z niektórymi lekami przeciwdepresyjnymi: zwiększone ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego, priapizm, zaburzenia w układzie sercowo-naczyniowym, wzmożona potliwość,
z niektórymi lekami przeciwpsychotycznymi (głównie haloperidolem): komorowe zaburzenia rytmu serca,
z niektórymi lekami benzodiazepinowymi: halucynacje, psychoza, sedacja, majaczenie,
z niektórymi inhibitorami pompy protonowej: zmniejszenie ich skuteczności i potencjalne zwiększenie ryzyka wystąpienia krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Skład żeń szenia – Substancje czynne
W żeń szeniu występuje około 80 różnych związków saponinowych. Rozróżnia się trzy typy tych substancji: dammaran, kwas oleanolowy i ocotillol. Jednakże żeń szeń właściwości ma tak szerokie, również dzięki innym składnikom odżywczym:
witamina C, E, i witaminy z grupy B (B1, B2 oraz B12);
mikroelementy, takie jak żelazo, magnez, wapń, krzem, fosfor, mangan, cynk, molibden oraz siarka;
poliacetyleny;
związki fenolowe;
fitosterole;
olejki eteryczne;
cukry.
Ile musimy zapłacić za żeń szeń – Cena?
Ceny się różnią w zależności od jakości preparatu i wykorzystanego gatunku rośliny. Sproszkowany korzeń żeń szenia to wydatek około 80 zł za 100 gramów, zaś preparaty adaptogenne to koszt 100, a nawet 200 złotych. Natomiast kapsułki z wyciągiem z żeń szenia, kosztują około 15 zł za miesięczną kurację.
Gdzie kupić żeń szeń?
Obecnie na rynku jest wiele preparatów z żeń szeniem, dostępnych zazwyczaj w formie tabletek lub kapsułek. W aptekach i sklepach zielarskich możemy spotkać także sproszkowany korzeń lub susz. Również dobre sklepy internetowe ze zdrową żywnością posiadają tę roślinę.
Gdzie naturalnie występuje żeń szeń?
Jak wspomnieliśmy już, zioło to znane jest w medycynie naturalnej od ponad 4000 lat. Z Dalekiego Wschodu trafiło jednak w inne rejony planety. Dziś żeń szeń porasta północno-wschodnie Chiny, północ Półwyspu Koreańskiego i Japonię, a także azjatycką część Rosji i dzikie tereny Ameryki Północnej.
Prawdziwy żeń szeń to źródło wielu korzyści dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, dlatego nie zapominajmy o tej dobrej dla ludzi roślinie, której korzeń chyba nieprzypadkowo wygląda jak człowiek.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Bodziszek cuchnący: cudowne antidotum na wszystkie dolegliwości? Nie daj się zwieść jego nazwie! Sprawdź jakie korzyści może Ci przynieść stosowanie bodziszka.
Odkryj kluczowe przeciwwskazania do stosowania mniszka lekarskiego. Dowiedz się, kiedy i dlaczego ta popularna roślina może być niebezpieczna dla Twojego zdrowia.
Polecane dla Ciebie
Poznaj gotu kolę - zioło długowieczności, które jest podstawą medycyny chińskiej i indyjskiej, bo zwiększa zdolności umysłowe, wspiera leczenie problemów skórnych i żołądkowych!
Kolagen to jedno z najważniejszych białek w ludzkim organizmie, odpowiedzialne między innymi za utrzymanie elastyczności skóry. Sprawdź, czy warto stosować kolagen do picia
Chcesz wspomóc pracę nerek, zapobiegającym tym samym wielu poważnym schorzeniom? A może zależy ci na zmniejszeniu objawów niektórych chorób? Sprawdź, jak działają zioła na nerki.
Dowiedz się więcej o znanej od setek lat w medycynie chińskiej i ajurwedzie substancji, która obniża poziom cukru we krwi, powoduje utratę wagi i poprawia zdrowie serca!
N-acetylocysteina to substancja znana ze swoich właściwości przeciwutleniających, sprawdź, jak działa NAC i czy warto stosować suplement mający ją w składzie