W przypadku dokuczliwych zaparć i uczucia pełności w brzuchu nie musimy sięgać po gwałtownie działające tabletki na przeczyszczenie. Wystarczy naturalny sposób – szakłak pospolity.
Łopian – Właściwości, działanie, zastosowanie i jak go używać
- Opublikowano: 18.08.2022 - Aktualizacja: 06.10.2022
Łopian nie bez powodu jest od wieków wykorzystywany w medycynie naturalnej. Stosowanie preparatów na jego bazie wspiera trawienie, ale może także przyczynić się do poprawy stanu cery i włosów. Dowiedz się więcej na temat tej rośliny – wyjaśniamy, jakie są jej właściwości i w jaki sposób może przysłużyć się ona zdrowiu.
Łopian (łac. Arctium L.) to roślina z rodziny astrowatych, która rośnie w Europie, a oprócz tego występuje na terenie Chin, Syberii, w Himalajach, w Japonii i na Kaukazie. Ponadto można ją spotkać w niemal każdym zakątku Polski.
Jest to roślina dwuletnia, która kwitnie w lipcu i w sierpniu. Wtedy pojawiają się na niej rurkowate, obupłciowe, kwiaty zebrane w koszyczki. Listki okrywy kwiatowej mogą być gładkie lub pokryte niewielkimi włoskami. Natomiast rurkowato-dzwonkowata korona kwiatu ma zwykle kolor różowy lub fioletowy.
Roślina ta ma gruby, mięsisty korzeń palowy. Długość jej łodygi może dochodzić nawet do 2 m. Znajdują się na niej liście, które są ułożone w rozetę i mają kształt sercowaty. Ich spodnia część jest pokryta delikatnym meszkiem.
Owoce łopianu to suche, niepękające, jednonasienne niełupki o wielkości od 5 do 6 mm. Łatwo przyczepiają się one do zwierzęcej sierści i są w ten sposób rozsiewane. Dlatego też łopian nazywany jest również „rzepem” albo „dziadem” – może on przykleić się także do ubrania czy podeszwy buta.
Łopian to dość duża roślina, która szybko się rozrasta – dlatego wiele osób uważa ją za chwast. Nie ma ona specjalnych wymagań glebowych. Rośnie przy drogach, na żwirowym podłożu, na terenach ruderalnych. Dobrze czuje się w nasłonecznionych miejscach i na glebach gliniastych, zasobnych w azot.
Łopian – właściwości
Łopian był znany i wykorzystywany już w epoce brązu, a wspominali o nim też starożytni – Dioskorides, Pliniusz i Galen. Oprócz tego jego stosowanie zalecała św. Hildegarda – w epoce średniowiecza uważano go za remedium na złamania kości i zwichnięcia.
Najwięcej cennych substancji znajduje się w korzeniu łopianu. To właśnie ta część tej rośliny jest od lat wykorzystywana zarówno w ziołolecznictwie, jak i w kosmetyce. Oprócz tego niektórzy sięgają również po przetwory z łopianowych liści.
Właściwości łopianu w medycynie
Już wieki temu wiedziano, że korzeń łopianu może mieć dobry wpływ na ludzki organizm. Wiele lat później udowodniono, że wspiera on pracę układu trawiennego i moczowego. Oprócz tego pomaga on podczas detoksykacji – spożywając specyfiki na jego bazie, można efektywnie pozbyć się z organizmu szkodliwych substancji i zbędnych produktów przemiany materii. Dzieje się tak, gdyż zawiera on związki wspomagające produkcję moczu i wykazujące działanie moczopędne.
Korzeń łopianu jest wykorzystywany do produkcji preparatów pomagających regulować poziom cukru we krwi. Znajdujące się w nim substancje wspierają organizm także w walce ze stanami zapalnymi. Pomagają one również uporać się z bólem – np. pochodzenia reumatycznego.
Właściwości łopianu w kosmetyce
W kosmetyce łopian wykorzystuje się do produkcji specyfików, które wspomagają regulowanie pracy gruczołów łojowych. Ich stosowanie zaleca się także tym, którzy cierpią na łuszczycę, egzemę, chcą pozbyć się owrzodzeń. Ponadto w kosmetyce popularnością cieszy się olej łopianowy – wykorzystuje się go do pielęgnacji włosów.
Jak działa łopian i na co pomaga?
Cenne właściwości lecznicze łopianu sprawiają, że preparaty na jego bazie są stosowane jako wsparcie w walce z uciążliwymi dolegliwościami. Ponadto niektóre z nich pozwalają zadbać o stan skóry i urodę. Dbając o cerę i włosy, wykorzystuje się zwłaszcza korzeń łopianu.
Łopian na trawienie
Znajdujące się w łopianie substancje wspomagają trawienie i produkcję enzymów trawiennych oraz żółci. Ponadto wspierają one przepływ tych płynów ustrojowych w dwunastnicy.
Odwary z korzenia wspomagają wytwarzanie soku żołądkowego, przyswajanie pokarmów, pomagają one w niektórych zaburzeniach przemiany materii. Picie takich ziołowych naparów bywa zalecane tym, którym dolega nieżyt przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz wątroby.
Łopian na cukrzycę
W ziołolecznictwie łopian jest wykorzystywany jako roślina wspomagająca leczenie cukrzycy. Za działanie przeciwcukrzycowe odpowiedzialny jest zawarty w nim kwas arktygenowy oraz inulina. Ten pierwszy związek wspiera produkcję insuliny, a ten drugi przekształca się we fruktozę pomagającą znormalizować glikemię. Dlatego preparaty z korzenia łopianu są stosowane przez tych, którzy walczą z insulinoopornością oraz z cukrzycą typu 2.
Łopian działa moczopędnie, usuwa toksyny z organizmu
Sok z korzenia łopianu usprawnia usuwanie z organizmu toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Znajdujące się w nim substancje działają napotnie i moczopędnie. Również z tego względu preparaty z korzenia łopianu wykorzystuje się w leczeniu chorób dróg moczowych.
Łopian na bóle reumatyczne
Już w lecznictwie ludowym wykorzystywano łopian jako roślinę, która łagodzi bóle reumatyczne. W jego korzeniu znajdują się związki – lignany – które mają działanie przeciwzapalne. Dlatego stosownie soku i odwarów na jego bazie pomaga załagodzić dolegliwości bólowe różnego pochodzenia.
Łopian na choroby skóry
Stosowanie kąpieli z dodatkiem korzenia łopianu oraz odwarów przygotowywanych na jego bazie wspomaga hamowanie namnażania się bakterii oraz grzybów chorobotwórczych. Tym samym takie zabiegi pielęgnacyjne pomagają uporać się z łagodnymi zmianami skórnymi, wspomagają leczenie wyprysku, trądziku, czyraków.
Olej z korzenia łopianu – zastosowanie w kosmetyce
Olej łopianowy może być stosowany bezpośrednio na skórę. Jest wykorzystywany nie tylko w przypadku trądziku – znajdujące się w nim związki pomagają odżywić cerę.
Oprócz tego olejek z łopianu stosuje się jako środek wzmacniający włosy – pomaga on odżywić cebulki włosowe. Ponadto używanie tego specyfiku wspomaga walkę z łupieżem. Jego stosowanie pomaga również zapobiegać wypadaniu włosów.
Zastosowanie łopianu
W ziołolecznictwie i kosmetyce wykorzystuje się liście i świeży korzeń łopianu – jednak to podziemna część tej rośliny cieszy się większą popularnością. Przygotowuje się z niej:
odwary,
olejki,
syropy,
kremy,
kapsułki.
Natomiast liście łopianu zanurza się w oleju, a następnie przykłada się je miejscowo na skórę. Preparaty na bazie tej rośliny mogą być używane zewnętrznie, jak i przyjmowane doustnie. Stosowanie kąpieli z dodatkiem świeżego korzenia łopianu zalecane jest np. w przypadku bólów reumatycznych. Natomiast picie naparów łopianowych wspomaga m.in. detoksykację organizmu i trawienie.
Dlaczego warto stosować łopian?
Napary, kapsułki i olejki z łopianu nie bez powodu cieszą się popularnością w ziołolecznictwie. Właściwości lecznicze tej rośliny sprawiają, że herbaty i suplementy na jej bazie mogą być uzupełnieniem i wsparciem farmakoterapii. Ponadto specyfiki te mają łagodne działanie, a mimo to pomagają walce z dolegliwościami bólowymi czy z problemami ze skórą.
Uważany za chwast „rzep” może być wykorzystywany do płukania włosów, a w formie olejku aplikowany na skórę. Takie naturalne kosmetyki pozwalają w bezpieczny sposób zatroszczyć się o urodę.
Jak stosować łopian – dawkowanie
Jeśli sięgasz po suplementy diety z łopianem w składzie, spożywaj je tak, jak opisali to ich producenci w instrukcji. Jednak możesz też przygotować domowy preparat na jego bazie – może nim być np.:
sok z korzenia łopianu – roślinę tę możesz zebrać samodzielnie. Następnie dokładnie ją umyj, pokrój korzenie łopianu na kawałki i odciśnij z nich sok. Możesz spożywać go do 4 razy dziennie – przy czym jego jednorazowa dawka nie może być większa niż 60 kropli;
wywar z korzenia łopianu – 3 łyżki mielonego korzenia łopianu zalej dwoma szklankami wody, a następnie doprowadź ją do wrzenia. Wywar gotuj przez 3 minuty. Po wystudzeniu możesz go pić do 3 razy dziennie lub wykorzystywać go do płukania włosów.
Jakie składniki zawiera łopian?
W łopianie znajdują się:
inulina – w ludzkim organizmie przekształca się ona w dobrze traktowaną przez diabetyków fruktozę;
flawonoidy i garbniki – mają one działanie przeciwzapalne i wspomagają walkę z wolnymi rodnikami;
związki poliacetylenowe – działają one przeciwgrzybicznie i przeciwzapalnie;
seskwiterpeny – to związki mające działanie bakteriostatyczne, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne i przeciwnowotworowe;
sole mineralne – związki siarki i fosforu.
Łopian – przeciwwskazania
Preparaty na bazie łopianu są na szeroką skalę wykorzystywane w ziołolecznictwie i kosmetyce – mają łagodne działanie i są bezpieczne. Mimo tego nie powinny być one stosowane przez kobiety w ciąży, gdyż mogą wywołać przedwczesną czynność macicy.
Ponadto ze spożywania i aplikowania specyfików z łopianem w składzie powinny zrezygnować osoby, które są uczulone na pyłki roślin z rodziny astrowatych.
Łopian – efekty stosowania
Łopian ma zastosowanie w kosmetyce, medycynie, a efekty jego stosowanie dotyczą zarówno stanu zdrowia, samopoczucia, jak i urody. Spożywanie czy aplikacja na skórę tej rośliny – i to w różnej formie – może skutkować:
lepszym wyglądem cery;
sprawniejszym funkcjonowaniem układu pokarmowego – łopian wspomaga wydzielanie soku żołądkowego i enzymów trawiennych;
oczyszczeniem organizmu – picie naparów z łopianu sprzyja większej produkcji moczu i potu;
poprawą kondycji włosów – pomaga ona zahamować ich wypadanie, a znajdujące się w niej substancje odżywiają cebulki włosowe;
zmniejszeniem dolegliwości bólowych – np. w przypadku osób cierpiących na reumatyzm.
Łopian – skutki uboczne
Korzenie łopianu wykorzystuje się do produkcji kosmetyków, suplementów diety i domowych specyfików. Do tej pory nie wykazano skutków ubocznych związanych z ich stosowaniem – oczywiście, jeśli nie są one używane w nadmiernych ilościach.
Purpurowe kwiaty łopianu mogą cieszyć oko, jednak roślinę tę docenia się ze względu na jej korzeń. Jest on źródłem wielu cennych dla zdrowia i urody substancji. Dlatego nie należy zapominać, że łopian to nie chwast, ale roślina o dobroczynnym wpływie na ludzki organizm.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Bagno zwyczajne jest rośliną od lat wykorzystywaną w medycynie ludowej. Wspomaga organizm przy przeziębieniach, dolegliwościach bólowych, problemach skórnych. Dowiedz się więcej.
Uczep trójlistkowy to roślina wykorzystywana w walce z wieloma dolegliwościami. Składniki aktywne pomagają uporać się z bólami stawów, wspierają gojenie się ran. Sprawdź.
Polecane dla Ciebie
Poznaj gotu kolę - zioło długowieczności, które jest podstawą medycyny chińskiej i indyjskiej, bo zwiększa zdolności umysłowe, wspiera leczenie problemów skórnych i żołądkowych!
Węgiel aktywny to doskonały i skuteczny środek na biegunki i zaparcia, sprawdzi się również w przypadku zatruć i może być wsparciem w leczeniu przeziębień.
Cynk to pierwiastek odgrywający ważną rolę w organizmie. Wspomaga układ odpornościowy i nerwowy, wpływa na kondycję włosów, skóry i paznokci. Dowiedz się więcej.
Poznaj 32 źródła naturalnego wystepowania witaminy B6. Dowiedz się jakie jest jej dzienne zapotrzebowanie oraz jakie są przyczyny i skutki jej niedoboru oraz nadmiaru
Elektrolity dbają o prawidłowy poziom nawodnienia organizmu oraz stoją na straży dobrej pracy mięśni i układu nerwowego, dlatego warto systematycznie je uzupełniać.