Dynia piżmowa – Właściwości, działanie, zastosowanie, składniki odżywcze i przeciwwskazania

Dynia piżmowa działa przede wszystkim poprzez zawarte w niej substancje odżywcze. To właśnie one odpowiadają za jej właściwości i efekty jakie można uzyskać po jej spożywaniu. Znajdujące się w niej witaminy, pierwiastki i bogactwo składników odżywczych sprawiają, że może wprowadzić pozytywne zmiany w wielu obszarach funkcjonowania ludzkiego organizmu.

Dynia piżmowa jako przeciwutleniacz

W dyni piżmowej znaleźć można duże ilości witaminy C i witaminy A, a te dwie substancje to bardzo silne przeciwutleniacze. Z uwagi na takie działanie mogą się przyczyniać do ograniczania stanów zapalnych oraz działać profilaktycznie w przypadku niektórych chorób nowotworowych. Ograniczenie stanów zapalnych może się zaś przyczynić do ogólnej poprawy stanu zdrowia i lepszej kondycji całego organizmu.

Dynia piżmowa a funkcję poznawcze

Dynia piżmowa zawiera w sobie takie substancje jak luteina i zeaksantyna, a te odpowiedzialne są za prawidłowy przebieg funkcji poznawczych. To oznacza, że włączenie dyni piżmowej na stałe do swojego jadłospisu i jej regularne spożywanie (niekoniecznie codzienne) może się przyczynić do poprawienia funkcji poznawczych takich, jak pamięć i uczenie się.

Dynia piżmowa a stany zapalne

Wspomniana wcześniej obecność przeciwutleniaczy w dyni piżmowej przyczynia się do jej właściwości przeciwzapalnych. Oznacza to, że spożywanie tego warzywa ogranicza ilość i zasięg stanów zapalnych, tym samym przedłuża prawidłową pracę narządów wewnętrznych. Działanie przeciwzapalne może pozwalać również na uchronienie się przed rozwojem chorób o podłożu zapalnym, jak na przykład reumatoidalne zapalenie stawów.

Badania przeprowadzone nad działaniem przeciwutleniaczy, które znajdują się w dyni piżmowej wykazały, że ich systematyczne spożywanie może zmniejszyć ryzyko raka płuc nawet o 30%.

Dynia piżmowa a choroby przewlekłe

Badania przeprowadzone przez naukowców wykazały, że odmiany dyni zimowej, w tym właśnie jej odmiana piżmowa mogą się przyczynić do zapobiegania rozwojowi chorób przewlekłych. Jest to możliwe, ponieważ zawarte w dyni piżmowej składniki mają bardzo wysoką biodostępność. To znaczy, że są łatwo przyswajalne dla organizmu człowieka.

Duże ilości witaminy C, która bierze udział w produkcji niektórych neuroprzekaźników, mogą działać profilaktycznie w obrębie chorób neurodegeneracyjnych. Chodzi głównie o te, w których istotnym czynnikiem wyzwalającym jest stres oksydacyjny.

Ponadto działanie przeciwzapalne warzywa może chronić przed chorobami serca o podłożu zapalnym.

Dynia piżmowa a wady wrodzone

W dyni piżmowej znaleźć można również duże ilości witamin z grupy B, w tym kwasu foliowego. Jest on szczególnie zalecany kobietom, które przygotowują się do zajścia w ciążę lub już są w ciąży. Kwas foliowy działa ochronnie na cewę nerwową, która rozwija się u płodu w pierwszych dniach od zapłodnienia, stąd właśnie konieczność suplementacji jeszcze przed zajściem w ciążę. Wysycenie organizmu kwasem foliowym powoduje, że cewa nerwowa może prawidłowo się rozwijać i można zmniejszyć ryzyko powstania wad wrodzonych. Suplementacja w czasie ciąży jest również ważna, ale z uwagi na to, że nie da się zauważyć momentu zapłodnienia (często o ciąży kobieta dowiaduje się dopiero w szóstym tygodniu od zapłodnienia), lepiej rozpocząć suplementację z wyprzedzeniem.

I choć lekarze zalecają suplementację syntetycznym kwasem, to jako uzupełnienie sugerują spożywanie produktów, które stanowią jego bogate źródło. Tu właśnie pomocna może się okazać dynia piżmowa. Włączenie jej do diety plus suplementacja mogą zmniejszyć ryzyko wad rozwojowych cewy nerwowej czy rozszczepu kręgosłupa.

Dynia piżmowa jako wsparcie przeciw nowotworom

Okazuje się, że znajdująca się w dyni piżmowej witamina A może działać profilaktycznie w przypadku niektórych nowotworów. Dzieje się tak dlatego, że wspomniana witamina bierze udział w procesach wzrostu i różnicowania się komórek, a to właśnie w procesie różnicowania może dojść do mutacji, na skutek których dochodzi do rozwoju choroby nowotworowej.

Badania naukowe wykazały powiązanie pomiędzy wyższym spożyciem witaminy A i mniejszym ryzykiem zachorowania na raka prostaty. Nadal jednak nie wiadomo, jak dokładnie wygląda to powiązanie i jakie ilości witaminy A są dla organizmu człowieka bezpieczne. Istnieje bowiem możliwość, że przyjmowanie jej w zbyt dużych ilościach może być szkodliwe.

Dynia piżmowa a odchudzanie

Jak wspomniano w części dotyczącej składu dyni piżmowej, jest ona niskokaloryczna. Dwieście gram ugotowanego miąższu to zaledwie 82 kalorie. Jednocześnie badania wykazały, że ekstrakt z dyni piżmowej może przeciwdziałać odkładaniu się tkanki tłuszczowej.

Połączenie tych właściwości (niska kaloryczność oraz zapobieganie odkładaniu się tkanki tłuszczowej) wraz z bardzo bogatym składem warzywa powoduje, że może być istotnym składnikiem diet odchudzających.

Dodatkowo dynia może wpływać na procesy tworzenia się tłuszczu w organizmie człowieka (proces litogenezy), a obecność manganu i potasu w jej składzie może pomóc w obniżeniu nadwagi.

Właściwości tej odmiany dyni, polegające na zmniejszaniu tkanki tłuszczowej również przemawiają za tym, że warto ją włączyć do swojej diety odchudzającej.

Nie można też pominąć znaczenia błonnika pokarmowego. Jego obecność w dyni powoduje, że zapewnia on uczucie sytości na dłużej, a to zmniejsza chęć podjadania między posiłkami. Ograniczenie podjadania również przyczynia się do większej kontroli wagi.

Dynia piżmowa a układ pokarmowy

Błonnik może pomóc jednak nie tylko w zakresie redukcji kilogramów, ale również w usprawnieniu pracy całego układu pokarmowego. Mówi się, że działa on jak miotła i wymiata z jelit wszelkie złogi i zalegające tam masy strawionego pokarmu. W połączeniu z dużą ilością wody może więc zadziałać lekko przeczyszczająco, ale w efekcie podniesie wydajność i skuteczność pracy całego układu pokarmowego.

Błonnik może też pomóc w uporaniu się z dolegliwościami układu pokarmowego. Chodzi tu głównie o wzdęcia i zaparcia. Usprawnia proces wypróżniania i wydalania gazów. Obecność tego składnika w posiłku może działać pobudzająco na jelita. Może stymulować ich ruchy perystaltyczne, a to również przyczynia się do usprawnienia wypróżniania i zapobiega zaleganiu mas kałowych. Jednocześnie błonnik może działać ochronnie na okrężnicę, a przez to zapobiegać jej stanom zapalnym. Składnik ten może też zmniejszać poziom cholesterolu, a tym samym chronić przed niewydolnością serca.