Sok z żurawiny jest chwalony za swoje właściwości prozdrowotne, ale czy wiesz, że może interagować z lekami i wywoływać skutki uboczne? Sprawdź nasz artykuł i bądź świadomy ryzyka!
Białoporek brzozowy - Właściwości, działanie, stosowanie, zastosowanie oraz przepis na danie
- Opublikowano: 13.07.2023 - Aktualizacja: 07.08.2023
Białoporek brzozowy (Fomitopsis betulina) to nic innego, jak popularna huba brzozowa, która pojawia się na drzewach od sierpnia do października. To w tym okresie można trafić na świeże okazy, które najłatwiej poddać przetworzeniu.
Choć białoporek to pasożyt, w medycynie ludowej doceniono jego potencjał lecznicy. Okazuje się, że huba brzozowa wyróżnia się działaniem przeciwutleniającym, ma właściwości uspokajające i może hamować choroby nowotworowe. Z białoporka brzozowego przygotowuje się odwary, nalewki i herbaty. Trzeba jednak pamiętać, że jest to grzyb niejadalny, dlatego można spożywać go tylko w odpowiedniej formie.
Białoporek brzozowy (Fomitopsis betulina, Piptoporus betulinus) to grzyb pochodzący z rodziny pniarkowatych, dlatego często nazywany jest także mianem pniarka brzozowego. W Polskim piśmiennictwie roślinę nazywa się również hubą brzozową; występuje także pod nazwami porek brzozowy i żagiew brzozowa.
Białoporki to grzyby nadrzewne pasożytujące wyłącznie na brzozie, które powodują brunatną zgniliznę drewna. Grzyb lubi szczególnie miejsca zacienione i wilgotne. Jest to grzyb jednoroczny, którego młode owocniki pojawiają się od lata do jesieni. Białoporek wyróżnia się półkolistym szarobrązowym kapeluszem i charakterystyczną matową, popękaną fakturą. Rurki grzyba są białe i krótkie, łatwo oddzielają się od miąższu kapelusza. Smak Fomitopsis betulina jest lekko gorzkawy. Choć medycyna ludowa określa właściwości lecznicze huby brzozowej, trzeba pamiętać, że atlas grzybów określa roślinę jako niejadalną.
Białoporek brzozowy w medycynie ludowej
Zastosowanie pniarka brzozowego w medycynie ludowej ma wieloletnią tradycję. Szacuje się, że huba była wykorzystywana jako grzyb leczniczy jeszcze kilka tysięcy lat przed naszą erą. Oczywiście działanie bakteriobójcze i inne korzystne właściwości grzyba zależą od jego stosowania.
W medycynie alternatywnej używanie owocników ze względu na właściwości antyseptyczne i przeciwkrwotoczne znane jest od lat. W tym celu grzyb stosuje się w naparach lub odwarach, które należy nałożyć bezpośrednio na rany. Suszona i zmielona huba brzozowa może być wykorzystana jako środek przeciwbólowy, natomiast napar z rośliny jako środek wzmacniający odporność i wykazujący działanie antynowotworowe. Porek brzozowy stosowany był również w celu zwalczania owsików i włosogłówki ludzkiej w kuracji przeciwpasożytniczej.
Białoporek brzozowy – właściwości
Prozdrowotne działanie Piptoporus betulinus wynika przede wszystkim z bogatego składu grzyba. Porek brzozowy zawiera w sobie między innymi: zdrowe kwasy tłuszczowe i kwasy fenolowe, polisacharydy, związki terpenowe, sterole, związki indolowe, kwas betulinowy, witaminę C (kwas askorbinowy, kwasy polyporenowe).
Ze względu na naturalne związki chemiczne oraz witaminy i minerały zawarte w porku, grzyb wykazuje działanie przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne i przeciwpasożytnicze. Piptoporus betulinus może obniżać ciśnienie krwi, wykazuje zdolność do tamowania krwawień, może wpływać na poprawę pamięci i lepsze funkcjonowanie mózgu. Niektórzy badacze twierdzą, że roślina może być wykorzystywana w terapii depresji. Wyciąg z białoporka może zwalczać bakterie gram dodatnie, pasożyty i grzyby, a przy tym działa korzystnie na odporność i może hamować rozwój stanów zapalnych. W badaniach prowadzonych nad białoporkiem wykazano działanie antynowotworowe grzyba, trzeba jednak wziąć pod uwagę, że wnioski wyciągnięte w badaniach klinicznych wciąż potrzebują dodatkowego potwierdzenia.
Białoporek brzozowy – zastosowanie
Pniarek brzozowy znalazł zastosowanie w medycynie alternatywnej jako naturalny środek antyseptyczny do miejscowego stosowania. Wykorzystuje się go również w stanach ogólnego osłabienia, w przypadku niedokrwistości i spadku odporności, jako środek wzmacniający. Profilaktyczne stosowanie nalewek z pniarka może redukować ryzyko infekcji i zachorowania na grypę. Pniarek brzozowy może przyspieszać okres rekonwalescencji. Grzyb stosowany jest pomocniczo przy chorobach żołądka, szczególnie w przypadku zapalenia błon śluzowych narządów przewodu pokarmowego, a także w podrażnieniu jelit i przy wrzodach. Można go też stosować jako uzupełnienie terapii przeciwpasożytniczej w zakażeniach pasożytami wewnętrznymi, bytującymi w układzie trawiennym. Białoporek może być też stosowany przy boreliozie i profilaktycznie, aby zapobiec chorobom, pochodzącym od kleszczy. Istnieją również przesłanki, świadczące o tym, że można go wykorzystać jako wsparcie terapii nowotworowej.
Jak działa białoporek brzozowy i na co może pomóc?
Można powiedzieć, że już od niepamiętnych czasów wyciągi wodne i alkoholowe z białoporka brzozowego wykorzystywane były w celach łagodzenia dolegliwości pokarmowych, takich jak ból jelit, wrzody, nadkwasota. Napar z białoporka wykorzystywany zewnętrzne może zredukować ryzyko wystąpienia zakażenia i odczynów zapalnych, jednocześnie przyspieszając gojenie się ran. Produkty z Piptoporus betulinus przeznaczone do stosowania wewnętrznego mogą wzmocnić odporność i wspierają walkę z pasożytami przewodu pokarmowego. Wykazano, że białoporek ma właściwości uspokajające i przeciwkrwotoczne, może też łagodzić skutki boreliozy i zmniejszyć ryzyko zachorowanie na odkleszczowe zapalenie mózgu. Wyciągi z grzyba wykazują działanie przeciwnowotworowe, mogą spowolnić rozwój choroby i zmniejszyć ryzyko wystąpienia przerzutów.
Jakie składniki aktywne zawiera białoporek brzozowy?
W badaniach naukowych wyróżniono poniższe cenne składniki pniarka brzozowego:
kwasy tłuszczowe (22% nasyconych i 78% nienasyconych) – kwas palmitynowy, stearynowy, oleinowy, linolowy; to te kwasy w dużej mierze odpowiadają za działanie przeciwzapalne grzyba;
polisacharydy – głównie α-(1→3)-D-glukany, d-mannitol i α,α trehaloza oraz piptoporan; są to substancje wpływające korzystnie na działanie systemu immunologicznego w organizmie, wykazują także działanie przeciwnowotworowe i chronią komórki przed genotoksycznością;
antyoksydanty – między innymi beta-karoten, witamina C, likopen;
kwasy fenolowe – w grzybni pełnią funkcję przeciwpasożytniczą;
sterole o właściwościach antynowotworowych i immunostymulujących, takie jak: neosterol, fitosterol, fungisterol, ergosterol;
związki linolowe – l-tryptofan, 5-hydroksy-l-tryptofan, 5-metylotryptamina; związki te wykazują właściwości uspokajające, mają korzystny wpływ na sen i mogą być stosowane w leczeniu depresji
Jak stosować białoporek brzozowy – dawkowanie
Według zaleceń, aby wykorzystać zdrowotne działanie pniarka brzozowego, należy go spożywać w określonej formie:
odwar;
nalewka;
napar;
susz;
proszek.
Odwar z białoporka
Do przygotowania odwaru 1 łyżkę rozdrobnionego grzyba należy zalać 200 ml letniej wody i odstawić na noc. Rano gotować na wolnym ogniu, doprowadzając do wrzenia, następnie gotować przez ok. 5 minut. Zaparzać 20 minut, potem odcedzić. Pić po kilka łyków kilkukrotnie w ciągu dnia, najlepiej przed jedzeniem w celu zredukowania stanów zapalnych i wzmocnienia organizmu.
Macerat z białoporka
Do przygotowania maceraty rozdrobniony białoporek należy zalać przegotowaną wodą o temp. ok. 50 stopni Celsjusza w stosunku 1:5. Przykryć i pozostawić na 48 godzin. Po tym czasie wodę znad osadu odlać do szklanki, a następnie dodać ciecz odciśniętą z osadu z dna naczynia. Można spożywać do 3 szklanek dziennie. Taki macerat wykorzystywano jako wsparcie terapii nowotworów żołądka i płuc.
Nalewka z białoporka
Pniarek brzozowy należy zalać alkoholem 60% w proporcji 1:5. Odstawić do maceracji na minimum 14 dni. Po tym czasie przefiltrować i zlać do butelki. Pić 3 razy dziennie po 15 ml.
Białoporek brzozowy – interakcje z lekami
Nie ma wystarczających danych dotyczących interakcji huby brzozowej z lekami. Osoby, które cierpią na jakiekolwiek schorzenia przewlekłe lub alergie oraz przyjmujący jakiekolwiek leki na stałe, przed rozpoczęciem stosowania grzyba powinny skontaktować się z lekarzem.
Białoporek brzozowy – przeciwwskazania
Nie ma jasno określonych przeciwwskazań, dotyczących stosowania białoporka brzozowego. Z oczywistych względów nie zaleca się produktu kobietom w ciąży i matkom karmiącym.
Białoporek brzozowy – skutki uboczne i działania niepożądane
W przypadku stosowania huby brzozowej trzeba pamiętać, że chodzi głównie o użytkowanie owocników młodych grzybów. Według ogólnej klasyfikacji białoporek to grzyb niejadalny i tylko niektóre źródła podają informacje o właściwościach leczniczych młodych owocników. Nawet spożywając białoporka w zalecanej formie, trzeba wziąć pod uwagę możliwe reakcje alergiczne oraz dolegliwości żołądkowo-jelitowe.
W niektórych badaniach laboratoryjnych na zwierzętach stwierdzono, że ekstrakt z huby brzozowej może wpływać na gospodarkę hormonalną, szczególnie na poziom kortyzolu. Jednak pełne konsekwencje tych efektów dla ludzi nie są w pełni poznane.
Dlaczego warto jeść białoporka brzozowego?
Białoporek brzozowy to bardzo specyficzny grzyb, który może wykazywać działanie prozdrowotne, ale tylko wtedy, gdy zostanie wykorzystana jego odpowiednia postać w odpowiedniej formie. Duże znaczenie ma właściwe przygotowanie grzybów. Trzeba pamiętać, że huba brzozowa jest określana jako grzyb niejadalny, chyba że zebrane z drzewa zostaną młode owocniki rośliny. Przygotowane napary, herbatki czy odwary z białoporka, mogą wspomóc terapię nowotworów, wzmocnić odporność i zredukować stany przeciwzapalne.
Prosty przepis na danie z białoporka brzozowego
Białoporka najczęściej stosuje się w postaci naparu, nalewki lub herbaty, które można przyrządzić w łatwy sposób. Do przygotowania herbaty potrzebny będzie susz grzyba, który należy zalać wodą i gotować po przykryciem przez ok. 45 minut. Herbatka z huby brzozowej w medycynie ludowej stosowana jest w celu łagodzenia stanów zapalnych oraz jako środek na pasożyty wewnętrzne.
Herbata z białoporka jest dosyć gorzka, jednak według badań klinicznych, regularne picie takiego specjału może wspomóc kondycję zdrowotną.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Sok z kiszonej kapusty to prawdziwa bomba witaminowa dla wszystkich, którzy chcą usprawnić swój układ pokarmowy i odpornościowy, zobacz, dlaczego!
Odkryj tajemnice gumy guar: Dowiedz się, jak bezpiecznie korzystać z jej korzyści zdrowotnych i uniknąć skutków ubocznych.
Polecane dla Ciebie
Poznajcie maść cholesterolową, korzystnie oddziałującą na zdrowie skóry, której skład skomponowano z bezpiecznych w użyciu składników, niepowodujących żadnych skutków ubocznych.
Olej z ostropestu ma zbawienny wpływ na wątrobę. Ze względu na imponujące właściwości regenerujące, ochronne i detoksykujące pomaga nawet przy poważnych schorzeniach tego organu.
Cząber to przyprawa znana z właściwości poprawiających trawienie i redukujących objawy biegunki. Charakteryzuje się bogatym składem i ciekawymi właściwościami zdrowotnymi.
Zastanawiasz się, jak ocet jabłkowy wpływa na zdrowie? Poznaj jego korzyści, sposoby bezpiecznego spożycia i ewentualne skutki uboczne w naszym kompleksowym przewodniku!
Amarantus to smaczne i pożywne ziarna, które można spożywać pod wieloma postaciami. Zawiera mnóstwo składników odżywczych. Sprawdź jakie ma właściwości zdrowotne?
tytuł
bbbbb