Uczep trójlistkowy to roślina wykorzystywana w walce z wieloma dolegliwościami. Składniki aktywne pomagają uporać się z bólami stawów, wspierają gojenie się ran. Sprawdź.
Czy czarny bez jest trujący dla dorosłego człowieka, dzieci i zwierząt domowych? – Składniki toksyczne, szkodliwe dawki, objawy zatrucia i jak go uniknąć
- Opublikowano: 06.03.2024 - Aktualizacja: 07.03.2024
Czarny bez może być trujący. Surowe owoce, nasiona, liście i kora zawierają glikozydy cyjanogenne, które mogą wywołać zatrucie, objawiające się wymiotami i biegunką. Bezpieczne są dojrzałe owoce po obróbce termicznej. Dowiedz się jakie części bzu są szczególnie trujące oraz co robić gdy do zatrucia już dojdzie.
Tak, bez czarny może być trujący dla dorosłego człowieka, jednak głównie w stanie surowym. Owoce czarnego bzu zawierają glikozydy, które po spożyciu w surowej formie mogą przekształcić się w trujący cyjanowodór.
Symptomami zatrucia mogą być wymioty oraz biegunka. Jednakże, odpowiednia obróbka termiczna, taka jak gotowanie, neutralizuje trujące właściwości, czyniąc owoce bezpiecznymi do spożycia.
Ważne jest, aby pamiętać o konieczności dojrzałości owoców oraz odpowiedniej obróbce termicznej przed spożyciem, aby uniknąć ryzyka zatrucia.
Czy czarny bez jest trujący dla dzieci?
Bez czarny może być trujący dla dzieci, szczególnie gdy spożyją surowe owoce lub nasiona tej rośliny. Glikozydy zawarte w owocach czarnego bzu mogą przekształcić się w cyjanowodór, co może prowadzić do objawów zatrucia, takich jak wymioty, co jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci ze względu na ich mniejszą masę ciała i niższą odporność.
Należy szczególnie uważać, by dzieci nie miały dostępu do surowych owoców czy nasion bzu czarnego.
Produkty pochodzące z bzu, takie jak syrop czy dżem, jeśli zostały odpowiednio przetworzone poprzez obróbkę termiczną, mogą być bezpiecznie spożywane przez dzieci, oferując nawet korzyści zdrowotne, takie jak działanie przeciwzapalne i pomoc w przypadku przeziębienia.
Ważne jest, aby upewnić się, że owoce są dojrzałe i odpowiednio przetworzone, aby uniknąć ryzyka zatrucia.
Czy czarny bez jest trujący dla kota i psa?
Tak, bez czarny może być trujący dla kotów i psów. Zawarte w roślinie substancje, takie jak glikozydy cyjanogenne, mogą przekształcić się w cyjanowodór po spożyciu przez zwierzęta, co jest toksyczne i może prowadzić do zatrucia.
Objawy zatrucia mogą obejmować wymioty, biegunkę, słabość, a w poważniejszych przypadkach nawet depresję, trudności z oddychaniem, a także przyspieszone bicie serca.
Szczególnie niebezpieczne są surowe owoce, nasiona, liście oraz kora krzewu bzu czarnego. W przypadku podejrzenia zatrucia bzu czarnego u zwierzęcia domowego, ważne jest szybkie skonsultowanie się z weterynarzem. Aby uniknąć ryzyka zatrucia, należy zapobiegać dostępowi zwierząt do krzewów bzu oraz nie karmić ich surowymi owocami czy innymi częściami rośliny.
Czy niedojrzały kwiat bzu jest trujący?
Niedojrzałe kwiaty bzu czarnego mogą być uznane za potencjalnie trujące, podobnie jak surowe owoce i inne części rośliny. Chociaż dojrzałe kwiaty czarnego bzu są powszechnie stosowane w celach leczniczych i spożywczych, to niedojrzałe kwiaty mogą zawierać wyższe stężenia glikozydów cyjanogennych, które mogą uwalniać cyjanowodór po spożyciu.
Spożywanie niedojrzałych kwiatów bzu przez ludzi może prowadzić do objawów niepożądanych, takich jak nudności, wymioty, biegunka, a w skrajnych przypadkach nawet do zatrucia.
Z tego powodu zaleca się, aby korzystać tylko z dojrzałych kwiatów bzu czarnego, najlepiej po odpowiedniej obróbce termicznej, która zmniejsza ryzyko wystąpienia negatywnych efektów zdrowotnych.
Jakie składniki trujące zawiera w sobie czarny bez?
Bez, szczególnie czarny bez (Sambucus nigra), zawiera składniki, które mogą być trujące dla ludzi, zwierząt, a także dla dzieci w większych ilościach lub jeśli są spożywane surowe. Poniżej wymieniono kluczowe trujące składniki obecne w bzie czarnym oraz ich wpływ na organizm:
Glikozydy cyjanogenne (głównie sambunigryna) – po spożyciu mogą uwalniać cyjanowodór, silnie trujący gaz. W organizmie człowieka cyjanowodór hamuje działanie cytochromu c oksydazy, co prowadzi do zakłócenia procesu oddychania komórkowego. Objawy zatrucia mogą obejmować nudności, wymioty, biegunkę, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
Lektyny – mogą prowadzić do problemów z układem pokarmowym, takich jak wymioty i biegunka, poprzez aglutynację czerwonych krwinek.
Alkaloidy – choć w mniejszym stopniu obecne w czarnym bzie, mogą przyczyniać się do negatywnych efektów neurologicznych i układu pokarmowego.
Reakcja organizmu na te toksyny zależy od dawki oraz formy spożycia rośliny. Należy pamiętać, że dojrzałe owoce czarnego bzu, po odpowiedniej obróbce termicznej (takiej jak gotowanie), mogą być bezpieczne i są często wykorzystywane w celach spożywczych i leczniczych, oferując korzyści zdrowotne dzięki zawartości witamin i antocyjanów. Nieprzetworzone owoce, liście, gałązki, nasiona i korzenie zawierają jednak substancje trujące w większych ilościach i nie powinny być spożywane.
Jakie części czarnego bzu są szczególnie trujące? - Przegląd toksyczności
Wszystkie części czarnego bzu (Sambucus nigra), w tym liście, gałązki, korzenie, kora oraz szczególnie surowe owoce i nasiona, zawierają substancje, które mogą być toksyczne dla ludzi i zwierząt. Toksyczność tych części rośliny wynika głównie z obecności glikozydów cyjanogennych, które mogą uwalniać cyjanowodór w organizmie. Oto przegląd toksyczności poszczególnych części bzu:
Liście i gałązki – Zawierają glikozydy cyjanogenne i inne substancje toksyczne, które mogą powodować objawy zatrucia, takie jak wymioty, biegunka, a w poważniejszych przypadkach uszkodzenie układu nerwowego i niewydolność oddechową.
Korzenie i kora – Są bogate w toksyczne związki i zwykle zawierają wyższe stężenie glikozydów cyjanogennych niż inne części rośliny. Spożycie tych części rośliny jest szczególnie niebezpieczne i może prowadzić do poważnych zatruć.
Surowe owoce i nasiona – Chociaż dojrzałe owoce czarnego bzu mogą być przetworzone na bezpieczne do spożycia produkty, surowe owoce i nasiona zawierają glikozydy cyjanogenne, które mogą być toksyczne. Spożycie surowych owoców może powodować objawy takie jak nudności, wymioty, biegunka, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć.
Kwiaty – Są uważane za mniej toksyczne niż inne części rośliny i często są wykorzystywane w kuchni oraz medycynie ludowej po odpowiedniej obróbce, jednak spożycie w dużych ilościach surowych kwiatów może prowadzić do dyskomfortu pokarmowego.
Ważne jest, aby pamiętać, że odpowiednia obróbka termiczna, tak jak gotowanie, może znacznie zmniejszyć toksyczność owoców bzu, neutralizując glikozydy cyjanogenne. Mimo to, zaleca się ostrożność i unikanie spożycia surowych lub nieprzetworzonych części rośliny, szczególnie dla dzieci, osób z osłabionym układem odpornościowym i zwierząt domowych.
Ile trzeb zjeść czarnego bzu aby się zatruć?
Określenie dokładnej ilości bzu, która może prowadzić do zatrucia, jest trudne, ponieważ zależy to od wielu czynników, takich jak wiek, masa ciała, stan zdrowia oraz indywidualna wrażliwość organizmu. Dodatkowo, różne części rośliny zawierają różne ilości substancji toksycznych. Niemniej, można podać ogólne wytyczne dotyczące potencjalnego ryzyka zatrucia:
Dla ludzi (dorośli i dzieci):
- Surowe owoce i nasiona: Spożycie nawet kilkunastu surowych owoców bzu przez dziecko może prowadzić do objawów zatrucia. Dorośli są ogólnie mniej wrażliwi, ale spożycie większej ilości surowych owoców (np. ponad 100 gramów) może wywołać objawy zatrucia.
- Liście, kora, korzenie, i gałązki: Już małe ilości (na przykład kilka gramów) mogą być niebezpieczne i powodować objawy zatrucia.
Dla zwierząt (psy i koty):
Zwierzęta domowe, takie jak psy i koty, są szczególnie wrażliwe na glikozydy cyjanogenne. Nawet mała ilość surowych owoców, liści, korzeni, czy nasion (np. kilka do kilkunastu owoców) może prowadzić do zatrucia.
- Psy: Mogą wykazywać większą tolerancję niż koty, ale nadal są ryzykowne małe ilości.
- Koty: Ze względu na mniejszą masę ciała i wyższą wrażliwość na toksyny, nawet niewielka ilość może być niebezpieczna.
Jakie są objawy po zatruciu czarnym bzem?
Objawy zatrucia bzem mogą być różne, w zależności od ilości spożytej toksycznej substancji oraz części rośliny. Poniżej przedstawiono typowe objawy po zatruciu bzem:
- Nudności i wymioty – Organizm próbuje pozbyć się toksyn poprzez wymioty, co jest jednym z pierwszych i najczęstszych objawów zatrucia.
- Biegunka – Podobnie jak wymioty, biegunka jest sposobem na eliminację toksyn z organizmu, co może prowadzić do odwodnienia.
- Ból brzucha – Toksyny wpływają na układ pokarmowy, wywołując ból i dyskomfort.
- Osłabienie i zawroty głowy – Utrata płynów spowodowana wymiotami i biegunką może prowadzić do osłabienia, zawrotów głowy oraz objawów odwodnienia.
- Trudności w oddychaniu – W poważniejszych przypadkach toksyny mogą wpływać na układ oddechowy, prowadząc do problemów z oddychaniem.
- Przyspieszone tętno – Organizm może reagować na toksyny przyspieszonym biciem serca.
- Zaburzenia świadomości – W bardzo poważnych przypadkach zatrucia może dojść do utraty świadomości lub nawet śpiączki.
W przypadku podejrzenia zatrucia bzem, ważne jest niezwłoczne poszukanie pomocy medycznej. Objawy zatrucia wymagają szybkiej interwencji lekarskiej, aby uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Co robić gdy doszło do zatrucia czarnym bzem?
W przypadku podejrzenia zatrucia bzem, niezbędne jest podjęcie szybkich działań w celu minimalizacji negatywnych skutków dla zdrowia. Oto kroki, które należy podjąć:
Niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem lub wezwij pomoc medyczną. Podanie szczegółowych informacji o ilości i części rośliny spożytej przez poszkodowanego pomoże w szybkim udzieleniu odpowiedniej pomocy.
Nie wywołuj wymiotów, chyba że zaleci to lekarz. W niektórych przypadkach wywoływanie wymiotów może pogorszyć stan poszkodowanego.
Jeśli to możliwe, zachowaj próbkę rośliny. Dostarczenie próbki rośliny, która została spożyta, może pomóc personelowi medycznemu w identyfikacji toksyny i przyspieszyć wybór odpowiedniego leczenia.
Podaj poszkodowanemu wodę lub płyn do picia. Picie małych ilości płynów może pomóc w rozcieńczeniu toksyn, chociaż należy to robić z ostrożnością i tylko w przypadku, gdy poszkodowany jest przytomny i może samodzielnie pić.
Monitoruj stan poszkodowanego i zapisz wszystkie objawy. Informacje o czasie wystąpienia pierwszych objawów i ich ewolucji mogą być kluczowe dla personelu medycznego.
Przygotuj informacje dla służb medycznych. Zbierz informacje na temat wieku, wagi, stanu zdrowia poszkodowanego oraz szczegółów dotyczących zatrucia (kiedy, ile i jaką część rośliny spożyto).
Unikaj spożywania jakichkolwiek leków lub domowych środków zaradczych bez konsultacji z lekarzem. Niektóre środki mogą interakcji z toksynami i pogorszyć stan poszkodowanego.
Zapewnij opiekę weterynaryjną w przypadku zatrucia zwierząt. Jeśli zwierzę domowe zostało zatrute bzem, niezbędne jest jak najszybsze dostarczenie go do weterynarza.
Pamiętaj, że szybka i odpowiednia reakcja w przypadku zatrucia może uratować życie. Działanie zgodnie z zaleceniami medycznymi jest kluczowe w zapewnieniu skutecznego leczenia.
Jak uniknąć zatrucia bzem?
Unikanie zatrucia bzem wymaga podjęcia środków ostrożności podczas zbierania, przetwarzania i spożywania tej rośliny. Oto kilka kluczowych zasad, które pomogą zminimalizować ryzyko zatrucia:
Poznaj roślinę
Zacznij od dokładnego zaznajomienia się z czarnym bzem (Sambucus nigra) oraz innymi gatunkami bzu, aby móc je prawidłowo rozpoznać. Istotne jest, by odróżniać je od podobnych roślin, które mogą być trujące, jak np. lilak pospolity (Syringa vulgaris), który niekiedy jest mylony z bzem. Dokładna wiedza pomoże uniknąć zbierania niewłaściwych roślin.
Wybieraj tylko bezpieczne części rośliny
Spożywaj tylko te części bzu, które są uznawane za bezpieczne po odpowiedniej obróbce. Dojrzałe owoce czarnego bzu po obróbce termicznej, takiej jak gotowanie, są bezpieczne i zdrowe. Z kolei surowe owoce, nasiona, liście, kora i gałązki zawierają substancje trujące i nigdy nie powinny być spożywane.
Przetwarzaj roślinę prawidłowo
Aby uniknąć zatrucia, należy odpowiednio przetworzyć owoce bzu przed spożyciem. Obróbka termiczna, tak jak gotowanie, pozwala zneutralizować zawarte w nich toksyny. Nigdy nie spożywaj surowych owoców bzu, a przed przygotowaniem dżemów, soków czy syropów upewnij się, że owoce zostały odpowiednio przetworzone.
Zachowaj ostrożność przy zbiorach
Podczas zbierania owoców bzu upewnij się, że robisz to w bezpiecznym, niezanieczyszczonym miejscu, z dala od dróg i obszarów przemysłowych. Zanieczyszczenia mogą dodać dodatkowe ryzyko do naturalnie występujących toksyn w bzie.
Edukuj domowników
Poucz członków rodziny, szczególnie dzieci, o potencjalnych niebezpieczeństwach związanych z bzem. Należy unikać zbierania roślin nieznanych lub o niepewnym statusie bezpieczeństwa.
Obserwuj reakcje organizmu
Nawet po spożyciu przetworzonych produktów z bzu, zwracaj uwagę na reakcje swojego ciała. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, takich jak ból brzucha, nudności czy wymioty, skonsultuj się z lekarzem.
Przestrzeganie tych zasad może znacząco zmniejszyć ryzyko zatrucia bzem i pozwolić cieszyć się korzyściami zdrowotnymi płynącymi z tej rośliny. Pamiętaj, że w razie wątpliwości zawsze lepiej jest zrezygnować z konsumpcji lub skonsultować się z ekspertem.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Kasztanowiec zwyczajny to popularny surowiec powszechnie stosowany w leczeniu żylaków, krwiaków i obrzęków. Najczęściej stosuje się go miejscowo w postaci okładów, żelu lub maści.
Zioła na hemoroidy mogą znacząco przyspieszyć proces leczenia, podnoszą skuteczność terapii, a dodatkowo mają naturalne pochodzenie, więc nie stanowią zagrożenia
Polecane dla Ciebie
Żelazo jest mikroelementem, którego niedobór może doprowadzić m.in. do anemii. Pierwiastek wspomaga odporność i utrzymanie sprawności umysłowej. Dowiedz się więcej.
Kompendium wiedzy o biału serwatkowym. Dzięki niemu poznasz jego rózne rodzaje, właściwości, działąnie skutki uboczne i przeciwwskazania. Dowiedz sie więcej i używaj go świadomie.
Poznaj, jak skutecznie działa zawarty w zielonych warzywach chlorofil, który ma dobroczynny wpływ na nasz organizm, pobudza produkcję krwi oraz przeciwdziała starzeniu!
Kolagen to ważny składnik ludzkiego ciała. Wiele osób decyduje się na jego suplementację, by poprawić wygląd włosów, skóry i paznokci. Jaki kolagen warto wybrać?
Kolagen jest bardzo ważnym i znaczącym białkiem w ludzkim organizmie, choć z czasem jego produkcja znacząco spada; zobacz, czy jesteś w grupie, która może czy nie może go suplementować.