Flawonoidy to naturalne substancje występujące w roślinach, zobacz, jak mogą Ci pomóc i jakie mają działanie dla zdrowia!
Dieta przy Hashimoto – Czym jest, jakie ma zasady, co jeść, czego unikać i przykładowy jadłospis
Strona główna - Blog - Dieta przy Hashimoto – Czym jest, jakie ma zasady, co jeść, czego unikać i przykładowy jadłospis
- Opublikowano: 06.06.2023 - Aktualizacja: 07.08.2023
Choroba Hashimoto to schorzenie autoimmunologiczne, które polega na rozwoju stanu zapalnego w obrębie tarczycy. Taka sytuacja powoduje, że organ ten nie pracuje prawidłowo, a to pociąga za sobą dalsze skutki. Tarczyca jest organem wydzielania dokrewnego. Oznacza to, że jej prawidłowe funkcjonowanie wpływa na poziom hormonów we krwi. Hormony zaś odpowiedzialne są za wiele aspektów naszego życia. Wpływają na płodność, utrzymanie wody w organizmie, a nawet nastrój. Leczenie choroby Hashimoto jest skomplikowane i wymaga systematycznych kontroli lekarskich. Nie mniej ważna jest w tej chorobie również dieta. To od tego, jak zostanie zaplanowana i zbilansowana w dużej mierze zależy samopoczucie chorego. Zobacz, jaka dieta jest dobra dla Hashimoto. Czego unikać, a po jakie produkty warto sięgnąć.
Spis treści
ToggleCo to jest Hashimoto?
Choroba Hashimoto to przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy o podłożu autoimmunologicznym. Oznacza to, że układ immunologiczny nie pracuje prawidłowo i atakuje organizm, w tym przypadku tarczycę. Może wystąpić zarówno z powodów genetycznych, jak i z powodu zaistnienia określonych czynników środowiskowych.
Bezpośrednią przyczyną, która prowadzi do rozwoju choroby Hashimoto jest nadprodukcja przeciwciał przeciwko komórkom tarczycy. W efekcie prowadzi to do ich zanikania i niedoczynności tarczycy.
Hashimoto może współwystępować z innymi chorobami autoimmunologicznymi, jak na przykład cukrzyca typu 1, czy reumatoidalne zapalenie stawów. Jest główną przyczyną niedoczynności tarczycy i znacznie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Dane szacunkowe wskazują, że wśród populacji kobiet ta choroba dotyka 5%, a wśród mężczyzn 1%.
Przyczyny i objawy choroby Hashimoto
Bezpośrednią przyczyną wystąpienia choroby Hashimoto jest nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Komórki odpornościowe, które odpowiedzialne są za zwalczanie „intruzów”, postrzegają tarczycę, jako takiego „intruza” i zaczynają ją atakować. W efekcie miąższ tarczycy ulega zwłóknieniu i zanika. To zaś prowadzi do niedoczynności tego organu.
Naukowcy wskazują jednak, że Hashimoto może mieć podłoże zarówno genetyczne, jak i środowiskowe. Oznacza to, że skłonność do nieprawidłowej pracy układu odpornościowego może być genetycznie uwarunkowana, ale to określone czynniki ze środowiska „aktywują” ten nieprawidłowy tryb pracy.
Z uwagi na to, że choroba znacznie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn w jej etiologii upatruje się również działania żeńskich hormonów płciowych.
Objawy choroby Hashimoto są niespecyficzne. Oznacza to, że mogą one wskazywać jednocześnie na kilka innych chorób, co powoduje, że przy ich wystąpieniu diagnostyka powinna być prowadzona w kilku różnych kierunkach.
Najczęściej na Hashimoto wskazują;
wzrost masy ciała, określany jako spowolnienie metabolizmu;
zaparcia;
spowolnienie psychoruchowe;
ciągłe uczucie zimna;
suchość skóry;
skłonność do wypadania włosów;
depresja lub obniżony nastrój;
zaburzenia miesiączkowania u kobiet.
Warto wiedzieć, że nie wszystkie te objawy muszą występować jednocześnie. Czasami pojawia się tylko ich część. Co więcej, w początkowej fazie choroba Hashimoto może dawać nawet objawy nadczynności tarczycy. Czym jest to spowodowane? Atakowane komórki tarczycy mogą w ramach reakcji zacząć wydzielać znacznie więcej (niż normalnie) hormonów do krwi. Ich podwyższony poziom sugeruje wzmożoną, a nie obniżoną pracę tarczycy.
Na skutek rozwoju choroby Hashimoto może dojść również do utraty pamięci, demencji czy ucisku szyi spowodowanego powiększeniem wola.
Trzeba też wiedzieć, że jest to choroba, której nie da się wyleczyć. Możliwe jest jedynie przeciwdziałanie jej objawom. Chory natomiast musi stale przyjmować hormony lewotyroksyny. Odpowiednio dopasowana dieta, również może przynieść odczuwalną poprawę samopoczucia chorego i złagodzić objawy.
Diagnoza Hashimoto: Jak jest stwierdzana choroba?
Dla rozpoznania choroby Hashimoto w pierwszej kolejności konieczne jest badanie krwi i oznaczenie stężania hormonów TSH i fT4. Uzupełniająco wykonuje się również badanie usg tarczycy. Leczenie natomiast wymaga podania lewoskrętnej tyroksyny.
Zrozumienie diety Hashimoto: Co to jest?
Leczenie Hashimoto wymaga podawania leków. Dieta natomiast może istotnie wpłynąć na przebieg tego leczenia. Okazuje się, że spożywanie produktów, które sprzyjają wchłanianiu leku przynosi korzystne rezultaty. Z pomocą mogą też przyjść produkty, które obniżają potencjał zapalny w organizmie. Są to głównie wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3. Dieta Hashimoto powinna zawierać 25 – 30% tłuszczów, ale przy ograniczeniu nienasyconych kwasów tłuszczowych do 10% na dobę.
Znaczenie diety w chorobie Hashimoto
Jakie znaczenie ma dieta przy Hashimoto? Przede wszystkim dostarcza takich składników odżywczych, których obecność jest niezbędna do wytwarzania hormonów tarczycy. Jeżeli będzie dopasowana indywidualnie do pacjenta, jego potrzeb i fazy choroby, wówczas może wpłynąć na jej zatrzymanie lub spowolnienie jej rozwoju. Może też uchronić tarczycę przed działaniem innych substancji, które są dla niej szkodliwe oraz może uchronić przed innymi chorobami, które często współwystępują z Hashimoto.
Główne zasady w diecie Hashimoto
Dieta Hashimoto powinna być uporządkowana według kilku istotnych zasad, które poniżej zostały zebrane i krótko omówione.
Zasady diety przy chorobie hashimoto:
białko – udział białka powinien wyności 15 – 25%. Aminokwasy zawarte w białkach biorą udział i stymulują syntezę hormonów tarczycy oraz noradrenaliny, dopaminy i adrenaliny, których niedobór może skutkować obniżeniem nastroju. Zwiększona ilość białka dodatkowo przyspiesza metabolizm.
tłuszcze – 25 – 30%, z ograniczeniem nienasyconych kwasów tłuszczowych do 10% na dobę. Wielonienasycone kwasy omega 3 mają działanie przeciwzapalne, mogą więc działać łagodząco na toczący się w tarczycy stan zapalny.
węglowodany – powinny stanowić 50% udziału w diecie, ale ich źródłem powinny być produkty o niskim indeksie glikemicznym, które pomogą ustabilizować poziom glukozy we krwi.
błonnik pokarmowy – 25 – 30 g na dobę. Chorzy na Hashimoto często skarżą sie na zaparcia. Stosowanie błonnika pokarmowego może pomóc w rozwiązaniu tego problemu. Dodatkowo ustabilizuje on poziom glukozy i cholesterolu we krwi.
cukry proste – wykluczyć, ponieważ mogą jedynie pogorszyć stan zdrowia.
ilość posiłków – 4 – 5 dziennie. Powinny być bogate w takie witaminy i minerały jak: witamina D, A, C, E, witaminy z grupy B, cynk, żelazo, jod, selen
poziom energetyczny dostosowany do indywidualnych potrzeb, a w tym trybu życia i aktywności fizycznej.
unikaj głodówek i diet bardzo nisko kalorycznych.
pij ok. 2 l wody dziennie.
obok stosowania diety nie zapominaj o aktywności fizycznej.
Jak widać zbilansowana dieta w chorobie Hashimoto jest niezwykle istotna, ale nie jest też trudna do utrzymania. Prawdopodobnie wystarczy modyfikacja swojej diety by dostosować się do sugestii i zrealizować zalecenia dietetyczne dla chorych.
Kluczowe składniki diety Hashimoto
Skoro już wiadomo, jakich zasad się trzymać, to jakie składniki odżywcze będą kluczowe w diecie Hashimoto? Poniżej znajduje się ich zestawienie. Należy przy tym pamiętać, by nie tylko dbać o jakość produktów, ale również o ich ilość. Należy zabezpieczać dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze, ale też nie przesadzać z ilością przyjmowanych pokarmów.
Kluczowe składniki w diecie dla chorych na Hashimoto to:
jod;
selen;
żelazo;
cynk;
witamina D;
przeciwutleniacze;
długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3, a szczególnie EPA i DHA.
Jakich produktów należy unikać w diecie Hashimoto?
Jest też grupa produktów, które nie tylko nie służą w chorobie Hashimoto, ale wręcz mogą zaszkodzić. Są to głównie warzywa i owoce, które są bogatym źródłem goitrogenów. To substancje, które znacznie utrudniają wchłanianie jodu, co przy Hashimoto jest naprawdę niebezpieczne. Jod jest niezbędny do syntezy hormonów tarczycy. Ponadto gotirogeny mogą być przyczyną powstawania wola tarczycy.
Obróbka termiczna powoduje, że 30% zostaje zneutralizowanych. Jest to pewne wyjście dla osób, które nie chcą rezygnować z niektórych produktów, a jednocześnie chcą zmniejszyć ryzyko związane z ich spożywaniem.
Jakie owoce i warzywa są bogatym źródłem goitrogenów? To głównie:
soja,
brokuły,
brukselka,
kalafior,
jarmuż,
rzodkiewka,
kapusta.
kalarepa,
brukiew,
rzepa,
gorczyca.
Mniej tych substancji znajduje się w:
prosie (kaszy jaglanej),
brzoskwiniach,
orzeszkach ziemnych,
gruszkach,
szpinaku,
truskawkach,
batatach.
Na wchłanianie jodu niekorzystnie wpływa również zielona herbata.
Ponadto, pacjencji z chorobą Hashimoto powinni ograniczyć żywność o wysokim stopniu przetworzenia. Są to produkty bogate w energię, rafinowane węglowodany (głównie w cukry proste), sól, nasycone kwasy tłuszczowe i izomery trans kwasów tłuszczowych (tłuszcze trans).
Jakie produkty należy wybierać w diecie Hashimoto?
Skoro wiadomo, czego nie wolno jeść, to po jakie produkty warto sięgnąć? Przede wszystko powinny to być zdrowe tłuszcze, czy naturalne węglowodany o niskim indeksie glikemicznym. Powinny też być bogate w jod, który jest istotny podczas produkcji hormonów tarczycy, i takie pierwiastki jak selen, żelazo czy cynk. Z czego więc powinna się składać dieta w chorobie Hashimoto?
Nabiał:- Jogurt naturalny typu islandzkiego,
- Niskotłuszczowe, fermentowane naturalne produkty mleczne (jogurt, kefir, maślanka, sery twarogowe),
- jaja,
- mozzarella;
- chude mleko.
- Tłuste ryby, najlepiej świeże (np. łosoś, makrela lub pstrąg łososiowy),
- chude mięso (np. cielęcina, wołowina, indyk, kurczak, królik, wieprzowina),
- owoce morza.
- Oliwa z oliwek extra virgin,
- olej rzepakowy tłoczony na zimno,
- pasta sezamowa,
- olej lniany,
- olej słonecznikowy,
- orzechy (np. brazylijskie, migdały, orzechy włoskie, laskowe)
- nasiona (np. słonecznika),
- pestki (np. dyni),
- oliwki,
- awokado.
- marchew,
- pietruszka,
- seler,
- ziemniaki,
- kabaczek,
- dynia,
- cukinia,
- ogórek,
- buraki,
- pomidory,
- sałata,
- papryka,
- grzyby,
- awokado
- jabłko,
- banan,
- owoce jagodowe: jagody, poziomki, maliny, borówka amerykańska,
- owoce cytrusowe,
- morele,
- nektarynki,
- czereśnie,
- wiśnie,
- śliwki,
- kiwi,
- porzeczka,
- agrest,
- mango,
- ananas.
- Pełnoziarniste produkty zbożowe (np. kasza gryczana, makarony pełnoziarniste, pieczywo żytnie na zakwasie),
- mąki i kasze glutenowe z pszenicy, żyta i jęczmienia (w zależności od indywidualnej tolerancji),
- owies,
- amarantus,
- ryż brązowy,
- kasza gryczana,
- makarony pełnoziarniste,
- mąka ryżowa,
- mąka kukurydziana,
- nasiona roślin strączkowy (soczewica czerwona, hummus z ciecierzycy),
- siemię lniane (świeżo mielone lub gotowane).
- Gorzkie kakao i jego przetwory,
- Cynamon,
- Zioła świeże i suszone (np. bazylia, tymianek, oregano, kurkuma, etc.).
Co można pić w diecie Hashimoto?
A oto co można pić podczas stosowania diety w chorobie Hashimoto:
woda niegazowana,
herbaty owocowe i ziołowe, ale nie herbata zielona!
kawa,
mleko (w zależności od indywidualnej tolerancji),
świeżo wyciskane soki warzywne i owocowe,
napoje: migdałowy, owsiany, ryżowy.
Znaczenie suplementacji w diecie Hashimoto
Ważne jest też stosowanie suplementacji w chorobie Hashimoto. Niektóre składniki mineralne czy produkty zawierające witaminę D mogą znacznie poprawić samopoczucie i wpłynąć na funkcjonowanie tarczycy.
Do najważniejszych z nich należą:
jod;
selen;
cynk;
witamina D;
kwasy omega 3.
Jod jest niezbędnym pierwiastkiem dla prawidłowej pracy tarczycy. Jego dzienne zapotrzebowanie to 150 μg. Niedobory i nadmiar mogą zaburzać pracę tarczycy. Znajdziesz go w soli, nabiale i rybach.
Odpowiedni poziom selenu, pomiędzy 60 μg a 140 μg może hamować toksyczne działanie nadmiaru jodu. Dzienne zapotrzebowanie to 55 μg. Selen zawierają: mięso, łosoś, orzechy brazylijskie.
Cynk uczestniczy w syntezie hormonów tarczycy. Jednym z objawów jego niedoboru jest wypadanie włosów. Zapotrzebowanie na cynk to 8 mg na dobę dla kobiet i 11 mg dla mężczyzn. Znajduje się w wołowinie, kurczaku, jajach i serze cheddar.
Witamina D jest produkowana przez nasz organizm, ale potrzebuje do tego odpowiedniego nasłonecznienia. Badania wykazują, że w naszej szerokości geograficznej tego słońca jest zbyt mało, by organizm wyprodukował jej tyle, ile wynosi dzienne zapotrzebowanie. Dlatego suplementacja, szczególnie w chorobie Hashimoto, jest istotna. Można ją dostarczać do organizmu poprzez jedzenie ryb i grzybów.
Kwasy omega 3 mają właściwości przeciwzapalne, co w przypadku Hashimoto jest szczególnie ważne. Ponadto mogą hamować nadmierną aktywność układu odpornościowego. Głównym źródłem kwasów omegą 3 są tłuste ryby morskie.
Jak dieta Hashimoto wpływa na jakość życia?
Stosowanie diety dostosowanej do osób z chorobą Hashimoto przede wszystkim zmniejsza nasilenie objawów choroby, a co za tym idzie znacznie poprawia samopoczucie i komfort życia.
Niektóre badania wykazały, że wyeliminowanie produktów żywnościowych, które szkodzą chorym, zmniejszyło nasilenie objawów o 38%.
Warto przypomnieć, że jednym z objawów jest przyrost masy ciała i obniżony nastrój. Poprawa w tych dwóch aspektach znacznie może poprawić jakość życia cierpiących na chorobę Hashimoto.
Przykładowy jadłospis dla osoby z chorobą Hashimoto
Związana z chorobą Hashimoto niedoczynność tarczycy wymaga stosowania diety, która wesprze syntezę hormonów i tym samym pomoże złagodzić objawy.
Tworząc jadłospis dla siebie trzeba pamiętać o zachowaniu zasady 4 – 5 posiłków w ciągu dnia, które spożywane są w równych odstępach czasu. Z czego więc może się składać przykładowy jadłospis? Jak może być zaplanowana dieta w chorobie Hashimoto?
Śniadanie: 2 jajka na miękko z chlebem żytnim na zakwasie i świeżymi warzywami.
II śniadanie: jogurt naturalny typu islandzkiego (Skyr), świeże owoce (jabłko, pomarańcza), niesolone orzechy (4 szt. orzechów brazylijskich i 1 łyżka migdałów).
Obiad: Łosoś pieczony z warzywami gotowanymi na parze (brokuł, marchew, czosnek, zielona fasolka szparagowa) oraz kaszą gryczaną białą, niepaloną.
Podwieczorek: Smoothie owocowe (kefir naturalny, banan, kiwi, 2 łyżeczki świeżo mielonego siemienia lnianego, cynamon).
Kolacja: Sałatka makaronowa z tofu (naturalnym), świeżymi warzywami i ziołami.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Czubryca zielona to pełna walorów prozdrowotnych mieszanka ziołowa rodem z kuchni bułgarskiej. Dodaje potrawom nietuzinkowego smaku, a zarazem wspomaga procesy trawienne.
Odkryj tajemnice wody alkalicznej! Dowiedz się o jej wpływie na zdrowie, poznaj korzyści i ryzyka. Przeczytaj nasz artykuł i stosuj wodę alkaliczną mądrze.
Polecane dla Ciebie
Czy znany i wszechstronnie ceniony tran może mieć skutki uboczne? Poznaj ryzyko i negatywne konsekwencje jego picia. Dowiedz się więcej i wybieraj świadomie.
Siemię lniane może pozytywnie wpłynąć na Twój układ pokarmowy, pod warunkiem, że nie znajdujesz sie w grupie ryzyka; kto do niej należy?
Kiwi to jeden z najzdrowszych owoców, ale i tak może powodować różnorodne działania niepożądane i skutki uboczne - bądź bezpieczny i sprawdź, jakie!
Burak ćwikłowy to niedoceniane warzywo, które może bardzo korzystnie wpłynąć na Twoje zdrowie; zobacz, jak działa i na co dobrze wpływa!
Odkryj moc mniszka lekarskiego w formie nalewki! Dowiedz się, jak ją zrobić, na co pomaga i jakie są przeciwwskazania. Nie przegap – czytaj już teraz!