guawa

Guawa – Działanie, właściwości, jak stosować, przeciwwskazania i skutki uboczne

Guawa to tropikalny owoc, który naturalnie występuje na terenie Ameryki Środkowej i południowego Meksyku. Choć w Polsce jest jeszcze mało znany, to stopniowo zyskuje coraz więcej zwolenników i miłośników. Dlaczego tak się dzieje? Wszystko za sprawą jego dobroczynnych właściwości. Okazuje się bowiem, że guawa może przynieść bardzo pozytywne zmiany w Twoim organizmie. Zobacz, jakie to zmiany i jak działa owoc guawy. Jak należy go spożywać i jakie środki ostrożności warto zachować.

Jak wspomniano guawa naturalnie rośnie w Ameryce Środkowej i na terenie południowego Meksyku. Fachowa nazwa to gujawa pospolita (psidium guajava l).

Należy do rodziny mirtowatych, a poza wspomnianymi lokalizacjami można ją spotkać również na Karaibach i w Peru. Ze względu na właściwości zdrowotne bywa również uprawiana w innych krajach tropikalnych, jak Indie czy Filipiny. W Polsce uprawa tego drzewa jest możliwa wyłącznie w doniczkach i po zapewnieniu jej odpowiednich warunków.

Gujawa pospolita występuje również pod kilkoma innymi nazwami, a najbardziej powszechne to: guawa, gruszla jabłkowa, psydia.

guawa

Guawa – jak wygląda?

Gujawa (psidium guajava l) rośnie na drzewach, które dorastają do sześciu metrów wysokości. Starsze gałęzie drzewa pokrywa jasna brązowo – czerwona kora, która jest ich znakiem rozpoznawczym. Kora ta z czasem odpada z gałęzi całymi płatami. Korona jest bardzo gęsta. Liście gujawy są wiecznie zielone i mają eliptyczny kształt.

Młode gałązki mają nieregularny kształt i zielony kolor. Pokryte są drobnymi włoskami. Roślina kwitnie wiosną i wczesnym latem niewielkimi białymi kwiatami, które pojawiają się w górnej części rośliny. Ich cechą charakterystyczną są bardzo długie pręciki.

Owoce guawy o różowym środku początkowo mają na zewnątrz zielonkawy kolor, który z czasem przechodzi w żółty. Miąższ może też przybrać kolor biały lub żółtawy. Znajdziesz w nim liczne nasiona o nerkowatym kształcie. Może osiągać długość od 4 do 12 cm i waży około 500 g.

Ciekawostką z pewnością jest to, że naukowcy wyodrębnili aż 100 gatunków guawy, przy czym w przypadku poszczególnych odmian owoce różnią się zawartością substancji odżywczych. W smaku gujawa jest słodka i ma aromatyczny zapach.

Guawa – właściwości

Owoce guawy zawierają w sobie liczne wartościowe substancje, które mają dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka. Z tego względu wykazują one również liczne i różnorodne właściwości zdrowotne. Przypuszcza się, że włączenie tego owocu do swojej diety może znacząco poprawić odporność organizmu. Prawdopodobnie roślina również wspomaga pracę serca i może regulować ciśnienie krwi.

Niektóre źródła podają, że spożywanie owocu gujawy może usprawnić pracę układu pokarmowego oraz pozytywnie wpłynąć na pracę układu nerwowego.

Warto jeść guawę, gdy przypuszcza się, że wzmacnia kości, poprawia wzrok i może nawet uchronić przed rozwojem zaćmy i zwyrodnienia plamki żółtej. Prawdopodobnie może wspomagać leczenie stanów zapalnych i ma korzystny wpływ na urodę.

Informacje na temat gujawy mówią również o tym, że zarówno owoc, jak i liście gujawy mogą mieć właściwości antynowotworowe i antyoksydacyjne. Napar z liści może być pomocny jako zapobieganie lub wsparcie leczenia w przypadku cukrzycy i insulinooporności.

Natomiast wyniki badań naukowców z Bangladeszu wykazały, że gujawa może mieć działanie przeciwbakteryjne.

guawa

Guawa – wartości odżywcze

Jak wspomniano, powyższe właściwości wynikają głównie z zawartości składników odżywczych i substancji czynnych, które znajdują się w roślinie. Warto więc się im nieco bliżej przyjrzeć. Co znajdziesz w gujawie?

  • witamina C (w 100 g jest jej aż 228 mg);

  • witamina A;

  • witamina E;

  • witaminy z grupy B (w tym kwas foliowy);

  • potas;

  • żelazo;

  • miedź;

  • cynk;

  • likopen;

  • błonnik;

  • polifenole (kwasy protatechowy, ferulowy, askorbinowy, galusowy i kawowy, kwercetyna);

  • kwasy tłuszczowe omega – 3.

Warto też dodać, że gujawa ma niską wartość kaloryczną. Sto gram owocu dostarcza zaledwie 68 kcal, ale należy uważać na wysoki indeks glikemiczny guawy. Okazuje się, że wynosi on aż 75.

Guawa – zastosowanie w kuchni

Guawa jest niezwykłym owocem, w którym jadalny jest nie tylko miąższ, ale również skórka. Całość można jeść na surowo. Ciekawego smaku nabiera po przyprawieniu sosem sojowym, solą, cukrem lub octem.

Guawa może być spożywana nie tylko na surowo, ale również w postaci soków i kompotów. Dostępne są również galaretki i konfitury z guawy.

W Indiach produkuje się ser gujawowy, który dodawany jest do chałwy. Mus z gujawy można dodawać do bułek i rogalików lub położyć na słonych lub pikantnych krakersach jako przystawkę.

Ciekawą formą podania gujawy jest przesmażenie jej owoców na maśle, pieczenie lub grilowanie.

Guawa – zastosowanie w kosmetyce

Ze względu na swój skład i właściwości, gujawa bywa nazywana owocem młodości i jako taka znalazła dla siebie zastosowanie również w kosmetyce. Okazuje się bowiem, że ekstrakt z liści guawy zawiera specyficzne związki chemiczne, które hamują działanie enzymów skóry. Enzymy te (kolagenoza, hialuronidaza i elastaza) odpowiadają za proces starzenia się skóry, a ich powstrzymanie przyczynia się do utrzymania młodego i zdrowego wyglądu skóry.

Ponadto, substancje zawarte w gujawie zapewniają skórze nawilżenie i jędrność.

Warto też dodać, że płukanka z gujawy może wzmocnić włosy i zapobiec ich wypadaniu. Można jej też użyć jako toniku do przemywania twarzy, szczególnie przy problemach z trądzikiem.

Jak działa guawa i na co może pomóc?

Okazuje się, że wywar z liści gujawy może okazać się bardzo pomocny na biegunki i zatrucia pokarmowe. Natomiast napar przygotowany z liści może się sprawdzić w trakcie przeziebienia, a stosowany do płukania prawdopodobnie pomoże na ból zęba i stan zapalny gardła.

Gujawa stosowana jako wcierka wzmocni włosy i zapobiegnie ich wypadaniu, a wykorzystana do przemywania twarzy sprawdzi się w pielęgnacji skóry z trądzikiem.

Przypuszcza się, że ekstrakt z gujawy może hamować komórki nowotworowe oraz mieć działanie bakteriobójcze.

Guawa wykazuje również właściwości przeciwcukrzycowe i może wpływać ochronnie na układ krążenia.

Przypuszcza się, że zmniejsza ból towarzyszący menstruacji i chorobie zwyrodnieniowej stawów.

Herbata z guawy dla cukrzyków

Badania prowadzone na zwierzętach wykazały, że ekstrakty z liści gujawy mogą mieć działanie przeciwcukrzycowe i obniżać poziom glukozy we krwi. Prawdopodobnie sprzyjają lepszej długoterminowej kontroli poziomu cukru i wpływają na zmniejszenie insulinooporności.

Badania na ludziach nie są zbyt liczne. W dwóch spośród przeprowadzonych wykazano, że herbata z guawy obniża poposiłkowe stężenie glukozy u pacjentów z zespołem przedcukrzycowym i cukrzycą typy 2. Poprawiły się też wyniki insulinooporności i długotrwałej kontroli cukrzycy. Co ważne, herbata ta nie wchodziła w interakcję z przyjmowanymi przez chorych lekami na cukrzycę.

Guawa jako antyoksydant

Z uwagi na dużą zawartość związków fenolowych i kwasu askorbinowego (witamina C) guawa uchodzi za silny antyoksydant. Jako taka może spowalniać procesy starzenia, zmniejszać ryzyko zachorowania na choroby zwyrodnieniowe, na zapalenie stawów, miażdżycę i choroby serca.

Guawa dla serca

Przeprowadzone badania z udziałem ludzi, o których wcześniej wspomniano, wykazały również, że herbata z liści guawy może wpływać pozytywnie na profil lipidowy. Obniża poziom cholesterolu całkowitego oraz trójglicerydów u tych osób, u których stwierdzono ich podwyższone stężenie.

Inne badania wykazały, że jedzenie świeżych owoców gujawy wpływa ochronnie na serce w przypadku pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Jedzenie owoców przed posiłkami prowadziło do zmniejszenia udziału tłuszczów nasyconych w diecie, a zwiększenie udziału węglowodanów, błonnika pokarmowego, witamin i minerałów. To zaś doprowadziło do obniżenia poziomu cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i ciśnienia krwi, a podniesienia poziomu cholesterolu frakcji HDR („dobry cholesterol).

Warto też przytoczyć wyniki innych badań, który wykazały, że spożywanie owoców guawy bez skórki przyniosło obniżenie masy ciała i wskaźnika BMI, obniżenie ciśnienia tętniczego i korzystne zmiany w obrębie profilu lipidowego, podczas gdy jedzenie takiej samej ilości owoców ze skórą przyniosło wzrost stężenia glukozy i cholesterolu.

Guawa na skórę

Z uwagi na obecność przeciwutleniaczy, guawa spowalnia procesy starzenia i chroni skórę przed skutkami stresu oksydacyjnego. Może hamować rozwój bakterii, które powodują powstanie trądziku i wspierają w leczeniu tej dolegliwości. Ekstrakt z guawy może również zmniejszyć przetłuszczanie się skóry.

Guawa przy zwyrodnieniu stawów

Okazuje się, co potwierdzają badania, że liście gujawy mogą hamować postęp choroby zwyrodnieniowej stawów. Mogą zmniejszać ból i sztywność kolana.

Guawa na PMS

Prawdopodobnie ekstrakty z rośliny mogą przyczyniać się do złagodzenia skurczów macicy, które towarzyszą miesiączce i są przyczyną występującego wówczas bólu.

Guawa dla układu nerowowego

Przypuszcza się, że stosowanie owocu guawy może poprawiać koncentrację, pamięć i pozytywnie wpływać na szybkość procesów poznawczych. W ten sposób usprawnia pracę układu nerwowego.

Guawa przy biegunce

Okazuje się, że guawa może skutecznie działać na dolegliwości układu pokarmowego. Przypuszcza się, że może mieć działanie przeciwbiegunkowe. Okazuje się skuteczna nie tylko na zatrucia, ale również na biegunki bakteryjne. Może też skracać ból brzucha towarzyszący biegunce.

Guawa dla układu krążenia

Obecna w owocach witamina c wpływa pozytywnie na funkcjonowanie układu krążenia. Przyczynia się do regulacji ciśnienia krwi, obniża poziom trójglicerydów i złego cholesterolu. Wpływa więc nie tylko na lepszą pracę układu krwionośnego, ale również chroni przed udarem mózgu czy zawałem mięśnia sercowego.

Jakie witaminy zawiera guawa?

Okazuje się, że guawa to prawdziwa bomba witaminowa. Jedna porcja (90 – 100 g) może dostarczyć aż 202,2 mg witaminy C, co stawia ją ponad powszechnie znanymi cytrusami, jak pomarańcza czy cytryna. Taka ilość witaminy C zaspokaja dzienne zapotrzebowanie człowieka w 256%.

Jakie jeszcze witaminy można znaleźć w tym tropikalnym owocu?

  • Kwas foliowy – 44,1 µg (22% RWS – dzienne zapotrzebowanie);

  • Witamina B6 – 0,1 mg (7% RWS)

  • Kwas pantotenowy – 0,41 mg (7% RWS);

  • Niacyna – 0,97 mg (6% RWS);

  • Tiamina – 0,06 mg (5% RWS);

  • Witamina E – 0,66 mg (5% RWS).

guawa

Jakie składniki aktywne zawiera guawa?

Owoce gujawy to nie tylko witaminy, ale również liczne składniki mineralne i substancje aktywne. Co jeszcze może dać Ci ten egzotyczny owoc?

  • polifenole: kwercetna, likopen, katechina, galokatechina, naringenina, mirycetyna,

  • kwasy fenolowe: prokatechowy, ferulowy, galusowy, kawowy, elagowy,

  • karoteonidy,

  • garbniki,

  • alkaloidy,

  • saponiny,

  • olejki eteryczne.

Jak stosować guawę – dawkowanie

Dawkowanie guawy zależy w dużej mierze od sposobu jej przyrządzania i spożywania. Herbatę przygotowuje się z jednej łyżki suszonych liści guawy i można pić dwa razy dziennie. Nalewkę przyjmuje się 2 – 3 razy dziennie po jednej łyżce. Można też spożywać liść mielony. Zalewa się go wrzątkiem (1 łyżeczka na szklankę) i po ostudzeniu wypija wraz z zielem. Można pić dwa razy dziennie.

Jak jeść guawę?

Owoce gujawy można jeść na surowo łącznie ze skórką i nasionami, ponieważ też są jadalne. Można je dodawać do sałatki, koktajlu lub deserów. Przygotowuje się z niej lody, konfitury, musy i galaretki. Owoc guawy można też piec lub grillować. Świetnie sprawdzi się również sok wyciskany z owocu.

Jak smakuje guawa?

Owoce mają słodkawy smak, który przypomina połączenie gruszki, jabłka i pigwy.

Guawa – przeciwwskazania

Do najważniejszych przeciwwskazań należy okres ciąży oraz karmienia piersią. Ostrożność powinny też zachować osoby uczulone na składniki rośliny.

Guawa – skutki uboczne i działania niepożądane

Nie ma informacji aby stosowanie gujawy przynosiło skutki uboczne czy wiązało się z występowaniem działań niepożądanych.

Czy guawa w Polsce jest dostępna?

Okazuje się, że guawa jest w Polsce dostępna i można kupić ją w hipermarketach, ale jest ona stosunkowo droga i nie w każdym sklepie można ją znaleźć.

Gdzie kupić guawę?

Świeża gujawa jest w Polsce trudno dostępna choć można ją kupić w niektórych hipermarketach i sklepach spożywczych. Kandyzowana czy w puszkach cieszy się większą dostępnością. Natomiast w sklepach ze zdrową żywnością można kupić sok i dżem z gujawy, miąższ w saszetkach oraz suszone owoce. W niektórych znajdziesz również herbatę z gujawy.

KATEGORIE

ZDROWA DIETA

ZDROWA DIETA

PRZEPISY

PRZEPISY

OLEJE

OLEJE

MIODY

MIODY

SUPERFOODS

SUPERFOODS

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

Zielares

Zielares

Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.

Czytaj także

Polecane dla Ciebie

Olej z krokosza to świetny dodatek do wielu potraw. Jest stosowany także w medycynie ludowej. Może pomóc poprawić stan włosów i cery oraz zmniejszyć objawy PMS. Dowiedz się więcej.
Olej z awokado to jeden z najzdrowszych tłuszczy, wzmacnia serce i układ krwionośny, łagodzi ból stawów i dba o wygląd skóry i włosów; co jeszcze potrafi?
Znany z orzechowego posmaku olej z pestek dyni to wyjątkowe źródło zdrowych tłuszczów i sposób na problemy z prostatą, odpornością, skórą i włosami, sercem, a także z pasożytami.
Pieprz cayenne ma wiele zdrowotnych atutów z działaniem odtruwającym i przeciwzapalnym na czele. Jest też sprawdzonym patentem na sprawną redukcję zbędnych kilogramów i cellulitu.
Liście laurowe każdy ma w swojej kuchni, ale nie każdy zdaje sobie sprawę, na jak wiele sposobów można je wykorzystać, jeśli chodzi o zwalczanie problemów zdrowotnych i skórnych.