Poznaj, jak skutecznie działa zawarty w zielonych warzywach chlorofil, który ma dobroczynny wpływ na nasz organizm, pobudza produkcję krwi oraz przeciwdziała starzeniu!
Lizyna – Właściwości, działanie, skutki uboczne i przeciwwskazania
- Opublikowano: 26.10.2022
Lizyna (dokładnie L-Lizyna) należy do grupy aminokwasów egzogennych i ma bardzo duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jako substancja egzogenna musi być dostarczana wraz z pożywieniem lub suplementami, ponieważ człowiek nie jest w stanie jej samodzielnie wyprodukować. Jest to organiczny związek chemiczny, budulec białek, który ponadto bierze udział w syntezie kolagenu i elastyny oraz tworzeniu przeciwciał. Uczestniczy w procesie wytwarzania hormonów i enzymów. Pomaga w wyłapywaniu i przechowywaniu magnezu w organizmie oraz zwiększa biodostępność żelaza. Czy to jedyne jej właściwości lecznicze? Na czym polegają pozostałe zalety l – lizyny? W jakich procesach bierze udział ten aminokwas czym może skutkować jego niedobór? Oto najważniejsze informacje.
Jak już wspomniano, l – lizyna jest aminokwasem egzogennym, czyli dostarczanym do organizmu wraz z pożywieniem lub suplementami. Jest szczególnie cenna dla sportowców, ponieważ jej obecność sprzyja budowie białek, głównie mięśniowych, co przekłada się na szybszą regenerację po intensywnym wysiłku i sprawniejszy przyrost masy mięśniowej. Jednocześnie, aminokwas ten wpływa na wchłanianie wapnia, co skutkuje wzmocnieniem kości i stawów.
Należy do grupy aminokwasów niezbędnych dla człowieka, ponieważ bierze również udział w produkcji enzymów w tym L-karnityny, która odpowiedzialna jest za prawidłowy metabolizm tłuszczy, regenerację mięśni czy też wytwarzanie energii.
Jest aminokwasem zasadowym, który bierze udział w syntezowaniu kolagenu i elastyny, a te odpowiadają za jędrność skóry jej elastyczność i sprężystość.
Lizyna – właściwości
Lizyna ma wiele ważnych dla człowieka właściwości zdrowotnych. Przede wszystkim, jak wspomniano wyżej należy do grupy aminokwasów białkowych, który bierze udział w syntezie białek, głównie w mięśniach, kościach i stawach. Jest więc niezwykle istotna dla prawidłowego funkcjonowania całego układu ruchu. Dodatkowo sprzyja szybszej regeneracji po intensywnym wysiłku fizycznym oraz bierze udział w budowaniu masy mięśniowej. Z tego też powodu często wybierana jest przez sportowców.
Bierze udział w syntezie kolagenu i elastyny, które odpowiedzialne są za jędrność i sprężystość skóry. Dzięki nim zachowuje ona młody i zdrowy wygląd. Warto jednak pamiętać, że kolagen jest również obecny w chrząstkach, ścięgnach i ścianach naczyń krwionośnych. To sprawia, że jego syntezowanie odpowiada nie tylko za młody wygląd, ale również prawidłową pracę wielu istotnych układów w ciele człowieka.
Uczestniczy również w produkcji enzymów, przeciwciał i hormonów. Enzymy biorą udział w procesach metabolicznych, jak na przykład l-karnityna, która potrzebuje tego aminokwasu w procesie jej syntezowania. Hormony odpowiadają za sprawną pracę całego organizmu, a przeciwciała uczestniczą w walce z infekcjami i drobnoustrojami chorobotwórczymi. Z tego też powodu l – lizyna łagodzi objawy przeziębienia.
Ponadto ten aminokwas wspomaga wchłanianie wapnia, co przekłada się na mocniejsze kości i stawy, a więc większą sprawność ruchową.
Lizyna zapobiega również powstawaniu złogów miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, co przekłada się na znacznie lepsze krążenie krwi. Do tego wpływa pozytywnie na procesy koncentracji i dostarcza do organizmu energię.
Bardzo ważnym aspektem działania l – lizyny jest jej wpływ na produkcję aminokwasu, jakim jest arginina. Dlaczego jest to ważne? Arginina jest odpowiedzialna za rozprzestrzenianie się w organizmie wirusa opryszczki HSV, dlatego jej ograniczenie może przynieść pozytywne rezultaty. Obecność tej substancji skraca czas trwania i łagodzi objawy grypy i przeziębienia.
Lizyna – zastosowanie
L – Lizyna zastosowanie znalazła przede wszystkim w dietetyce, farmacji i jako suplement diety dla sportowców.
Bierze udział w metabolizmie tłuszczów, co sprawia, że nie odkładają się one w niewłaściwych miejscach i nie powodują przyrostu tkanki tłuszczowej. Ponadto, bierze ona udział w syntezowaniu również innych enzymów, co przekłada się na szybszy i sprawniejszy metabolizm w ogóle.
Suplementacja lizyną zapobiega tworzeniu się złogów miażdżycowych, uelastycznia ściany naczyń krwionośnych, a tym samym usprawnia krążenie krwi w organizmie.
Do tego warto dodać, że lizyna stymuluje produkcję kolagenu i elastyny. Dzięki temu wpływa pozytywnie na kondycję chrząstek, stawów i ścięgien, a więc przekłada się na większą sprawność ruchową i pomaga zapobiegać osteoporozie.
Bierze udział w budowaniu białek, głównie mięśniowych, więc sportowcy korzystają z niej do sprawniejszego budowania masy mięśniowej i szybszego regenerowania się po intensywnych treningach. Jest zalecana nie tylko dla sportowców, ale po prostu osób aktywnych fizycznie.
Stymulowanie kolagenu i elastyny przynosi też efekty estetyczne. Dzięki nim skóra staje się gładka, sprężysta i elastyczna. Odzyskuje swoje napięcie i traci wiotkość, co pozwala jej zyskać młody i zdrowy wygląd. Dlatego też stosowana jest jako suplement diety dla osób, które chcą poprawić kondycję swojej skóry.
Warto też dodać, że może być ona składnikiem preparatów na koncentrację i witalność. Dodaje energii i poprawia koncentrację umysłową.
Jak działa lizyna i na co pomaga?
L – Lizyna swoje właściwości zawdzięcza przede wszystkim temu, że jest aminokwasem o szerokim spektrum działania.
Pomaga przede wszystkim na układ ruchu. Zwiększa wchłanianie wapnia, co powoduje, że stawy i kości stają się mocniejsze. Bierze udział w syntezie białek mięśni i kości, a także stymuluje produkcję kolagenu i elastyny, które odpowiedzialne są za stan chrząstek, stawów i ścięgien.
Ponadto wpływa pozytywnie na działanie układu sercowo – naczyniowego. Zwiększa biodostępność żelaza, zapobiega powstawaniu złogów miażdżycowych i uelastycznia naczynia krwionośne.
Lizyna bierze udział w syntezowaniu enzymów (przez co usprawnia trawienie), hormonów i białek odpornościowych. Dzięki temu infekcje przebiegają łagodniej i trwają krócej. Do tego hamuje wydzielanie aminokwasu argininy, który odpowiada za rozprzestrzenianie wirusa opryszczki HSV po organizmie.
Do tego, jej obecność nadaje skórze młody wygląd. Przywraca elastyczność, sprężystość i jędrność.
Lizyna na trądzik
Lizyna działa przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie. To powoduje, że jej systematyczne przyjmowanie pozwala uporać się z przebarwieniami, które pojawiają się na skórze twarzy oraz uporać się z trądzikiem. Zaleca się jej stosowanie przede wszystkim u tych osób, które obserwują u siebie nasilenie występowania trądziku w tych momentach, kiedy ich organizm jest osłabiony lub przechodzą właśnie infekcję. Stosowanie suplementacji w takich sytuacjach może przynieść spektakularne efekty.
Jak stosować lizynę – dawkowanie
Badania wykazały, że dobowa dawka dla osoby dorosłej powinna mieścić się między 30 a 35 mg na kilogram masy ciała. W przypadku dzieci w wieku 13 – 18 lat dobowa dawka to 12 mg na kilogram masy ciała, a u dzieci młodszych, poniżej 13 roku życia, dawka to 10 mg.
Wskazane dawki dotyczą średniego zapotrzebowania wśród osób zdrowych. Jeżeli dana osoba przechodzi rekonwalescencję lub prowadzi intensywny, aktywny tryb życia zarówno pod względem fizycznym, jak i intelektualnym, wówczas jej zapotrzebowanie może być nieco większe.
Objawy i skutki niedoboru lizyny
Lizyna jest aminokwasem egzogennym, a więc nasz organizm sam jej nie produkuje. Jeżeli nie będzie dostarczana w niezbędnych dla zdrowia ilościach, mogą się pojawić objawy niedoboru. Po czym poznać, że Twój organizm potrzebuje suplementacji?
Może o tym świadczyć spadek energii i przewlekłe zmęczenie, którego doświadczasz. Do tego dochodzi poczucie rozdrażnienia, spadek koncentracji, brak apetytu i osłabiona kondycja włosów. Niedobór lizyny może również sygnalizować niedokrwistość, nawracająca opryszczka, czy częste zawroty głowy.
Suplementację należałoby rozważyć także w przypadku przekrwionych oczu, osłabienia i odwapnienia kości.
Skutki długotrwałego niedoboru lizyny to permanentny stan zmęczenia, częste opryszczki a nawet spowolnienie wzrostu i zanik mięśni. Dlatego właśnie nie wolno do tego dopuścić.
Jakie są skutki przedawkowania lizyny?
Na przeciwległym do niedoborów biegunie znajduje się przedawkowanie lizyny. Co może się stać, gdy dostarczysz jej do organizmu zbyt dużo?
Na szczęście do przedawkowania lizyny dochodzi bardzo rzadko, dzieje się to jedynie wtedy, gdy przyjmowane są suplementy diety, a skutki są nie tyle niebezpieczne, co po prostu uciążliwe. Wśród nich wymienia się najczęściej zaburzenia żołądkowo – jelitowe i biegunkę. Przyjmowanie suplementów zgodnie z zaleceniami lekarza lub producenta nie powinno poskutkować przedawkowaniem.
Jakie są źródła lizyny? – Produkty bogate w lizynę
Warto wiedzieć, że lizynę można dostarczać do organizmu również w codziennej diecie. Jej największe ilości znajdują się w produktach odzwierzęcych, dlatego na jej niedobory narażeni są przede wszystkim weganie i wegetarianie oraz osoby na restrykcyjnych dietach i głodówkach. Zdarza się jednak, że również osoby, które odżywiają się standardowo również cierpią na niedobory lizyny. W takiej sytuacji powinny spożywać między innymi:
sery;
ryby;
jaja;
mięso, głównie czerwone;
soję;
fasolę;
ziemniaki;
migdały;
produkty pełnoziarniste;
mleko;
czekoladę;
kakao;
zielony groszek;
pietruszkę;
kaszę gryczaną;
nasiona konopi.
Wzbogacenie swojej diety w te produkty może w dużym stopniu uzupełnić niedobory lizyny. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że w sytuacjach znacznie zwiększonego zapotrzebowania na ten aminokwas dieta może się okazać niewystarczająca i konieczna będzie suplementacja.
Lizyna – przeciwwskazania
Zasadniczo lizyna jest bezpiecznym aminokwasem i nie ma przeciwwskazań do jej przyjmowania. Nie zaleca się jednak jej stosowania kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Również te osoby, które w najbliższym czasie mają być poddane różnym zabiegom powinny na jakiś czas odstawić suplementację.
Osoby, które cierpią na zaburzenia związane z metabolizmem lizyny (hiperlizynemia, która objawia się podwyższonym poziomem aminokwasu w płynie mózgowo – rdzeniowym oraz we krwi) oraz mają podwyższony poziom wapnia we krwi (hiperkalcemia) również powinny zrezygnować z suplementacji, a także ograniczyć dostawy tej substancji w produktach spożywczych.
Lizyna – skutki uboczne
Lizyna jest zasadniczo substancją bezpieczną, której dostarczanie z produktami spożywczymi nie przynosi szkód. Jeżeli jednak jest ona uzupełniana za pomocą suplementów, to w pewnych okolicznościach może dojść do działań niepożądanych. Mają one miejsce wtedy, gdy przekroczy się dawkę 10 – 15 g na dzień. Wówczas mogą wystąpić dolegliwości żołądkowo – jelitowe, jak nudności, wymioty czy biegunka.
Dlaczego sportowcy chętnie sięgają po lizynę
Sportowcy chętnie sięgają po lizynę ponieważ jej stosowanie przyczynia się do budowania masy mięśniowej. Bierze ona udział w syntetyzowaniu białek mięśni i kości. Wzmacnia cały układ ruchu. Stymuluje wydzielanie kolagenu i elastyny odpowiedzialnych za ścięgna, chrząstki i stawy, a więc wzmacnia ruchomość. Wpływa na wykorzystanie wapnia, więc wzmacnia kości. Do tego dodaje energii i przyczynia się do szybszej regeneracji po intensywnym treningu.
Dlaczego warto stosować lizynę?
Lizyna poprawia funkcjonowanie układu ruchu, układu krążenia i układu odpornościowego. Czyni skórę bardziej elastyczną, jędrną i sprężystą. Przyczynia się do poprawienia jej wyglądu i kondycji. Pomaga zachować zdrowie ścięgien, kości i tkanki chrzęstnej. Zapobiega osteoporozie. Wspomaga koncentrację i dodaje energii. Jest to aminokwas niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Suplementy diety z lizyną często uzupełnione są też innymi, wartościowymi składnikami.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Soplówka jeżowata to grzyb, którego składniki aktywne wspierają funkcjonowanie organizmu. Wykazują właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, wspomagające odporność.
Sprawdź, jak ważną rolę pełni glukozamina w rozwoju oraz utrzymaniu w zdrowiu chrząstki w stawach i dlaczego wykazuje działanie uelastyczniające, regenerujące i przeciwbólowe!
Polecane dla Ciebie
Chanca piedra to naturalny sposób na zapobieganie kamieniom nerkowym i żółciowym oraz wsparcie w ich usuwaniu; zobacz, jak działa i jak może Ci pomoc.
Perełkowiec japoński ma wiele cennych właściwości. Wspomaga m.in. odporność, układ trawienny. Wspiera redukcję cholesterolu, żylaków. Dowiedz się więcej.
Forskolina wspomaga metabolizm tłuszczów i węglowodanów oraz hamuje apetyt, przez co przyspiesza proces odchudzania i chroni przed dalszym przyrostem tkanki tłuszczowej.
Zioła oczyszczające organizm mogą przyczynić się do usunięcia toksyn i szkodliwych substancji, a tym samym poprawić jakość funkcjonowania poszczególnych organów.
Koniczyna czerwona: Ma zbawienny wpływ na osoby borykające się z objawami menopauzy. Kto jeszcze może skorzystać z jej leczniczych właściwości?