Przywrotnik to ziele znane już w VXIII w. Doceniano je za właściwości wspierające m.in. łagodzenie objawów menopauzy, dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Sprawdź.
Łopian – Właściwości, działanie, zastosowanie i jak go używać
- Opublikowano: 18.08.2022 - Aktualizacja: 06.10.2022
Łopian nie bez powodu jest od wieków wykorzystywany w medycynie naturalnej. Stosowanie preparatów na jego bazie wspiera trawienie, ale może także przyczynić się do poprawy stanu cery i włosów. Dowiedz się więcej na temat tej rośliny – wyjaśniamy, jakie są jej właściwości i w jaki sposób może przysłużyć się ona zdrowiu.
Łopian (łac. Arctium L.) to roślina z rodziny astrowatych, która rośnie w Europie, a oprócz tego występuje na terenie Chin, Syberii, w Himalajach, w Japonii i na Kaukazie. Ponadto można ją spotkać w niemal każdym zakątku Polski.
Jest to roślina dwuletnia, która kwitnie w lipcu i w sierpniu. Wtedy pojawiają się na niej rurkowate, obupłciowe, kwiaty zebrane w koszyczki. Listki okrywy kwiatowej mogą być gładkie lub pokryte niewielkimi włoskami. Natomiast rurkowato-dzwonkowata korona kwiatu ma zwykle kolor różowy lub fioletowy.
Roślina ta ma gruby, mięsisty korzeń palowy. Długość jej łodygi może dochodzić nawet do 2 m. Znajdują się na niej liście, które są ułożone w rozetę i mają kształt sercowaty. Ich spodnia część jest pokryta delikatnym meszkiem.
Owoce łopianu to suche, niepękające, jednonasienne niełupki o wielkości od 5 do 6 mm. Łatwo przyczepiają się one do zwierzęcej sierści i są w ten sposób rozsiewane. Dlatego też łopian nazywany jest również „rzepem” albo „dziadem” – może on przykleić się także do ubrania czy podeszwy buta.
Łopian to dość duża roślina, która szybko się rozrasta – dlatego wiele osób uważa ją za chwast. Nie ma ona specjalnych wymagań glebowych. Rośnie przy drogach, na żwirowym podłożu, na terenach ruderalnych. Dobrze czuje się w nasłonecznionych miejscach i na glebach gliniastych, zasobnych w azot.
Łopian – właściwości
Łopian był znany i wykorzystywany już w epoce brązu, a wspominali o nim też starożytni – Dioskorides, Pliniusz i Galen. Oprócz tego jego stosowanie zalecała św. Hildegarda – w epoce średniowiecza uważano go za remedium na złamania kości i zwichnięcia.
Najwięcej cennych substancji znajduje się w korzeniu łopianu. To właśnie ta część tej rośliny jest od lat wykorzystywana zarówno w ziołolecznictwie, jak i w kosmetyce. Oprócz tego niektórzy sięgają również po przetwory z łopianowych liści.
Właściwości łopianu w medycynie
Już wieki temu wiedziano, że korzeń łopianu może mieć dobry wpływ na ludzki organizm. Wiele lat później udowodniono, że wspiera on pracę układu trawiennego i moczowego. Oprócz tego pomaga on podczas detoksykacji – spożywając specyfiki na jego bazie, można efektywnie pozbyć się z organizmu szkodliwych substancji i zbędnych produktów przemiany materii. Dzieje się tak, gdyż zawiera on związki wspomagające produkcję moczu i wykazujące działanie moczopędne.
Korzeń łopianu jest wykorzystywany do produkcji preparatów pomagających regulować poziom cukru we krwi. Znajdujące się w nim substancje wspierają organizm także w walce ze stanami zapalnymi. Pomagają one również uporać się z bólem – np. pochodzenia reumatycznego.
Właściwości łopianu w kosmetyce
W kosmetyce łopian wykorzystuje się do produkcji specyfików, które wspomagają regulowanie pracy gruczołów łojowych. Ich stosowanie zaleca się także tym, którzy cierpią na łuszczycę, egzemę, chcą pozbyć się owrzodzeń. Ponadto w kosmetyce popularnością cieszy się olej łopianowy – wykorzystuje się go do pielęgnacji włosów.
Jak działa łopian i na co pomaga?
Cenne właściwości lecznicze łopianu sprawiają, że preparaty na jego bazie są stosowane jako wsparcie w walce z uciążliwymi dolegliwościami. Ponadto niektóre z nich pozwalają zadbać o stan skóry i urodę. Dbając o cerę i włosy, wykorzystuje się zwłaszcza korzeń łopianu.
Łopian na trawienie
Znajdujące się w łopianie substancje wspomagają trawienie i produkcję enzymów trawiennych oraz żółci. Ponadto wspierają one przepływ tych płynów ustrojowych w dwunastnicy.
Odwary z korzenia wspomagają wytwarzanie soku żołądkowego, przyswajanie pokarmów, pomagają one w niektórych zaburzeniach przemiany materii. Picie takich ziołowych naparów bywa zalecane tym, którym dolega nieżyt przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz wątroby.
Łopian na cukrzycę
W ziołolecznictwie łopian jest wykorzystywany jako roślina wspomagająca leczenie cukrzycy. Za działanie przeciwcukrzycowe odpowiedzialny jest zawarty w nim kwas arktygenowy oraz inulina. Ten pierwszy związek wspiera produkcję insuliny, a ten drugi przekształca się we fruktozę pomagającą znormalizować glikemię. Dlatego preparaty z korzenia łopianu są stosowane przez tych, którzy walczą z insulinoopornością oraz z cukrzycą typu 2.
Łopian działa moczopędnie, usuwa toksyny z organizmu
Sok z korzenia łopianu usprawnia usuwanie z organizmu toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Znajdujące się w nim substancje działają napotnie i moczopędnie. Również z tego względu preparaty z korzenia łopianu wykorzystuje się w leczeniu chorób dróg moczowych.
Łopian na bóle reumatyczne
Już w lecznictwie ludowym wykorzystywano łopian jako roślinę, która łagodzi bóle reumatyczne. W jego korzeniu znajdują się związki – lignany – które mają działanie przeciwzapalne. Dlatego stosownie soku i odwarów na jego bazie pomaga załagodzić dolegliwości bólowe różnego pochodzenia.
Łopian na choroby skóry
Stosowanie kąpieli z dodatkiem korzenia łopianu oraz odwarów przygotowywanych na jego bazie wspomaga hamowanie namnażania się bakterii oraz grzybów chorobotwórczych. Tym samym takie zabiegi pielęgnacyjne pomagają uporać się z łagodnymi zmianami skórnymi, wspomagają leczenie wyprysku, trądziku, czyraków.
Olej z korzenia łopianu – zastosowanie w kosmetyce
Olej łopianowy może być stosowany bezpośrednio na skórę. Jest wykorzystywany nie tylko w przypadku trądziku – znajdujące się w nim związki pomagają odżywić cerę.
Oprócz tego olejek z łopianu stosuje się jako środek wzmacniający włosy – pomaga on odżywić cebulki włosowe. Ponadto używanie tego specyfiku wspomaga walkę z łupieżem. Jego stosowanie pomaga również zapobiegać wypadaniu włosów.
Zastosowanie łopianu
W ziołolecznictwie i kosmetyce wykorzystuje się liście i świeży korzeń łopianu – jednak to podziemna część tej rośliny cieszy się większą popularnością. Przygotowuje się z niej:
odwary,
olejki,
syropy,
kremy,
kapsułki.
Natomiast liście łopianu zanurza się w oleju, a następnie przykłada się je miejscowo na skórę. Preparaty na bazie tej rośliny mogą być używane zewnętrznie, jak i przyjmowane doustnie. Stosowanie kąpieli z dodatkiem świeżego korzenia łopianu zalecane jest np. w przypadku bólów reumatycznych. Natomiast picie naparów łopianowych wspomaga m.in. detoksykację organizmu i trawienie.
Dlaczego warto stosować łopian?
Napary, kapsułki i olejki z łopianu nie bez powodu cieszą się popularnością w ziołolecznictwie. Właściwości lecznicze tej rośliny sprawiają, że herbaty i suplementy na jej bazie mogą być uzupełnieniem i wsparciem farmakoterapii. Ponadto specyfiki te mają łagodne działanie, a mimo to pomagają walce z dolegliwościami bólowymi czy z problemami ze skórą.
Uważany za chwast „rzep” może być wykorzystywany do płukania włosów, a w formie olejku aplikowany na skórę. Takie naturalne kosmetyki pozwalają w bezpieczny sposób zatroszczyć się o urodę.
Jak stosować łopian – dawkowanie
Jeśli sięgasz po suplementy diety z łopianem w składzie, spożywaj je tak, jak opisali to ich producenci w instrukcji. Jednak możesz też przygotować domowy preparat na jego bazie – może nim być np.:
sok z korzenia łopianu – roślinę tę możesz zebrać samodzielnie. Następnie dokładnie ją umyj, pokrój korzenie łopianu na kawałki i odciśnij z nich sok. Możesz spożywać go do 4 razy dziennie – przy czym jego jednorazowa dawka nie może być większa niż 60 kropli;
wywar z korzenia łopianu – 3 łyżki mielonego korzenia łopianu zalej dwoma szklankami wody, a następnie doprowadź ją do wrzenia. Wywar gotuj przez 3 minuty. Po wystudzeniu możesz go pić do 3 razy dziennie lub wykorzystywać go do płukania włosów.
Jakie składniki zawiera łopian?
W łopianie znajdują się:
inulina – w ludzkim organizmie przekształca się ona w dobrze traktowaną przez diabetyków fruktozę;
flawonoidy i garbniki – mają one działanie przeciwzapalne i wspomagają walkę z wolnymi rodnikami;
związki poliacetylenowe – działają one przeciwgrzybicznie i przeciwzapalnie;
seskwiterpeny – to związki mające działanie bakteriostatyczne, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne i przeciwnowotworowe;
sole mineralne – związki siarki i fosforu.
Łopian – przeciwwskazania
Preparaty na bazie łopianu są na szeroką skalę wykorzystywane w ziołolecznictwie i kosmetyce – mają łagodne działanie i są bezpieczne. Mimo tego nie powinny być one stosowane przez kobiety w ciąży, gdyż mogą wywołać przedwczesną czynność macicy.
Ponadto ze spożywania i aplikowania specyfików z łopianem w składzie powinny zrezygnować osoby, które są uczulone na pyłki roślin z rodziny astrowatych.
Łopian – efekty stosowania
Łopian ma zastosowanie w kosmetyce, medycynie, a efekty jego stosowanie dotyczą zarówno stanu zdrowia, samopoczucia, jak i urody. Spożywanie czy aplikacja na skórę tej rośliny – i to w różnej formie – może skutkować:
lepszym wyglądem cery;
sprawniejszym funkcjonowaniem układu pokarmowego – łopian wspomaga wydzielanie soku żołądkowego i enzymów trawiennych;
oczyszczeniem organizmu – picie naparów z łopianu sprzyja większej produkcji moczu i potu;
poprawą kondycji włosów – pomaga ona zahamować ich wypadanie, a znajdujące się w niej substancje odżywiają cebulki włosowe;
zmniejszeniem dolegliwości bólowych – np. w przypadku osób cierpiących na reumatyzm.
Łopian – skutki uboczne
Korzenie łopianu wykorzystuje się do produkcji kosmetyków, suplementów diety i domowych specyfików. Do tej pory nie wykazano skutków ubocznych związanych z ich stosowaniem – oczywiście, jeśli nie są one używane w nadmiernych ilościach.
Purpurowe kwiaty łopianu mogą cieszyć oko, jednak roślinę tę docenia się ze względu na jej korzeń. Jest on źródłem wielu cennych dla zdrowia i urody substancji. Dlatego nie należy zapominać, że łopian to nie chwast, ale roślina o dobroczynnym wpływie na ludzki organizm.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Odkryj naturalną siłę żurawiny, korzystnej dla Twojego zdrowia, dzięki której pozbędziesz się swoich dolegliwości. Wspomoże serce, układ krążenia, zadba o wątrobę i układ moczowy.
Gojnik czyli szałwia libańska to aromatyczna roślina pomocna w łagodzeniu schorzeń układu pokarmowego, wzmacniająca odporność organizmu oraz wspomagająca nas przy przeziębieniu.
Polecane dla Ciebie
Kolagen rybi charakteryzuje się budową podobną do kolagenu ludzkiego. Dlatego cieszy się coraz większą popularnością. Poznaj jego właściwości i zastosowanie.
Poznaj inulinę - naturalny prebiotyk pełen korzyści! Dowiedz się, jak poprawia zdrowie jelit, wspomaga odchudzanie i obniża cholesterol. Odkryj, jak ją stosować i czy ma skutki uboczne.
Jeśli chcesz wyregulować rytm dobowy i wysypiać się jak dziecko - sprawdź, jakie właściwości ma tryptofan, który wpływa korzystnie na problemy jelitowe oraz poprawę samopoczucia.
Probiotyki nie tylko przy antybiotkach! Zobacz co trzeba wiedzieć o probiotykach. Sprawdź w jakich sytuacjach stosowanie probiotyków jest pomocne!
Odkryj, jak uzupełnić żelazo! Poznaj produkty bogate w ten minerał, objawy niedoboru i wskazówki, jak zadbać o jego optymalny poziom w ciele.