Orzechy włoskie znane są ze swoich prozdrowotnych właściwości, ale o niektórych z nich, na pewno nie wiedziałeś wcześniej!
Lukrecja – Co to jest, właściwości, działanie i przeciwwskazania
- Opublikowano: 30.08.2022
Lukrecja, należąca do rodziny bobowatych, uznawana jest za jedną z najbardziej wiekowych roślin leczniczych. Pod wieloma względami jest to roślina wyjątkowa. Jest jednym z najskuteczniejszych naturalnych środków pomocnych w infekcjach górnych dróg oddechowych, zwalcza bakterie i wirusy, usprawnia pracę układu krążenia. Co więcej, stymuluje spalanie tłuszczu, przez co wspiera odchudzanie. Nie brakuje jej też walorów smakowych – wyróżnia się zdecydowanym, słodkim smakiem, dzięki któremu może być spożywana jako zamiennik białego cukru. Z uwagi na słodki smak wchodzi też w skład wielu słodyczy. Niestety lukrecja nie jest pozbawiona wad. Zawiera kwas glicyryzynowy, który stosowany w zbyt dużych ilościach może być szkodliwy. Jak bezpiecznie dawkować lukrecję? Kiedy warto po nią sięgnąć a kiedy trzeba na nią uważać? Jakie właściwości posiada ta nietuzinkowa roślina?
Lukrecja gładka (Glycyrrhiza Glabra L.) to stosowane już od czasów starożytnych zioło o wszechstronnym działaniu zdrowotnym. Surowcem leczniczym jest w jej przypadku korzeń, który jest niezwykle zasobny w korzystne dla naszego organizmu substancje aktywne (zawiera ich kilkaset). Lukrecja odgrywa bardzo istotną rolę w tradycyjnej medycynie chińskiej, ale wykorzystywana jest również w innych azjatyckich systemach lecznictwa. Stosowano ją również w starożytnej Grecji, Egipcie i Rzymie.
Lukrecja naturalnie występuje głównie w Azji Południowo-Zachodniej i Europie Południowej, ale uprawiana jest dziś w bardzo wielu miejscach świata. Jej duże uprawy znajdują się między innymi w Turcji, Rosji, Iraku, Hiszpanii, Chinach, Japonii.
Lukrecja gładka to wieloletnia bylina z rodziny bobowatych dorastająca do 2 m wysokości i zaopatrzona w zdrewniałe, silne kłącze, wysoką łodygę oraz nieparzystopierzaste, drobne, ciemnozielone liście o jajowatym kształcie. Jej kwiaty są małe, motylkowe, zazwyczaj fioletowe lub liliowe (rzadziej niebieskawe lub czerwonawe), zebrane w groniaste kwiatostany. Korzeń rośliny jest silnie rozgałęziony, włóknisty.
Lukrecja ze względu na walory smakowe jest również szeroko wykorzystywana w przemyśle cukierniczym (smak lukrecji charakteryzuje się wysokim poziomem słodkości, jest około 50 razy słodsza niż biały cukier!). Co warto jednak zauważyć, nie każdy produkt oznaczony jako „lukrecjowy” albo „o smaku lukrecji” zawiera prawdziwą lukrecję, a jedynie przypominający jej smak i zapach olejek anyżowy.
Jej zastosowanie jest jednak jeszcze szersze. Ekstrakty z korzenia lukrecji trafiają do rozmaitych kosmetyków, w tym preparatów do oczyszczania skóry, kremów, balsamów. Swą częstą obecność w produktach kosmetycznych zawdzięcza lukrecja dobrym właściwościom antyseptycznym, antybakteryjnym, tonizującym i nawilżającym. Z uwagi na działanie regenerujące, kosmetyki na bazie lukrecji są polecane dla posiadaczek cery z oznakami starzenia.
Chociaż zalety lukrecji są niezaprzeczalne, roślina ma też swoje minusy. Zawiera kwas glicyryzynowy (glicyryzynę), który stosowany w nadmiarze może wywoływać zatrucie. Nie można więc przesadzać ze stosowaniem lukrecji. Istnieje też wiele przeciwwskazań do jej spożywania.
Lukrecja – właściwości zdrowotne korzenia lukrecji
Lukrecja posiada charakterystyczny zapach i smak, dzięki którym ma szerokie zastosowanie w gastronomii. Nie mniejszą popularnością cieszy się w sektorze zielarskim i farmaceutycznym. Wyróżnia się silnymi właściwościami przeciwzapalnymi i przeciwdrobnoustrojowymi. Posiada między innymi niesamowitą zdolność do niszczenia bakterii Helicobacter pylori. Zawiera cenne dla naszego zdrowia flawony, garbniki, olejki eteryczne, fitoncydy i wiele innych bio-substancji. Wykazuje też właściwości osłonowe i wykrztuśne. Pozytywnie wpływa na zdrowie jamy ustnej i gardła, wspomaga narząd mowy.
Dzięki tym i wielu innym prozdrowotnym działaniom lukrecja wykorzystywana jest jako naturalny lek pomocny w zwalczaniu wielu chorób i infekcji. Nie bez znaczenia jest też jego działanie protekcyjne – chroni wątrobę, trzustkę, nerki, pęcherz moczowy, jelita, żołądek, oskrzela i wiele innych organów.
Lukrecja reguluje też gospodarkę hormonalną i ma pozytywny wpływ na metabolizm. Wspomaga funkcje odpornościowe organizmu. Dzięki obecności ponad 300 substancji czynnych lukrecja to jeden z najbardziej wartościowych naturalnych środków zaradczych na rozmaite przypadłości.
Właściwości lecznicze lukrecji:
właściwości przeciwzapalne,
właściwości przeciwnowotworowe,
właściwości antyoksydacyjne,
właściwości przeciwbakteryjne,
właściwości przeciwwirusowe,
działanie rozkurczowe,
właściwości ochronne,
właściwości przeciwwrzodowe,
właściwości immunomodulujące,
właściwości przeciwalergiczne,
działanie wykrztuśne i sekretolityczne (upłynniające wydzielinę),
właściwości wspomagające zdrowie zębów (przeciwpróchnicze),
właściwości pobudzające,
właściwości odchudzające.
Jakie są składniki aktywne w lukrecji?
W korzeniu lukrecji znajdziemy następujące cenne dla naszego zdrowia substancje aktywne:
saponiny triterpenowe (głównie glicyryzyna odpowiedzialna za specyficzny słodki smak),
liczne flawonoidy (spełniają rolę antyoksydantów chroniących komórki przed uszkodzeniami),
olejek eteryczny (bardzo cenny pod względem leczniczym z uwagi na zawarte w nim związki takie jak m.in. fenchon, linalol i aldehyd benzoesowy),
kumaryny,
garbniki,
gorycze,
polisacharydy,
białka i aminokwasy,
kwasy organiczne,
betaina,
cholina,
sole mineralne,
witaminy z grupy B,
fitosterole.
Lukrecja – przeciwwskazania do stosowania
Korzeń lukrecji w formie suszonej, a także wszelkie preparaty zawierające w swoim składzie lukrecję są niewskazane przede wszystkim przy schorzeniach związanych z zastojem żółci, chorobach układu krążenia oraz w stanach niewydolności organów takich jak nerki czy wątroba.
Przeciwwskazania do stosowania lukrecji to:
nadciśnienie tętnicze,
kamica żółciowa,
niewydolność nerek,
marskość wątroby,
hipokalemia,
zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej,
okres ciąży i karmienia piersią,
przyjmowanie leków (np. sterydowych, moczopędnych, przeciwdziałających arytmii).
Produktów z lukrecją nie powinno podawać się dzieciom do 4 roku życia. Niewskazane jest też stosowanie lukrecji dłużej niż miesiąc.
Lukrecja – zastosowanie
Wielotorowe działanie na organizm i umiejętność zwalczania rozmaitych przypadłości, zarówno wewnętrznych jak i zewnętrznych, to cecha charakterystyczna korzenia lukrecji. Oto kilka najczęstszych zastosowań.
Lukrecja – choroby skóry
W zwalczaniu infekcji i przewlekłych problemów skórnych lukrecja nie ma sobie równych, a to ze względu na silne działanie przeciwzapalne i odkażające. Eliminuje bakterie, grzyby, pasożyty, wirusy bytujące na skórze i odpowiedzialne za zmiany skórne, zaburzenia równowagi skóry i pogorszenie jej kondycji. Pomaga też stabilizować pracę gruczołów łojowych. Zwalcza trądzik, egzemę, wysypki. Wspiera leczenie atopowego zapalenia skóry, łuszczycy, liszaju rumieniowatego, pęcherzycy.
Oprócz zwalczania chorób skóry lukrecja wspiera także pielęgnację. Sprawdza się zarówno przy problematycznych typach cery (np. naczynkowej, suchej, trądzikowej), jak i przy cerze normalnej. Nawilża, odżywia, rozświetla, rewitalizuje skórę. Wzmacnia naczynka krwionośne, łagodzi zaczerwienienia, redukuje sińce pod oczami i przebarwienia. Dodatkowo lukrecja znana jest ze swojego działania regenerującego, wygładzającego i uelastyczniającego. Dlatego jej stosowanie jest mocno wskazane u posiadaczek cery dojrzałej.
Lukrecja – jakie ma właściwości na skórę?
właściwości oczyszczające i antyseptyczne,
właściwości kojące i łagodzące,
właściwości przeciwzapalne,
właściwości normalizujące,
właściwości ochronne,
właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze,
właściwości przeciwobrzękowe,
właściwości przeciwłojotokowe,
właściwości nawilżające,
właściwości antycellulitowe,
właściwości wygładzające,
właściwości rozjaśniające.
Lukrecja – choroba wrzodowa
Korzeń lukrecji wykazuje wysoką skuteczność w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Uczestniczy w procesie odbudowy błony śluzowej żołądka, wykazuje działanie osłonowe i przyspiesza gojenie wrzodów. Zwalcza też bakterie Helicobacter pylori, które w głównej mierze są odpowiedzialne za powstawanie wrzodów. Lukrecja jest też pomocna w okresie rekonwalescencji po przebytych zabiegach w obrębie przewodu pokarmowego.
Lukrecja – przewlekłe zapalenie oskrzeli
Lukrecja wykazuje wysoką efektywność w zwalczaniu zapalenia oskrzeli, nawet gdy choroba ma charakter przewlekły. Hamuje proces zapalny w obrębie dróg oddechowych i rozluźnia mięśnie gładkie oskrzeli. Zmniejsza też lepkość śluzu zalegającego w drogach oddechowych, przynosząc ulgę w kaszlu.
Lukrecja – zdrowie kobiet
Dzięki zawartości izoflawonów lukrecja wykazuje działanie estrogenne. Wpływa w sposób stabilizujący na przemiany hormonalne, przeciwdziała dokuczliwym objawom menopauzy oraz pomaga regulować cykl miesiączkowy i łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Lukrecja – choroby układu oddechowego
Lukrecja to niezawodny środek wykrztuśny, sekretologiczny, przeciwzapalny i rozkurczający, dlatego jest wskazana przy infekcjach górnych dróg oddechowych i przewlekłych chorobach. Sprawdza się m.in. przy: kaszlu, chrypce, zapaleniu gardła, zapaleniu zatok, zapaleniu oskrzeli, obturacyjnej chorobie płuc.
Lukrecja – wolniejszy rozwój próchnicy
Substancje zawarte w korzeniu lukrecji niszczą bakterie odpowiedzialne za próchnicę, tym samym ograniczają jej rozwój. Składniki te zwalczają także drobnoustroje przyczyniające się do powstawania parodontozy.
Jak działa lukrecja i na co pomaga?
Kiedy jeszcze warto sięgnąć po lukrecję? Oto szereg jej pozytywnych działań:
pomaga w zwalczaniu dolegliwości żołądkowych,
zwalcza zgagę, nadkwasotę, refluks, kolkę,
pomaga w reumatyzmie,
jest pomocna przy zaparciach (działa lekko przeczyszczająco),
przyspiesza przemianę materii, wspomaga odchudzanie,
stymuluje oczyszczanie organizmu z toksyn,
wspiera układ odpornościowy, poprawia odpowiedź immunologiczną w przypadku infekcji,
ma dodatni wpływ na procesy poznawcze, poprawia pamięć i usprawnia proces przyswajania wiedzy, polepsza sprawność umysłową.
Jak stosować lukrecję – dawkowanie
Właściwe dawkowanie lukrecji jest bardzo istotne, ponieważ spożywana w nadmiarze może wywołać działania niepożądane. Na ogół zaleca się przyjmowanie od 5 g do 15 g korzenia lukrecji na dobę (odpowiada to 200 mg – 600 mg glicyryzyny dziennie).
Nie powinno się stosować lukrecji dłużej niż 4-6 tygodni.
Jak zaparzyć herbatę z lukrecją?
Z lukrecji możemy przyrządzić napar lub odwar. W przypadku naparu zalewamy 1 łyżkę stołową rozdrobnionego korzenia lukrecji wrzątkiem i parzymy pod przykryciem około 20-30 minut. W przypadku odwaru zalewamy 2 łyżki lukrecji 300 ml wody i gotujemy na małym ogniu około 10 minut.
Lukrecja – skutki uboczne
Stosowana w zbyt dużych ilościach lukrecja może powodować poważne skutki uboczne, warto więc trzymać się zalecanych dawek.
Możliwe skutki uboczne:
wysokie ciśnienie krwi,
bóle głowy,
zawroty głowy,
omamy,
zaburzenia rytmu serca,
osłabienie mięśnia sercowego,
osłabienie mięśni,
zaburzenia widzenia,
obrzęki ciała,
brak energii, ospałość,
zaburzenia pracy nerek.
Dlaczego warto stosować lukrecję?
Lukrecja to sprawdzony środek przeciwzapalny, który potrafi rozgromić wszelkie infekcje i wspomóc zdrowie na wielu poziomach. Jednocześnie jest to sojusznik szczupłej sylwetki i wysokiego poziomu energii. Jest także wartościową i dietetyczną alternatywą dla niezdrowego, tuczącego białego cukru.
Jak smakują cukierki i żelki z lukrecją?
Lukrecja jest dodawana do cukierków, żelków, czasem też do batoników, ciastek, słodkich napojów, czekolad. Słodycze z lukrecją wyróżniają się bardzo specyficznym smakiem, w którym można znaleźć nuty ziołowe, gorzkawe, anyżkowe i korzenne.
Czy można jeść lukrecję w ciąży?
Kobiety w ciąży nie powinny sięgać po produkty zawierające lukrecję. Mogą one prowadzić do powikłań ciążowych i zwiększyć ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu. Mogą również mieć negatywny wpływ na rozwój intelektualny płodu.
W jakich produktach występuje lukrecja?
Lukrecję znaleźć można między innymi w takich artykułach jak:
preparaty do oczyszczania twarzy, kremy, balsamy, dezodoranty, pomadki, żele pod prysznic,
preparaty do opalania,
preparaty do pielęgnacji stóp,
pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej,
preparaty do masażów i kąpieli,
produkty spożywcze takie jak: landrynki, cukierki, żelki, batoniki, napoje, herbatki ziołowe.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Ocet jabłkowy to nie tylko dodatek do dań. Produkt ten jest stosowany w walce z wieloma dolegliwościami, jak problemy trawienne czy wysoki poziom glukozy we krwi. Sprawdź więcej.
Odkryj, kiedy unikać aronii i jak radzić sobie ze skutkami ubocznymi. Ten artykuł to klucz do bezpiecznego korzystania z jej zdrowotnych korzyści!
Polecane dla Ciebie
Poznaj jeden z najbardziej zmysłowo pachnących olejków - lawendowy! Jego wszechstronne zastosowanie w kosmetyce i dla zdrowia sprawia, że jest on coraz chętniej kupowany.
Goździki to nie tylko aromatyczna przyprawa, lecz także ludowy sposób na walkę z bólem zęba. Stosuje się je pod postacią olejku czy papki z rozdrobnionych pąków. Sprawdź więcej.
Koszenila, niekiedy mylona z czerwienią koszenilową, jest naturalnym, często stosowanym w przemyśle żywieniowym barwnikiem, który nadaje produktom intensywną czerwoną barwę.
Smalec z borsuka to produkt od wieków używany w medycynie ludowej. To tłusta substancja o charakterystycznym smaku i zapachu. Przeczytaj i dowiedz się więcej o smalcu z borsuka.
Olej z dziurawca korzystnie wpływa na organizm, wspomaga układ nerwowy i poprawia samopoczucie, ponadto działa przeciwzapalnie, przyciwbakteryjnie i przeciwbólowo.