Wybierz skuteczne zioła, jak ostropest plamisty, czy ziele karczocha zwyczajnego, które wspierają obniżenie poziomu cholesterolu i poziomu trójglicerydów we krwi.
Marzanka wonna - Właściwości, działanie, zastosowanie, stosowanie i przeciwwskazania
- Opublikowano: 18.05.2023 - Aktualizacja: 08.08.2023
Marzanka wonna to roślina z rodziny marzanowatych, wykorzystywana w tradycyjnym ziołolecznictwie. Warto jednak pamiętać, że jest to surowiec trujący, który można stosować jedynie w określony sposób. Co warto wiedzieć o marzance wonnej i jak ją przyjmować?
Marzanka wonna to roślina o pięknym zapachu i wyglądzie. Pojawia się przede wszystkim w zacienionych miejscach, w tym w lasach liściastych, a najczęściej – bukowych. Należy do grupy roślin wieloletnich. Można ją znaleźć w Polsce, jednak na nasze tereny trafiła z rejonów Europy i Azji o klimacie suboceanicznym. Obecnie występuje najczęściej na terenach nizinnych.
Przytulia wonna, marzanka wonna (Galium odoratum) rośnie gęsto, w charakterystycznych łanach, które pachną sianem. Zapach ten wynika z dużej zawartości kumaryny. Roślina jest określana także jako przytulia pospolita, marzanka pachnąca, przytulia wonna, barsznica, barwica wonna, barwica kumarynowa czy tabaka leśna.
Marzanka ma cienką łodyżkę z lekko szorstkimi liśćmi wyrastającymi z przylistków. Kwiaty tej rośliny są delikatne i białe, dlatego prezentują się niezwykle estetycznie. Marzanka wonna osiąga maksymalnie 30 cm wysokości. Kwitnie wiosną i wczesnym latem, zwykle od kwietnia do czerwca.
Czy marzanka wonna jest trująca?
Marzanka to roślina trująca. Wszystko ze względu na zawartość dużej ilości kumaryny. Z tego powodu osoby stosujące ten surowiec w ramach terapii wspierających walkę z wybranymi dolegliwościami powinny robić to z rozwagą. Konieczne jest przestrzeganie maksymalnych porcji dziennych wskazanych przez producentów suszu lub suplementów diety z dodatkiem marzanki wonnej.
Większe ilości kumaryny mogą doprowadzić do wystąpienia wielu skutków ubocznych. Do najczęstszych z nich należy zaliczyć ból głowy i nudności.
Marzanka wonna – właściwości
Marzanka cechuje się przede wszystkim charakterystycznym zapachem, który delikatnie przypomina siano. Roślina ta zawiera również wiele składników odżywczych, które wspierają walkę z różnymi dolegliwościami i problemami zdrowotnymi. Marzanka może pomóc poradzić sobie z infekcjami bakteryjnymi, skurczami i uczuciem lęku oraz niepokoju. Może być stosowana wewnętrznie w przypadku takich chorób, jak zaburzenie krążenia obwodowego, żylaki nóg, podudzi i odbytu, zastoje żylne, zaburzenia snu, nerwica wegetatywna, stany skurczowe jelit czy migrena.
Jakie składniki zawiera marzanka wonna?
Marzanka wonna zawiera wiele surowców cenionych przez osób, które preferują tradycyjną medycynę. Wśród najważniejszych z nich warto wyróżnić sole mineralne, witaminę C czy flawonoidy. Nie można jednak zapomnieć o tym, że ziele marzanki zawiera także kumarynę, która jest trująca.
W medycynie alternatywnej wykorzystuje się ziele tej rośliny. Pozyskuje się je w początkowej fazie kwitnienia. Aby surowiec ten nadawał się do użytku, musi zostać wysuszony w przewiewnym, zacienionym miejscu. Suche ziele ma ciemną barwę, często prawie czarną.
Jakie są wartości odżywcze marzanki wonnej?
Suszone ziele marzanki wonnej jest wykorzystywane w tradycyjnym ziołolecznictwie ze względu na fakt, że zawiera wiele ciekawych składników odżywczych. Do najważniejszych z nich warto zaliczyć:
flawonoidy,
kumarynę,
asperulozyd,
kwasy organiczne,
związki goryczowe,
garbniki,
glikozydy,
witamina C,
sole mineralne,
polifenolokwasy.
W marzance rosnącej blisko pól uprawnych i dróg mogą pojawić się też inne, niepożądane substancje. Z tego powodu w medycynie alternatywnej stosuje się wyłącznie surowiec pochodzący ze sprawdzonych źródeł.
Marzanka wonna – zastosowanie
Marzanka jest stosowana doustnie w przypadku żylaków, zaburzeń krążenia i zastojów żylnych. Na jej przyjmowanie decydują się też osoby, które borykają się z kamicą nerkową i nadpobudliwością nerwową. Roślina ta może pomóc w walce ze schorzeniami wątroby.
Marzankę można stosować także zewnętrznie. Powstają z niej okłady na czyraki i stany zapalne skóry. Trzeba jednak pamiętać, że zazwyczaj w tym celu stosuje się mieszanki ziołowe. Marzanka jest wówczas dodatkiem do rumianku, nagietka lub arniki.
Zastosowanie marzanki wonnej w kosmetyce
Inny sposób użycia marzanki wonnej to przygotowanie naparu. Jego picie może przyczynić się do lekkiego przyciemnienia jasnej skóry. Wyciąg z marzanki jest stosowany także jako dodatek do kąpieli. w przemyśle kosmetycznym wykorzystuje się też kumarynę, którą można znaleźć w tej ciekawej roślinie. Substancja ta znajduje zastosowanie przy produkcji perfum.
Zastosowanie marzanki wonnej w kuchni
Marzanka, inaczej przytulia wonna, jest używana też w kuchni. Wykorzystuje się ją przy produkcji likierów, nalewek, ciast, cukierków, napojów, zup, sosów i ziołowych herbatek. W Berlinie tradycyjnie seruje się piwa pszeniczne z sokiem z rośliny, jaką jest właśnie marzanka wonna. Ziele tej rośliny jest też surowcem wykorzystywanym do produkcji niemieckich nalewek zwanych napojem majowym.
Trzeba jednak wiedzieć, że w ostatnich latach zabroniono stosowania marzanki wonnej do produkcji żywności na dużą skalę. Surowiec ten jest więc używany jedynie przy tworzeniu domowych przetworów i suplementów diety.
Co ciekawe, marzankę wykorzystuje się też do tworzenia girland, które wiesza się w kościołach. Niegdyś zielem tej rośliny wypychano materace. Układano ją też między prześcieradłami i rozrzucano po podłodze.
Jak działa marzanka wonna i na co może pomóc?
Napar z marzanki może pomóc zmniejszyć napięcie ścian naczyń krwionośnych i mięśni gładkich układu pokarmowego oraz moczowego. Roślina ta cieszy się zainteresowaniem wśród osób, które borykają się z zaburzeniami krążenia, żylakami i hemoroidami. Może być stosowana przy skurczach, nerwicach wegetatywnych, zaburzeniach snu, kamicy i dolegliwościach wątroby. Roślina ta wspiera krążenie żylne oraz wydzielanie moczu. Asperula odorata może przyczynić się do ograniczenia dolegliwości wynikających z nieżytu przewodu pokarmowego i jelit. Stosują też osoby borykające się z migrenami.
Marzanka wonna i jej wpływ na układ krążenia
Marzanka wonna zawiera flawonoidy, w tym rutynę i kwercetynę. Substancje te mogą pomóc zmniejszyć napięcie naczyń krwionośnych i rozszerzyć ich średnicę. Dzięki temu roślina wspiera krążenie, a co za tym idzie – walkę z zastojami żylnymi, określanymi jako żylaki.
Ziele marzanki może pomóc także obniżyć ciśnienie tętnicze krwi. Z tego powodu z rośliny tej korzysta się w przypadku migreny i chorób reumatycznych.
Marzanka wonna i jej wpływ na układ moczowy
Marzanka może również pomóc obkurczyć mięśnie gładkie układu moczowego. Ekstrakty z tej rośliny wspierają hamowanie resorpcji zwrotnej w cewkach nerkowych. Mogą przyczynić się do zwiększenia ilości wydalanego moczu.
Jak stosować marzankę wonną – porcjowanie
Z marzanki wonnej najczęściej przygotowuje się napary. Aby je stworzyć, wystarczy zalać łyżeczkę suszu gorącą wodą i trzymać pod prysznicem przez około 10-15 minut. Nie należy przyjmować takich mieszanek w sposób przewlekły. Optymalnym czasem kuracji jest okres 2-3 tygodni.
Dziennie nie należy spożywać więcej niż 1 g ziela marzanki. Większe ilości zawierają bowiem szkodliwe, trujące substancje.
Marzanka występuje też pod postacią herbatek ziołowych i suplementów diety. Z tego powodu przed spożyciem takich produktów należy zapoznać się z ulotkami dołączonymi do opakowania. Porcjowanie zależy od ilości wyciągu lub ziela marzanki w preparacie.
Marzanka wonna – przeciwwskazania
Marzanka wonna nie powinna być przyjmowana przez osoby, które borykają się z wrzodami żołądka i jelit oraz zaburzeniami krzepliwości krwi. Przeciwwskazaniem do stosowania tej rośliny jest też ciąża i okres karmienia piersią. Podobnie jak inne zioła, marzanka może wchodzić w reakcje z niektórymi lekami. Z tego powodu osobom w trakcie farmakoterapii przed rozpoczęciem suplementacji powinny skonsultować się z lekarzem.
Leki, które nie powinny być łączone z marzanką, to preparaty z syntetycznymi pochodnymi kumaryny, niesteroidowe leki przeciwzapalne, sulfonamidy, sterydy anaboliczne, niektóre antybiotyki, środki na cukrzycę, sterydy anaboliczne i preparaty tarczycowe.
Marzanka wonna – skutki uboczne i działania niepożądane
Stosowanie marzanki wonnej może przyczynić się do powstania skutków ubocznych. Wśród nich warto wyróżnić takie dolegliwości, jak nudności, wymioty, zawroty głowy, zaburzenia krzepliwości krwi, ból głowy i uszkodzenie wątroby. Takie problemy mogą wystąpić zarówno przy przewlekłym spożywaniu marzanki, jak i w przypadku jej przedawkowania.
W przypadku osób uczulonych na marzankę może pojawić się świąd, wysypka, bąble i problemy z oddychaniem. Przyjmowanie preparatów z tą rośliną w połączeniu z niektórymi lekami może przyczynić się do osłabienia lub wzmocnienia ich działania, co stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia.
Dlaczego warto stosować marzankę wonną?
Marzanka wonna jest rośliną pojawiającą się w Polsce. Z tego powodu można zbierać ją samodzielnie. Trzeba jednak pamiętać, by rośliny przyjmowane w ramach medycyny alternatywnej pochodziły ze sprawdzonych źródeł. Nie jest wskazane spożywanie marzanki rosnącej w okolicach pól uprawnych i dróg.
Marzanka wonna jest surowcem dość tanim i uniwersalnym. Może być stosowana w celu zwalczenia dolegliwości ze strony układu nerwowego czy pokarmowego. Ziele pozwala na przygotowanie zarówno naparu, jak i odwaru czy nalewki. Marzanka często wchodzi także w skład bardziej złożonych kompozycji ziołowych, dopełniając inne surowce roślinne.
Marzanka może być stosowana w przypadku powszechnych dolegliwości. Osoby borykające się z chorobami przewlekłymi powinny traktować ją jedynie jako wsparcie terapii zaleconej przez specjalistę. Konieczne jest też zachowanie szczególnej ostrożności. Marzanka spożyta w zbyt dużej ilości może bowiem przyczynić się do zatrucia organizmu zawartą w niej kumaryną.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Spróbuj imbiru lekarskiego, o wielu właściwościach zdrowotnych, najskuteczniejszego na objawy przeziębienia, grypy i na odporność, smacznego dodatku do Twoich ulubionych potraw.
Odkryj bezcenne właściwości odżywcze aromatycznej bazylii, która jest cennym źródłem wielu niezbędnych mikroelementów i witamin, poprawiających odporność i samopoczucie!
Polecane dla Ciebie
N-acetylocysteina to substancja znana ze swoich właściwości przeciwutleniających, sprawdź, jak działa NAC i czy warto stosować suplement mający ją w składzie
Poznaj tajemnice tauryny! Dowiedz się, jak ten kluczowy aminokwas wpływa na Twoje zdrowie, wytrzymałość i umysł. Przeczytaj nasz artykuł już teraz
Kreatyna wpływa na większą wydolność organizmu i wzrost masy mięśniowej, ale nie dla każdego jest bezpieczna, dlatego sprawdź przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne!
Kompendium wiedzy o biału serwatkowym. Dzięki niemu poznasz jego rózne rodzaje, właściwości, działąnie skutki uboczne i przeciwwskazania. Dowiedz sie więcej i używaj go świadomie.
Laktoferyna to białko, które ze względu na dobroczynny wpływ na układ odpornościowy i silne właściwości antybakteryjne, jest coraz częściej stosowane w formie suplementów diety.