Maślan sodu – Właściwości, działanie, zastosowanie, skutki uboczne i przeciwwskazania
- Opublikowano: 07.07.2023 - Aktualizacja: 07.08.2023
Maślan sodu chemicznie jest solą kwasu masłowego. Można go znaleźć w niektórych produktach spożywczych, takich jak masło, parmezan, mleko czy kiszona kapusta. Sprawia, że żywność zyskuje delikatnie gorzki posmak. Ciekawostką z pewnością jest fakt, że nasz organizm może go też samodzielnie produkować. Maślan sodu powstaje w jelitach na skutek fermentacji bakteryjnej błonnika. Ma ogromne znaczenie dla zdrowia, głównie dla prawidłowej pracy układu pokarmowego. Jego niedobory można uzupełniać za pomocą właściwej diety oraz suplementów, które są dostępne bez recepty. Jak działa maślan sodu, jakie ma właściwości, na co może pomóc i jak bezpiecznie go przyjmować? Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.
Chemicznie maślan sodu to związek, który zaliczany jest do kwasów karboksylowych. Należy do grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (nasyconych). Jego obecność w przewodzie pokarmowym wspiera jego pracę i pozytywnie wpływa na procesy trawienia.
Omawiana substancja produkowana jest też przez organizm człowieka. Powstaje w okrężnicy przez fermentację niestrawnych włókien błonnika pokarmowego i niestrawionych węglowodanów, które nie zostały zmetabolizowane w żołądku ani jelicie cienkim.
Jako suplement maślan sodu występuje w postaci mikrogranulek.
Maślan sodu – właściwości
Maślan sodu jest niezwykle ważny dla komórek nabłonka jelit. Noszą one nazwę kolonocytów. Komórki te odpowiadają za odbudowę jelit. Właśnie dlatego maślan sodu wykazuje właściwości wspierające ten fragment układu pokarmowego.
Substancja ta może pomóc zmniejszyć przepuszczalność ścian jelita grubego, co przekłada się na jego większą integralność. Ponadto przypuszcza się, że pobudza produkcję śluzu, który jest naturalną barierą ochronną dla nabłonka jelitowego. Maślan sodu może chronić przed wnikaniem do układu pokarmowego groźnych mikroorganizmów.
Warto też wiedzieć, że przyczynia się do zmniejszenia stopnia owrzodzenia żołądka, wzrostu liczby komórek kosmkowych jelita krętego oraz zapewnia sprawniejszą regenerację jelitową, głównie w zakresie regeneracji śluzówki.
Ponadto, maślan sodu wpływa pozytywnie na rozwój saprofitycznej mikrobioty w jelitach. Jego obecność może warunkować też działanie przeciwzapalne i immunoregulacyjne.
Co ciekawe, substancja ta może wpływać również na ograniczenie stresu oksydacyjnego, przyspieszać gojenie ran, regenerację komórek oraz usprawniać motorykę jelit.
Należy też wspomnieć, że obecność kwasu masłowego przyczynia się do prawidłowego przebiegu procesu zaprogramowanej destrukcji własnych komórek, co przekłada się na utrzymanie organizmu w równowadze. Takie działanie określa się mianem proapoptycznego. To wpływa też hamująco na nadmierne namnażanie się komórek nabłonka jelit i ich przekształcanie się w komórki nowotworowe.
Ma też właściwości ochronne. Zabezpiecza komórki przed działaniem czynników szkodliwych, co z kolei przekłada się na prawidłowe funkcjonowanie całych tkanek. Utrzymanie prawidłowego poziomu maślanu sodu w organizmie przyczynia się również do zmniejszenia wrażliwości trzewnej, czyli mniejszego odczuwania bólu ze strony układu pokarmowego.
Maślan sodu – zastosowanie
Z uwagi na tak szerokie właściwości maślan sodu znalazł bardzo szerokie zastosowanie. Przede wszystkim stosowany jest w przemyśle farmaceutycznym, jako składnik leków i suplementów, których zadaniem jest uzupełnienie niedoborów krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych i niedoborów kwasu masłowego.
Suplementacja maślanem sodu sprawdzić się może w przypadku przewlekłego zapalenia jelit, na przykład po radioterapii czy chemioterapii. Może być stosowana, gdy wystąpią nieswoiste choroby zapalne jelit, zapalenie jelita grubego, zapalenie zbiornika jelit czy w chorobie schyłkowej jelit.
Przy jakich chorobach i dolegliwościach stosuje się maślan sodu?
Na uwagę zasługuje fakt, że maślan sodu może poprawić komfort życia w wielu aspektach. Przede wszystkim może poprawić samopoczucie i usprawnić pracę wielu narządów całego ciała.
W przypadku układu pokarmowego, obecność kwasu masłowego, który można dostarczać do organizmu właśnie za pomocą przyjmowania maślanu sodu, może chronić przed biegunkami, nudnościami czy zaparciami. Usprawnia jelita, a to przekłada się na ich skuteczniejsze radzenie sobie z trawieniem pokarmów.
Zawarty w suplementach diety maślan sodu sprawdzi się również jako wsparcie w walce z zespołem jelita nadwrażliwego czy nawracających stanach zapalnych. Substancja przyspiesza regenerację tkanek i zmniejsza dyskomfort ze strony układu pokarmowego.
Warto również wspomnieć o wpływie kwasu masłowego na kondycję układu nerwowego. Okazuje się, że wykazuje on zdolności uszczelniające i może chronić mózg przed infekcjami. Prawdopodobnie może również pozytywnie wpływać na funkcje poznawcze, a także regulować pracę całego układu nerwowego. Przypuszcza się również, że w niektórych przypadkach może mieć działanie antydepresyjne i wpływać na poprawę nastroju. Stosowany przez seniorów może się przyczynić do poprawienia ich pamięci i koncentracji.
Kto powinien rozważyć stosowanie maślanu sodu?
Z uwagi na właściwości i korzystnywpływ na organizm człowieka, maślan sodu niektórym osobom jest szczególnie wskazany. Zobacz, kto powinien rozważyć włączenie go do swojej diety.
Nieprawidłowa dieta
Przede wszystkim sięgnąć po niego powinny osoby, które nie mają diety zbilansowanej i nie dostarczają dziennego zapotrzebowania na ten związek. Ponadto, mniejsza produkcja maślanu w organizmie może być spowodowana różnorodnymi chorobami przewlekłymi, infekcjami czy zaburzeniami pH w jelicie grubym. Z powyższych powodów maślan sodu może się okazać bardzo pomocny osobom o obniżonej odporności lub tym, które nieprawidłowo się odżywiają.
Choroby układu pokarmowego
Osoby, które cierpią na różnorodne choroby układu pokarmowego również powinny sięgnąć po maślan sodu. Nie tylko pomoże im uporać się z problemami, ale dodatkowo poprawi samopoczucie i komfort funkcjonowania. O jakich chorobach mowa? Przede wszystkim chodzi tu o zespół jelita nadwrażliwego, zmiany zanikowe w obrębie błony śluzowej jelita grubego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, mikroskopowe zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego – Crohna czy nieswoiste zapalenie jelit.
Osoby zagrożone chorobami neurologicznymi
Maślan sodu wskazany jest również w przypadku zagrożenia chorobami neurologicznymi. Przypuszcza się bowiem, że substancja ta korzystnie wpływa na układ nerwowy, może więc okazać się bardzo pomocna w przypadku seniorów i osób, które żyją w ciągłym stresie. Kwas masłowy może zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób neurologicznych, wspierać ich leczenie, jak również usprawniać funkcje poznawcze mózgu, zapamiętywanie oraz koncentrację.
Nadwaga lub otyłość
Badania nad wpływem maślanu sodu na utratę masy ciała są ciągle w toku i nie ma jednoznacznych wskazań, że faktycznie może w tym zakresie pomóc. Niemniej coraz częściej podejmowany jest temat wykorzystania tej substancji w przypadku takich chorób, jak cukrzyca czy otyłość. Przypuszcza się, że jeżeli będzie ona wsparciem dla diety i zwiększonej aktywności fizycznej, to może przynieść bardzo pozytywne rezultaty.
Inne zalecenia
Sugeruje się również, że maślan sodu może być ważnym składnikiem w diecie osób, które cierpią na zaburzenia flory jelitowej, szczególnie po antybiotykoterapii, cierpią na niedobory pokarmowe spowodowane np. zbyt niską podażą błonnika lub zmagają się z niedostatecznym wchłanianiem składników odżywczych, co prowadzi do ich niedoboru i utraty masy ciała.
Substancja ta może się okazać bardzo pomocna w przypadku osób zagrożonych ryzykiem rozwoju choroby nowotworowej przewodu pokarmowego, cierpiących na operacyjne zapalenie jelita lub po resekcji fragmentów jelit.
Jak działa maślan sodu i na co może pomóc?
Przede wszystkim warto wiedzieć, że maślan sodu działa poprzez wspieranie kolonocytów, czyli komórek nabłonka jelitowego. Dzięki temu może usuwać problemy ze strony układu pokarmowego, wspiera namnażanie i prawidłowy rozwój komórek nabłonka jelitowego oraz przyczynia się do sprawniejszej regeneracji jelit.
W efekcie może przynieść poprawę i większy komfort funkcjonowania w czasie chorób układu pokarmowego zarówno tych jednorazowych, jak i przewlekłych. Może również uchronić przed biegunką, wzdęciami, zaparciami czy problemami z wypróżnieniem. A w razie ich wystąpienia pomaga w ich sprawnym zwalczeniu.
Maślan sodu a tycie i odchudzanie
W kontekście przybierania na wadze i odchudzania nie ma jeszcze jednoznacznych odpowiedzi co do tego, czy maślan może pomóc w utracie nadmiarowej wagi. Pierwsze wyniki sugerują, że jest to kierunek, który warto przeanalizować. Trwające badania sprawdzają, czy w wyniku stosowania preparatów z maślanem nastąpi poprawa w przypadku otyłości lub insulinooporności.
Weryfikowany jest również wpływ maślanu na:
produkcję cholesterolu;
przemianę tkanki tłuszczowej;
odczuwanie łaknienia i sytości;
wzrost insulinowrażliwości.
Co ciekawe, prowadzone dotychczas badania na zwierzętach wskazały, że substancja ta może w jakimś stopniu powodować przyrost masy ciała. Nie ma jednak potwierdzenia, by w ten sam sposób działała również na ludzi. Natomiast korzyści, jakie płyną z jej przyjmowania jak na razie przewyższają potencjalne ryzyko przybrania na wadze.
Maślan sodu a tarczyca
Okazuje się, że bakterie jelitowe mają wpływ również na tarczycę, a jednocześnie tarczyca ma wpływ na stan jelit. To powoduje, że troska o jeden z tych organów może przyczynić się do poprawy pracy drugiego. Jednocześnie maślan sodu, który działa przeciwzapalnie może pozytywnie wpłynąć na stan tarczycy, szczególnie w okresie jej zapalenia czy w przypadku choroby Hashimoto.
Maślan sodu na refluks
Wiele wskazuje na to, że maślan sodu może być pomocny również w problemach z refluksem. Refluks jest to cofanie się treści żołądkowej do przełyku, co może wywołać uczucie pieczenia, jak w przypadku zgagi. Stosowanie maślanu może przynieść pozytywne rezultaty kuracji i ograniczyć refluks. Trzeba jednak pamiętać, by w tym przypadku bardzo starannie pilnować odstępów między poszczególnymi dawkami. Stosowanie suplementacji może ograniczyć wydzielanie kwasu solnego, co przekłada się na zmniejszenie kwaśności żołądka.
Maślan sodu a zaparcia
Obecność maślanu w organizmie człowieka przyczynia się do poprawienia perystaltyki jelit. To zaś jest niezbędne dla prawidłowego wypróżniania. W związku z powyższym, omawiana substancja może się przyczynić do zniwelowania problemów z zaparciami.
Jak stosować maślan sodu – dawkowanie
Sól sodowa kwasu masłowego nie jest preparatem o działaniu doraźnym. Efekty uzyskuje się dopiero po kilkunastu dniach stosowania. Pełen efekt fizjologiczny natomiast uzyskuje się dopiero po trzech miesiącach. Zalecana dobowa dawka to 300 mg czystego maślanu. Suplementy dostępne na rynku dawkuje się najczęściej dwa razy dziennie po jednej kapsułce rano i jednej wieczorem.
Trzeba jednak mieć na uwadze, że zakończenie kuracji nie musi oznaczać rozwiązania problemów zdrowotnych. Efekty działania produktu są odwracalne. Jeżeli więc przestaniesz przyjmować maślan sodu, problemy mogą wrócić.
Zanim jednak zaczniesz stosować suplement diety z maślanem, sprawdź zalecenia producenta dotyczące dawkowania.
Dlaczego poziom maślanu sodu w organiźmie spada? – czynniki
Istnieją cztery główne przyczyny zbyt niskiego poziomu maślanu sodu w organizmie. Pierwszy z nich to nieprawidłowa dieta, w ramach której nie dostarczasz do organizmu wystarczających ilości produktów, z których organizm mógłby wyprodukować dla siebie maślan.
Druga przyczyna to dieta, która nie sprzyja rozwojowi bakterii jelitowych, które wytwarzają maślan sodu w organizmie. To z reguły dieta niskowęglowodanowa, wysokobiałkowa lub tłuszczowa.
Trzecim czynnikiem powodującym zbyt niski poziom maślanu w organizmie jest niezdolność do jego wytwarzania lub przyswajania.
Czwartym czynnikiem jest antybiotykoterapia, chemioterapia lub radioterapia i inne zaburzenia mikrobiomu (np. z powodu cukrzycy typu 2.). Gdy bakterie jelitowe zostaną z jakiegoś powodu usunięte z organizmu (np. właśnie na skutek intensywnej antybiotykoterapii), wówczas produkowanie maślanu sodu staje się po prostu niemożliwe. Należy najpierw odbudować florę bakteryjną i dopiero potem poziom maślanu zostanie wyrównany.
Jak dostarczać naturalnie maślan sodu do organizmu?
Maślan sodu powstaje w jelitach na skutek fermentacji niestrawionych węglowodanów. Żeby organizm mógł samodzielnie go produkować konieczne jest więc dostarczenie odpowiedniego „materiału”. Są to produkty zawierające błonnik i skrobię oporną. Obydwie te substancje nie ulegają rozkładowi w żołądku i wędrują do jelit. Zarówno błonnik jak i skrobie oporną znaleźć można w:
pełnoziarnistym pieczywie;
otrębach pszennych;
grubych kaszach;
brązowym ryżu;
warzywach strączkowych,
warzywach kapustnych;
burakach, marchewce, pomidorach, ziemniakach, cebuli, czosnku;
owocach sezonowych (jabłka, gruszki, śliwki, czarne jagody);
suszonych owocach.
Warto też wiedzieć, że większą zawartość błonnika mają lokalne produkty, ponieważ transport może przyczyniać się do obniżenia jego poziomu.
Jak długo stosować maślan sodu?
Maślan sodu powinien być stosowany przez co najmniej trzy miesiące. Tyle bowiem potrzeba dla uzyskania pełnego efektu fizjologicznego. Po tym czasie warto nadal przyjmować maślan sodu dla podtrzymania remisji schorzenia. Przerwanie kuracji może prowadzić do cofnięcia uzyskanych efektów, ponieważ są one odwracalne.
Czy dzieciom można podawać maślan sodu?
Preparatu nie zaleca się dzieciom, które wykazują zaburzenia przełykania. Preparat jest dostępny w formie kapsułek, a te mogą być dla dziecka trudne do połknięcia, co może poskutkować nawet zadławieniem. Nie wolno też podawać preparatu dzieciom, które są uczulone na którykolwiek z jego składników.
Czy kobiety w ciąży mogą stosować maślan sodu?
Nie ma badań, które potwierdzałyby bezpieczeństwo przyjmowania preparatów na bazie maślanu sodu w ciąży. Jeżeli więc czujesz, że jest to produkt dla Ciebie, a jesteś w ciąży, to skonsultuj się z lekarzem prowadzącym. Na podstawie Twoich wyników badań i swojej wiedzy podejmie on decyzję, która będzie bezpieczna zarówno dla Ciebie, jak i dla dziecka.
Efekty stosowanie maślanu sodu?
Stosowanie maślanu przynosi efekty w postaci sprawniejszej pracy układu pokarmowego, szczególnie jego odcinka jelitowego. Przyspiesza gojenie i regenerację nabłonka. Hamuje nadmierne namnażanie komórek i chroni przed ich przekształcaniem się w komórki nowotworowe oraz wspomaga naturalną zaprogramowaną apoptozę własnych komórek, co przyczynia się do utrzymania równowagi w organizmie.
Maślan sodu jest naturalną substancją, która poprawia samopoczucie i nastrój. Może działać ochronnie na układ nerwowy oraz wspomagać funkcje poznawcze, pamięć i koncentrację.
Maślan sodu – interakcje z lekami
Nie ma jednoznacznych informacji jakoby preparaty zawierające omawianą substancję faktycznie wchodziły w interakcje z lekami.
Maślan sodu – przeciwwskazania
Jeżeli chodzi o przeciwwskazania maślan sodu nie wykazuje ich wiele. Na pewno ostrożność powinny zachować osoby, które cierpią z powodu nadwrażliwości na którykolwiek ze składników preparatu.
Nie zaleca się podawania go dzieciom poniżej siódmego roku życia oraz osobom, które mają trudności z przełykaniem. Kapsułki należy bowiem przyjmować w całości, bez rozgryzania i bez wysypywania ich zawartości.
Dobrze jest skonsultować się wcześniej z lekarzem i suplement przyjmować pod jego nadzorem.
Ostrożność powinny zachować też kobiety w ciąży oraz karmiące piersią.
Maślan sodu – skutki uboczne i działania niepożądane
Z uwagi na to, że maślan przekształca się w jelitach w kwas masłowy, który i tak naturalnie występuje w naszym organizmie (dokładniej: w naszym przewodzie pokarmowym), preparat jest dobrze tolerowany. Przyjmowany w dawkach zalecanych nie powinien wywoływać żadnych działań niepożądanych. Jeżeli więc chodzi o skutki uboczne maślan sodu nie wykazuje tutaj żadnej aktywności.
Dlaczego warto stosować maślan sodu ?
Jest to naturalna substancja, która powoduje, że w jelitach powstaje kwas masłowy niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Pomoże na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zespół jelita drażliwego, w leczeniu stanów zapalnych jelit oraz wspomoże utrzymanie prawidłowego ph i utrzymanie integralności bariery jelitowej.
Maślan sodu odpowiada za zdrowie jelit, chroni przed inwazją mikroorganizmów oraz nie dopuszcza do zakażenia jelit. Podczas jego przyjmowania warto też zweryfikować zalecenia dietetyczne. Suplementacja maślanem sodu może być bowiem wspierana prawidłową dietą.
Jaki maślan sodu wybrać?
Najlepiej wybrać maślan, który jest przetestowany i przebadany oraz pochodzi od sprawdzonego producenta. To preparat, który ma przynieść ulgę w zapaleniach jelit, dlatego też należy wybrać go z rozwagą i rozsądkiem. Dobrze jest w tej kwestii skonsultować się z lekarzem. Dzięki temu unikniesz skutków ubocznych, które mogłyby wywołać preparaty niesprawdzone.
Zielares
Czytaj także
Polecane dla Ciebie
