Odkryj 21 fascynujących sposobów na wykorzystanie nasion chia w diecie i poznaj najlepsze momenty, by czerpać z nich pełnię korzyści. Sprawdź już teraz!"
Daktyle – Właściwości, wartości odżywcze, zastosowanie i działanie zdrowotne
- Opublikowano: 18.10.2022
Daktyle znane są ludzkości już od tysięcy lat. Badacze sugerują, że mogły być uprawiane nawet 8000 lat temu. Od wieków stanowią bardzo ważny składnik diety mieszkańców Bliskiego Wschodu, skąd pochodzą. Uznawane są za najsłodsze owoce świata, ale nie jest to ich jedyną zaletą. Bardzo ważne jest również to, że daktyle mają w sobie liczne wartości odżywcze, które powodują, że mają one również działanie prozdrowotne. W jaki sposób daktyle wpływają na nasz organizm? Czym się charakteryzują i w jaki sposób wykorzystać ich potencjał? Jakie są ich właściwości odżywcze?
Daktyle są owocami palmy daktylowej. Roślina ta pochodzi z Bliskiego Wschodu, ale dziś uprawiana jest również w basenie Morza Śródziemnego, w Azji, USA i Meksyku. Owoce rosną w dużych skupiskach. Gdy dojrzewają, zawarta w nich woda zaczyna parować, a skórka staje się ciemnobrązowa i pomarszczona. Z wyglądu przypominają bardzo dużą rodzynkę, a mimo odparowywania wilgoci nadal są lekko soczyste. Dojrzałe drzewo osiąga wysokość 15 – 25 m. Owoce nazywane są chlebem życia.
Zbiór owoców przypada na jesień i zimę. Wtedy też świeże daktyle smakują one najlepiej. W Polsce bardzo popularne są daktyle suszone, które można bardzo długo przechowywać. W owocach znajduje się duża pestka, którą przed jedzeniem powinno się usuwać.
Suszone daktyle – właściwości
Daktyle świeże mają w sobie liczne właściwości odżywcze. I choć ich popularność wynika przede wszystkim z przyjemnego, słodkiego smaku, to nie można pominąć tych wartościowych aspektów ich spożywania.
Owoce daktylowca są bogatym źródłem błonnika pokarmowego, a to przekłada się na ich dobroczynny wpływ na układ pokarmowy, szczególnie jelita człowieka. Zawierają w sobie duże ilości witaminy A, B i C oraz pierwiastki i mikroelementy. Nie bez znaczenia jest również obecność przeciwutleniaczy.
Okazuje się, że mogą mieć działanie przeciwnowotworowe i przeciwwirusowe. Obniżają poziom cholesterolu, są bardzo cennym źródłem energii dla organizmu, chronią przed stanami zapalnymi i skutkami stresu oksydacyjnego.
Ponado owoce daktylowca zawierają liczne składniki mineralne i składniki odżywcze, które pozytywnie wpływają na kondycję całego organizmu człowieka.
Daktyle i przeciwutleniacze
Świeże daktyle zawierają w sobie duże ilości witaminy C, karotenoidy, flawonoidy i kwas fenolowy. Substancje te uznawane są za silne przeciwutleniacze. Neutralizują wolne rodniki, a dzięki temu spowalniają procesy starzenia, chronią przed stresem oksydacyjnym i zmniejszają ilość i zakres stanów zapalnych.
Tym samym przyczyniają się również do przedłużenia żywotności i sprawnego funkcjonowania wielu narządów człowieka. Wolne rodniki uszkadzają nie tylko komórki i organy, ale również mogą być przyczyną niebezpiecznych mutacji w obrębie DNA. Te mutacje mogą z czasem rozwinąć się w chorobę nowotworową.
Spożywanie daktyli bogatych w przeciwutleniacze spowalnia ten proces i stanowi naturalną ochronę. Antyoksydanty wpływają też bardzo pozytywnie na pracę naszego mózgu (głównie flawonoidy), co przekłada się na utrzymanie jego sprawności na dłużej. Chronią przed chorobami neurodegeneracyjnymi, jak Alzheimer.
Wykazano też, że przeciwutleniacze mają dobroczynny wpływ na serce.
Daktyle a nowotwory
Jak wspomniano, daktyle bogate są w antyoksydanty, które zapobiegają mutacjom DNA. Działają również przeciwzapalnie, a zdaniem badaczy, wiele nowotworów ma swoje źródło właśnie w przewlekłych stanach zapalnych. Z uwagi na to spożywanie daktyli może się okazać bardzo ważnym elementem profilaktyki przeciwnowotworowej.
Okazuje się też, że daktyle mają właściwości antygenotoksyczne. To właśnie dzięki nim chronią organizm człowieka przed występowaniem mutacji genetycznych.
Zdaniem badaczy daktyle mogą pomóc uchronić się nie tylko przed nowotworami, ale również ograniczyć występowanie łagodnych guzów.
Daktyle a poziom cukru we krwi
Owoce palmy daktylowej mimo swojego słodkiego smaku mają niski indeks glikemiczny. Produkty, które cechują się niskim IG mogą być spożywane przez cukrzyków i osoby ze zdiagnozowaną insulinoopornością. Ich spożywanie pomaga więc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi.
Z uwagi na takie właściwości zdrowotne są świetną przekąską dla wszystkich, którzy muszą kontrolować ilości spożywanego cukru. Są słodkie, przyjemne w smaku, a jednocześnie nie podnoszą poziomu cukru, więc nie stanowią zagrożenia.
Daktyle a odporność
Daktyle w swoim składzie zawierają witaminę C i beta – glukan. Obydwie te substancje działają stymulująco na układ odpornościowy, a więc mobilizują go do pracy i wzmożonej aktywności. Ponadto, witaminy wspierają zwalczanie drobnoustrojów chorobotwórczych, co również przekłada się na skuteczniejszą pracę układu odpornościowego.
Wsparciem, które płynie z daktyli do układu odpornościowego, są również zawarte w owocach przeciwutleniacze, które ograniczają destrukcyjny wpływ wolnych rodników.
Daktyle na oczy
Owoce palmy daktylowej stanowią bardzo ważny składnik profilaktyki chorób oczu, które rozwijają się wraz z wiekiem. Chodzi tu między innymi o zwyrodnienie plamki żółtej czy zaćmę. Dzieje się tak, ponieważ owoce zawierają w swoim składzie zeaksantynę i luteinę, które pozytywnie wpływają na kondycję tkanki oka.
Daktyle a układ nerwowy
Układ nerwowy człowieka dla prawidłowego funkcjonowania potrzebuje odpowiednich ilości witamin z grupy B. Ich źródłem mogą być między innymi właśnie daktyle. Niedobór tych witamin objawia się wahaniami nastroju, mniejszą energią, osłabieniem, zmęczeniem i problemami z koncentracją. W efekcie człowiek nie jest w stanie funkcjonować na „typowych” dla siebie zasadach.
Spożywanie daktyli pomaga uzupełnić niedobory tych witamin, a tym samym chroni mózg przed konsekwencjami niedoborów. Dostarczanie niezbędnych składników odżywczych zapewnia dobrą kondycję neuronów, spowalnia procesy neurodegeneracyjne i pomaga w utrzymaniu dobrej kondycji mózgu na dłużej.
Ponadto obecność przeciwutleniaczy chroni komórki mózgowe przed uszkodzeniami, które spowodowane są przez działanie wolnych rodników.
Daktyle a zdrowa skóra
Antyoksydanty spowalniają procesy starzenia się skóry, a przez to wpływają również na jej wygląd i kondycję. Obecność witaminy C i D powoduje, że skóra traci szorstkość i można uporać się ze swędzeniem (które wynika właśnie z przesuszenia i szorstkości). Witaminy poprawiają również elastyczność i jędrność skóry.
Działanie przeciwstarzeniowe spowalnia proces powstawania zmarszczek, a do tego są one znacznie płytsze i mniej wyraźne.
Jakie są wartości odżywcze daktyli?
Powyższe właściwości odżywcze daktyli wynikają przede wszystkim z ich składu i zawartych w nich wartości odżywczych. Warto więc się im nieco bliżej przyjrzeć.
Zanim jednak podane zostaną składniki wraz z ich zawartością, trzeba sobie uświadomić, że istnieje kilka różnych odmian daktyli i zawartość wymienionych składników będzie się nieco różnić, zależnie właśnie od tego, jaki to gatunek.
W owocach palmy daktylowej znaleźć można (wartości podane są w 100 g owoców):
białko 2,45 g – 1,81 g;
węglowodany ok. 75 g;
tłuszcze 0,39 g – 0,15 g;
błonnik pokarmowy 8 g – 6,7g.
Ponadto są w nich również duże ilości witamin i składników mineralnych, jak:
witaminy C;
tiaminy;
ryboflawiny;
niacyny;
witaminy B6;
kwasu foliowego;
witaminy A;
witaminy K;
witaminy E;
wapnia;
żelaza;
magnezu;
fosforu;
potasu;
sodu;
cynku.
Zawartość kaloryczna 100 g owoców to około 280 kcal. Jak widać, daktyle są skarbnicą cukrów prostych. Co jednak ważne, to naturalne cukry proste, które są nieco zdrowsze dla orgniazmu niż syntetyczne.
Jaka jest różnica pomiędzy daktylami a daktylami suszonymi
Suszone daktyle są znacznie słodsze od świeżych, co wynika przede wszystkim z procesu suszenia i odparowywania wody. Ponadto, suszone daktyle mają też więcej kalorii. Świeże owoce mają niski indeks glikemiczny i nieco więcej właściwości prozdrowotnych.
Daktyle suszone – zastosowanie
Suszone daktyle mają szereg różnorodnych zastosowań. Z owoców można produkować mąkę, która wykorzystywana jest do wypiekania tzw. chleba pustyni. Ponadto można z nich zrobić również miód daktylowy i dżemy.
Świetnie sprawdzą się również jako składnik zdrowej diety. Można je dodawać do owsianki lub musli. Nadadzą im słodki smak, a jednocześnie nie podniosą poziomu cukru we krwi. Obecność błonnika zapewni uczucie sytości na dłużej, a do tego zadziała osłonowo na jelita i cały układ pokarmowy.
Suszone daktyle mogą być uzupełnieniem ciast (chleba bananowego lub brownie) lub stanowić samodzielny deser (np. nadziane masłem orzechowym i polane gorzką czekoladą).
Jak działają daktyle i na co pomagają?
Daktyle działają przede wszystkim poprzez swój skład i zawartość substancji odżywczych. Wspierają pracę mózgu, pomagają zachować jego sprawność i dobrą kondycję oraz chronią przed chorobami neurodegeneracyjnymi. Stanowią ważny element profilaktyki chorób oczu spowodowanych wiekiem. Wspierają układ pokarmowy – chronią jelita i zapewniają uczucie sytości na dłużej. Wzmacniają odporność oraz chronią przed stanami zapalnymi i chorobami nowotworowymi. Mają właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, hamują działanie wolnych rodników i spowalniają procesy starzenia.
Ile dziennie jeść daktyli – dawkowanie
W przypadku przeciętnego spożycia zdrowotnego zaleca się zjadanie dwóch lub trzech daktyli dziennie. W suszonych daktylach jest dość dużo kalorii, dlatego nie potrzebna jest większa dawka. Jeżeli jednak mają być one składnikiem diety sportowca lub osoby, która intensywnie trenuje lub prowadzi bardzo aktywny tryb życia, można tę porcję nieco powiększyć. Suszone daktyle świetnie sprawdzą się jako źródło energii przed treningiem lub regeneracja po aktywności.
Jak jeść daktyle?
Daktyle można jeść na wiele różnych sposobów. Przede wszystkim mogą być zdrową przekąską między posiłkami. Jako takie sprawdzą się zarówno owoce świeże, jak i suszone. Można również potraktować je jako składnik ciast, śniadań, sałatek, twarożku czy kasz. Syrop z daktyli może z powodzeniem zastąpić cukier i być, zamiast niego, dodawany do kawy czy herbaty.
Daktyle suszone – przeciwwskazania
Mimo licznych prozdrowotnych właściwości daktyli nie każdy może je swobodnie spożywać. Przede wszystkim suszone daktyle mają wysoki indeks glikemiczny niż świeże, dlatego mogą wpłynąć na podwyższenie poziomu cukru we krwi. To sprawia, że nie powinny być spożywane przez cukrzyków. Nie są również wskazane przy nieżycie żołądka, kolce żołądkowej, migrenie i wzdęciach.
Daktyle suszone – skutki uboczne nadmiernego spożycia
Choć daktyle niosą ze sobą wiele wartościowych efektów dla ludzkiego organizmu, to ich przedawkowanie może przynieść skutki uboczne. Przede wszystkim nadmierne spożycie suszonych daktyli może poskutkować przyrostem masy ciała. Ze względu na duże ilości potasu nadmiar suszonych daktyli jest też niebezpieczny dla osób, które mają problemy z nerkami. Suszone owoce mogą też zawierać siarczyny. To związki chemiczne, które mogą wywoływać reakcje alergiczne i nasilać objawy oddechowe u osób, chorujących na astmę.
Przedawkowanie daktyli suszonych może również wywołać ból brzucha, wzdęcia, zmiany skórne, wysypkę, biegunkę i rozwolnienie (działanie przeczyszczające).
Dlaczego warto jeść daktyle?
Warto jeść świeże i suszone daktyle głównie ze względu na ich zawartość i skład. Są źródłem witamin, to bogactwo błonnika i przeciwutleniaczy. Zawieają też liczne związki mineralne. Stanowią ważny składnik diety profilaktycznej. Chronią przed nowotworami, chorobami oczu i degeneracją neuronów. Wzmacniają układ pokarmowy i wspierają pracę jelit. Działają stymulująco na układ odpornościowy. Wspomagają pracę serca i układu krążenia. Uzupełniają niedobory witamin z grupy B oraz pierwiastków.
Jak używać i gdzie stosować syropu daktylowego?
Syrop daktylowy ma działanie bardzo zbliżone do tego, jakie wykazuje miód manuka. Przede wszystkim ma właściwości przeciwbakteryjne przeciwko wielu szczepom bakterii. Badania przeprowadzone z różnymi szczepami wykazały, że skuteczność syropu daktylowego była zbliżona do skuteczności miodu, z tą różnicą, że syrop daktylowy działał dużo szybciej.
Syrop daktylowy można dodawać do kawy lub herbaty zamiast cukru. Sprawdzi się również jako dodatek do owsianek, musli lub deserów. Nada im specyficzny słodki smak, a jednocześnie dostarczy wielu właściwości odżywczych i wykaże w organizmie działanie prozdrowotne.
Czy daktyle to dobry zamiennik cukru?
Daktyle mogą być świetnym zamiennikiem cukru. Stosować je można do wypieków, ciastek, ciast, jogurtów, owsianek czy musli. Można dodawać je do koktajli, placków czy deserów. Świetnie sprawdzą się jako samodzielne desery, przekąski lub podstawa do batonów czy kremów. Mogą być też wykorzystywane do słodzenia potraw.
Syrop z daktyli można dodawać do herbaty lub kawy, polewać nim placki, ciasta i ciastka.
Czy można jeść daktyle w ciąży?
Daktyle są bezpieczne dla kobiet w ciąży. Stanowią wartościowe uzupełnienie codziennej diety i sprawdzą się jako zdrowe przekąski. Dostarczają witamin, błonnika i przeciwutleniaczy. Pomagają uporać się z zaparciami i wzdęciami (które w ciąży pojawiają się dość często), ale również pozytywnie wpływają na rozwijające się w łonie matki dziecko. Co ciekawe, badania wykazały, że daktyle świetnie wpływają również na sam przebieg porodu. Ich spożywanie w ostatnich trzech tygodniach ciąży może stać się sposobem na naturalną indukcję akcji porodowej. Ponadto daktyle wpływają na łagodniejszy i sprawniejszy przebieg porodu.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Jarmuż należy do warzyw liściastych, które wpływa korzystnie na organizm. Ma właściwości detoksykujące, wspomaga pracę układu nerwowego. Poznaj więcej korzyści z jego spożywania.
Siemię lniane to popularny dodatek do wielu dań, a także roślina stosowana w naturalnej medycynie. Wspiera pracę układu pokarmowego. Dowiedz się, jak jeść i pić siemię lniane.
Polecane dla Ciebie
Chcesz wiedzieć, czy dieta kefirowa jest zdrowa? Odkryj korzyści i ryzyka związane z kefirem. Omówimy skutki uboczne, interakcje z lekami i więcej. Nie przegap!
Olej z dziurawca korzystnie wpływa na organizm, wspomaga układ nerwowy i poprawia samopoczucie, ponadto działa przeciwzapalnie, przyciwbakteryjnie i przeciwbólowo.
Olej z krokosza to świetny dodatek do wielu potraw. Jest stosowany także w medycynie ludowej. Może pomóc poprawić stan włosów i cery oraz zmniejszyć objawy PMS. Dowiedz się więcej.
Poznaj siemię lniane – Twój klucz do zdrowia! Odkryj jak je przyrządzić, parzyć i pić. Dowiedz się ile czasu je parzyć i jak je przechowywać. Wykorzystaj potencjał siemienia lnianego.
Ocet jabłkowy to fenomen prozdrowotny ostatnich lat. Ma szeroki wachlarz zastosowań, a co najważniejsze, w większości przypadków wykazuje bardzo wysoką skuteczność działania.