Amarantus

Amarantus – Co to jest? Właściwości, wartości odżywcze, przeciwwskazania i efekty uboczne spożycia

Amarantus, znany także pod nazwą szarłat wyniosły, to jedna z najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Obecnie istnieje wiele sposobów na to, jak wykorzystać nasiona amarantusa. W XXI wieku odkryto właściwości prozdrowotne i pielęgnacyjne amarantusa. W sklepach możemy spotkać amarantus ekspandowany, który doskonale nadaje się jako składnik wielu potraw, ziarna amarantusa oraz olej zawierający mnóstwo przeciwutleniaczy. Oprócz tego dostępne są kosmetyki z amarantusa, które doskonale sprawdzą się w codziennej pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej. Sprawdźmy czym właściwie jest amarantus, jakie jest jego zastosowanie oraz dlaczego warto go spożywać.

Amarantus nazywany szarłatem wyniosłym jest jednym z najstarszych gatunków zboża, którego uprawą zajmowali się Majowie już 4 tysiące lat temu. Stanowił podstawę diety rdzennych mieszkańców ameryki południowej i północnej, którzy przyrządzali z jego nasion różnorodne potrawy. Do Europy amarantus trafił na statkach Krzysztofa Kolumba i początkowo był traktowany głównie jako roślina ozdobna.

Wartość prozdrowotna nasion szarłatu została odkryta i doceniona dopiero w XXI wieku, gdy zaczęto badać skład amarantusa. W wyniku wielu badań stwierdzono wysoką zawartość składników odżywczych, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie całego organizmu i poprawiają samopoczucie. Właściwości odżywcze i lecznicze znacznie przewyższają inne popularne zboża, takie jak pszenica, owiec czy żyto. Warto zaznaczyć, że amarantus jest zaliczany do zbóż rzekomych.

Uprawą amarantusa na szeroką skalę zajmują się kraje ameryki południowej i północnej, a także Indie, Nepal, Sri Lanka czy Chiny. Pola amarantusa można spotkać także w Afryce (Uganda, Mozambik, Nigeria), oraz w niektórych krajach europejskich. W Polsce amarantus, zwany „zbożem XXI wieku” uprawiany jest głównie na Lubelszczyźnie.

Amarantus

Jaka jest różnica pomiędzy amarantusem a amarantusem ekspandowanym?

W kuchni i kosmetyce najczęściej wykorzystywaną częścią rośliny są nasiona amarantusa wypełnione prozdrowotnymi i odżywczymi składnikami. Spożywa się je w postaci sproszkowanej, gotowanej lub ekspandowanej. Amarantus ekspandowany (tak zwany: popping) to nic innego jak ziarna poddane obróbce termicznej i ciśnieniowej. Dzięki temu nasiona stają się „napompowane” i chrupiące, a także zachowują wszystkie swoje właściwości lecznicze i walory smakowe. Ekspandowane ziarna amarantusa stosuje się jako dodatek do płatków śniadaniowych, owsianki, musli, zup, kasz i sałatek. Amarantus idealnie nadaje się jako zamiennik niezdrowych przekąsek. Dostarcza mnóstwa energii i składników prozdrowotnych.

Amarantus – właściwości

Regularne spożywanie nasion amarantusa to doskonały sposób na zapobieganie niedoborów żywieniowych. Te małe ziarenka to prawdziwa bomba witaminowo-minerałowa, która dostarcza nam wszystkiego, czego potrzebuje nasz organizm do prawidłowego funkcjonowania. Amarantus ekspandowany czy gotowany powinien znaleźć się w jadłospisie osób prowadzących zdrowy tryb życia, starszych, odchudzających się oraz cierpiących z powodu problemów trawiennych. Ziarna amarantusa nie zawierają glutenu, dlatego osoby będące na diecie bezglutenowej mogą dzięki nim urozmaicać swoje codzienne menu. Do najważniejszych właściwości leczniczych i prozdrowotnych amarantusa należą:

  • Regulowanie poziomu glukozy we krwi;

  • korzystny wpływ na profil lipidowy;

  • zapobieganie i zwalczanie anemii;

  • wspieranie pracy serca i układu krwionośnego;

  • zwalczanie problemów trawiennych;

  • poprawa funkcjonowania przewodu pokarmowego;

  • dostarczanie niezbędnych witamin i minerałów;

  • nasiona amarantusa pobudzają przemianę materii i hamują procesy starzenia.

Amarantus – wartości odżywcze

Nasiona amarantusa dostarczają do naszego organizmu mnóstwo niezbędnych makro i mikroskładników, których niedobory są niebezpieczne dla zdrowia. Dlatego każdy powinien włączyć potrawy z dodatkiem amarantusa do swojej diety. Prozdrowotne właściwości zostały potwierdzone wieloma badaniami naukowymi.

W wyniku szczegółowych analiz dowiedziono, że ziarna amarantusa są cennym źródłem białka, które bierze udział w wielu procesach zachodzących w organizmie oraz jest niezbędne w diecie osób ćwiczących siłowo. Jego zawartość jest znacznie wyższa niż w przypadku płatków owsianych czy jaglanych. W 100 gramach nasion znajduje się duża dawka wapnia, która pokrywa 1/3 dziennego zapotrzebowania.

W składzie nasion amarantusa znajduje się potas i magnez, a także fosfor i kwas foliowy. Duża zawartość błonnika wspiera pracę jelit, a zawartość skwalenu zwalcza wolne rodniki tlenowe. Ponadto amarantus zawiera żelazo, egzogenne aminokwasy, a także jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Jest bardzo świetnym źródłem niezbędnych witamin A, C i E, które są bardzo silnymi antyoksydantami oczyszczającymi organizm z toksyn i szkodliwych drobnoustrojów.

Amarantus

Amarantus – zastosowanie

Ze względu na ilość wartości odżywczych, walory smakowe i szerokie możliwości zastosowania nasiona amarantusa zaliczane są do tzw. super foods. Używane są przede wszystkim w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. W aptekach i drogeriach możemy spotkać kosmetyki, których składnikiem jest amarantus. Właściwości tego niezwykłego zboża doceniane są przede wszystkim w kuchni.

– Amarantus w kuchni

Ziarenka amarantusa mają lekko orzechowy posmak i jasnobrązowy kolor. Po ugotowaniu można je dodawać do zup, mięs i warzyw. Kasza amarantus doskonale komponuje się w towarzystwie ryb. Amarantus ekspandowany idealnie zastąpi tradycyjne płatki śniadaniowe, a pod względem wartości odżywczych znacznie przewyższa sklepowe musli. Mąka amarantusowa to niezbędny składnik wielu domowych wypieków, deserów i ciasteczek. Sprawdzi się także jako zagęszczacz zup i sosów.

– Amarantus dla zdrowia

Szkarłat wyniosły jest bardzo lekkostrawny i nie wywołuje reakcji uczuleniowych. Nie zawiera glutenu i fermentujących oligosacharydów, które są czynnikami powodującymi problemy trawienne. Ziarna amarantusa wyróżnia duża zawartość białka, błonnika, witamin i minerałów. Są dobrym źródłem wapnia i żelaza oraz korzystnych dla zdrowia kwasów tłuszczowych, takich jak: kwas linolowy, oleinowy i linolenowy.

Jak działa amarantus i na co pomaga?

Ziarenka amarantusa są doskonałym produktem w diecie bezglutenowej. Bardzo pozytywnie wpływają na pracę jelit i wspomagają procesy trawienne. Zawierają mnóstwo błonnika pokarmowego, który ułatwia transport treści pokarmowej i zapewnia długotrwałe uczucie sytości. Dlatego osoby odchudzające się powinny włączyć amarantus do swojej diety.

Ze względu na dużą zawartość antyoksydantów, takich jak skwalen, nasiona szkarłatu wyniosłego neutralizują i usuwają z organizmu wolne rodniki tlenowe, które odpowiedzialne są za wywoływanie stanów zapalnych i wielu chorób. Przyczyniają się do niszczenia komórek oraz przyśpieszają procesy starzenia.

Szkarłat wskazany jest w diecie lekkostrawnej i bezglutenowej. Jego spożywanie doskonale wpływa na kondycję układu sercowo-naczyniowego. Zawarte w jego ziarenkach składniki obniżają stężenie złego cholesterolu i poziomu glukozy oraz regulują ciśnienie krwi. Ponadto amarantus zapobiega wystąpieniu miażdżycy, anemii i groźnych dla zdrowia niedoborów.

Zapotrzebowanie na amarantus – dawkowanie

Szkarłat należy do produktów zbożowych zawierających dużą ilość węglowodanów. W 100 gramach suchych nasion znajduje się 55 gramów węglowodanów, 15 gramów białka oraz 4 gramy tłuszczu, dlatego spożycie amarantusa należy dostosować do swoich indywidualnych wymagań i zapotrzebowania. Istnieje wiele produktów spożywczych, które można zastąpić amarantusem. Amarantus można spożywać zamiast ziemniaków, makaronu czy ryżu, lub stosować go jako dodatek do tych produktów.

Amarantus – przeciwwskazania

Nasiona szkarłatu bez względu na to, w jakiej postaci są spożywane, należą do produktów zdrowych, które pozytywnie wpływają na ludzki organizm. Wysoka zawartość prozdrowotnych składników oraz brak glutenu sprawiają, że „zboże XXI wieku” może być spożywane przez osoby zmagające się z problemami trawiennymi, miażdżycą, anemią czy nadciśnieniem. Aktualna wiedza na temat amarantusa nie określa, żadnych przeciwwskazań, co do spożycia ziaren tej rośliny.

Amarantus – skutki uboczne

Bardzo rzadkim skutkiem ubocznym występującym po spożyciu nadmiernych ilości amarantusa jest reakcja alergiczna. Zazwyczaj ma ona bardzo łagodny przebieg jednak warto skonsultować się z lekarzem specjalistą. Szkarłat zawiera niewielką ilość szczawianów, które mogą spowodować zaostrzenie objawów w przypadku kamicy żółciowej lub nerkowej.

Amarantus

Dlaczego warto stosować amarantus?

Ziarna amarantusa zawierają dużą ilość białka i cennych aminokwasów egzogennych, których organizm nie jest w stanie samodzielnie wyprodukować.

Amarantus dostarcza błonnika pokarmowego, który wspiera funkcjonowanie przewodu pokarmowego, zapobiega zaparciom i objawom niestrawności.

Szkarłat zawiera skwalen – substancję o silnym działaniu antyoksydacyjnym.

Spora ilość wapnia, żelaza i kwasu foliowego w składzie amarantusa polecana jest kobietom w ciąży, osobom starszym oraz osobom zmagającym się z niedokrwistością.

Jak gotować amarantus?

  • 100 gramów suchych ziaren amarantusa;

  • 200 mililitrów wody.

Przygotowanie amarantusa jest bardzo proste. Wystarczy zagotować wodę w niedużym garnku, dokładnie opłukać nasiona i wrzucić je do wrzącej wody. Gotować pod przykryciem przez około 15-20 minut lub do całkowitego wchłonięcia płynu.

Proste przepisy na dania z amarantusem

Pożywna amarantusianka na śniadanie

Składniki: szklanka ugotowanego amarantusa, 3-4 łyżki serka homogenizowanego, ulubione owoce sezonowe lub bakalie, miód, cynamon.

Przygotowanie: wszystkie składniki wymieszaj ze sobą lub ułóż warstwowo zaczynając od amarantusa połączonego z miodem, a następnie serek, owoce i cynamon.

Kotlety mielone z indyka z amarantusem

Składniki: 500 g mięsa mielonego z indyka, 3/4 szklanki amarantusa ekspandowanego, 1 starta marchewka, 1 drobno pokrojona cebula, pieprz, sól, kurkuma, papryka słodka.

Przygotowanie: wymieszaj ze sobą wszystkie składniki i uformuj niewielkie kotlety. Smaż na niewielkiej ilości tłuszczu przez 5 minut z każdej strony. Kotlety można także ugotować w 500 ml wody.

KATEGORIE

ZDROWA DIETA

ZDROWA DIETA

PRZEPISY

PRZEPISY

OLEJE

OLEJE

MIODY

MIODY

SUPERFOODS

SUPERFOODS

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

Zielares

Zielares

Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.

Czytaj także

Polecane dla Ciebie

Poznaj tajniki przyrządzania syropu z lipy! Odkryj jego lecznicze właściwości, dowiedz się, jak go dawkować i przechowywać. Twoje zdrowie na wyciągnięcie ręki!
Cierpisz na zgagę? Odkryj, jak cytryna może pomóc złagodzić objawy. Przeczytaj nasz artykuł i poznaj skuteczne domowe metody.
Kozieradka to roślina o wielu właściwościach zdrowotnych, znana przede wszystkim z dobroczynnego działania na włosy. Warto poznać skutki uboczne stosowania kozieradki.
Borówka amerykańska to znany i bardzo często wykorzystywany w deserach owoc, ale mało kto wie, jak wiele dobrego może zdziałać dla naszego organizmu.
Kakao to nie tylko wyśmienity dodatek do deserów, ale i skarbnica cennych dla zdrowia polifenoli. Ma ono jednak dużo więcej atutów, między innymi poprawia nastrój i dodaje energii.