Kompendium wiedzy o biału serwatkowym. Dzięki niemu poznasz jego rózne rodzaje, właściwości, działąnie skutki uboczne i przeciwwskazania. Dowiedz sie więcej i używaj go świadomie.
Ashwagandha – Jak działa i czym jest ? Poznaj jej właściwości i efekty stosowania
- Opublikowano: 24.05.2022 - Aktualizacja: 13.07.2022
Ashwagandha (Withania somnifera), znana również jako żeń szeń indyjski, to wiecznie zielony krzew występujący w Indiach, Afryce i niektórych częściach Bliskiego Wschodu. Ten suplement diety i adaptogen jest niezwykle popularny w ostatnich latach ze względu jego pozytywny wpływ dla zwiększenia odporności organizmu, co zostało udokumentowane w licznych badaniach naukowych.
Ashwagandha znana nie tylko w Indiach, ale i w medycynie chińskiej, jest od dawna stosowana w medycynie ajurwedyjskiej w celu zwiększenia energii, poprawy ogólnego stanu zdrowia oraz zmniejszenia stanu zapalnego, bólu i niepokoju. Witania ospała wspiera prawidłowe funkcjonowanie organizmu, kondycję fizyczną i siły witalne. Z drugiej strony działa uspokajająco u osób, które zmagają się z chronicznym stresem. Te zalety być może zaskakują świat zachodni, ale w tradycyjnej medycynie ajurwedyjskiej ashwagandha ma od tysiącleci swoje zasłużone miejsce. Ajurweda jest systemem uzdrawiania wykorzystującym odżywianie, ćwiczenia, praktyki uważności oraz zioła w celu promowania równowagi między ciałem, umysłem, duchem i środowiskiem.
Ashwagandha to mały krzew o żółtych kwiatach, rosnący głównie w strefie subtropikalnej, ale uprawiany też w klimacie umiarkowanym. Sproszkowany korzeń ashwagandhy to jedno z najważniejszych ziół w Ajurwedzie, używane, by złagodzić stres, poprawić koncentrację i odporność organizmu. Ashwagandha w sanskrycie oznacza „zapach konia”, co odnosi się zarówno do zapachu zioła, jak i jego potencjalnej zdolności do zwiększania siły i wydolności fizycznej.
Co ciekawe, tę roślinę ceniono także ze względu na jej pozytywne działanie w walce ze schorzeniami jak m.in.: artretyzm, gruźlica, zapalenie oskrzeli, bielactwo, a także jako środek stosowany w przypadku problemów ze snem, w zaburzeniach cyklu miesiączkowego czy przewlekłej czkawce. Im więcej jest obecnie przeprowadzanych badań z wykorzystaniem ashwagandhy, tym wynika więcej nowych korzyści dla osób chorujących.
Zastosowanie i właściwości ashwagandhy
Współczesne życie jest pełne czynników stresogennych. A stres przyczynia się do wystąpienia niektórych chorób fizycznych i psychicznych. Leki uspokajające nie są dobrym rozwiązaniem, bo potrafią uzależniać, a przecież nie rozwiązują przyczyn, tylko łagodzą objawy. Zdrowy styl życia, który obejmuje regularne ćwiczenia, dobrą dietę, medytację i odpowiedni sen, jest kluczem do budowania odporności.
Jednak wiele osób potrzebuje dodatkowego, krótkoterminowego wsparcia. Dla niektórych może to być lek na receptę, który wspiera działanie serotoniny. Dla innych mogą to być składniki botaniczne. Dzięki witanii ospałej poprawimy zdolność organizmu do przezwyciężenia stresu. Ashwagandha uznawana jest za bezpieczną metodę wsparcia organizmu w trudnych chwilach.
Przyjmowanie żeń szenia indyjskiego jest na ogół dobrze tolerowane przez układ pokarmowy i cały organizm.
Naturalne metody leczenia i zrównoważony sposób żywienia są ważne również dla sportowców. Stosowanie ashwagandhy jest popularne także wśród nich, bo indyjski żeń szeń, jest rośliną o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych, a także ze względu na brak sztucznych wypełniaczy i skutków ubocznych. Przyjmowanie ashwagandhy przed treningiem zwiększa siłę i wytrzymałość fizyczną, poprawia napięcie mięśniowe, dodaje energii i witalności. Preparaty zawierające żeń szenia indyjskiego pomagają dostosować się do stresu wysiłkowego, natomiast po treningu pozwalają na redukcję niekorzystnych efektów stresu oksydacyjnego.
Jakie są zalety ashwagandhy?
W stresujących chwilach poziom kortyzolu w ciele wzrasta, a to powoduje, że Twoje serce pompuje mocniej i szybciej. Oddychasz szybko, a ciało wytwarza więcej glukozy, aby uzyskać szybki zastrzyk energii. Umysł staje się nadmiernie skoncentrowany na wszelkich zagrożeniach, a organizm przechodzi w tryb walki lub ucieczki. Kiedy stresujące wydarzenie się kończy, poziom kortyzolu normalizuje się, a związane z nim objawy ustępują. Ale gdy zagrożenie jest przewlekłe i nie ustępuje, jak w przypadku problemów finansowych, związanych z pracą, zdrowiem lub pandemią, to stresująca reakcja również staje się przewlekła.
Z biegiem czasu długotrwały stres może zwiększać ryzyko rozwoju chorób przewlekłych, takich jak otyłość, cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca, udar, rak, osteoporoza. Badania wykazały, że ashwagandha może pomóc w normalizacji poziomu kortyzolu, zmniejszając w ten sposób reakcję na stres. Jej stosowanie wpływa pozytywnie na organizm człowieka i jest powiązane ze zmniejszonym ryzykiem raka, poprawą pamięci i poprawą odporności. To dlatego ludzie zestresowani lub osoby z chorobami przewlekłymi mogą wspomagać się indyjskim żeń szeniem, zawartym w jakościowych suplementach diety.
Działanie ashwagandhy – podsumowanie korzyści:
- to skuteczny substytut zróżnicowanej diety, który wykazuje przebadane działanie adaptogenne,
- wpływa korzystnie na wzmocnienie organizmu,
- wspiera układ odpornościowy,
- standaryzowany ekstrakt z ashwagandhy poprawia koncentrację i łagodzi stres,
- normalizuje poziom cukru we krwi,
- może być skuteczna w przypadku choroby alzheimera,
- łagodzi stany zapalne,
- dodaje energii,
- przyczynia się do poprawy jakości nasienia (zwiększa ruchliwość plemników),
- zmniejsza uczucie zmęczenia,
- nie zawiera substancji słodzących.
Jak działa suplement diety ashwagandha?
Suplementy diety działają, wpływając na zdrowy tryb życia, co dowiedziono w badaniach klinicznych. Withania somnifera L przyjmowana w celach leczniczych ma ogromne znaczenie dla organizmu.
Skuteczne działanie ashwagandhy wynika z obecności unikalnych związków aktywnych w roślinie. Zielona część witanii ospałej zawiera witanolidy (zaliczane do laktonów steroidowych), które mają działanie antybakteryjne i antynowotworowe. Z kolei w korzeniu witanii ospałej znajdują się glikowitanolidy, które mają działanie adaptogenne (wzmagają odbudowę odporności organizmu) oraz witanozydy. Poza wymienionymi związkami żeń szeń indyjski zawiera też saponiny i alkaloidy.
Dlaczego warto stosować żeń szeń indyjski?
Spożywanie ashwagandhy, jak widzimy z tego artykułu, niesie ze sobą liczne korzyści dla organizmu. W ajurwedzie ashwagandha nie ma sobie równych. Została wielokrotnie przebadana i nadal potrafi zaskakiwać kolejne zespoły naukowców. Ta roślina to łatwo dostępna i skuteczna „medycyna praktyczna”, której rezultaty pojawiają się w niedługim czasie od rozpoczęcia stosowania.
Ashwagandha — jak ją stosować, żeby przynosiła najlepsze efekty?
W polskich aptekach dostępne są liczne preparaty doustne z ashwagandhą, nierzadko standaryzowane na konkretną zawartość witanolidów. Można wybrać suplementy diety w postaci jedno- lub wieloskładnikowych kapsułek (np. z witaminami, minerałami, kozłkiem lekarskim, czerwoną koniczyną), a także w postaci tabletek, kropli, herbat, czy proszków.
Najczęściej dawkuje się ją raz lub dwa razy dziennie, popijając dużą ilością wody. Najbardziej popularne tabletki i kapsułki zawierają od 160 do 300 mg ekstraktu z żeń szenia indyjskiego.
W ciągu doby można bezpiecznie spożyć do 3 g sproszkowanego korzenia ashwagandha. Nie należy przekraczać dopuszczalnej dobowej porcji witanolidów, która wynosi 10 mg. Powyższe zalecania wydał Zespół do spraw Suplementów Diety Głównego Inspektora Sanitarnego w 2020 roku.
Ashwagandha — przeciwwskazania do stosowania
Jeśli hormony tarczycy dają Ci się we znaki, zachowaj ostrożność. Osoby, które mają jakiekolwiek problemy z tarczycą, powinny skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem żeń szenia indyjskiego. Withania somnifera może doprowadzić do nadczynności tarczycy poprzez zwiększenie konwersji słabszego hormonu tarczycy, T4, do bardziej aktywnej formy hormonu tarczycy, T3.
Inne sytuacje, które wymagają ostrożności, jeśli chodzi o stosowanie ashwagandhy, obejmują ciążę lub chorobę autoimmunologiczną.
Witania ospała jest ogólnie dobrze tolerowana. Jednak najczęstszymi skutkami ubocznymi jest biegunka, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wymioty i nudności. Szczególną ostrożność powinny wykazać kobiety karmiące piersią.
Ashwagandha — efekty stosowania
Korzystny wpływ, jaki ma ashwagandha na organizm ludzki został udokumentowany i opisany w międzynarodowych badaniach. Właściwości ashwagandha ma tak szerokie, że nie sposób je przecenić.
Przypomnijmy je sobie – zmniejszenie stresu i niepokoju, korzystny wpływ na wyniki sportowe, redukcja objawów niektórych schorzeń psychicznych, zwiększenie poziomu testosteronu i płodności u mężczyzn, zmniejszenie poziomu cukru we krwi, poprawa pamięci i funkcjonowania mózgu i poprawa jakości snu. Ashwagandha ekstrakt to duża porcja prozdrowotnych składników na miarę problemów i dolegliwości XXI wieku.
Skutki uboczne stosowania ashwagandhy
Zażywanie ashwagandhy może mieć także skutki uboczne, dlatego najlepiej jest zacząć od małych dawek. Przeważnie działania niepożądane zawierały się w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty). U niektórych osób przyjmujących preparaty oparte o ashwagandhę zaobserwowano już wspomnianą nadczynność tarczycy oraz dolegliwości skórne jak świąd, przebarwienia skóry i pieczenie.
Jak wybrać dobry preparat z żeń szeniem indyjskim?
Gwarancja wysokiej jakości to w przypadku ashwagandhy wybór optymalnej dawki, zgodnej z zaleceniami stosowania – najlepiej bez sztucznych wypełniaczy. Monoskładnikowy suplement diety daje pewność, że substancja działa tak, jak powinna. Można kierować się także solidnym producentem, jego wieloletnią obecnością na rynku oraz certyfikatami jakości.
Kto powinien skorzystać z pomocy w postaci suplementacji ashwagandhą?
Wraz z wiekiem naturalnie spada odporność naszego organizmu, dlatego witania ospała powinna być przyjmowana właśnie przez seniorów. Roślina ta pobudza komórki odpornościowe i zwalczające choroby. Ma silne właściwości przeciwzapalne, stąd jest przydatna przy zapaleniu stawów. Co jeszcze ważniejsze, jej aktywne składniki wykazały działanie hamujące tworzenie się komórek odpowiadających za rozwój choroby Alzheimera.
U osób w średnim wieku, które żyją intensywnym życiem zawodowo-rodzinnym, ashwagandha pomaga zminimalizować i przezwyciężyć stres oraz zmęczenie. Ashwagandha ułatwia zasypianie i sprawia, że sen jest lepszej jakości (a po przebudzeniu nie powoduje nadmiernej senności w trakcie dnia).
U nastolatków sprawdza się natomiast przy wsparciu koncentracji i pamięci – w procesie nauczania. Dzięki zawartości antystresowych glikowitanolidów korzystnie wpływa na uczenie się i kojarzenie. Jak widzimy, powodów do stosowania ashwagandhy jest wiele.
Ashwagandha — gdzie ją kupić?
Na podsumowanie ashwagandha to jedno z najbardziej skutecznych i przebadanych ziół, znane ludzkości od tysięcy lat. Dzięki zawartości w swoim składzie adaptogenów, przeciwutleniaczy i innych związków, ashwagandha może być stosowana w trudnych momentach naszego życia. Można ją nabyć w wielu sklepach ze zdrową żywnością, w aptekach, w większych supermarketach i sklepach internetowych. Wybierajmy sklepy zaufane i sprawdzone, ponieważ ma to także wpływ na jakość i skuteczność produktu.
Pamiętajmy, by przed użyciem, skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem. Mimo że zastosowanie ashwagandhy zostało przeanalizowane w wielu dziedzinach, to jest nadal poddawane badaniom naukowym na różnych płaszczyznach medycyny i dietetyki.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Maślan sodu to naturalne wsparcie dla Twoich jelit, zobacz, w jakich sytuacjach warto go przyjmować i jak robić to bezpiecznie!
Kwas alfa - liponowy to świetne wsparcie kuracji odchudzającej, ale również substancja działająca profilaktycznie przeciwko cukrzycy, miażdżycy stwardnieniu rozsianemu.
Polecane dla Ciebie
Dlaczego warto sięgnąć po jagody acai? Zobacz co oprócz oczyszczania może zaoferować naturalny wyciąg z brazylijskich owoców acai.
Szafran poza kuchnią: jakie właściwości zdrowotne może Ci zaoferować? Sprawdź jak kuracja szafranem poprawia nastrój! Poznaj najlepsze przepisy.
Chaber bławatek jest źródłem cennych substancji aktywnych. Wykorzystywana jest od wieków w ziołolecznictwie, jako wsparcie m.in. układu moczowego, oczu, kondycji skóry. Sprawdź.
Zioła przeciwzapalne to naturalny sposób na neutralizację czynników zapalnych i pobudzenie reakcji odpornościowej. Wiele ziół przeciwzapalnych z pewnością masz w swojej kuchni.
Inozytol to substancja produkowana przez organizm, która wspiera jego prawidłowe funkcjonowanie. Wspomaga pracę układu hormonalnego, rozrodczego oraz nerwowego. Sprawdź szczegóły.