Zioła na atopowe zapalenie skóry nie wyleczą i nie rozwiążą problemu, ale mogą pomóc w złagodzeniu objawów i ich zneutralizowaniu.
Hyzop lekarski – Właściwości, działanie, zastosowania, jak stosować, skutki uboczne i przeciwwskazania
- Opublikowano: 20.12.2022
Hyzop lekarski to zioło, które w Polsce nie jest szczególnie popularne, a jednak charakteryzuje się szerokimi właściwościami leczniczymi oraz ciekawymi walorami smakowymi. W sklepach zielarskich najczęściej znajdziemy je w postaci suszu, z którego wykonuje się napar. Ziele hyzopu lekarskiego często stosowane jest w medycynie naturalnej, między innymi jako zioło oczyszczające. Ekstrakt z rośliny może być dodawany do herbat. Hyzop wykorzystywany jest także w przemyśle perfumeryjnym oraz jako składnik różnego rodzaju kosmetyków. Czym jest hyzop, jakie ma właściwości i jak stosować to zioło?
Hyzop lekarski (Hyssopus officinalis) to krzew, dorastający do wysokości ok. 30 cm. Charakteryzuje się białymi, różowymi lub niebiesko-fioletowymi kwiatami, które przyciągają owady zapylające. Inne nazwy tej rośliny to: izop/izap, józefka albo józefek.
Hyzop to roślina obcego pochodzenia, której pierwotnym miejscem występowania jest Afryka Północna, basen Morza Śródziemnego. Rośnie także na terenach Azji zachodniej. Nazwa hyzop lekarski wywodzi się prawdopodobnie z języka arabskiego lub hebrajskiego i w tłumaczeniu oznacza „święte ziele”. Liście hyzopu wykazują właściwości odkażające i właśnie ze względu na tę zdolność dawniej z rośliny wykonywało się miotełki do wody święconej.
Jak wygląda hyzop lekarski?
Hyzop lekarski jest niewysokim krzewem, dorastającym do ok. 30 cm, choć czasem można znaleźć wyższe okazy, dochodzące do ok. 60-70 cm. Łodygi hyzopu lekarskiego są cienkie i wzniesione ku górze. Liście rośliny są niewielkie, naprzemianległe, lancetowate lub równowąskolancetowate. Roślina jest gruczołowato owłosiona.
Na szczytach łodyg znajdują się kwiaty, które pojawiają się w lipcu i sierpniu. Wyrastają z kątów liści i tworzą kłosowate kwiatostany. W pęczkach znajduje się do 5 drobnych sztuk w kolorze białym, niebieskim, różowym lub fioletowym.
Kwiaty hyzopu lekarskiego wyróżniają się specyficznym zapachem, który przyciąga owady zapylające. Owoce hyzopu nazywane są rozłupkami, a elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem
Naturalnie izap lekarski rośnie przede wszystkim w rejonie basenu Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie. W Polsce jest to roślina obca, uważana jako gatunek zawleczony, czyli sprowadzony z innego regionu geograficznego. Uprawa hyzopu nie jest w naszym kraju szczególnie popularna i powszechna, a jednak można tę roślinę znaleźć w ogrodach, domach i na balkonach. Izap to roślina wieloletnia, którą zaleca się zabezpieczać przed zmarznięciem na zimę.
Hyzop – właściwości
Ziele hyzopu znane jest przede wszystkim ze względu na bogaty skład, w którym znajdziemy między innymi olejki eteryczne, garbniki, sole mineralne i antyoksydanty. Właściwości tego ziela doceniali już starożytni Grecy i Rzymianie, którzy izapem lekarskim oczyszczali miejsca święta. Dawno znane były już także właściwości przeciwpasożytnicze hyzopu oraz szereg zdolności prozdrowotnych, które w naturalnym lecznictwie wykorzystywane są do dziś.
W dzisiejszych czasach stosuje się zarówno liście, jak i kwiaty oraz łodygi. Najwięcej właściwości leczniczych ma część naziemna, która powinna być ścięta w początkowej fazie kwitnienia. Część tę nazywa się zielem hyzopu i to właśnie ona zawiera najwięcej olejków eterycznych (cyneol, kamfen i pinen), flawonoidy, garbniki, żywice, kwasy triterpenowe, fitosterole i sole mineralne. Ekstrakt z hyzopu pomaga na szereg dolegliwości. Warto poznać szersze właściwości tego ziela.
Zastosowanie – hyzop lekarski
Ziele hyzopu powinno się suszyć w ciemnym i przewiewnym miejscu, w temperaturze do 30 stopni Celsjusza. Kiedy ziele już zostanie wysuszone, hyssopus officinalis najlepiej przechowywać w papierowej lub lnianej torebce. Z suszonego ziela wykonuje się napar, który można stosować zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. W sklepie zielarskim można spotkać także hyzop w postaci olejku. Zioło stosowane jest również jako składnik herbat, mieszanek ziołowych, suplementów diety, maści, kremów i żeli.
Hyzop na zakażenia górnych i dolnych dróg oddechowych
Hyzop lekarski wykazuje działanie łagodzące schorzenia dróg oddechowych. W medycynie naturalnej ziele wykorzystywane jest między innymi na przeziębienie i grypę, a ze względu na działanie wykrztuśne, stosuje się je także przy uporczywym kaszlu, zapaleniu płuc, oskrzeli i astmie. Hyzop pomaga pozbyć się zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Płukanie jamy ustnej wyciągiem z ziela łagodzi ból gardła i może wspomagać terapię w przypadku anginy.
Hyzop na dolegliwości trawienne
Zastosowanie hyzopu lekarskiego jest popularne także w przypadku problemów z trawieniem. Zioło wspomaga wydzielanie soków żołądkowych i pobudza ruchy perystaltyczne jelit, a dodatkowo wykazuje działanie rozkurczowe, a więc może łagodzić bóle brzucha, wzdęcia, kolki. Wpływa korzystnie na stan błony śluzowej jelit, może łagodzić biegunki.
Hyzop na reumatyzm
Hyzop lekarski polecany jest osobom, cierpiącym na bóle reumatyczne i artretyzm. Roślina wykazuje działanie przeciwzapalne i może pomóc w złagodzeniu bólów stawowych. Hyzop stosowany jest między innymi w przypadku kontuzji i urazów kości i stawów.
Działanie przeciwgrzybicze i antyseptyczne hyzopu lekarskiego
Hyzop lekarski może działać wspomagająco przy otarciach i siniakach. Przyspiesza gojenie ran i oparzeń. Do tego celu wystarczy wykorzystać zwilżone liście i kwiaty, i położyć je bezpośrednio na zmienione chorobowo miejsce. Roślina ma przyjemny zapach, co często jest także walorem w przypadku olejku.
Działanie uspokajające
Olej z hyzopu działa uspokajająco i może odprężać. Niektórzy specjaliści zalecają go także w celu obniżenia ciśnienia, choć w tym zakresie należy najpierw skonsultować się z lekarzem. Dzięki olejkowi eterycznemu dodanemu do kąpieli kobiety mogą złagodzić bóle towarzyszące menstruacji. W podobny sposób działają herbaty z hyzopu.
Pozostałe zastosowanie
Oprócz funkcji, które wymieniliśmy w poprzednim akapicie, roślina pomaga utrzymać uczucie sytości na dłużej, dlatego czasem polecana jest jako wsparcie procesów odchudzania. Hyzop lekarski stosuje się w leczeniu i profilaktyce cukrzycy, ponieważ wykazuje właściwości, zmniejszające wchłanianie węglowodanów.
Hyzop – zastosowanie w kuchni
Hyzop wyróżnia się intensywnym aromatem i oryginalnym smakiem, co sprawia, że stanowi świetną opcję jako przyprawa do kuchni. Zioło stosuje się przede wszystkim jako dodatek, urozmaicający smak mdłych potraw.
Dzięki właściwościom, wspomagającym trawienie, hyzop może być stosowany do marynat mięsnych i przyprawiania roślin strączkowych. Ziele i olejek z hyzopu spotykane są także jako dodatki do wina i likieru. Jadalne kwiaty rośliny to ciekawy składnik różnego rodzaju sałatek.
Jak działa hyzop i na co pomaga?
Podsumowując działanie prozdrowotne hyzopu lekarskiego, można wyróżnić:
wspiera odporność organizmu i pomaga w walce z przeziębieniem i zakażeniami grzybiczymi;
wykazuje pozytywne działanie na przewód pokarmowy, wspomaga trawienie, pobudza perystaltykę jelit i może chronić jelita przed infekcjami;
przyczynia się do utrzymania prawidłowego cyklu miesiączkowego, może zmniejszać bóle podczas okresu;
wykazuje silne działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne;
może hamować aktywność gruczołów potowych;
łagodzi ból gardła, gorączkę, ma właściwości wykrztuśne.
Jak stosować hyzop – dawkowanie
W przypadku herbaty 1-2 łyżeczki suszu zalać szklanką wrzątku i pozostawić na ok. 10 minut do zaparzenia. Można nieco dosłodzić do smaku. Pić 3 razy dziennie. Wywar pozostawiony do zaparzenia na 20 minut i ostudzony może być zastosowany zewnętrznie do przemywania ran.
Hyzop w proszku należy zalać gorącą wodą i pić po ostudzeniu razem z osadem.
Na co uważać? Przeciwwskazania hyzop
Przeciwwskazaniem do stosowania produktu jest reakcja uczuleniowa. Zioła nie zaleca się także kobietom w ciąży, ponieważ w nadmiernej ilości może spowodować poronienie.
Hyzop – skutki uboczne i działania niepożądane
Choć hyzop to substancja naturalna, zbyt duże ilości tego składnika mogą mieć niepożądane konsekwencje. Uważa się, że bezpieczna ilość olejku w najbardziej skondensowanej postaci hyzopu wynosi 10-20 kropli.
W składzie hyzopu znajdują się pinokamfon i izopinokamfon, które w zbyt dużej ilości mają właściwości toksyczne. Przyjęte w zbyt dużej dawce mogą wywołać drgawki oraz krwawienia z dróg rodnych. To właśnie z tego względu hyzopu nie zaleca się kobietom, spodziewającym się dziecka.
Hyzop – efekty stosowania
Systematyczne stosowanie ziela hyzopu w odpowiedniej dawce może mieć pozytywny wpływ na kondycję zdrowotną. Zioło zaleca się przede wszystkim w stanach przeziębienia, grypy i infekcji górnych i dolnych dróg oddechowych. Inne efekty stosowania hyzopu to złagodzenie bólu menstruacyjnego, uregulowanie cyklu miesiączkowego i poprawa odporności. Zioło wspiera także procesy trawienne, a stosując je w przypadku dolegliwości ze trony układu pokarmowego, można pozbyć się wzdęć i uregulować procesy wypróżniania. Substancja wykazuje także korzystne działanie w walce z zakażeniami, spowodowanymi przez grzyby. Ze względu na działanie przeciwzapalne łagodzi bóle reumatyczne i artretyzm. Profilaktycznie hyzop może zapobiegać rozwojowi cukrzycy, ponieważ wśród jego właściwości wyróżniamy zdolność do zmniejszania wchłaniania węglowodanów.
Dlaczego warto stosować hyzop?
Hyzop lekarski to roślina, która w Polsce nie cieszy się zbyt dużą popularnością. Mimo tego to zioło z rodziny jasnotowatych można spotkać w ogrodach, kwietnikach i na balkonach. Izap lekarski wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości i w medycynie naturalnej stosowany jest w celu łagodzenia objawów przeziębienia, grypy oraz innych schorzeń, związanych z układem pokarmowym.
Opisaną roślinę warto stosować w celach prozdrowotnych, zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Trzeba jednak pamiętać o tym, aby stosować się do zalecanych dawek. Pomimo wielu właściwości zdrowotnych, w nadmiernej ilości zioło może powodować działania niepożądane.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Czarcie żebro to specjalista w dziedzinie odtruwania organizmu oraz wspomagania wątroby i dróg żółciowych. Równocześnie jest niezawodnym środkiem na rozmaite problemy skórne.
Poznajcie podbiał pospolity o bogatym składzie, polecany na infekcje dróg oddechowych, działający przeciwzapalnie, przeciwbólowe i wykrztuśnie, leczący zapalenia gardła i kaszel.
Polecane dla Ciebie
Jod to ważny mikroelement, który powinien mieć stałe miejsce w diecie. Jest nieodzowny dla zdrowia tarczycy, reguluje proces wzrostu i dojrzewania komórek, wpływa na odporność.
Witamina B2 wspomaga prawidłową pracę organizmu. Pomaga ograniczyć migreny, wspomaga układ odpornościowy. Jej niedobór skutkuje wieloma dolegliwościami. Dowiedz się więcej.
Kolagen to jedno z najważniejszych białek w ludzkim organizmie, odpowiedzialne między innymi za utrzymanie elastyczności skóry. Sprawdź, czy warto stosować kolagen do picia
Witamina E, nazywana witaminą młodości i płodności, o licznych właściwościach prozdrowotnych i kosmetycznych, łagodząca objawy wielu schorzeń, korzystna dla całego organizmu.
Lecytyna jest substancją chemiczną naturalnie występującą w komórkach ludzkiego organizmu, sprawdź, jak wpływa na Twoje zdrowie i dlaczego warto dbać o utrzymanie jej prawidłowego poziomu.