Ananas to smaczny owoc, który ma wiele cennych właściwości. Substancje w nim zawarte wspierają m.in. płodność, libido, układ trawienny. Dowiedz się o nim więcej.
Morwa czarna – Właściwości, działanie, zastosowanie, przeciwwskazania i efekty stosowani
- Opublikowano: 09.03.2023
Owoc morwy czarnej, jak również inne części tego drzewa, znajdują szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej. Z liści rośliny robi się herbatki na dolegliwości trawienne i wysoki poziom cukru we krwi, a odwary z korzeni morwy pomagają w dolegliwościach górnych dróg oddechowych. Poznaj wszystkie zastosowania i właściwości morwy czarnej.
Morwa czarna (Morus nigra) to średniej wielkości drzewo występujące głównie w południowej Europie i w niektórych częściach Azji, w tym w Chinach i Afganistanie. Lubi klimat ciepły i jest mało odporna na mróz, dlatego w Polsce nie występuje naturalnie. Może być jednak uprawiana w naszym klimacie, ale trzeba zapewnić jej wówczas odpowiednie warunki cieplne (zwłaszcza młode drzewka powinny być dokładnie okrywane w sezonie zimowym).
Choć morwa czarna to drzewo owocowe, nie tylko jej owoce są wartościowym surowcem. W ziołolecznictwie wykorzystuje się między innymi jej liście i korzenie. Napary i odwary z tych części morwy stanowią remedium na wiele dolegliwości.
Obok morwy białej i morwy czerwonej morwa czarna to jedna z popularniejszych roślin z rodziny morwowatych. To niezwykle dekoracyjne drzewo owocowe dorasta do około 10-15 m wysokości. Ma gęstą, efektowną, kulistą koronę i prosty, gruby, brązowy pień (który może rozgałęziać się na parę mocnych konarów). Liście drzewa są owalne, na brzegach piłkowane, u nasady sercowate, zakończone ostro. Kwiaty są zebrane w kwiatostany i mają formę niedużych bazi. Drzewo morwy czarnej zakwita na przełomie maja i czerwca.
Owoce morwy czarnej przypominają kształtem maliny lub jeżyny, jednak są od nich większe. Przeważnie mają do 2,5 cm długości. Zazwyczaj mają kolor czarny, mogą też przybierać ciemnofioletową barwę. Smak owoców morwy czarnej jest wyjątkowo atrakcyjny dla podniebienia.
Morwa czarna, oprócz szerokiego zastosowania w przemyśle spożywczym, farmakologicznym i zielarskim, jest także od wieków wykorzystywana jako pokarm dla gąsienic jedwabnika morowego (z ich kokonów produkowany jest jedwab). Jej uprawę w tym celu zapoczątkowano już w piątym stuleciu.
Czym się różni morwa czarna od białej?
Morwa biała i morwa czarna to gatunki, które charakteryzuje wiele podobieństw. Obydwa zawierają duże pokłady witamin, flawonoidów i innych wartościowych dla naszego organizmu substancji aktywnych, co czyni je sojusznikami zdrowia i witalności. Podobny skład owoców morwy czarnej i białej niesie ze sobą oczywiście podobne właściwości lecznicze.
Nie brakuje im jednak pewnych różnic. Owoce morwy czarnej mają intensywny, ciemny sok, który jest mocno barwiący i który farbuje powierzchnie, z którymi się styka. Natomiast owoce morwy białej są pod tym względem neutralne. W uprawie morwa biała jest łatwiejsza niż czarny odpowiednik. Wyróżnia się dużą odpornością na mrozy i choroby. Morwa czarna jest wrażliwsza, delikatniejsza i bardziej wymagająca.
Co więcej, choć owoce obu gatunków wyróżnia bardzo słodki smak, owoce morwy czarnej są wyżej cenione niż owoce morwy białej. Te ostatnie mają opinię trochę zbyt słodkich, a nawet mdłych. Natomiast owoce morwy czarnej mają doskonale zrównoważony smak. Nie są za słodkie, odnaleźć w nich można nutę orzeźwiającej kwaskowatości. W związku z tym morwa czarna jest lepsza do jedzenia na surowo niż morwa biała. Niemniej oba te gatunki doskonale nadają się na przetwory.
Morwa czarna – właściwości zdrowotne
Czarna morwa to skarbnica substancji spełniających rolę antyoksydantów. Są wśród nich chociażby witamina A oraz liczne polifenole, a wśród nich drogocenny resweratrol. Znajdziemy tu również duże ilości innego silnego antyoksydantu – witaminy C. Dzięki silnym właściwościom antyoksydacyjnym morwa czarna niweluje stany zapalne w organizmie i chroni komórki przed reaktywnymi formami tlenu, tym samym zmniejsza ryzyko chorób cywilizacyjnych, takich jak nowotwory, choroby serca, cukrzyca, choroby wzroku. Roślina pomaga też w eliminacji szkodliwych drobnoustrojów, wirusów i toksyn z ustroju.
W morwie czarnej znajdziemy także wiele substancji regulujących procesy trawienne, w tym garbniki w liściach, korze, korzeniu rośliny czy błonnik pokarmowy w owocach. Bogata paleta substancji odżywczych sprawia, że morwa czarna wykazuje bardzo korzystny wpływ na wszystkie organy i układy.
Spośród najważniejszych właściwości morwy czarnej wymienić można:
właściwości przeciwzapalne,
właściwości antybakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze,
właściwości antyoksydacyjne,
właściwości przeciwstarzeniowe,
właściwości przeciwmiażdżycowe,
właściwości przeciwcukrzycowe,
właściwości neuroprotekcyjne,
właściwości regulujące pracę jelit,
właściwości moczopędne,
właściwości detoksykujące,
właściwości wzmacniające.
Jakie witaminy i wartości odżywcze zawiera morwa czarna?
Liście, kora, owoce i korzeń morwy czarnej to surowce, które warto wykorzystać w stanach osłabienia organizmu, niedoborów witaminowych oraz chęci wzmocnienia i odżywienia organizmu.
Cenne składniki zawarte w morwie czarnej to:
witamina A,
witamina C,
witaminy z grupy B (m.in. witamina B1, B2, B3, kwas foliowy),
magnez,
potas,
wapń,
fosfor,
cynk,
żelazo,
białko roślinne,
węglowodany złożone (błonnik pokarmowy),
węglowodany proste (fruktoza, glukoza),
kwas jabłkowy,
kwas cytrynowy,
kwas chlorogenowy,
flawonoidy (mirycetyna, kwercetyna, rutyna, kemferol),
antocyjany.
Morwa czarna – zastosowanie lecznicze
Spożywanie świeżych owoców morwy czarnej i przetworów z morwy czarnej to sposób na rewitalizację i wzmocnienie organizmu. Natomiast regularne picie wywarów i naparów z surowców zielarskich, takich jak korzenie, kora i liście oraz spożywanie świeżo wyciskanych, esencjonalnych soków z owoców morwy czarnej, może być pomocne również przy rozmaitych schorzeniach.
Zastosowanie lecznicze morwy czarnej jest bardzo szerokie. Roślina ma działanie przeciwzapalne i antyseptyczne, dlatego warto z niej skorzystać w przypadku rozmaitych infekcji. Znany jest również jej korzystny wpływ na gospodarkę węglowodanową w organizmie, ale to nie koniec właściwości leczniczych. Wspomagająco stosuje się morwę czarną w:
stanie przedcukrzycowym, cukrzycy,
reumatyzmie,
chorobach układu krążenia,
kaszlu, przeziębieniu, katarze, zapaleniu gardła,
gorączce,
astmie,
zapaleniu oskrzeli,
chorobach dróg moczowych,
zaparciach, wzdęciach, kolkach, bólach żołądka,
anemii.
Uwaga, jeśli spożywamy jakieś leki lub borykamy się z jakimś schorzeniem, przed kuracją z udziałem morwy czarnej warto skonsultować się z lekarzem.
Morwa czarna – zastosowanie w kosmetyce
Morwę czarną doceni każda entuzjastka doskonalenia urody za pomocą naturalnych składników. Maseczki i peelingi z udziałem tych owoców pomogą nam osiągnąć efekt młodszej, jędrniejszej, bardziej elastycznej i lepiej nawilżonej skóry.
W soku z morwy znajdziemy moc hamujących procesy starzenia antyoksydantów, odżywiających skórę witamin oraz rewitalizujących minerałów. Są w nim ponadto cenne kwasy organiczne, które z jednej strony działają rozjaśniająco i normalizująco na cerę, a z drugiej pomagają w usuwaniu martwego naskórka i odnowie skóry, sprawiając że wygląda zdrowiej i promienniej.
Atuty morwy czarnej można wykorzystać również w pielęgnacji włosów. Maski i wcierki z dodatkiem soku lub rozdrobnionych owoców morwy czarnej zadziałają w sposób wzmacniający i regenerujący. Korzystnie wpłyną na strukturę włosa, spowolnią proces siwienia, polepszą kondycję skóry głowy.
Morwa czarna – zastosowanie w kuchni
Owoce czarnej morwy są niezwykle soczyste, orzeźwiające, mają intensywny, przyjemny aromat i nietuzinkowy smak. Słodycz zostaje przełamana lekkim kwaskowym tonem, co wiele osób bardzo ceni w owocach. Z powodu swych nieprzeciętnych walorów smakowych i zapachowych, owoce te wzorowo sprawdzają się w różnego rodzaju deserach, np. sorbetach, lodach, muffinkach, deserach jogurtowych, ciastach, tortach.
Morwa czarna to także idealny surowiec do domowych przetworów. Można z niej przyrządzać marmolady, dżemy, konfitury, kompoty. Sprawdzi się przy robieniu syropów o działaniu prozdrowotnym i wzmacniającym. Popularnością cieszą się również trunki na bazie morwy – nalewki, wina, likiery.
Jak działa morwa czarna i na co może pomóc?
Oprócz owoców źródłem wszechstronnych właściwości zdrowotnych czarnej morwy są liście i korzenie. W celach leczniczych stosowane są niekiedy również świeże, młode gałązki – gotuje się z nich wywar, z którego następnie robi się okłady pomocne w bólach reumatycznych.
Z liści możemy przygotować herbaty pomagające w niestrawności, bólach brzucha i innych dolegliwościach związanych z układem trawiennym, a także z układem sercowo-naczyniowym i układem moczowym.
Napar z liści morwy służy również sprawniejszemu metabolizmowi węglowodanów i tłuszczów, co skutkuje niższym poziomem cukru i cholesterolu we krwi. Natomiast odwar z korzeni doskonale sprawdza się w kaszlu i innych niedomaganiach ze strony układu oddechowego.
Spośród dobroczynnych działań morwy czarnej warto też wymienić:
redukcję bólu głowy,
przeciwdziałanie niedokrwistości,
poprawę odporności,
poprawę przemiany materii, oczyszczanie z toksyn,
pomoc w zwalczaniu przeziębień, anginy, grypy,
poprawę pracy układu nerwowego,
korzystny wpływ na naczynia krwionośne, normowanie ciśnienia,
korzystny wpływ na wątrobę i nerki.
Czy picie morwy czarnej może obniżyć poziom cukru we krwi?
I morwa czarna, i morwa biała, dzięki zawartym związkom, w tym flawonoidom, alkaloidom i błonnikowi wykazuje pozytywny wpływ na gospodarkę glukozowo-insulinową w ustroju. Spowalnia rozpad węglowodanów na glukozę, przez co przeciwdziała gwałtownym skokom cukru we krwi po posiłkach. Jest więc dobrym wyborem dla osób zmagających się z problemami na tle cukrzycowym.
Jak stosować morwę czarną – dawkowanie
W przypadku liści morwy czarnej około 2 łyżeczki suszu zalewamy około 200 ml (1 szklanką) wrzącej wody. Przykrywamy. Czekamy kilka minut, przecedzamy. Takie napary pijemy 1-2 razy dziennie przed posiłkami.
W przypadku korzenia morwy robimy odwar: 2 łyżki korzenia wsypujemy do małego garnka i zalewamy 2 szklankami ciepłej wody. Doprowadzamy do wrzenia, gotujemy na bardzo małym ogniu około 10 minut. Studzimy, przecedzamy. Pijemy 2-3 razy dziennie.
Jak zrobić sok z morwy czarnej?
Świeże owoce morwy czarnej myjemy, a następnie przepuszczamy przez wyciskarkę lub sokowirówkę. Przelewamy do wyparzonych butelek i szczelnie zakręcamy. Pasteryzujemy 20 minut, studzimy. Odstawiamy w chłodne, ciemne miejsce.
Jak zrobić nalewkę z morwy czarnej?
Przygotowujemy: około 1 kg owoców morwy czarnej, 0,5 l spirytusu, 0,5 l wódki, 0,5 kg cukru. Owoce należy umieścić w dużym słoju, lekko rozgnieść, a następnie zalać wódką i spirytusem. Zostawiamy w ciepłym miejscu na około 2-3 tygodnie. Co jakiś czas potrząsamy naczyniem. Po tym czasie zlewamy płyn i odstawiamy w ciemne miejsce. Owoce zasypujemy cukrem. Po 3 tygodniach zlewamy syrop i łączymy z uprzednio zlanym płynem. Przelewamy do butelek. Odstawiamy w ciemne miejsce i czekamy do wyklarowania nalewki.
Jak wykorzystać owoce morwy czarnej?
Morwa czarna to wszechstronny owoc, który można jeść na surowo i obrabiać na mnóstwo sposobów. Można ją suszyć, kandyzować, przecierać, wyciskać z niej sok, miksować i dusić wraz z cukrem na przetwory. Można dodawać ją do wypieków, deserów na zimno, sałatek owocowych, galaretek, smoothies, soków, syropów. Konfiturę z morwy można dodawać do rozgrzewających herbatek. Syropem z morwy można polewać naleśniki i gofry.
Morwa czarna – przeciwwskazania
Przeciwwskazaniem do spożywania morwy czarnej może być alergia na tę roślinę. Picie naparów i odwarów może być też niewskazane kobiet w ciąży i karmiących, osób ze zbyt niskim poziomem cukru, osób przyjmujących leki przeciwcukrzycowe i obniżające cholesterol.
Morwa czarna – skutki uboczne i działania niepożądane
Jedzenie owoców morwy czarnej jest w pełni bezpieczne. Picie naparów i odwarów w zbyt dużych ilościach może niekiedy powodować efekty uboczne w postaci nudności, bólu brzucha, dyskomfortu w jamie brzusznej, zawrotów głowy.
Dlaczego warto stosować morwę czarną?
Morwa czarna to jednocześnie roślina jadalna i roślina lecznicza. To także atrakcyjne dla oka drzewo ozdobne. Podobnie jak popularna morwa biała naszpikowana jest cennymi związkami bioaktywnymi i posiada liczne właściwości prozdrowotne. Jest jednak smaczniejsza od swojej bliskiej krewnej, dlatego częściej niż ona spożywana jest na surowo. Doskonale sprawdza się też jako składnik rewitalizujących koktajli z blendera, soków, konfitur i innych domowych przetworów.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Chcesz dowiedzieć się więcej o kaparach? Oto kompendium wiedzy w 32 pytaniach i odpowiedziach! Od korzyści zdrowotnych, przez kulinarne zastosowania, po wskazówki dla diabetyków.
Enoki to grzyby, które poza fantastycznym smakiem mogą zaoferować Ci również wiele wartościowych substancji odżywczych. Zobacz, jak działają i jak mogą Ci pomóc.
Polecane dla Ciebie
Olej z awokado to jeden z najzdrowszych tłuszczy, wzmacnia serce i układ krwionośny, łagodzi ból stawów i dba o wygląd skóry i włosów; co jeszcze potrafi?
Czarny czosnek to naturalny antybiotyk, który może przynieść wszechstronne korzyści zdrowotne, bez nieprzyjemnego zapachu, jaki pozostawia czosnek świeży.
Olej z dziurawca korzystnie wpływa na organizm, wspomaga układ nerwowy i poprawia samopoczucie, ponadto działa przeciwzapalnie, przyciwbakteryjnie i przeciwbólowo.
Odkryj sekrety oleju z czarnuszki! Zobacz, jak może poprawić Twoje zdrowie. Przeczytaj i wprowadź naturalne rozwiązania do swojej diety.
Olejek z oregano ma wiele zalet, ale nie jest odpowiedni dla każdego. Sprawdź 17 przeciwwskazań i dowiedz się, kto szczególnie powinien go unikać, aby zachować bezpieczeństwo!