Gwiazdnica pospolita, roślina warta zastosowania w kuchni i medycynie naturalnej, o licznych właściwościach zdrowotnych, pełna wartościowych składników, witamin i minerałów.
Olejek z oregano – właściwości, przeciwwskazania i działanie
- Opublikowano: 05.07.2022 - Aktualizacja: 13.07.2022
Olejek z oregano to substancja wytworzona z rośliny lebiodka pospolita (Origanum vulgare). Zawiera znacznie wyższe stężenie prozdrowotnych związków, które naturalnie występują w oregano. Zobaczmy, co sprawia, że tej olejek oregano ma skuteczne właściwości przeciwutleniające i przeciwdrobnoustrojowe, czy przeciwbólowe.
Lebiodka pospolita to inaczej dzikie oregano, zioło znane z śródziemnomorskiej kuchni i niezwykle popularne w pizzeriach. Ten gatunek rośliny wieloletniej należy do rodziny jasnotowatych. Rośnie w Afryce Północnej, Europie i Azji. W Polsce oregano występuje w całym kraju i jest dość pospolite, stąd jest często zwane dzikim majerankiem.
Oregano możemy wyhodować samodzielnie w przydomowych ogródkach lub na parapecie. To bardzo rozgałęziona roślina, która wydziela mocny, charakterystyczny zapach (powodują go olejki eteryczne).
Łodyga oregano jest prosta, czterokanciasta, osiąga wysokość do 80 cm. Liście są ogonkowe, jajowate, czasami słabo ząbkowane. Występują na nich drobne, przeświecające punkty. Są to gruczoły wytwarzające olejek eteryczny. Kwiaty wyrastają w szczytowych podbaldachach. Ich kielich ma jajowatotrójkątne, zaostrzone ząbki. Rozłupnia zawiera 4 brunatne, kulistojajowate rozłupki. Kłącze jest silnie rozgałęzione, z licznymi rozłogami.
Oregano jest popularne w medycynie naturalnej jako wzmacniające odporność, odkąd medycy starożytnej Grecji i Rzymu, zaczęli używać je do celów leczniczych (np. w przypadku biegunki lub bólów reumatycznych). W rzeczywistości sama nazwa „oregano” pochodzi od greckich słów: „oros” oznaczające górę i „ganos” oznaczające radość lub zachwyt.
Olejek oregano zawiera związki fenolowe (karwakrol, tymol), seskwiterpeny, fenolokwasy (kwas kawowy i rozmarynowy), trójterpeny (kwas ursolowy), flawonoidy (apigenina, luteolina), fitosterole, garbniki. Mają one silne właściwości antyoksydacyjne i odpowiadają też za jego zapach.
- Karwakrol. Wykazano, że ten najobficiej występujący fenol w oregano m.in. hamuje wzrost kilku różnych rodzajów bakterii.
- Tymol. Ten naturalny środek przeciwgrzybiczy może również wspierać układ odpornościowy i chronić przed toksynami.
- Kwas rozmarynowy. Ten silny przeciwutleniacz pomaga chronić przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki.
Uważa się, że to właśnie wyżej wymienione związki leżą u podstaw wielu korzyści zdrowotnych olejku oregano.
Niezależnie od tego, czy dana osoba stosuje olej oregano miejscowo, na skórę, czy przyjmuje go doustnie, jako suplement diety, zastosowanie olejku może być pomocne w wielu schorzeniach.
Przed użyciem olejku z oregano należy wziąć pod uwagę pewne zagrożenia i potencjalne problemy, które mogą wystąpić. Piszemy o nich pod koniec artykułu.
Olejek oregano — właściwości
Zgodnie z wynikami badań naukowych, za właściwości oleju z oregano odpowiadają składniki fenolowe, a przede wszystkim wspomniany karwakrol i tymol, które działają antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Olej z oregano zawiera także substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu – witaminy z grupy B, C i K, flawonoidy oraz minerały, takie jak cynk, magnez, potas, żelazo i wapń.
Olejek z oregano wykazuje również działanie:
- antybakteryjne i przeciwgrzybicze,
- przeciwdrobnoustrojowe,
- wspomagające trawienie,
- przeciwpasożytnicze,
- przeciwzapalne,
- przeciwbólowe,
- przeciwutleniające,
- przeciwstarzeniowe,
- wzmacniające odporność.
Dzięki aktywności hamującej rozwój drobnoustrojów w organizmie olejek ten jest bardzo dobrym rozwiązaniem w przypadku spożycia nieświeżych produktów i wynikających z tego ewentualnych zatruć. Już starożytni Grecy wiedzieli także, że to dobry sposób na przeziębienie i osłabienie (podobnie jak majeranek).
Olej z oregano to również skuteczny preparat przeciwgrzybiczy. Poleca się go zwłaszcza do eliminowania Candida albicans (bielnik biały). Choć jest to drożdżak naturalnie występujący w jelicie grubym, kiedy przedostanie się do innych części organizmu, może wywoływać nieprzyjemne dolegliwości, jak zmiany zapalne, reakcje alergiczne, skórne zmiany. Może także podrażniać jamę ustną (zakażenia jamy ustnej) i gardło.
Krople olejku z oregano w takiej sytuacji można aplikować bezpośrednio na zajęte chorobowo miejsca lub dodawać do domowych kosmetyków pielęgnacyjnych (wcześniej rozcieńczyć je np. olejem kokosowym lub innym olejem spożywczym).
Ten nieoceniony specyfik o właściwościach przeciwbakteryjnych daje sobie radę także w walce z wrzodami żołądka i dwunastnicy – a precyzyjniej mówiąc, z wywołującą wrzody bakterią Helicobacter pylori. To nie tylko teoretyczne właściwości oregano, ale i praktyczne działanie olejku, które potwierdziły badania naukowe. Tym samym można z czystym sumieniem stwierdzić, że suplement diety z oregano to jeden z nielicznych naturalnych środków o takim działaniu wobec Helicobacter pylori.
Olejek z oregano — przeciwwskazania
Mimo że oregano stosuje się przy wielu schorzeniach, a o jego prozdrowotnych właściwościach można długo pisać, to nie każdy może stosować czysty olejek eteryczny. Dzikiego oregano (także oregano rozcieńczonego) nie powinny używać osoby, które zmagają się z problemami ze strony przewodu pokarmowego.
Jeśli przyjmujemy inne leki, stosowanie olejku z oregano powinna poprzedzić wizyta u lekarza.
Ostrożność stosowania olejku powinna też dotyczyć kobiet w ciąży oraz karmiących piersią – w nadmiarze może ono obniżać zdolność do przyswajania żelaza. Silne działanie oregano warto zniwelować odrobiną wody. Wyłącznie w takiej postaci można podawać origanum vulgare dzieciom.
Unikaj dzikiego oregano, jeśli jesteś uczulony na miętę, szałwię, bazylię lub lawendę. Jeśli jesteś uczulony na którąkolwiek z powyższych roślin, prawdopodobnie nieodpowiedni okaże się również olej z oregano.
Stosować olejek oregano nie wolno osobom, które cierpią na zaburzenia krwawienia. Powinny go unikać także i ci, którzy przyjmują jakiekolwiek leki na krzepnięcie krwi.
Olejek z oregano — działanie
1. Olejek z oregano zwalcza bakterie
Ocena aktywności przeciwbakteryjnej oregano jest bardzo pozytywna. Dzięki wysokiej zawartości karwakrolu, który jest jego głównym składnikiem, olejek z oregano może pomóc w walce z niektórymi rodzajami bakterii.
Na przykład Staphylococcus, jest powszechnym rodzajem bakterii, wywołującej zakażenie gronkowcem. Niektóre jej szczepy występują naturalnie w organizmie, ale gdy bakterie rosną zbyt szybko, mogą powodować uciążliwe objawy. Badania wykazały, że karwakrol skutecznie eliminuje bakterie Staphylococcus aureus i Staphylococcus epidermidis, dwie najczęstsze przyczyny infekcji.
Przyjmowanie doustnie suplementów diety w postaci oleju z oregano lub wcieranie go w skórę może pomóc w uzyskaniu efektów przeciwbakteryjnych.
Naukowcy badają również zastosowanie oleju z oregano do zwalczania bakterii opornych na antybiotyki. Niedawno odkryto, że połączenie olejku z oregano i nanocząsteczek srebra skutecznie wyeliminowało wszystkie badane bakterie.
2. Jest przydatny w leczeniu zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO)
Origanum vulgare może pomóc w leczeniu przewlekłych problemów bakteryjnych, takich jak SIBO. Osoby z SIBO doświadczają problemów żołądkowo-jelitowych z powodu rozrostu niektórych bakterii w ich jelitach.
Badania potwierdziły, że preparaty ziołowe, które zawierały wysoki poziom zarówno karwakrolu, jak i tymolu, były skutecznymi środkami w leczeniu SIBO.
3. Olejek z oregano ma duże znaczenie w infekcjach grzybiczych
Olej ten jest silnym środkiem przeciwgrzybiczym dzięki wysokiej zawartości tymolu.
Badania z 2015 roku wykazały, że tymol jest skutecznym sposobem leczenia infekcji wywołanych grzybem Candida.
4. Tymol i karwakrol są silnymi przeciwutleniaczami
Przeciwutleniacze pomagają chronić organizm przed uszkodzeniami spowodowanymi stresem oksydacyjnym i wolnymi rodnikami.
Stres oksydacyjny może odgrywać rolę w problemach, takich jak zapalenie stawów, miażdżyca i niektóre nowotwory.
5. Oregano zmniejsza stany zapalne
Roślina występująca tak powszechnie w Polsce i na świecie ma również cenne właściwości przeciwzapalne. Karwakrol wykazuje działanie przeciwzapalne, zmniejsza też obrzęk, ale potrzebne są dalsze badania do potwierdzenia pierwszych wyników.
6. Olej z oregano wspiera gojenie ran
Nakładanie na skórę rozcieńczonego olejku z oregano może pomóc goić mniejsze skaleczenia i zadrapania na skórze. Jest też dobry w przypadku takich chorób skóry jak np. trądzik.
7. Oregano odstrasza owady
Właściwości oregano dotyczą także mniej znanego przeznaczenia do stosowania olejku. Zarówno karwakrol, jak i tymol, mogą być skutecznymi repelentami na insekty. W 2017 roku naukowcy odkryli, że związki te odstraszają niektóre kleszcze i komary. Zatem wcieranie rozcieńczonego olejku z oregano w skórę, może być naturalnym sposobem odstraszania owadów.
8. Olejek z oregano działa kojąco
Istnieją dowody na to, że oregano charakteryzuje się skutecznością jako środek przeciwbólowy. Co ciekawe, wyniki badań na zwierzętach okazały się zależne od dawki. Im więcej olejku osobniki przyjmowały, tym odczuwały większą ulgę.
9. Origanum vulgare wspomaga odchudzanie
Olej z oregano może być również pomocnym narzędziem dla osób, które chcą schudnąć. Odkryto, że karwakrol, główny składnik oleju z oregano, zaburza część procesu, który prowadzi do tworzenia i gromadzenia tkanki tłuszczowej.
10. Olej z oregano wspiera walkę z rakiem
Wstępne badania naukowe wykazały, że olejek eteryczny z oregano pomaga zapobiegać rozwojowi raka okrężnicy i raka piersi.
Okazało się również, że olejek ten hamuje wzrost niektórych komórek raka płuc i raka prostaty. Wiele z badań było prowadzone na zwierzętach, więc powinniśmy patrzeć na te wyniki ostrożnie i nigdy nie używać olejków jako substytutu leczenia.
Olejek z oregano — dawkowanie i jak stosować ten suplement diety
Olej z oregano występuje w kapsułkach oraz w postaci płynu. Można go kupić w większości dobrych sklepów ze zdrową żywnością, a także w internecie.
Moc każdego oleju może się różnić, dlatego ważne jest, aby stosować olejek zgodnie z instrukcjami producenta lub pod okiem wykwalifikowanego lekarza w celu ustalenia najbezpieczniejszej dawki.
Osoby, które nie lubią smaku ala „oregano olejek”, powinny wybrać kapsułki, które mogą połknąć bez kontaktu z charakterystycznym zapachem origanum vulgare.
Osoby z problemami skórnymi powinny oregano olejek stosować w rozcieńczeniu (jedna lub dwie krople rozpuszczone w oleju nośnikowym). Dopiero tak przygotowany roztwór można nakładać bezpośrednio na skórę. Wszystko po to, by nie dopuścić do poparzenia skóry i błon śluzowych. Wewnętrzne stosowanie: łączymy 1 kroplę olejku z łyżką oliwy z oliwek lub innym olejem nierafinowanym i taką mieszankę zażywamy 2 razy dziennie.
Ważne, by dostosować cel do dawkowania, ponieważ to stąd wynikają różnice. Jeśli chcemy wykorzystać go do inhalacji (na bolące zatoki), najczęściej wystarczy wlać 20-30 kropli olejku do dyfuzora lub inhalatora. Z kolei do napojów, zależnie od stężenia olejku w danym preparacie, zazwyczaj dodajemy od kilku do kilkunastu kropli. W takim przypadku informacja dotycząca dawkowania powinna być podana przez producenta i zamieszczona na opakowaniu.
Origanum vulgare nadaje się także do płukania jamy ustnej (kilka kropel na szklankę wody).
W jakiej jeszcze formie można go podawać? Oczywiście oregano to nie tylko opisywany przez nas olejek, ale przede wszystkim suszone ziele, które świetnie podkreśla smak dań kuchni śródziemnomorskiej, w szczególności włoskiej.
Pamiętajmy zatem, że olejek z oregano warto używać do inhalacji bądź jako dodatek do herbaty lub innych napojów. Olej z oregano można także stosować zewnętrznie – nie tylko jako środek na grzybicę, ale i trądzik lub na inne problemy skórne. Podkreślmy w tym miejscu jeszcze raz, że nałożony bezpośrednio na skórę olejek z oregano może wywołać uczucie pieczenia. Z tego powodu należy rozcieńczać go wodą lub innymi olejami (chociażby oliwą z oliwek), zwłaszcza na początku stosowania.
Dobrze jest stosować olejek z umiarem i nie przekraczać długości kuracji powyżej 7 dni. Zróbmy sobie chociaż 10 dniową przerwę po tygodniu korzystania z oregano.
Olejek z oregano — zastosowanie
Wymieniliśmy już wiele z prozdrowotnych zastosowań oregano. Podsumujmy je wszystkie – olejek oregano:
- obniża poziom cholesterolu,
- to naturalny antybiotyk (zwalcza bakterię Staphylococcus aureus, która jest jedną z najczęstszych przyczyn infekcji i dolegliwości, takich jak zatrucia pokarmowe i zmiany skórne),
- to silny przeciwutleniacz,
- korzystnie wpływa na zdrowie jelit,
- korzystnie wpływa na wydzielanie soku żołądkowego i żółci, dzięki czemu znacząco usprawnia procesy związane z trawieniem,
- zwiększa wydzielanie śliny,
- ma właściwości przeciwzapalne,
- łagodzi ból,
- może mieć właściwości przeciwnowotworowe – w badaniach probówkowych na komórkach rakowych karwakrol wykazał obiecujące wyniki przeciwko komórkom raka płuc, wątroby i piersi,
- pomaga schudnąć – dzięki zawartości karwakrolu olejek z oregano może wspomagać odchudzanie (w jednym z badań na zwierzętach myszy były karmione dietą normalną, dietą wysokotłuszczową lub dietą wysokotłuszczową z karwakrolem. Te, którym podawano karwakrol wraz z dietą wysokotłuszczową, przybrały znacznie mniej na wadze i miały mniej tkanki tłuszczowej niż te, którym podawano tylko dietę wysokotłuszczową),
- olejek eteryczny wspiera zdrowie dróg oddechowych i jest popularną alternatywą na objawy przeziębienia i grypy,
- ma działanie antybakteryjne – zwalcza między innymi gronkowca złocistego, pałeczkę okrężnicy E. Coli, Salmonellę, pałeczkę zapalenia płuc, listerię i pałeczkę ropy błękitnej,
- ma działanie grzybobójcze – zwalcza Aspergillusa i Candidę, hamuje grzybicę stóp i paznokci,
- ma działanie przeciwpasożytnicze – likwiduje świdrowca amerykańskiego, ale także niezwykle częstego pierwotniaka ogoniastka jelitowego (skuteczniej niż powszechnie stosowany lek niszczy wybitnie zakaźnego pasożyta Giardia lamblia, który jest najczęściej odpowiedzialny za biegunki wśród podróżnych. Co roku atakuje on ponad 200 milionów osób na całym świecie),
- hamujące rozwój pierwotniaków patogennych (wspomniany Giardia, Eumeria)
- wykazuje działanie przeciwwirusowe (Herpes, Coxsackie),
- wykazuje działanie żółciopędne – w fitoterapii wykorzystuje się go w leczeniu kamicy żółciowej i dyskinezy dróg żółciowych,
- wspomaga wątrobę,
- ma działanie moczopędne i jest polecany w stanach zapalnych układu moczowego,
- wspomaga cały układ trawienny (ułatwia przyswajanie składników odżywczych, zmniejsza wzdęcia, hamuje biegunkę, nieżyt żołądka oraz jelit, działa rozkurczowo na mięśnie gładkie układu pokarmowego, zwiększa produkcję kwasu żołądkowego),
- wykazuje działanie rozkurczowe przy bolesnych i nieregularnych miesiączkach,
- wzmacnia odporność organizmu,
- wspomaga cały układ oddechowy (zwalcza infekcje przy zapaleniu oskrzeli, gardła, zatok, kaszlu, astmie),
- łagodzi bóle mięśni i stawów, stosuje się go w reumatoidalnym zapaleniu stawów,
- poprawia pracę nerek,
- wykazuje właściwości uspokajające w przypadku nerwic oraz bezsenności.
Olejek z dzikiego oregano
Jak widzimy, dzikie oregano to jeden z najlepszych antybiotyków, jakie zna natura. Olejek ten ma tak skuteczne i intensywne działanie, że jego rozcieńczanie jest podstawą do bezpiecznego stosowania. Dzikie oregano to doskonałe źródło witaminy A i C, flawonoidów i fenoli, w tym karwakrolu, który odpowiada za wiele korzyści zdrowotnych, a także za zapach tej rośliny.
Co ciekawe, zawartość karwakrolu w suplementach diety zależy od chemotypów roślin, podgatunków, regionu, jakości i czasu zbiorów oraz użytych części oregano. Najczęściej spotykane jest stężenie 60%-70%.
Olejek z oregano w ciąży
Kobiety w ciąży powinny skonsultować decyzję o suplementacji oregano z lekarzem. Przede wszystkim należy pamiętać, że spożywanie zbyt dużej ilość ziela lebiodki może obniżyć zdolność organizmu do przyswajania żelaza. Ten minerał jest niezwykle ważny dla kobiety spodziewającej się dziecka, bo jego niedobór może prowadzić do anemii, a w konsekwencji do poronienia lub przedwczesnego porodu.
Olejek z oregano dla dzieci
Najlepiej skonsultować się z lekarzem przed podaniem olejku z oregano dziecku. Niezależnie od jego decyzji pamiętajmy, że należy zawsze rozcieńczać ten olej. W przypadku podania go dziecku najczęściej wystarczy jedna kropelka jako dodatek do herbaty, czy też taka sama ilość przy zastosowaniu zewnętrznym.
Olejek z oregano — skutki uboczne
Pamiętajmy, by nie stosować zbyt dużej ilości olejku z oregano, ponieważ ma on bardzo silne działanie. Najlepiej stosować go oszczędnie pod okiem lekarza lub doświadczonego dietetyka.
W przypadku przyjmowania oleju doustnie, bez rozcieńczenia, istnieje duże ryzyko wystąpienia poparzeń tkanek wewnętrznych. Sprawdźmy również, jakie są zalecenia podane na etykiecie produktu.
Uważajmy też na podawanie olejku dzieciom, kobietom w ciąży oraz matkom, które karmią piersią. Osoby chore na cukrzycę również powinny powstrzymać się od jego stosowania.
Olej z oregano może negatywnie wpływać na działanie niektórych leków, w tym litu i diuretyków. Możliwe jest również uczulenie na olejek oregano.
Nawet jeśli nie mamy alergii, przyjmowanie wyciągu z tej rośliny może powodować:
- mdłości,
- wymioty,
- biegunkę,
- problemy żołądkowe,
- zmęczenie,
- zwiększone krwawienie,
- ból w mięśniach,
- zawroty głowy,
- ból głowy,
- trudności z połykaniem,
- nadmierne ślinienie.
Niezależnie od tych skutków ubocznych, warto znać drogocenne właściwości lebiodki pospolitej. Mimo że obecnie oregano znane jest przede wszystkim jako kuchenna przyprawa, sam olejek z oregano to wiele istotnych korzyści dla naszego zdrowia. Pamiętajmy o nich, sadząc tę aromatyczną roślinkę na domowym parapecie.
KATEGORIE
ZDROWA DIETA
ZDROWA DIETA
PRZEPISY
PRZEPISY
OLEJE
OLEJE
MIODY
MIODY
SUPERFOODS
SUPERFOODS
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
ZDROWA ŻYWNOŚĆ
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Znany od wieków cynamon, to nie tylko korzenna przyprawa, ale również roślina o zadziwiającym działaniu na organizm - przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym i przeciwnowotworowym.
Poznaj 30 właściwości zdrowotnych dziurawca. Dowiedz się jak bezpiecznie go stosować. Poznaj jego moc i kiedy go unikać. Zdrowie naturalnie!
Polecane dla Ciebie
Jak działają naturalne spalacze tłuszczu? To mityczne substancje cudotwórcze, czy realne i skuteczne suplementy diety? Czy są bezpieczne? Które są najlepsze i czy mają skutki uboczne?
Poznaj, jak skutecznie działa zawarty w zielonych warzywach chlorofil, który ma dobroczynny wpływ na nasz organizm, pobudza produkcję krwi oraz przeciwdziała starzeniu!
Kompendium wiedzy o biału serwatkowym. Dzięki niemu poznasz jego rózne rodzaje, właściwości, działąnie skutki uboczne i przeciwwskazania. Dowiedz sie więcej i używaj go świadomie.
Jeśli chcesz wyregulować rytm dobowy i wysypiać się jak dziecko - sprawdź, jakie właściwości ma tryptofan, który wpływa korzystnie na problemy jelitowe oraz poprawę samopoczucia.
L-glutamina - źródło zdrowia, odporności i sprawności fizycznej; sprawdź, dlaczego tak jest i jak działa