Odkryj zdrowotne sekrety liści laurowych! Zobacz 14 właściwości zdrowotne naparu. Poznaj jego moc w procesie wspomagania zdrowia i poprawy wyglądu i urody.
Kava kava – Czy jest szkodliwa i czy może uzależniać? Właściwości zdrowotne, działanie, stosowanie i zastosowanie
- Opublikowano: 31.01.2023
Kava kava to roślina, którą w XVIII wieku sprowadzono na Stary Kontynent z Wysp Pacyfiku. Dzięki temu po to egzotyczne dobro natury można dziś sięgać w przypadku wystąpienia różnych dolegliwości – od reumatyzmu po nerwicę lękową oraz chcąc poprawić sobie nastrój. Z kavą są związane obrzędy ludowe, a picie napoju na jej bazie to w niektórych rejonach świata element stylu życia. Poznaj bliżej roślinę, którą dopiero od niedawna możesz legalnie spożywać w Polsce.
Kava kava – pieprz metystynowy (Piper methysticum) – to roślina z rodziny pieprzowatych. Rośnie ona na Wyspach Pacyfiku i jest uprawiana przede wszystkim w Mikronezji i na wyspach Vanuatu, Hawajach, Fidżi i Samoa. Jej nazwa pochodzi od polinezyjskiego słowa “ava”, które tłumaczy się jako „gorzki”.
Roślina ta to wiecznie zielony krzew, który osiąga nawet do 4,5 m wysokości. Ma duże, sercowate liście, a kiedy kwitnie, pojawiają się na niej kwiaty męskie i żeńskie.
W rejonie Pacyfiku przygotowuje się tradycyjny napój na bazie suszonych kłączy pieprzu metystynowego. Podaje się go podczas spotkań towarzyskich, uroczystości i pije także w czasie ważnych wydarzeń politycznych, religijnych. W niektórych kulturach napój ten był zarezerwowany jedynie dla mężczyzn. Dziś na Wyspach Pacyfiku powstają lokale (tzw. Kava bary) specjalizujące się serwowaniu naparów i produktów ze sproszkowanych korzeni szlachetnych kavy.
Pieprz metystynowy dotarł do Europy w XVIII wieku – przywieźli go marynarze pływający na statkach Jamesa Cooka. Stosowali oni go, aby łagodzić objawy choroby morskiej i depresji, rozdrażnienia związanych ze zbyt długim przebywaniem na morzu. Obecnie poza Wyspami Pacyfiku spożywa się go chętnie w Stanach Zjednoczonych i Australii.
Kava kava – właściwości
Najcenniejszą częścią tej roślin są jej kłącza. Są one bogate w kawalaktony, których wykryto w kavie aż 18 – to m.in. dihydrometystycyna, dihydrokawaina, kawaina czy jangonina. Te substancje czynne są dobrze przyswajane przez organizm z układu pokarmowego. To również one wspomagają:
wyciszenie się, odprężenie, zmniejszenie stanów lękowych, napięcia – dzięki oddziaływaniu na ośrodkowy układ nerwowy i układ limbiczny;
zmniejszenie napięcia mięśniowego;
proces zasypiania;
walkę z depresją i bólem różnego pochodzenia.
Właściwości kavy były znane już setki lat temu. Szamani plemienni uważali, że pieprz metystynowy ułatwia zasypianie, poprawia nastrój i relaksuje.
Działanie kavy zależy od jej rodzaju. Na Wyspach Pacyfiku rosną legalne, wspomagające ludzki organizm odmiany lecznicze, szlachetne oraz mogące zaszkodzić człowiekowi gatunki zabronione. Do tych drugi zalicza się np. kavę dwudniową (wywołującą stan odurzenia, który może trwać przez dwa dni) i kavę piper wichmannii. Trzeba pamiętać też, że do spożycia nadają się wyłącznie produkty przygotowane z korzeni pieprzu metystynowego – część nadziemna rośliny jest toksyczna dla człowieka.
Czy kava kava jest szkodliwa?
W 2009 roku amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków oceniła, że spożycie kavy może spowodować uszkodzenie wątroby. Wtedy też wiele krajów zdecydowało o wprowadzeniu przepisów ograniczających jej sprzedaż. Z zakazów tych wycofano się niedługo potem – stwierdzono, że przypadki uszkodzenia wątroby mogły być efektem interakcji pieprzu metystynowego z innymi substancjami (np. z jednocześnie przyjmowanymi lekami).
Dziś uważa się, że kava jest bezpieczna pod warunkiem spożywania jej w rozsądnych ilościach.
Czy kava kava może uzależniać?
Po spożyciu pieprzu metystynowego można poczuć się w pełni zrelaksowanym, odprężonym i spokojnym. Ma on odwrotne działanie do kofeiny – nie pobudza, a rozleniwia. Mimo tego kava nie uzależnia.
Kava kava – zastosowanie
Kava ma zastosowanie:
obrzędowe – w niektórych rdzennych plemionach żyjących na Wyspach Pacyfiku przeżuwa się ją lub fermentuje i przygotowuje na jej bazie napój pity podczas ważnych obrzędów;
w walce ze stresem, napięciem, stanami lękowymi – napój z kavy pije się, chcąc polepszyć sobie humor, zrelaksować się;
w łagodzeniu bólów o różnym podłożu;
w profilaktyce chorób nowotworowych – raka płuc, pęcherza, jelita grubego.
Pieprz metystynowy jest przeznaczony do użytku zewnętrznego i wewnętrznego. Niektórzy stosują preparaty na bazie kavy bezpośrednio na skórę, aby łagodzić bóle stawów. Są też tacy, którzy spożywają sproszkowane, wysuszone korzenie kavy podczas leczenia infekcji moczowych, artretyzmu.
Jak działa kava kava i na co może pomóc?
Kava kava wspomaga walkę ze stanami napięcia nerwowego, lękiem, stresem – wspiera proces wyciszenia się organizmu, zasypiania. Mimo tego pozwala zachować jasność umysłu. Dzieje się tak, gdyż znajdujące się w niej kawalaktony:
wspierają proces hamowania kanałów sodowych i wapniowych, co zmniejsza wyrzut neuroprzekaźników pobudzających CNS;
wspomagają ograniczenie wychwytu zwrotnego noradrenaliny;
przyczyniają się do aktywacji receptorów GABA.
Dlatego spożywanie kavy zaleca się osobom, które cierpią na przewlekłe napięcie, lęki, są drażliwe i niespokojne.
Oprócz tego pieprz metystynowy znalazł zastosowanie w łagodzeniu objawów menopauzy, przyczynia się do rozluźnienia spiętych mięśni i do zwiększenia wrażliwości na delikatne dźwięki.
Jak stosować Kava kava – dawkowanie
Kava kava jest dostępna zarówno w proszku, jak i w formie kapsułek z drobno zmielonymi korzeniami rośliny. Aby nie doszło do wystąpienia skutków ubocznych, specyfiki te należy spożywać z umiarem – i zawsze tak, jak zalecił to ich producent.
Najczęściej w kapsułce znajduje się od 200 do 500 mg ekstraktu z tej rośliny. Aby po jej połknięciu poczuć pożądany efekty, należy spożyć ją na czczo. Natomiast chcąc zrelaksować się, pijąc napar z kavy, trzeba zaparzyć od 20 do 50 g wysuszonego, rozdrobnionego korzenia pieprzu metystynowego.
Przepis na Kava kava
By przygotować napój z kavy, należy:
w filtrze o dużych oczkach umieścić od 20 do 50 g rozdrobnionego suszu. Jest on zwykle dodawany do pieprzu metystynowego – w razie potrzeby można go jednak zastąpić gazą, płóciennym woreczkiem;
włożyć filtr, woreczek lub gazę z suszem do większego naczynia – miski, garnka – i zalać 600 ml wody w temperaturze 50 °C;
zagniatać susz ręką – przez 15 minut.
Kiedy napój będzie miał błotnisty odcień, stanie się lekko zawiesisty, można rozlać go do czarek – o pojemności 150 ml. Napar z kavy należy pić małymi łyczkami.
Kava kava – przeciwwskazania
Nie należy spożywać suplementów z kavą ani pić napoju na jej bazie:
w przypadku stosowania określonych farmaceutyków – β-blokerów, leków przeciwmigrenowych, przeciwdepresyjnych;
podczas ciąży, okresu karmienia piersią, przed prowadzeniem pojazdów mechanicznych;
cierpiąc na choroby wątroby;
w przypadku nadwrażliwości na kawalaktony i uzależnienia od alkoholu.
Kavy kavy nie mogą spożywać też dzieci przed ukończeniem 12. roku życia.
Kava kava – skutki uboczne i działania niepożądane
Kava kava nie uzależnia. Jednak niektórzy po jej spożyciu mogą odczuwać nieprzyjemne dolegliwości. Należą do nich:
zmiany skórne
bóle i zawroty głowy
nadmierna senność
dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Działania niepożądane bywają efektem spożycia zbyt dużych ilości pieprzu metystynowego, a także takiego zarażonego pleśnią lub pochodzącego z niekontrolowanych upraw. Bywa, że skutki uboczne są efektem interakcji kavy z innymi stosowanymi ziołami.
Groźne może być przekroczenie dziennej porcji pieprzu metystynowego, którą zalecił producent danego specyfiku. Może to skutkować:
zaburzeniem funkcjonowania wątroby, nerek;
problemami z koordynacją ruchową;
wychudzeniem;
zapaleniem spojówek.
Kava kava – efekty stosowania
Po wypiciu tradycyjnego napoju z kavy lub połknięciu kapsułki z wyciągiem z korzeni tej rośliny można poczuć odprężenie, wewnętrzny spokój. Jednocześnie pieprz metystynowy przyczynia się do zahamowania skłonności do gniewu, agresji. Niektórzy wskazują, że napoje i środki z kavy dobrze wpływają na elokwencję, a ich spożywanie pomaga być pewniejszym siebie. Natomiast jeżeli są one stosowane tuż przed pójściem do łóżka, wspomogą proces zasypiania.
Pieprz metystynowy wspiera także walkę z bólem – np. stawów. Może wspomagać także łagodzenie uciążliwych dolegliwości związanych z menstruacją
Dlaczego warto stosować Kava kava?
Ta roślina rosnąca na wyspach zachodniego Pacyfiku była od wieków stosowana, aby wspomóc poprawę nastroju. Dlatego wiele osób traktuje napój na jej bazie jako zamiennik alkoholu. Mimo tego, że jej jego wypicie przyczynia się do odprężenia, wyciszenia, to spożycie pieprzu metystynowego nie otumania. Suplementy z kavą w składzie mogą być stosowane także przez tych, którym dolega bezsenność.
Czy kava kava jest w Polsce legalna?
Na przestrzeni lat status kavy w Polsce zmieniał się. Jeszcze w 2009 roku na mocy ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii umieszczono ją na liście środków odurzających I-N. Oznacza to, że uznano ją za roślinę o dużym potencjale uzależniającym. Dotyczyło to także jej nasion, produkowanego z niej suszu, ekstraktów, wyciągów.
Przepisy te uległy zmianie w 2018 roku. To wtedy na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych zniknęła ona z listy substancji odurzających. Nie oznacza to jednak, że kavę można kupić w Polsce. Nie została ona uznana ani za środek spożywczy, ani za suplement diety. Dlatego chcąc móc przygotowywać napój na bazie suszu z korzeni pieprzu metystynowego czy połykać kapsułki z ekstraktem z kavy, trzeba sprowadzić te produkty zza granicy.
Niektórzy twierdzą, że napój z kava kava smakuje jak woda zmieszana z błotem, a inni, że ma jedynie specyficzny, gorzki posmak. Jednak nie pije się go dla smaku, ale wtedy, gdy dokucza napięcie nerwowe, przewlekły stres, rozdrażnienie. Tak samo wspomagają organizm suplementy z pieprzem metystynowym. Dlatego spożywanie tej rośliny – w różnej formie – może wesprzeć wyciszenie się, walkę ze złym nastrojem, a nawet z bólem.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Herbata oolong, gatunek nie tylko o zróżnicowanym smaku, ale i o licznych własnościach zdrowotnych wynikających ze składu bogatego w substancje odżywcze, witaminy i minerały.
Jaskółcze ziele to znana, naturalna metoda leczenia kurzajek. Ale czy jest dla każdego? Poznaj analizę skuteczności w kontekście innych opcji leczenia. Bądź świadomy możliwości.
Polecane dla Ciebie
Jak działają naturalne spalacze tłuszczu? To mityczne substancje cudotwórcze, czy realne i skuteczne suplementy diety? Czy są bezpieczne? Które są najlepsze i czy mają skutki uboczne?
Dowiedz się, jak rozpoznać objawy niedoboru magnezu i dlaczego są ważne. Nasz artykuł pomoże Ci zadbać o zdrowie i zapobiegać poważnym problemom!
Kolagen to jedno z najważniejszych białek w ludzkim organizmie, odpowiedzialne między innymi za utrzymanie elastyczności skóry. Sprawdź, czy warto stosować kolagen do picia
GABA - aminokwas, który sprawdzi się zwłaszcza u zestresowanych i przemęczonych. Gdzie znaleźć to źródło naturalnej harmonii i odprężenia?
Wspieraj odporność organizmu za pomocą żeń szenia indyjskiego, czyli ashwaghandy, która zwiększa energię, poprawia ogólny stan zdrowia i zmniejsza stan zapalny, ból i niepokój!