Kompendium wiedzy o biału serwatkowym. Dzięki niemu poznasz jego rózne rodzaje, właściwości, działąnie skutki uboczne i przeciwwskazania. Dowiedz sie więcej i używaj go świadomie.
Kolagen – Objawy i skutki niedoboru. Jak go uzupełnić i w czym go jest najwięcej?
- Opublikowano: 11.08.2022 - Aktualizacja: 07.10.2022
Kolagen to jedno z najcenniejszych białek strukturalnych w organizmie. Zapewnia sprawne funkcjonowanie stawów, wysoką elastyczność skóry oraz dobrą odporność. Poziom produkcji kolagenu spada jednak tuż po 25 roku życia. Jak wesprzeć naturalną produkcję kolagenu? Jakie właściwości mogą zaproponować suplementy diety zawierające kolagen?
Kolagen jest polimerem, czyli wielkocząsteczkowym związkiem chemicznym, powstałym w wyniku połączenia cząsteczek prostych. To substancja, która występuje w organizmie człowieka naturalnie i jest podstawowym składnikiem macierzy zewnątrzkomórkowej w większości tkanek łącznych. Kolagen stanowi ok. 30% wszystkich białek i odgrywa niezwykle istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu skóry, kości, zębów, chrząstek, naczyń krwionośnych oraz ścięgien.
Ze względu na swoje cenne właściwości biologiczne, kolagen znalazł szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym oraz kosmetycznym.
Jaką rolę w organizmie pełni kolagen?
Kolagen jest budulcem tkanki łącznej i ma ogromne znacznie dla niemal każdego narządu w organizmie człowieka:
– Skóra. Kolagen zapewnia odpowiednie nawilżenie i elastyczność skóry.
– Kości. Kolagen chroni przed kruchością i łamliwością kości.
– Włosy. Działanie kolagenu powoduje, że włosy są mocne i odpowiednio nawilżone.
– Stawy. Kolagen jest odpowiedzialny za produkcję mazi stawowej, która umożliwia swobodne poruszane się oraz odpowiednią elastyczność stawów.
– Odporność. Odpowiedni poziom kolagenu w organizmie pozwala uchronić się przed szkodliwym i chorobotwórczym działaniem bakterii oraz toksyn.
Suplementacja kolagenu – efekty
Kolagen jest produkowany naturalnie w organizmie człowieka, jednak jego poziom po 25 roku życia wyraźnie spada. Dlatego też niezwykle ważna jest podać kolagenu z zewnątrz. Stosowanie suplementów diety z kolagenem oraz spożywanie posiłków i produktów bogatych w kolagen pomoże wyrównać poziom tej substancji w organizmie i uchroni przed negatywnymi skutkami powodowanymi ewentualnym niedoborem.
Pozytywne rezultaty suplementacji kolagenem można dostrzec przede wszystkim w poprawie kondycji włosów oraz lepszej jędrności i nawilżeniu skóry. Właściwości preparatów kolagenowych pomagają zwiększyć także syntezę związków wpływających regeneracyjnie na komórki budujące tkankę chrzęstną.
Przyczyny niedoboru kolagenu
Spadek produkcji kolagenu to naturalny i fizjologiczny stan spowodowany przede wszystkim starzeniem się organizmu. Największa ilość kolagenu obserwowana jest u dzieci oraz nastolatków, co widoczne jest zwłaszcza poprzez ich gładką skórę, brak problemów ze stawami oraz szybką regenerację kości. Około 25 roku życia synteza kolagenu zmniejsza się stopniowo. W wieku 30 lat proces ten zaczyna przyspieszać, a po 60 roku życia produkcja kolagenu może ulec całkowitemu zahamowaniu.
Jednak nie tylko upływający czas przyczynia się obniżenia poziomu kolagenu. Wpływ na to mogą mieć także czynniki takie jak:
– Niedobór niektórych witamin i minerałów m.in. witaminy A, witaminy E oraz witaminy C, która jest niezbędna do syntezy kolagenu.
– Nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe.
– Nieodpowiednia dieta uboga w ryby, mięso i żelatynę.
– Nałogi takie jak palenie papierosów lub częste spożywanie alkoholu.
– Doświadczanie przewlekłego stresu oraz nadmierne przeciążanie organizmu.
Objawy niedoboru kolagenu
Niedobory kolagenu można zwykle wychwycić poprzez prostą obserwację swojego ciała.
Najczęstsze objawy-niedobór kolagenu:
Jednym z bardziej widocznych objawów jest zła kondycja skóry: sucha, mało odżywiona skóra z wyraźnie rysującymi się zmarszczkami, a także matowienie i zmniejszenie elastyczności skóry są ewidentnym symptomem niedoboru kolagenu. Świadczyć o ty mogą również osłabienie włosów, a także nadmierna łamliwość i kruchość paznokci.
Oprócz widocznych z zewnątrz objawów, niedobór kolagenu można upatrywać także w pogłębiających się problemach z koncentracją, nasilonym zmęczeniu, jak również w osłabieniu układu odporności (kolagen zwalcza degradacyjny wpływ drobnoustrojów, toksyn oraz komórek nowotworowych).
Niedobór kolagenu to także bóle mięśni oraz problemy w obrębie układu kostnego i stawowego. Częste urazy, sztywność stawów, czy bóle kostno-stawowe to ewidentna oznaka niedostatecznej ilości kolagenu w organizmie. Odpowiednia dieta oraz regularna suplementacja pozwalają pozbyć się tych objawów i uchronić się przed groźniejszymi skutkami, takimi jak np. osteoporoza.
Skutki niedoboru kolagenu w organizmie
Konsekwencje zbyt niskiego poziomu kolagenu mogą być różne. Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak istotną funkcję to białko pełni w naszym organizmie. Dlatego zwykle źródła objawów takich jak spadek elastyczności skóry, łupież, zaburzona zdolność koncentracji uwagi, czy słabsza regeneracji po wysiłku poszukujemy gdzie indziej. Jednak długotrwały niedobór kolagenu w organizmie może prowadzić do znacznie poważniejszych skutków.
Skutki niedoboru kolagenu:
– Osteoporoza. Choroba ta kojarzona jest przede wszystkim z niedoborem wapna. Tymczasem w pierwszej kolejności dochodzi do utraty kolagenu, a dopiero później dochodzi do deficytów wapnia. Z tego też powodu utratę kolagenu uznaje się za podstawową i pierwszorzędną przyczyną występowania osteoporozy.
– Bóle mięśniowe. Zbyt mała ilość kolagenu w organizmie powoduje kurczenie się mięśni oraz dolegliwości bólowe w tym obszarze. Utrudnia także przywrócenie stanu równowagi mięśni po wykonaniu większego wysiłku fizycznego.
– Zespół nieszczelnego jelita. Kolagen jest jednym z głównych składników tkanki łącznej jelit. Jego niedostateczna ilość powoduje zaburzenie prawidłowego funkcjonowania tego narządu oraz utratę szczelności wyściółki ochronnej w przewodzie pokarmowym. W rezultacie pożywienie zaczyna się przedostawać do krwiobiegu, stwarzając tym samym zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.
– Podwyższone ciśnienie krwi. Kolagen wpływa rozluźniająco na naczynia krwionośne, rozszerza tętnice i pomaga pozbyć się tłuszczu zalegającego na ich ścianach. Pogorszenie krążenia może więc także być objawem niedoboru kolagenu.
Objawy niedoboru lub braku kolagenu w stawach
Stawy to ruchome połączenie między poszczególnymi elementami szkieletu. Dla ich prawidłowego działania konieczna jest obecność mazi stawowej, która odżywia i wspiera chrząstkę stawową. Jej działanie można porównać do smaru zapewniającego naturalną ochronę dla stawów. Kluczowym składnikiem mazi stawowej jest z kolei kolagen — dzięki swojej wyjątkowej rozciągliwości i wytrzymałości zwiększa regenerację mazi i spełnia istotną rolę w odbudowie stawów.
Niedobór kolagenu jest niebezpieczny dla stawów. Skutkuje obniżeniem produkcji mazi stawowej i w rezultacie — zwiększonym tarciem, nieprzyjemnymi dolegliwościami oraz zwyrodnieniem stawów. Niepokojące objawy mogące wskazywać na niedobór kolagenu to wszelkiego typu zaburzenia w obrębie ruchomości stawów, jak również ból, uciążliwe skrzypienie i tarcie oraz odczuwalne zmniejszenie zakresu ruchu. Konsekwencją bagatelizowania wymienionych symptomów może być ich pogłębienie lub trwałe uszkodzenie stawu.
Stosowanie suplementów diety z kolagenem oraz spożywanie produktów bogatych w ten składnik wspiera funkcjonowanie stawów: łagodzi bóle stawowe i zwiększa sprężystość chrząstki stawowej.
Jak uzupełnić kolagen?
W celu uzupełnienia kolagenu warto zadbać w pierwszej kolejności o swoją dietę. Należy dodać do niej produkty takie jak: galaretki, podroby, kolagen rybi (chrząstki rekina) lub też produkty na bazie żelatyny wieprzowej. Syntezę kolagenu wspiera dodatkowo witamina C, dlatego dobrze jest przyjmować regularnie również te produkty, które mają jej dużo w swoim składzie (owoce cytrusowe, nać pietruszki, papryka, czarna porzeczka).
Często zdarza się jednak, że pozyskanie kolagenu z naturalnej żywności nie jest w pełni możliwe. Niektórzy poszukują także alternatywy ze względu na dużą zawartość tłuszczu i wysoką kaloryczność potraw z kolagenem. W tej sytuacji na pomoc przychodzą suplementy diety z kolagenem. Najczęściej dostępna forma, w jakiej można spotkać kolagenowy suplement diety to: kapsułki, tabletki, płyn lub proszek. W sklepach kosmetycznych spotkać można także preparaty do stosowania zewnętrznego.
Kiedy suplementować kolagen?
Suplementację kolagenu zaleca się przede wszystkim na uciążliwe bóle kostno-stawowe, jak również zauważalne pogorszenie kondycji skóry, włosów lub paznokci. Z drugiej strony, suplementy z kolagenem stosować można także profilaktycznie — najlepiej już po 25 roku życia. W ten sposób zmniejsza się ryzyko wystąpienia negatywnych skutków niedoboru kolagenu.
Po preparaty z kolagenem mogą sięgnąć również osoby, które z różnych względów nie są w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości tego składnika wraz z dietą. Suplementy stanowią łatwy i wygodny sposób na zadbanie o odpowiedni poziom kolagenu w organizmie.
Korzyści z suplementacji kolagenem
Właściwy poziom kolagenu pomaga ustrzec się przed wieloma bolesnymi dolegliwościami i przynosi szereg korzyści dla zdrowia oraz urody:
– Zwiększa wytrzymałość stawów
– Umożliwia szybszą regenerację po wysiłku
– Zwiększa odporność organizmu na drobnoustroje i toksyny
– Poprawia elastyczność i jędrność skóry
– Przeciwdziała tworzeniu się zmarszczek
– Poprawia kondycję skóry
– Wzmacnia włosy i paznokcie
– Zapobiega nadmiernemu wytwarzaniu cellulitu
– Przeciwdziała osteoporozie
– Przyspiesza regenerację tkanki chrzęstnej
– Wspiera naczynia krwionośne i pomaga przy leczeniu żylaków
Systematyczna suplementacja kolagenu wpływa pozytywnie szczególnie na układ kostno-stawowy, układ immunologiczny oraz na skórę i włosy. Warto również pamiętać, że o młodość i jędrność skóry dba także kwas hialuronowy, który posiada zdolność wiązania wody i pełni rolę wypełniacza. Kolagen oraz kwas hialuronowy uzupełniają się więc wzajmnie poprzez swoje działanie. Należy jednak pamiętać, że zarówno niedobór kwasu hialuronowego, jak i niedobór kolagenu sprawia, że skóra zaczyna tracić swoją witalność i gładkość.
Źródła naturalnego kolagenu
Źródłami naturalnego kolagenu są produkty z żelatyną pozyskiwaną z kości zwierzęcych. Spożywanie tego typu produktów w nadmiarze i przez dłuższy czas nie jest jednak zalecane ze względu na ryzyko zwiększenia poziomu cholesterolu.
Z tego powodu zaleca się stosowanie produktów i preparatów, które przyczyniają się zwiększenia poziomu przemian kolagenu lub też przeciwdziałają jego rozpadowi. Są to szczególnie składniki bogate w witaminę A, C oraz E.
W czym jest najwięcej kolagenu – co zawiera kolagen?
Kolagen naturalny znajduje się w następujących produktach spożywczych:
– Galaretki owocowe, warzywne, rybne i mięsne
– Podroby
– Golonka
– Salceson
– Gotowane kurze łapki
– Produkty z żelatyną wieprzową
Biologicznie czynny kolagen wyizolowano także z białek ryb, a w toku badań potwierdzono, że jest on bardzo zbliżony do kolagenu ludzkiego. Posiada on wysoką zdolność do wiązania się z włóknami białek występującymi w organizmie człowieka. Uważa się również, że posiada wyższą skuteczność niż kolagen wieprzowy, jest też mniej przetworzony i bardziej wartościowy.
W jakich warzywach i owocach jest kolagen?
Aby zadbać o odpowiedni poziom kolagenu w organizmie, oprócz produktów mięsnych można sięgać także po galaretki owocowe i warzywne. Najlepiej aby zawierały one składniki takie jak witamina C, która wzmaga syntezę kolagenu.
Owoce i warzywa z konkretnymi witaminami warto spożywać także w innej formie, aby zadbać o wysoką produkcję kolagenu. Witamina A występuje w dużych ilościach w czerwonej papryce, szpinaku, marchwi oraz melonach. Witamina C to głównie owoce cytrusowe i natka pietruszki, a witamina E to awokado, kiełki pszenicy oraz płatki zbożowe.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Poznaj gotu kolę - zioło długowieczności, które jest podstawą medycyny chińskiej i indyjskiej, bo zwiększa zdolności umysłowe, wspiera leczenie problemów skórnych i żołądkowych!
Odkryj tajemnice spiruliny, algi pełnej witamin i minerałów! Czy wspiera odchudzanie? Jak wpływa na włosy i skórę? Dowiedz się więcej i wzbogać swoją dietę!
Polecane dla Ciebie
Trudny do usunięcia chwast, ale nie tylko; to również bardzo wartościowy, naturalny sposób na różnorodne infekcje dróg moczowych - a co jeszcze potrafi? Sprawdź!
Żarnowiec miotlasty to roślina, która znana jest w Polsce od dziesiątek lat; jej gałązki dodawane były do piwa, a dziś zobacz, jaki wpływ może mieć na Twoje zdrowie!
Potas jest niezbędny do prawidłowej pracy organizmu. Wspomaga utrzymanie równowagi elektrolitowej, funkcjonowanie mięśni - w tym serca. Sprawdź, jak zadbać o jego optymalny poziom.
Krwawnik pospolity to ziele, które doskonale wpływa na cerę trądzikową i dojrzałą, ale również poprawia apetyt i wspiera procesy trawienia.
Pracę trzustki wspomaga wiele ziół. Pomocne okazują się m.in. kwiat nagietka, babka lancetowata, kocanka piaskowa. Poznaj ich właściwości.