Soplówka jeżowata to grzyb, którego składniki aktywne wspierają funkcjonowanie organizmu. Wykazują właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, wspomagające odporność.
L-karnityna – Czym jest i jak działa? Poznaj efekty stosowania i dawkowanie
- Opublikowano: 08.07.2022 - Aktualizacja: 13.07.2022
L karnityna to naturalnie występująca pochodna aminokwasów, która zdobyła dużą popularność jako suplement diety do minimalizowania nadmiaru tkanki tłuszczowej, jednym słowem jako naturalny środek dla osób odchudzających się. Ma ona też wpływ na pracę mózgu, układ nerwowy i dobroczynnie przy chorobach układu sercowo naczyniowego. Jakie są fakty na temat l karnityny?
L karnityna to organiczny związek chemiczny, odżywka i suplement diety. Odgrywa kluczową rolę w produkcji energii poprzez transport długołańcuchowych kwasów tłuszczowych do mitochondriów komórek, czyli w metabolizmie lipidów. Mitochondria działają jak silniki w komórkach, spalając te kwasy tłuszczowe w celu wytworzenia użytecznej energii.
Nasz organizm może wytwarzać l karnitynę z dwóch aminokwasów: lizyny i metioniny w wątrobie, nerkach i mózgu. Aby mógł ją wyprodukować w wystarczających ilościach, potrzebuje również dużej ilości witaminy C.
Oprócz l karnityny wytwarzanej w naszych ciałach, możemy również pozyskiwać jej niewielkie ilości z diety, bo jest w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso lub ryby. Organizm dorosłego człowieka zawiera około 20 gramów l karnityny (głównie w mięśniach szkieletowych i sercu – ok. 98%).
Osoby stosujące dietę wegańską lub ludzie z określonymi problemami genetycznymi mogą nie być w stanie jej wyprodukować lub jej uzyskać (niedobory karnityny). To sprawia, że l karnityna jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Ciekawostka: Karnityna występuje w organizmie w postaci dwóch izomerów l i d. Jednakże wyłącznie forma l jest aktywna biologicznie i to właśnie w tej postaci karnityna powinna być obecna w codziennej diecie lub dostarczana dodatkowo (suplementacja l karnityny).
Rola l-karnityny w organizmie
Funkcje l karnityny są stosunkowo dobrze poznane. Zanim do nich przejdziemy, warto wspomnieć, że l karnityna po raz pierwszy została wyizolowana z mięśni w 1905 roku. Jej nazwa pochodzi od łacińskiego słowa carnus, czyli mięsień.
Suplementy diety z l karnityną pomagają na wiele dolegliwości, stąd stosowanie l karnityny jest coraz bardziej popularne nie tylko z powodu nadwagi. Spełnia ona w organizmie człowieka ważne funkcje:
uczestniczy w metabolizmie lipidów, bo l karnityna posiada zdolność obniżania poziomu cholesterolu;
transportuje długołańcuchowe kwasy tłuszczowe do mitochondriów, gdzie następuje transformacja ich w energię potrzebną do prawidłowego funkcjonowania komórek;
wpływa na aktywność hormonów, zwłaszcza na regulację stężenia testosteronu i odpowiednią pracę tarczycy;
bierze udział w transporcie zbędnych metabolitów z komórki na zewnątrz;
nasila procesy spalania kwasów tłuszczowych, co hamuje powstawanie tkanki tłuszczowej i przeciwdziała otyłości (związek ten obniża nasze zapotrzebowanie kaloryczne);
ma korzystne działanie na układ nerwowy (zwiększa zdolność uczenia i poprawia refleks);
wpływa na utrzymanie odpowiedniego poziomu dopaminy w mózgu;
pełni ważną rolę w procesie termogenezy i ma udział w adaptacji organizmu do środowiska zewnętrznego;
bierze udział w przemianach węglowodanów (w mięśniach zmniejsza wykorzystywanie glikogenu jako materiału energetycznego);
stabilizuje błony komórkowe czerwonych krwinek – erytrocytów;
wykazuje działanie antyoksydacyjne;
ma zdolność trwałego łączenia pierwiastków (kadm, żelazo czy ołów).
L-karnityna — Właściwości i Działanie
Jak już wspominaliśmy, l karnityna odpowiada za transport długołańcuchowych kwasów tłuszczowych i produkcję energii w organizmie człowieka. Co jeszcze robi i jak wpływa na organizm ludzki?
Usuwa z wnętrza komórek tłuszczowe kwasy;
Dzięki temu, że l karnityna reguluje poziom kwasów tłuszczowych, może przyczyniać się do utrzymywania prawidłowego stężenia cholesterolu i trójglicerydów (jest dobra przy niewydolności serca);
L karnityna uczestniczy w metabolizmie rozgałęzionych aminokwasów;
Obecność l karnityny w tkance brunatnej noworodków wskazuje również na jej ważną rolę w procesie termogenezy.
Ze względu na to, że l karnityna występuje głównie w mięśniu sercowym i w mięśniach szkieletowych to właśnie ich funkcjonowanie jest najbardziej uzależnione od tego związku. Niedobór l karnityny często powoduje powiększenie serca (może też dojść do zaniku mięśni szkieletowych). Nieprawidłowości w obrębie mięśnia sercowego są niezwykle poważne, dlatego karnityna l pomaga na niewydolność serca w ramach prawidłowego funkcjonowania komórek organizmu.
Nasilając spalanie kwasów tłuszczowych, l karnityna reguluje gospodarkę lipidową. Hamuje powstawanie tkanki tłuszczowej, co ma duże znaczenie dla osób, które stosują dietę odchudzającą. Przyspiesza zamianę tłuszczu zapasowego w energię, co prowadzi do szybszej redukcji tkanki tłuszczowej w procesie odchudzania.
Warto pamiętać, że l karnityna nie spala sama w sobie tkanki tłuszczowej. Jest jednak substancją, która czynnie wspomaga ten proces (badania wykazały, że odchudzanie l karnityna wspiera całkiem znacząco i widocznie). Nie zapominajmy jednak, że realna utrata masy ciała jest możliwa tylko dzięki zbilansowanej i zdrowej diecie oraz regularnym ćwiczeniom fizycznym.
Dlaczego warto stosować l-karnitynę?
Niedobór karnityny ma negatywny wpływ na ludzki organizm. Stosowanie l karnityny pozwala na przeciwdziałanie im (szczególnie u osób stosujących dietę wegetariańską oraz dietę wegańską). Zapotrzebowanie organizmu na l karnitynę jest większe, niż można podejrzewać.
Niedobory karnityny objawiają się najczęściej osłabieniem lub zanikiem mięśni szkieletowych oraz niewydolnością mięśnia sercowego. Możemy wtedy czuć się przemęczeni, czasem też występuje wiotkość mięśni kończyn oraz mięśni twarzy i gardła. Mogą też występować miopatie, czyli uszkodzenia mięśni.
Przyczyny i objawy niedoboru l-karnityny
Pewne objawy już wykazaliśmy, ale jakie są przyczyny tego niedoboru?
Wydaje się, że najczęściej, jest to dieta uboga w mięso i produkty mleczne (przetwory mleczne). L karnityny brakuje też w organizmie osób, które zmagają się z zaburzeniami pracy serca, wątroby i nerek. L karnitynę powinny suplementować ludzie z chorujący na cukrzycę czy niedoczynność tarczycy.
Niedobór l karnityny dotyczy również osób niedożywionych i otyłych. Także sportowcy powinni pamiętać o tym istotnym związku chemicznym oraz kobiety w ciąży i matki karmiące.
Kto powinien stosować l-karnitynę — Zastosowanie
Oprócz wspomnianych osób, ważną grupę stanowią aktywni sportowo. Szczególnie ci, którzy uprawiają sporty wytrzymałościowe (np. chodziarstwo, biegi długodystansowe). Mogą oni zażywać suplementy diety z l karnityną przed treningami, ponieważ w czasie uciążliwych ćwiczeń zapasy karnityny w mięśniach wyczerpują się.
L karnityna zwiększa zatem wydolność wysiłkową, co może wpłynąć na dłuższy trening i przełożyć się na lepsze osiągnięcia i sukcesy. W suplementach przeznaczonych dla osób uprawiających sport l karnityna występuje w połączeniu z kompleksem witamin, magnezem lub kolagenem.
Dodatkowo l karnityna przyczynia się do spowolnienia akcji serca przy intensywnych ćwiczeniach.
Reasumując, działanie l karnityny wspiera wyniki sportowe. L karnityna to:
Regeneracja organizmu po ćwiczeniach (łagodzi kontuzje mięśni),
Zwiększenie zaopatrzenia mięśni w tlen,
Zwiększenie wytrzymałości: l karnityna może zwiększyć przepływ krwi i produkcję tlenku azotu, pomagając opóźnić dyskomfort i zmniejszyć zmęczenie,
Zmniejszenie bólu mięśni po wysiłku (l karnityna hamuje proces powstawania wolnych rodników),
Zwiększenie produkcji czerwonych krwinek, które transportują tlen po całym organizmie i mięśniach.
Jak stosować l karnitynę — Dawkowanie i Zapotrzebowanie
Zalecana dawka l karnityny waha się od 500 do 2000 mg na dobę. Dla większości osób taka ilość składnika powinna być dobrze tolerowana. Jednakże przed rozpoczęciem suplementowania l karnityny należy uważnie przeczytać ulotkę oraz skonsultować swoją decyzję z lekarzem prowadzącym bądź dietetykiem.
L karnityna może mieć negatywny wpływ i mogą pojawić się dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Mogą też zintensyfikować się objawy innych chorób. Pamiętajmy też o interakcji z innymi lekami, które zażywamy.
Stosowanie l-karnityny — przeciwwskazania
Wyniki badań i obserwacje sprawiają, że można uważać l karnitynę za substancję bezpieczną, nietoksyczną i dobrze tolerowaną przez ludzki organizm. W niektórych przypadkach mogą pojawiać się problemy ze strony układu pokarmowego, jak okresowe nudności, ból brzucha lub biegunka.
Efekty stosowania l-karnityny
Dieta uzupełniona l karnityną przynosi korzyści zdrowotne. Podsumujmy je:
l karnityna reguluje aktywność niektórych ważnych hormonów w organizmie człowieka,
łagodzi proces starzenia się i jego skutki,
wspiera pracę neuronów w mózgu,
usprawnia procesy metabolizmu tłuszczów,
skraca regenerację organizmu sportowca po wysiłku fizycznym,
wspomaga funkcjonowanie serca i naczyń krwionośnych.
Skutki uboczne stosowania l-karnityny
Nadmiar l-karnityny, podobnie jak niedobór, również ma swoje niekorzystne skutki. Zbyt częste stosowanie l karnityny może spowodować zaburzenie flory bakteryjnej.
Mimo że substancja w postaci suplementu diety jest środkiem bezpiecznym, należy ją dawkować według wskazówek zamieszczonych na opakowaniu produktu.
Nadmierne stosowanie suplementów z l karnityną, jak już wspomnieliśmy, może skutkować dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego oraz zaburzeniami mikroflory jelitowej.
Źródła l-karnityny — Występowanie
Źródła pokarmowe l karnityny to przede wszystkim produkty odzwierzęce. Szczególnie warto spożywać wołowinę i baraninę. Największą jej ilość zawiera właśnie wspomniane mięso oraz przetwory mleczne. Różne zboża, warzywa i owoce zawierają niewielkie ilości l karnityny.
Najlepszymi źródłami l karnityny są:
Wołowina
Baranina
Wieprzowina
Ryby
Kurczak
Mleko
L-karnityna — Nasza Opinia
Karnityna jest niezbędną w naszym codziennym życiu substancją. Przede wszystkim działa jako skuteczny i sprawdzony spalacz tłuszczu. Poza tym wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości. Jeśli chcemy wspomóc procesy detoksykacji naszego organizmu, czy zapobiec degeneracji, to jak najbardziej warto rozważyć suplementację l karnityny.
Dzięki temu będziemy wspierać nasze zdrowie i funkcjonowanie układów wewnętrznych. Pozwoli to na uzyskanie lepszych i widocznych efektów w zakresie codziennego życia oraz aktywności fizycznej.
Co ciekawe – mimo że l karnityna jest produktem pochodzenia zwierzęcego, to jej popularność w postaci suplementów nie słabnie. I to dobrze, chociaż warto pamiętać, by suplementy nie zastępowały racjonalnej, zbilansowanej diety.
W naszej opinii oraz w opinii osób, które suplementują ten składnik, l karnityna wykazuje oczekiwaną skuteczność. Regularna suplementacja pomaga w uniknięciu niedoboru l karnityny i przyczynia się do lepszego funkcjonowania naczyń krwionośnych, zmniejszenia chronicznego zmęczenia, poprawy funkcjonowania mózgu i przede wszystkim redukcji tłuszczu.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Magnez: komu grozi niedobó i jak go rozpoznać? Poznaj proste sposoby na włączenie magnezu do codziennej diety.
Koenzym Q 10 to nie tylko świetny składnik kosmetyków, ale również eliksir młodości i zdrowia, który wspiera cały Twój organizm w wielu aspektach.
Polecane dla Ciebie
Wybierz skuteczne zioła, jak ostropest plamisty, czy ziele karczocha zwyczajnego, które wspierają obniżenie poziomu cholesterolu i poziomu trójglicerydów we krwi.
Shatavari to „kobiece” zioło pozytywnie wpływające na płodność i regulujące gospodarkę hormonalną. Dodaje też sił witalnych, wzmacnia, odstresowuje i spowalnia proces starzenia.
Nawłoć pospolita - wszechstronna roślina na zapalenie pęcherza, bolące gardło i problemy skórne. Zobacz na czym polega kuracja!
Witamina B2 wspomaga prawidłową pracę organizmu. Pomaga ograniczyć migreny, wspomaga układ odpornościowy. Jej niedobór skutkuje wieloma dolegliwościami. Dowiedz się więcej.
Koniczyna czerwona: Ma zbawienny wpływ na osoby borykające się z objawami menopauzy. Kto jeszcze może skorzystać z jej leczniczych właściwości?