Miechunka

Miechunka (Physalis) – Właściwości, działanie, zastosowanie i przeciwwskazania

Miechunka to peruwiańska roślina znana zarówno ze swoich walorów dekoracyjnych, prozdrowotnych, jak i kulinarnych. Kwiaty miechunki mają formę efektownych pomarańczowo-złotych dzwonków. W ich wnętrzu kryją się drobne, kuliste, żółtawe owoce, które po przekrojeniu, dzięki specyficznej konsystencji miąższu, przypominają pomidory. Choć miechunka nie należy do grona najpopularniejszych owoców, niekiedy spotkać ją można w większych marketach i na bazarkach. Gdy tylko mamy okazję, warto korzystać z jej dobrodziejstw. Oprócz tego, iż zawiera duże ilości cennych składników prozdrowotnych, cieszy nietuzinkowym smakiem. Jak wygląda miechunka, jakie są jej odmiany jadalne i jakimi właściwościami wyróżniają się jej owoce?

Zapewne każdy z nas kojarzy efektowne, ciemnopomarańczowe dzwonki, które często goszczą w rozmaitych w kompozycjach z suszonych kwiatów. To jest właśnie miechunka (Physalis L.) – wywodząca się z Ameryki Południowej roślina z rodziny psiankowatych licząca ponad sto gatunków. Do tej samej rodziny co miechunka należy wiele popularnych warzyw, między innymi pomidory, ziemniaki, papryka czy bakłażan. Nazwa miechunki pochodzi od starogreckiego „phusalis”, co oznaczało „pęcherz”.

W różnych regionach świata miechunka obdarzana jest rozmaitymi, często bardzo ciekawymi nazwami, takimi jak: rodzynek brazylijski, złota jagoda Inków, jagoda inkaska, dziki pomidor, wenezuelskie topo-tono, garliczka, pęcherznica, agrest przylądkowy. Nazywana też bywa wiśnią peruwiańską i peruwiańską czereśnią ziemną.

Miechunka naturalnie występuje w klimacie tropikalnym, głównie w Ameryce Południowej. Spotkać ją można między innymi w takich krajach jak: Peru, Kolumbia, Ekwador, Boliwia i Wenezuela. Jeden z jej popularnych gatunków, mianowicie miechunka rozdęta, spotykana jest też w Europie i Azji.

Owoce Physalis strukturą i kształtem przypominają pomidorki koktajlowe (lecz są od nich jaśniejsze). Zaś ze względu na barwę i wielkość mogą kojarzyć się z mirabelkami. Liście miechunki są długie, smukłe, owłosione i skórzaste.

Kwiaty miechunki są pięciokrotne i promieniste. Wyrastają pojedynczo w kącikach liści i mają postać zwisających dzwoneczków przypominających lampiony. W pierwszej fazie wzrostu są bardzo jasne, białawe lub żółtawe. W miarę upływu czasu przybierają odcień pomarańczowo-złotawy, potem czerwony, a na końcu jasnobrązowy. Kwiaty miechunki są jednymi z najbardziej atrakcyjnych dla oka kwiatów, dlatego mają bardzo szerokie zastosowanie dekoracyjne.

Choć naturalnym środowiskiem miechunki są amerykańskie tropiki, jej uprawy spotykane są dziś na całym świecie, między innymi w Nowej Zelandii, Australii i w niektórych rejonach Afryki i Azji. Uprawiana jest również w Europie, w tym w Wielkiej Brytanii i w Polsce. Jednak w naszym klimacie nie rośnie już tak dobrze jak w klimacie tropikalnym. Z uwagi na niską odporność na mróz, w Europie miechunka uprawiana jest rzadko i przede wszystkim jako roślina ozdobna, a nie jako owoc.

Owoce miechunki zbiera się, gdy kwiaty przybiorą kolor brązowawy. Natomiast owoc miechunki w momencie zbiorów powinien być barwy ciemnożółtej lub jasnopomarańczowej. Co ważne, unikać należy niedojrzałych owoców miechunki (mających kolor zielony), gdyż mogą wywołać dolegliwości żołądkowe. Jednak dojrzałe owoce miechunki są bardzo smaczne i całkowicie bezpieczne dla układu pokarmowego.

Jak smakuje miechunka jadalna? Ma słodko-kwaśny smak z miłymi dla podniebienia tropikalnymi akordami. Smak owoców miechunki porównywać można do smaku pomarańczy, cytryny, ananasa, truskawki, agrestu oraz pomidora.

Miechunka

Jakie odmiany miechunki są jadalne?

Choć miechunka posiada bardzo wiele odmian, tylko kilka z nich wykorzystywanych jest w przemyśle spożywczym. Dla jadalnych owoców uprawiane są takie odmiany jak: miechunka rozdęta (Physalis alkekengi L.), miechunka pomidorowa (Physalis philadelphica Lam.) i miechunka peruwiańska (Physalis peruviana L.).

Czym wyróżniają się poszczególne jadalne odmiany miechunki?

  • Miechunka pomidorowa – nazywana bywa miechunką lepką i miechunką skórzastą. Inna stosowana nazwa to tomatillo. Owoce miechunki pomidorowej mogą być okrągłe lub spłaszczone. Mają barwę fioletową, zieloną lub żółtą. Wyróżniają się jędrnym, soczystym miąższem i wyrazistym, kwaskowatym smakiem z nutą goryczki. Stanowią nietuzinkowy dodatek do różnych potraw i przekąsek. Często stosowane są jako zamiennik pomidorów. Są też jednym z głównych elementów meksykańskiej salsa verde.

  • Miechunka rozdęta – owoce miechunki rozdętej to czerwone jagody wielkości wiśni. Często wykorzystywane są w celach leczniczych (np. w walce z przeziębieniami), ale i nie brakuje im też zastosowań kulinarnych (można je dodawać m.in. do sałatek, sosów, ciast, przetworów).

  • Miechunka peruwiańska – najlepsza pod względem smaku odmiana tej rośliny. Owoce miechunki peruwiańskiej mają kolor pomarańczowo-złotawy. Są rozmiaru pomidorków koktajlowych. Doskonale sprawdzają się zarówno spożywane samodzielnie, jak i w rozmaitych deserach, koktajlach czy sałatach. Ich smak jest łagodny, słodko-kwaskowaty i przypomina fuzję pomidora z pomarańczą i ananasem.

Miechunka (Physalis) – wartości odżywcze

Miechunka to owoc składający się w znacznej części z wody. Jest jej aż około 80%. Resztę stanowią węglowodany (około 12%), w tym łatwo przyswajalne cukry proste oraz błonnik pokarmowy, a także tłuszcze (około 1%), białka (około 2%) oraz cały szereg cennych witamin, składników mineralnych i rozmaitych związków bioaktywnych (w tym flawonoidów) wykazujących dobroczynny wpływ na nasz organizm. Zaletą miechunki jest nieduża kaloryczność (53 kcal w 100 g) oraz niski indeks glikemiczny.

W owocach miechunki znajdziemy takie składniki jak:

  • witamina C (kwas askorbinowy),

  • witamina A,

  • witaminy z grupy B (w tym B1, B2 i B3),

  • żelazo,

  • wapń,

  • fosfor,

  • potas,

  • cynk,

  • błonnik pokarmowy (w tym pektyny),

  • flawonoidy (takie jak kwercetyna, rutyna, kemferol, mirycetyna),

  • kwasy organiczne (kwas cytrynowy, kwas jabłkowy, kwas winowy),

  • nienasycone kwasy tłuszczowe (w tym kwas linolowy),

  • terpeny,

  • alkaloidy tropanowe i nortropanowe,

  • fitosterole,

  • alkaloidy,

  • witanolidy.

Miechunka

Miechunka – właściwości

Ze względu na swoje liczne właściwości zdrowotne miechunka chętnie wykorzystywana była w medycynie ludowej. Wysoka zawartość witaminy C sprawia, że owoce miechunki niezwykle korzystnie wpływają na układ odpornościowy. Dzięki zawartości witamin z grupy B pozytywnie oddziałują na system nerwowy i poprawiają sprawność intelektualną. Zaś dzięki zawartości witaminy A świetnie wpływają na wzrok i stan skóry.

Błonnik rozpuszczalny i nierozpuszczalny zawarty w miechunce pomaga wyregulować trawienie i pozbyć się dokuczliwych dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Dzięki zawartości alkaloidów tropanowych miechunka ma właściwości oczyszczające. Co więcej, dzięki bogatej puli antyoksydantów miechunka wykazuje właściwości przeciwzapalne oraz przeciwstarzeniowe. Pomarańczowe owoce miechunki kryją jednak w sobie o wiele więcej właściwości zdrowotnych.

Miechunka a antyoksydacja

Miechunka zawiera bogatą pulę substancji o działaniu antyoksydacyjnym, a są to m.in.: polifenole, karotenoidy, witanolidy, witamina C, witamina A, cynk, kwas linolowy. Niszcząc szkodliwe wolne rodniki, substancje te chronią komórki przed stresem oksydacyjnym i zabezpieczają organy przed powstawaniem niekorzystnych zmian, tym samym zmniejszają ryzyko licznych chorób, w tym nowotworów. Dzięki znacznej ilości silnych antyoksydantów miechunka wykazuje też działanie przeciwzapalne (hamuje postęp procesów zapalnych w obrębie organów i tkanek). Pomaga również na dłużej zachować młodość i witalność.

Miechunka na kości

Regularne spożywanie owoców miechunki korzystnie wpływa na stan kości. Owoc ten zawiera bowiem kilka kluczowych składników odżywczych, które usprawniają proces mineralizacji kości, dbają o prawidłowy wzrost kości, zwiększają ich wytrzymałość i uczestniczą w procesach naprawczych. Są to przede wszystkim fosfor, wapń, białko i witamina K. Elementy te, oprócz wzmacniania kości, pozytywnie wpływają na chrząstki i stawy.

Miechunka na wzrok

Miechunka obfituje w antyoksydanty, w tym w zbawienną dla wzroku luteinę i beta karoten, dzięki czemu bardzo pozytywnie wpływa na oczy. Pomaga zachować dobrą jakość widzenia, chroni aparat wzroku przed szkodliwymi czynnikami (np. promieniowaniem UV), zmniejsza ryzyko uszkodzeń wzroku spowodowanych starzeniem się organizmu i zapobiega chorobom wzroku (np. zaćmie, zwyrodnieniu plamki żółtej).

Miechunka na zdrowe serce

Zawartość witaminy C, flawonoidów, nienasyconych kwasów tłuszczowych, polisacharydów, potasu, witanolidów i fitosteroli sprawia, że miechunka to bardzo pożyteczny owoc dla naszego układu krążenia. Wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, chroni serce i pozytywnie wpływa na jego czynność, pomaga regulować ciśnienie i poziom cholesterolu, zmniejsza prawdopodobieństwo miażdżycy i innych schorzeń układu krążenia.

Miechunka a jelita

Dzięki dużej ilości błonnika frakcji rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej miechunka kompleksowo wspomaga pracę układu pokarmowego. Pozytywnie wpływa na procesy trawienia pokarmów, stymuluje ruchy perystaltyczne jelit, wspiera budowanie zdrowej mikroflory jelitowej, reguluje rytm wypróżniania, zapobiega zaparciom, wzdęciom i uczuciu pełności w jamie brzusznej.

Miechunka (Physalis) – zastosowanie w kuchni

Zarówno w formie świeżej, jak i suszonej miechunka stanowi niebanalne urozmaicenie dla dań i deserów. Doskonale spisuje się w salsach, sałatach i przetworach. Z pewnością trafi też w gust osób, które lubią owocowe nuty w daniach na ostro.

Miechunka świeża

Świeże owoce miechunki można wielorako wykorzystać w kuchni. Ponieważ mają słodko-kwaśny charakter, bardzo dobrze sprawdzają się jako dodatek do sałatek owocowych, a także sałat przyrządzonych na bazie zielonej sałaty i innych warzyw liściastych. Można je też dodawać do sosów, pieczonych mięs, potraw warzywnych, koktajli, dżemów, konfitur, galaretek, lodów, deserów.

Miechunka suszona

Miechunka suszona to ciekawa odmiana dla klasycznych rodzynek. Może być dodawana do owsianek, jaglanek, musli, wypieków (w tym ciast, ciastek i babeczek), koktajli, jogurtów, serków, lodów, a także do potraw na bazie ryżu. Można też traktować ją jako zdrową przekąskę oraz jako dodatek do herbat, naparów i kompotów.

Miechunka

Jak działa miechunka i na co pomaga?

Za pomocą smacznych, a zarazem niezwykle odżywczych owoców miechunki zredukujemy wiele dolegliwości. Roślina ta jest pomocna w przeziębieniach i infekcjach, w stanach ogólnego osłabienia i braku sił witalnych, przy obniżonej odporności i problemach ze wzrokiem.

Ma działanie moczopędne i oczyszczające, dlatego warto po nią sięgać w przypadku kumulacji toksyn w organizmie oraz w dolegliwościach ze strony dróg moczowych i nerek. Jest też cennym wsparciem przy zbyt wysokim ciśnieniu krwi i poziomie cholesterolu, osłabieniu naczyń krwionośnych oraz w innych dolegliwościach ze strony układu krążenia.

Co warto zaznaczyć, miechunkę możemy stosować nie tylko wewnętrznie, ale i zewnętrznie. Dzięki zawartości witaminy A i licznych przeciwutleniaczy wywiera dobroczynny wpływ na naszą skórę. Aplikowana w formie okładów zwalcza stany zapalne, redukuje zmiany chorobowe skóry, regeneruje, zmiękcza, wygładza i tonizuje.

Miechunka (Physalis) – przeciwwskazania

Miechunka jest niezwykle zdrowym owocem i nie posiada wielu przeciwwskazań. Powinny jedynie na nią uważać kobiety w ciąży i będące w okresie laktacji.

Czy miechunka może być trująca? – skutki uboczne

Podczas gdy dojrzałe owoce miechunki są w pełni bezpieczne dla zdrowia, trzeba unikać tych niedojrzałych (mających zielony kolor). Mogą bowiem wywołać zatrucie skutkujące silnymi bólami brzucha i wymiotami. Również pozostałe części rośliny, np. liście, kwiaty, mogą być toksyczne, dlatego nie należy ich spożywać.

Dlaczego warto stosować miechunkę?

Spożywanie miechunki niesie ze sobą wiele profitów. Przede wszystkim owoc ten wzbogaca menu o całkiem nowy składnik i pozwala odnaleźć niebanalne nuty smakowe w przyrządzanych przez siebie daniach. Jest też sposobem na uzupełnienie niedoborów wielu witamin i minerałów, zapewnia dawkę energii, a co najważniejsze, ze względu na liczne właściwości lecznicze, w tym przeciwzapalne i antyoksydacyjne, poprawia odporność organizmu i jest pomocna zapobieganiu wielu schorzeniom.

Czy można stosować miechunkę w ciąży?

Nie poleca się spożywania miechunki w ciąży. Warto jej także unikać w okresie karmienia piersią.

KATEGORIE

ZDROWA DIETA

ZDROWA DIETA

PRZEPISY

PRZEPISY

OLEJE

OLEJE

MIODY

MIODY

SUPERFOODS

SUPERFOODS

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

Zielares

Zielares

Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.

Czytaj także

Polecane dla Ciebie

Tymianek, popularna roślina o wysokiej wartości leczniczej i kulinarnej, jest jednym z najlepszych ziół zwalczających kaszel i wspomagających zdrowie układu oddechowego.
Picie wody z cytryną to coraz popularniejsza praktyka wśród osób, które chcą zadbać o swój organizm. Czy taki napój może doprowadzić do skutków ubocznych? Sprawdź.
Syrop z kwiatów czarnego bzu to smaczne wsparcie Twojej odporności; pomoże w infekcjach i skróci czas ich trwania, zobacz, co warto o nim wiedzieć
Olej z czarnuszki jest ciekawym dodatkiem do dań, a także naturalnym suplementem diety. Jakie są skutki uboczne stosowania tego produktu? Sprawdź, kiedy lepiej z niego zrezygnować.
Gałka muszkatołowa to roślina, która wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych. Wspomaga pracę wątroby, jest dobra na trawienie, pomaga w walce z bezsennością. Dowiedz się więcej.