Poznaj 30 właściwości zdrowotnych dziurawca. Dowiedz się jak bezpiecznie go stosować. Poznaj jego moc i kiedy go unikać. Zdrowie naturalnie!
Szczeć pospolita nie tylko przy boreliozie – Właściwości, działanie, zastosowanie, efekty stosowanie i skutki uboczne
- Opublikowano: 22.02.2023
Szczeć pospolita (Dipsacus fullonum L.) jest rośliną od lat docenianą za jej prozdrowotne właściwości. Ze względu na nie stała się ważnym składnikiem w medycynie ludowej. Korzeń szczeci pospolitej i jej liście zawierają liczne składniki aktywne o dużym znaczeniu dla zdrowia człowieka. Prawdopodobnie wykazują drogocenne właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i antybiotykowe. Zobacz, jak i na co działa szczeć pospolita, na jak ją stosować i na co uważać.
Szczeć pospolita (dipsacus fullonum) to roślina ozdobna, która należy do grupy roślin szczeciowatych. Bywa też nazywana szczecią leśną. Jest to roślina dwuletnia, która w swojej grupie obejmuje aż piętnaście gatunków. Wyróżnia się kolczastą łodygą, która potrafi dorastać nawet do dwóch metrów długości. Kwiatostany rośliny to podłużne główki o jajowatym kształcie. Są drobne i mają fioletowy kolor. Wśród innych roślin wyróżniają ją również specyficzne, zrośnięte u nasady, karbowane liście, które z wyglądu przypominają nieco oset. Liście te są ułożone w rozetę.
Roślina produkuje duże ilości pyłku i nektaru, a okres kwitnienia przypada na lipiec i sierpień. Jest rośliną miododajną, owadopylną. Owocem szczeci pospolitej jest niełupka.
Gdzie występuje szczeć pospolita?
Szczeć pospolita to roślina ozdobna, która w naturalny sposób występuje w klimacie umiarkowanym. Można ją spotkać na terenie całej Europy, w Afryce Północnej i Azji Zachodniej.
W Polsce można spotkać jej cztery odmiany. Najczęściej porasta pastwiska, zarośla, rowy, lasy oraz brzegi rzek i ścieków. Lubi ciepłe i słoneczne miejsca oraz żyzne podłoże o odczynie obojętnym. Najlepsza dla szczeci pospolitej jest gleba wilgotna i kamienisto – żwirowa.
Co ciekawe, szczeć bywa uprawiana w ogrodach jako roślina dekoracyjna. Często można ją spotkać na wsiach w towarzystwie wysokich traw.
Jakie są substancje aktywne w szczeci pospolitej?
Szczeć pospolita swoją popularność i ważne miejsce w medycynie ludowej zyskała dzięki substancjom aktywnym, które się w niej znajdują. To właśnie one odpowiadają za jej właściwości i prozdrowotne działanie szczeci. To co można w niej znaleźć?
Przede wszystkim są to:
cenne kwasy fenolowe (kwas kawowy, chinowy, chlorogenowy, protokatechowy, p-hydroksybenzoesowy, p-kumarowy);
irydoidy (dipsakotyna, scabiozyd, cefelarozyd oraz glikozyd dipsakan);
flawonoidy (kwercetyna, luteolina, kemferol, apigenina);
saponozydy trójterpenowe (kwas oleanowy i ursolowy) ;
alkaloidy;
saponiny.
Czy szczeć pospolita może pomóc na boreliozę?
Mimo licznych prozdrowotnych właściwości, takich jak działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe czy antybiotykowe, szczeć pospolita najczęściej stosowana jest w przypadku zachorowania na boreliozę.
Zdecydowały o tym znajdujące się w niej związki, które pozytywnie i stymulująco wpływają na układ odpornościowy. Dzięki temu może on podjąć bardziej intensywną prace i zająć się likwidowaniem bakterii Borrelia burgdorferi, które odpowiedzialne są za rozwój choroby.
W przypadku borrelia burgdorferi największy problem polega na tym, że z powodu swojej budowy jest ona odporna na większość stosowanych środków farmakologicznych.
Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, suplementowanie diety szczecią pospolitą wspomaga uwalnianie związków, które przyczyniają się do usuwania bakterii chorobotwórczych z krwiobiegu. W efekcie układ odpornościowy może je wyłapać i zneutralizować. Badania te zostały opisane w książce „Naturalne leczenie boreliozy” autorstwa Wolfa – Dietera Storla.
Warto jednak pamiętać, że borelioza jest chorobą, która wymaga specjalistycznego leczenia i kontroli lekarskiej. Nie można ograniczyć się do włączenia szczeci pospolitej do swojej diety. Konieczna w tym przypadku jest terapia farmakologiczna, a szczeć może pełnić wyłącznie funkcję wspomagającą dla całej terapii.
Szczeć pospolita – właściwości
Jak już wspomniano, ze względu na bogaty skład, szczeć pospolita ma liczne właściwości zdrowotne, a jej stosowanie przynosi korzyści dla całego organizmu. I tak, liście i korzeń szczeci pospolitej mogą mieć działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, antybakteryjne, antybiotyczne, przeciwpasożytnicze oraz przeciwreumatyczne. Do tego należy dodać jeszcze działanie immunomodulujące, moczopędne, napotne, bakteriostatyczne i hepatoprotekcyjne.
Ponadto znajdujące się w nich związki mogą wspierać regenerację tkanki łącznej i zmniejszać ubytki masy kostnej. Tym samym mogą się one przyczyniać do obniżenia ryzyka wystąpienia osteopenii i osteoporozy.
Ekstrakty ze szczeci pospolitej mogą się sprawdzić w przypadku występowania opuchlizny, w bólach krzyża, kolan i nóg.
Ponadto szczeć pospolita wykorzystywana może być również w leczeniu reumatyzmu, wrzodów żołądka czy dny moczanowej i artretyzmu. Może wspomagać odtruwanie organizmu z toksyn i zbędnych produktów przemiany materii.
Co ciekawe, szczeć pospolita może również pobudzać do pracy układ trawienny, a wszystko poprzez stymulowanie wydzielania soków trawiennych i żółci.
Szczeć pospolita – zastosowanie
Z uwagi na opisane powyżej właściwości szczeć pospolita znalazła dla siebie bardzo szerokie zastosowanie.
Okazuje się, że roślina ta może bardzo skutecznie usuwać z organizmu bakterie, pierwotniaki i niektóre grzyby chorobotwórcze. Do tego może działać przeciwzapalnie i przeciwbólowo.
Z uwagi na swój wpływ na układ trawienny może być stosowana w przypadku biegunki i nudności. Może pobudzać wydzielanie żółci i soków trawiennych, a do tego działać ochronnie na wątrobę.
Obecność substancji aktywnych w roślinie powoduje, że w pewnym stopniu może ona działać przeciwnowotworowo i wspierać walkę z niektórymi komórkami.
Suplementację przy pomocy szczeci pospolitej zaleca się w dużym stopniu tym osobom, które przeszły długotrwałe infekcje. Może bowiem się sprawdzić w okresie rekonwalescencji i odbudowywania osłabionej odporności. Roślina może stanowić w tym wypadku składnik wspomagający system immunologiczny.
Z uwagi na jej właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i moczopędne może być zalecana tym, którzy cierpią z powodu bólu kości i stawów, reumatyzmu i artretyzmu.
Wspomniane właściwości moczopędne i napotne powodują, że może się też sprawdzić na detoks i oczyszczanie organizmu z toksyn.
W roślinie znajdują się duże ilości irydoidów, które mogą działać uspokajająco, antybiotyczne i hipotensyjne. Warto również dodać, że niektóre składniki szczeci pospolitej mogą równie wpływać na regenerację tkanki łącznej, a przez to zmniejszać ubytek kości spowodowany osteoporozą.
Ze szczeci pospolitej można również korzystać zewnętrznie. Wówczas może się okazać pomocna w walce z różnorodnymi problemami skórnymi. Z uwagi na właściwości przeciwzapalne może wspierać leczenie trądziku młodzieńczego, liszaja czy wyprysków oraz innych stanów zapalnych skóry.
Jak działa szczeć pospolita i na co może pomóc?
Szczeć pospolita stała się ważnym elementem w medycynie niekonwencjonalnej za sprawą Hildegardy z Bingen, która była gorliwą propagatorką medycyny naturalnej. To właśnie ona podkreślała potencjał właściwości leczniczych roślin i zachęcała do ich szerokiego stosowania.
Między innymi właśnie dzięki niej znamy właściwości lecznicze i tradycyjne zastosowanie szczeci pospolitej, które dziś mogą być weryfikowane badaniami.
Przyjrzyjmy się zatem, jak działa ta roślina. Kiedy warto skorzystać z korzenia szczeci, a kiedy lepszym rozwiązaniem będzie liść szczeci pospolitej.
Borelioza
Okazuje się, że szczeć pospolita może stanowić istotne wsparcie w leczeniu boreliozy. Jest to możliwe z uwagi na jej właściwości przeciwbakteryjne. Prawdopodobnie szczeć usuwa z krwiobiegu bakterie powodujące chorobę, a to powoduje, że układ immunologiczny ma łatwiejsze zadanie w zakresie ich wychwytywania i usuwania z organizmu.
Trzeba jednak pamiętać, że nie wolno rozpoczynać kuracji na własną rękę. W przypadku tego schorzenia, jak i wszystkich innych, w pierwszej kolejności należy skonsultować się z lekarzem specjalistą i z nim uzgodnić plan leczenia. Borelioza wymaga terapii farmakologicznej i musi być ona prowadzona pod kontrolą.
Działanie przeciwzapalne
W roślinie znajdują się liczne flawonoidy, które wykazują aktywność przeciwzapalną. Tym samym może wpłynąć na redukcję ilości i zasięgu stanów zapalnych skóry, błon śluzowych i narządów wewnętrznych.
Działanie immunomodulujące
Substancje aktywne rośliny mogą działać wspierająco na system immunologiczny. Pobudzają go do pracy i podnoszą jego skuteczność. Jednocześnie mogą wspierać jego pracę w walce z bakteriami, pierwotniakami i grzybami chorobotwórczymi.
Działanie moczopędne
Skład rośliny powoduje, że może ona działać również moczopędnie. W efekcie może przyczynić się do szybszego zwalczenia infekcji układu moczowego oraz wspierać oczyszczanie organizmu z toksyn i szkodliwych produktów przemiany materii. Jednocześnie może brać udział w leczeniu dny moczanowej i artretyzmu.
Działanie napotne
Dzięki swoim właściwościom napotnym szczeć pospolita może się sprawdzić jako środek wspierający leczenie różnorodnych infekcji oraz uczestniczyć w procesach detoksykacji.
Działanie przeciwreumatyczne
Badania prowadzone nad działaniem szczeci pospolitej wykazały, że może ona również wspierać w dolegliwościach reumatycznych. Zawarte w niej substancje mogą działać łagodząco na bóle stawów i kości, a co za tym idzie przynosić ulgę w dolegliwościach.
Działanie bakteriostatyczne
Okazuje się, że wyciągi z korzenia szczeci stosowane wewnętrznie mogą mieć działanie bakteriostatyczne. Oznacza to, że hamują proces namnażania się bakterii, a tym samym nie dopuszczają do rozwoju i rozprzestrzenienia się choroby.
Działanie bakteriobójcze
Stosowanie korzenia szczeci pospolitej może również przynieść efekt bakteriobójczy. Czym różni się od bakteriostatycznego? Działanie bakteriostatyczne hamuje namnażanie mikroorganizmów, ale ich nie zabija. Natomiast w przypadku działania bakteriobójczego – mikroorganizmy są zabijane.
Działanie hepatoprotekcyjnie
Z korzeni szczeci wykopanych wiosną można przygotować nalewkę lub odwar. Ich stosowanie może przynieść bardzo pozytywne zmiany w obrębie układu trawiennego. Nie tylko mogą pobudzać produkcję soków trawiennych, ale również mogą działać osłonowo na wątrobę (działanie hepatoprotekcyjne).
Jak stosować szczeć pospolitą – dawkowanie
Surowcem zielarskim szczeci pospolitej jest korzeń i liść szczeci pospolitej. Liście należy zbierać w okresie kwitnienia, czyli w lipcu i sierpniu. Natomiast korzeń najlepiej zbierać wiosną lub jesienią.
Dawkowanie szczeci pospolitej uzależnione jest w dużym stopniu od tego, w jakiej postaci jest ona przyjmowana oraz czemu ma służyć.
Przykładem niech będzie domowa nalewka ze szczeci. Zażywa się ją 3 razy dziennie na pół godziny przed spożyciem posiłku lub też pół godziny po nim. Jednorazowa porcja to 10 ml mikstury rozrobione w połowie szklani letniej wody. Dodatkowo dla poprawienia smaku mieszankę można dosłodzić miodem. Taką kurację należy prowadzić maksymalnie przez sześć tygodni.
Nalewka może też być stosowana zewnętrznie. Sprawdzi się jako środek służący łagodzeniu bólu stawów.
Innym sposobem stosowania rośliny jest odwar. Można go spożywać dwa razy dziennie po jednej szklance.
Szczeć pospolita dostępna jest również w postaci kapsułek. W tym przypadku najlepiej jest trzymać się zaleceń producenta suplementu. Jednak najczęstsze dawkowanie to jedna kapsułka dwa razy dziennie.
Jak przyrządzić nalewkę ze szczeci?
Nalewka ze szczeci pospolitej może mieć wiele zastosowań. Do jej przygotowania potrzebna jest porcja wysokoprocentowego alkoholu i sproszkowany surowiec zielarski. Sproszkowany korzeń szczeci pospolitej należy włożyć do ciemnej butelki lub słoika, a następnie zalać alkoholem. Odstawić na dwa tygodnie. Od czasu do czasu wstrząsnąć. Następnie przecedzić. Nalewka gotowa jest do spożywania.
Szczeć pospolita – przeciwwskazania
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania szczeci jest okres ciąży i karmienia piersią.
Korzeń szczeci – skutki uboczne i działania niepożądane
Zasadniczo ten surowiec zielarski jest bezpieczny do stosowania i nie wywołuje działań niepożądanych. Okazuje się jednak, że przy większych dawkach (a takie stosowane są zwykle przy boreliozie) mogą wystąpić pewne skutki uboczne. Do najczęściej obserwowanych należy uczucie zmęczenia, ogólne pogorszenie samopoczucia, bóle głowy, stawów i bóle mięśni. Znacznie rzadziej pojawia się stan podgorączkowy, potliwość czy nieżyt nosa.
Z reguły wymienione skutki uboczne ustępują samoistnie. Zdarza się jednak, że mogą się one utrzymywać nieco dłużej i wtedy należy skonsultować się z lekarzem. Jeżeli jednak jakieś objawy zaniepokoją Cię wcześniej – nie czekaj aż ustąpią. Od razu zgłoś się do specjalisty.
Szczeć pospolita – efekty stosowania
Szczeć to produkt oczyszczający organizm, dlatego jej stosowanie sprzyja detoksykacji i usunięciu substancji szkodliwych. Może również być stosowana w przypadku przewlekłych stanów zapalnych, co pomoże w ich zredukowaniu i zmniejszeniu szkód z nimi związanych. Jej zastosowanie również polecane jest w leczeniu reumatyzmu i boreliozy. Może podnieść efektywność terapii. Sprawdzi się w problemach ze stanami zapalnymi skóry. Ponadto działa ochronnie na wątrobę i stymuluje pracę układu trawiennego.
Dlaczego warto stosować szczeć pospolita?
Stosowanie tej rośliny zarówno w postaci odwarów, nalewek czy gotowych suplementów może przynieść wiele dobrego dla Twojego organizmu. Choć przede wszystkim słynie ona ze swojego udziału w leczeniu boreliozy, to nie tylko cierpiący na tę chorobę mogą skorzystać z jej dobrodziejstwa.
Jej zastosowanie także poleca się osobom o obniżonej odporności, które często się przeziębiają, łapią opryszczki lub afty. To również może być dobry środek wzmacniający dla tych, którzy są na etapie rekonwalescencji po ciężkiej chorobie lub nawracających infekcjach.
Z uwagi na właściwości oczyszczaniu organizmu, szczeć sprawdzić się może w czasie detoksu lub diety odchudzającej.
Zielares
Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.
Czytaj także
Kozłek lekarski to ziele, które wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych. Chociaż słynie z działania nasennego i uspokajającego, pomaga uporać się z innymi dolegliwościami.
Prawoślaz lekarski to wsparcie w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych, okazuje się jednak, że nie tylko; zobacz, jak jeszcze może Ci pomóc!
Polecane dla Ciebie
Melatonina to naturalny hormon snu, ale w razie zaburzeń jej wydzielania można skorzystać z syntetycznych odpowiedników, które przywrócą równowagę
Kolagen jest bardzo ważnym i znaczącym białkiem w ludzkim organizmie, choć z czasem jego produkcja znacząco spada; zobacz, czy jesteś w grupie, która może czy nie może go suplementować.
Magnez: komu grozi niedobó i jak go rozpoznać? Poznaj proste sposoby na włączenie magnezu do codziennej diety.
Kolagen to jedno z najważniejszych białek w ludzkim organizmie, odpowiedzialne między innymi za utrzymanie elastyczności skóry. Sprawdź, czy warto stosować kolagen do picia
Maślan sodu to substancja ciesząca się rosnącą popularnością wśród osób, które borykają się z nadmiernymi kilogramami. Dowiedz się więcej na temat jego o suplementacji.