Pitaja

Pitaja – Właściwości zdrowotne, działanie i wartości odżywcze

Pitaja, zwana też smoczym owocem lub truskawkową gruszką, jest niezwykle bogata pod względem odżywczym. Ma słodko-kwaskowy, orzeźwiający smak i nietypowy wygląd. Wykazuje dobroczynne działanie na pracę całego organizmu. Jest jednym z nielicznych owoców obfitujących w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które są bezcennym wspomaganiem dla układu sercowo-naczyniowego i nerwowego. Smoczy owoc, ze względu na konsystencję, smak i wartości odżywcze, doskonale nadaje się przyrządzania dietetycznych koktajli z blendera, ale ma też cały szereg innych kulinarnych zastosowań. Jakie korzyści da nam spożywanie smoczego owocu i jak wykorzystać go w kuchni?

Pitaja to egzotyczny owoc wywodzący się z Meksyku i terenów Ameryki Środkowej. Na tych obszarach znany jest od wielu stuleci. W obecnych czasach duże uprawy pitai umiejscowione są między innymi w Meksyku, Malezji, Chinach, Filipinach, Izraelu czy Wietnamie. Choć w krajach europejskich pitaja nie jest tak popularna jak inne tropikalne owoce, takie jak chociażby ananas, mango czy kiwi, jej walory smakowe i prozdrowotne są doceniane coraz częściej.

Jak rośnie i jak wygląda pitaja? Jest owocem pozyskiwanym z niektórych gatunków kaktusa (z rodzaju Hylocereus i Stenocereus). Ma piękne, duże, rozłożyste, białe kwiaty z zielonymi wypustkami. Zakwita wyłącznie nocą.

Owoc pitaja ma bardzo oryginalny i atrakcyjny wygląd. Ma owalny kształt, wielkością przypomina awokado lub mango. W swej najpopularniejszej odmianie pitaja posiada skórkę o intensywnej, miłej dla oka czerwono-różowej barwie. Znane są również odmiany z żółtą skórką i różową skórką.

Na powierzchni owocu pitaja widoczne są długie, trójkątne, zielonkawe listki oraz łuski, które dodają mu wyjątkowości i egzotyki. Większość odmian pitai charakteryzuje się białym miąższem, ale niektóre odmiany wyposażone są w czerwony miąższ. W miąższu znajduje się mnóstwo malutkich czarnych nasionek. Nasiona pitai są skarbnicą wielu cennych składników, między innymi nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Pitaja zwana jest także smoczym owocem (dragon fruit) z uwagi na specyficzną strukturę skórki. Wyposażona jest ona w łuski przypominające łuski smoka. Jednak owoc ten doczekał się także innych osobliwych nazw. Ponieważ roślina kwitnie tylko przez jedną noc w roku, pitaja zwana jest księżycowym kwiatem, królową nocy lub pięknym kwiatem kwitnącym nocą. Inna jej nazwa to truskawkowa gruszka (ze względu na formę zbliżoną do gruszki i smak zbliżony do truskawki).

Smocze owoce lubią klimat tropikalny. Bardzo dobrze znoszą upały, ale są wrażliwe na chłód. Występują w trzech odmianach:

  • czerwona pitaja – ma czerwonawą lub różową skórkę i biały miąższ,

  • żółta pitaja – ma żółtą skórkę i biały miąższ;

  • pitaja z Kostaryki – owoc tej odmiany posiada czerwony miąższ, jego skórka również jest czerwona.

Pitaja

Pitaja – właściwości zdrowotne smoczego owocu

Pitaja to smaczny, egzotyczny owoc o fantazyjnym wyglądzie, a zarazem roślinny sprzymierzeniec dobrej kondycji organizmu. Dzięki bogactwu składników odżywczych wykazuje całą gamę prozdrowotnych właściwości. Obfituje w naturalne barwniki betalainy, które są bardzo rzadkim, aczkolwiek niesłychanie cennym składnikiem. Występują zaledwie w kilku produktach spożywczych, w tym w boćwinie i korzeniu buraka ćwikłowego.

Dzięki betalainom pitaja wykazuje silne właściwości przeciwutleniające (antyoksydacyjne), które czynią z niej sojusznika długowieczności, zdrowia i witalności.

Antyoksydanty zawarte w pitai opóźniają procesy starzenia, chronią komórki i zmniejszają ryzyko chorób (w tym nowotworów, chorób układu krążenia, chorób neurodegeneracyjnych, chorób oczu) poprzez eliminację szkodliwych wolnych rodników z ustroju.

Smoczy owoc doskonale wpływa na procesy metaboliczne zachodzące w organizmie. Wykazuje działanie przeciwzapalne oraz właściwości detoksykujące (stymuluje wymiatanie szkodliwych substancji i zbędnych produktów przemiany materii z organizmu). Reguluje przemiany węglowodanów, chroniąc nas przed gwałtownymi wahaniami poziomu cukru we krwi. Wspiera też trawienie tłuszczów, zapobiega stłuszczeniu wątroby i pomaga w obniżaniu poziom cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej gęstości (LDL) i trójglicerydów.

Właściwości zdrowotne pitai:

  • właściwości antyoksydacyjne,

  • właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe,

  • właściwości neuroprotekcyjne,

  • właściwości kardioprotekcyjne,

  • właściwości wspomagające pracę układu trawiennego,

  • właściwości wzmacniające,

  • właściwości przeciwstarzeniowe,

  • właściwości odżywiające i rewitalizujące skórę,

  • właściwości wyszczuplające i regulujące metabolizm,

  • właściwości oczyszczające z toksyn.

Pitaja – wartości odżywcze

Smoczy owoc (dragon fruit), jak większość owoców tropikalnych, w znacznej części złożony jest z wody. Resztę stanowią doskonale wpływające na nasz organizm bio-substancje. Pitaja zawiera dużo błonnika i antyoksydantów, szerokie spektrum witamin i składników mineralnych oraz sporo białka. Znajdziemy w niej też niemałe ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych (obecne są one wewnątrz małych, czarnych ziarenek w miąższu owocu), w tym kwas linolowy i kwas α-linolenowy.

Co ważne, pitaja jest owocem niskokalorycznym, niskocukrowym i lekkostrawnym. Z tego powodu oraz z uwagi na fakt, iż wzmaga uczucie sytości i ma zdolność do obniżania apetytu, świetnie sprawdza się jako składnik diety odchudzającej. 100 g pitai to jedynie 52 kcal. Jeden owoc dostarcza około 230 kcal.

Co znajdziemy w owocu pitaja i w jego nasionach:

  • białko,

  • oligosacharydy,

  • błonnik pokarmowy,

  • kwasy omega 3 i omega 6,

  • witaminę C,

  • witaminę A,

  • witaminę B1,

  • witaminę B2,

  • witaminę PP,

  • witaminę B6,

  • składniki mineralne (wapń, żelazo, potas, magnez, fosfor).

Pitaja

Pitaja (Smoczy owoc) – zastosowanie

Pitaja to bez wątpienia jeden z najefektowniejszych pod względem wyglądu owoców. Doskonale prezentuje się na stole, stanowiąc dekorację dla dań. Dlatego warto ją wykorzystać przy okazji przyjęć i uroczystych posiłków. Świetnie sprawdza się jako składnik kompozycji owocowych oraz jako element finezyjnych przekąsek, deserów, sałatek.

Smoczy owoc możemy wykorzystać w kuchni na mnóstwo sposobów, jedząc go bez dodatków, na surowo, przyrządzając z niego musy, soki, dżemy albo dodając do ulubionego koktajlu lub rozmaitych dań. Doskonale sprawdzi się także jako składnik lub dekoracja bowli, czyli apetycznych i zdrowych koktajli przyrządzanych na bazie mrożonych owoców.

Pitaję możemy dodawać do:

  • owsianek,

  • jaglanek,

  • kaszek,

  • puddingów,

  • koktajli,

  • szejków,

  • sałatek owocowych,

  • kremów,

  • ciast i tortów,

  • sorbetów i lodów,

  • deserów,

  • musów owocowych,

  • jogurtów i serków,

  • sałat (np. sałata z miksu sałat, grillowanego fileta drobiowego, granatu, pitai i sosu winegret).

Jak pitaja działa prozdrowotnie i na co pomaga?

Smoczy owoc dostarczy nam wrażeń smakowych, nacieszy oczy swym nietuzinkowym wyglądem, a jednocześnie wspomoże nasze zdrowie na wiele sposobów. Przy jakich problemach i chorobach szczególnie warto włączyć pitaję do jadłospisu?

Pitaja na cukrzycę

Pitaja jest owocem wskazanym w profilaktyce cukrzycy typu 2. Nie tylko pomaga zapobiegać rozwojowi tego schorzenia, ale też jest pomocna w hamowaniu jego postępu. Błonnik pokarmowy obecny w smoczym owocu wpływa na spowolnienie tempa wchłaniania cukrów z przewodu pokarmowego do krwi. Dzięki tej właściwości pitaja przeciwdziała nagłym skokom stężenia glukozy we krwi i pomaga normalizować glikemię. Smoczy owoc przeciwdziała także otyłości, insulinooporności i stłuszczeniu wątroby.

Pitaja na trawienie

Dzięki zawartości oligosacharydów i błonnika owoce pitaja pozytywnie wpływają na pracę układu pokarmowego i wspierają rozwój prawidłowej mikrobioty jelitowej. Smoczy owoc reguluje też trawienie, poprawia motorykę jelit i eliminuje wiele dokuczliwych dolegliwości, takich jak wzdęcia, zaparcia, niestrawność, biegunka. Zaletą tego egzotycznego owocu jest także zdolność do wymiatania toksyn, złogów i resztek pokarmowych z ustroju.

Pitaja na serce

Smoczy owoc, między innymi dzięki nienasyconym kwasom tłuszczowym, potasowi i przeciwutleniaczom, chroni serce i wpływa na spadek poziomu złego cholesterolu. Równolegle wpływa na podwyższenie poziomu dobrego cholesterolu we krwi. Korzystnie też oddziałuje na stan naczyń krwionośnych. Zawarta w smoczym owocu betalaina, jako silny antyoksydant, hamuje proces utleniania lipidów. Dzięki tym przymiotom pitaja to skuteczny naturalny środek przeciwdziałający schorzeniom układu sercowo-naczyniowego, w tym miażdżycy, chorobie niedokrwiennej serca, zatorom, udarom, zawałom.

Pitaja i wspomaganie ochrony przed rakiem

Smoczy owoc zawiera cały szereg substancji wykazujących silne działanie przeciwutleniające, w tym barwniki roślinne, witaminę C, kwasy omega 3 i omega 6. Dzięki nim stanowi cenną ochronę przed rakiem. Unieszkodliwiając wolne rodniki, antyoksydanty zawarte w pitai chronią komórki przed uszkodzeniami. W ten sposób zmniejsza się ryzyko powstawania zmian nowotworowych.

Pitaja

Pitaja – przeciwwskazania

Jak większość artykułów spożywczych, również smoczy owoc może wywoływać reakcje alergiczne. Jeśli jesteśmy podatni na uczulenia, w tym głównie na owoce czy inne produkty roślinne, powinniśmy na niego uważać. Również w przypadku egzemy, atopowego zapalenia skóry i alergii na pyłek pszczeli, trzeba zachować ostrożność przy spożywaniu smoczego owocu (najpierw zjeść jego małą ilość i poobserwować reakcje organizmu).

Dlaczego warto jeść częściej pitaję?

Smoczy owoc zawiera mało cukru i niewiele kalorii, ma za to duże pokłady witaminy C i innych witamin, minerałów, antyoksydantów, nienasyconych kwasów tłuszczowych. Nie bez powodu należy do grona superfoods. Doskonale wpasowuje się w lekką i zdrową dietę, jest wszechstronna w wykorzystaniu, apetyczna i fenomenalnie wygląda w potrawach.

Jak smakuje pitaja i w jakiej postaci jest najlepsza?

Pitaja w ponad 80% jest złożona z wody, dlatego nie można odmówić jej właściwości orzeźwiających. Ma specyficzny smak – lekko kwaskowaty i lekko słodkawy. Neutralność smaku jest w jej przypadku atutem – nie jest ani za kwaśna, ani za mdła i za słodka, dlatego jest lubiana niemal przez każdego.

Pitaja najlepiej smakuje w postaci schłodzonej, warto więc przed spożyciem włożyć ją do lodówki na jakiś czas. Wybierać należy owoce dojrzałe, a jednocześnie świeże, niestare i nieprzywiędłe, pozbawione plam i skaz.

Dojrzały owoc pitai ma gładką skórkę, jest stosunkowo miękki, lekko wgniata się pod naporem palca. Taki też jest gotowy do zjedzenia. Twarda skórka oznacza, że owoc jest niedojrzały i musi jeszcze trochę poleżeć (w temperaturze pokojowej) zanim będzie nadawać się do zjedzenia. Natomiast gdy owoc ma bardzo miękką skórkę pokrytą czarnymi plamami, oznacza to, że jest już przejrzały.

Gdzie kupić smoczy owoc? Można go spotkać niemal we wszystkich większych supermarketach, jednak pojawia się niezbyt często, dlatego niekiedy trzeba się nieco nachodzić po sklepach, by go znaleźć. Pitaję można też nabyć drogą internetową.

Jak jeść pitaję?

Jak jeść smoczy owoc? Pitaja doskonale smakuje w formie surowej. Wystarczy przekroić ją na pół, po czym wydobyć z niej miąższ za pomocą łyżeczki.

Jak obrać pitaję?

Niektórym obranie pitai może wydawać się trudne. Nie ma jednak w tej czynności nic karkołomnego. Jak najprościej obrać smoczy owoc? Bierzemy mały, ostry nóż i obieramy pitaję w taki sam sposób, jak jabłko lub gruszkę. I gotowe.

KATEGORIE

ZDROWA DIETA

ZDROWA DIETA

PRZEPISY

PRZEPISY

OLEJE

OLEJE

MIODY

MIODY

SUPERFOODS

SUPERFOODS

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

ZDROWA ŻYWNOŚĆ

Zielares

Zielares

Zielares to portal o zdrowiu, urodzie, suplementach diety i aktywności fizycznej. Nasz Zespół Redakcyjny publikuje merytoryczne artykuły zgodne z wynikami nowych badań naukowych. W trosce o zdrowie naszych Czytelników stawiamy na rzetelne, pogłębione podejście do zdrowia i suplementacji. Piszemy w jasny i klarowny sposób, by dotrzeć do jak największej liczby osób zainteresowanych zdrowym trybem życia.

Czytaj także

Polecane dla Ciebie

Olej z awokado to jeden z najzdrowszych tłuszczy, wzmacnia serce i układ krwionośny, łagodzi ból stawów i dba o wygląd skóry i włosów; co jeszcze potrafi?
Maść z żywokostu i smalcu gęsiego to preparat od lat stosowany w walce z wieloma dolegliwościami. Jego przygotowanie jest bardzo proste. Sprawdź, jak zrobić maść z żywokostu.
Dieta dr Dąbrowskiej to restrykcyjna dieta redukcyjna, która określana bywa również dietą niedoborową; zobacz, na czym polega i czy bezpieczne jest jej stosowanie.
Kto nie powinien jeść płatków owsianych? - Kiedy ich unikać i czy płatki owsiane mogą zaszkodzić
Jak działa sok z buraka? Zobacz jak może poprawić się Twoje zdrowie i samopoczucie po wprowadzeniu kuracji buraczanej!